(VNF) - Trong thời gian tới, “làn sóng” M&A lĩnh vực ngân hàng sẽ tiếp tục diễn ra sôi nổi.
M&A ngân hàng: Dòng nước vẫn chảy mạnh. (Ảnh minh họa).
Một trong các giải pháp cơ cấu lại tổ chức tín dụng là Ngân hàng Nhà nước tiếp tục thúc đẩy việc mua bán, sáp nhập trên cơ sở tự nguyện các tổ chức tín dụng thành các định chế có quy mô lớn và quản trị tốt hơn. Do đó, trong thời gian tới, “làn sóng” M&A lĩnh vực ngân hàng sẽ tiếp tục diễn ra sôi nổi, ông Bùi Huy Thọ, Vụ trưởng Vụ Quản lý cấp phép các tổ chức tín dụng và hoạt động ngân hàng, Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chia sẻ với Đầu tư Chứng khoán.
Trong thập kỷ qua, không ít thương vụ M&A ngành ngân hàng đã diễn ra, gắn với Đề án tái cơ cấu hệ thống các tổ chức tín dụng. Ông có thể chia sẻ những điểm nhấn trong quá trình này?
Một trong những kết quả nổi bật của việc tái cơ cấu hệ thống các tổ chức tín dụng giai đoạn 2011 - 2015 là số lượng các tổ chức tín dụng đã giảm 19 tổ chức (trong đó giảm 9 ngân hàng, 2 tổ chức tín dụng phi ngân hàng và 8 chi nhánh ngân hàng nước ngoài) thông qua hàng loạt hình thức như: Sáp nhập, hợp nhất, mua lại, giải thể, thu hồi giấy phép. Hoạt động M&A giai đoạn này chủ yếu tập trung vào nhóm các ngân hàng thương mại cổ phần.
Ông Bùi Huy Thọ, Vụ trưởng Vụ Quản lý cấp phép các tổ chức tín dụng và hoạt động ngân hàng, Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam
Trong năm 2016, hoạt động M&A tập trung tại khối các công ty tài chính. Theo đó, có 3 thương vụ ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam mua lại các công ty tài chính do tập đoàn, tổng công ty nhà nước là chủ sở hữu hoặc là cổ đông lớn theo chủ trương thoái vốn đầu tư ngoài ngành của Chính phủ tại Nghị quyết số 15/NĐ-CP ngày 6/3/2014 về một số giải pháp đẩy mạnh cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp (sau đây gọi là Nghị quyết 15).
Cụ thể, Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam mua lại Công ty tài chính cổ phần Dệt may và đổi tên thành Công ty tài chính TNHH MTV Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam, Ngân hàng TMCP Kỹ Thương mua lại Công ty tài chính cổ phần Hóa chất và đổi tên thành Công ty tài chính TNHH MTV Kỹ thương, Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng mua lại Công ty tài chính Than - Khoáng sản và đổi tên thành Công ty tài chính TNHH MTV Ngân hàng Việt Nam Thịnh Vượng.
Có 2 thương vụ ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam nhận sáp nhập các công ty tài chính yếu kém để xử lý dứt điểm các tồn tại, yếu kém trên cơ sở định hướng và giải pháp cơ cấu lại tổ chức tín dụng yếu kém tại Đề án cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng. Cùng với việc sáp nhập này, Ngân hàng Nhà nước đồng thời cho phép các ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam tham gia xử lý các tổ chức tín dụng phi ngân hàng yếu kém nêu trên được thành lập mới các công ty con là các công ty tài chính hoạt động chuyên ngành lĩnh vực tài chính tiêu dùng.
Cụ thể: Ngân hàng TMCP Sài Gòn Hà Nội nhận sáp nhập Công ty tài chính Vinaconex Viettel, trên cơ sở đó thành lập mới Công ty tài chính TNHH MTV Ngân hàng TMCP Sài Gòn Hà Nội; Ngân hàng TMCP Quân đội nhận sáp nhập Công ty tài chính Vinaconex Viettel trên cơ sở đó thành lập mới Công ty tài chính TNHH MTV Ngân hàng TMCP Quân đội.
Trong năm 2017 và nửa đầu năm 2018, trên cơ sở các nội dung của Đề án cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016 - 2020 ban hành kèm theo Quyết định số 1058/QĐ-TTg ngày 19/7/2017 (Đề án 1058), Ngân hàng Nhà nước tiếp tục triển khai các giải pháp cơ cấu lại các tổ chức tín dụng, trong đó khuyến khích thực hiện hoạt động M&A, tạo điều kiện cho các nhà đầu tư trong nước, nước ngoài, các định chế tài chính nước ngoài mua lại, sáp nhập tổ chức tín dụng yếu kém của Việt Nam.
Theo đó, tình hình M&A đối với các tổ chức tín dụng yếu kém như sau: Đối với 3 ngân hàng mua bắt buộc và Ngân hàng TMCP Đông Á, đã có một số nhà đầu tư trong và ngoài nước tìm hiểu hoặc đang triển khai xây dựng phương án nhận chuyển nhượng, tham gia tái cơ cấu các ngân hàng này.
Đối với tổ chức tín dụng phi ngân hàng: Trên cơ sở kết quả đấu giá việc thoái vốn của Tập đoàn Bưu chính viễn thông Việt Nam (VNPT) theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Ngân hàng TMCP Đông Nam Á đã trúng đấu giá và Ngân hàng Nhà nước đã có quyết định chấp thuận việc chuyển nhượng toàn bộ vốn góp của VNPT tại Công ty Tài chính Bưu điện cho Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (năm 2018).
Thực tế thị trường cho thấy, không chỉ đối với các tổ chức tín dụng yếu kém, hoạt động M&A còn diễn ra tại các tổ chức tín dụng lành mạnh. Ông có thể chia sẻ gì về vấn đề này?
Đúng là hoạt động M&A diễn ra mạnh mẽ ở cả các tổ chức tín dụng yếu kém, cũng như tại các tổ chức tín dụng lành mạnh. Đối với khối ngân hàng thương mại: Ngân hàng TMCP Xăng dầu đang đề nghị Ngân hàng Nhà nước cho phép sáp nhập vào Ngân hàng TMCP Phát triển TP.HCM.
Đối với tổ chức tín dụng phi ngân hàng: Thực tế, các ngân hàng thương mại cổ phần là chủ sở hữu của các công ty tài chính tín dụng tiêu dùng và công ty cho thuê tài chính hiện đang thiếu kinh nghiệm vận hành chuyên nghiệp trong các lĩnh vực này.
Với mục tiêu lành mạnh hóa, nâng cao năng lực tài chính cả về quy mô và chất lượng, hiệu quả hoạt động nêu tại Đề án 1058, các ngân hàng thương mại đang có xu hướng tìm kiếm các đối tác là các nhà đầu tư nước ngoài tham gia làm thành viên góp vốn tại các công ty tài chính tín dụng tiêu dùng, công ty cho thuê tài chính. Việc này nhằm hai mục đích.
Thứ nhất, thực hiện chiến lược phát triển chuyên nghiệp hóa các hoạt động tín dụng tiêu dùng và hoạt động cho thuê tài chính.
Thứ hai, tận dụng kinh nghiệm, công nghệ triển khai hoạt động tín dụng tiêu dùng và cho thuê tài chính của các đối tác nước ngoài (đặc biệt là các đối tác nước ngoài có uy tín, bề dày kinh nghiệm đang được đánh giá là rất tiềm năng tại Việt Nam) thông qua nhiều hình thức hợp tác khác nhau.
Theo đó, thời gian vừa qua, Ngân hàng Nhà nước đã có các chấp thuận, việc chuyển nhượng vốn góp của ngân hàng thương mại tại công ty tài chính cho nhà đầu tư nước ngoài và chuyển đổi hình thức pháp lý của công ty tài chính.
Cụ thể: Ngân hàng TMCP Phát triển TP.HCM chuyển nhượng 49% vốn góp tại Công ty tài chính TNHH MTV Ngân hàng Phát triển TP.HCM cho Công ty Credit Saison (Nhật Bản) và chuyển đổi hình thức pháp lý của công ty này từ TNHH một thành viên thành TNHH hai thành viên trở lên (năm 2015).
Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) chuyển nhượng 49% vốn góp tại Công ty tài chính TNHH MTV MB cho Shinshei Bank (Nhật Bản) và chuyển đổi hình thức pháp lý của công ty này từ TNHH một thành viên thành TNHH hai thành viên trở lên (năm 2017).
Bên cạnh đó là việc chuyển nhượng vốn góp của ngân hàng thương mại tại công ty tài chính cho nhà đầu tư nước ngoài. Cụ thể, Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam chuyển nhượng 100% vốn góp tại Công ty tài chính TNHH MTV Kỹ Thương cho Công ty Lotte Card - Hàn Quốc (năm 2018).
Đồng thời, nhà đầu tư nước ngoài góp thêm vốn tại công ty cho thuê tài chính, bao gồm: Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam chuyển đổi hình thức pháp lý Công ty Cho thuê tài chính Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam từ công ty TNHH một thành viên thành công ty TNHH hai thành viên trở lên thông qua phương án Ngân hàng Sumitomo Mitsui Trust Bank - Nhật Bản góp thêm 49% vốn để trở thành thành viên góp vốn mới (năm 2017).
Ông có thể chia sẻ về xu hướng M&A trong thời gian tới?
Đề án 1058 đã xác định rõ một trong các giải pháp cơ cấu lại tổ chức tín dụng là Ngân hàng Nhà nước tiếp tục thúc đẩy việc mua bán, sáp nhập trên cơ sở tự nguyện các tổ chức tín dụng thành các định chế có quy mô lớn và quản trị tốt hơn.
Ngoài ra, đối với các ngân hàng thương mại cổ phần yếu kém, trong số các giải pháp để cơ cấu lại có giải pháp khuyến khích các nhà đầu tư nước ngoài nói chung và các định chế tài chính nói riêng mua lại, sáp nhập ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam yếu kém.
Đối với các tổ chức tín dụng phi ngân hàng: Ngân hàng Nhà nước tiếp tục xem xét, chấp thuận theo thẩm quyền các thương vụ M&A trên cơ sở đảm bảo phù hợp với định hướng cơ cấu lại tổ chức tín dụng tại Đề án 1058 và quy định pháp luật hiện hành.
Trong làn sóng đầu tư nước ngoài mới vào lĩnh vực ngân hàng, nhiều quỹ đầu tư đã thể hiện mức độ quan tâm lớn tới việc rót vốn vào nhà băng Việt.
Chẳng hạn, Standard Chartered Bank đã thoái toàn bộ vốn đầu tư vào ACB sang cho 4 quỹ đầu tư gồm Estes Investments Limited, Sather Gate Investments Limited, Whistler Investments Limited và Boardwalk South Limited. 4 quỹ này đều nắm giữ một lượng cổ phiếu vừa đủ ở mức dưới 5%, do đó không thuộc diện phải công bố thông tin trở thành cổ đông lớn.
Hoặc với trường hợp của Tecombank, sau khi HSBC thoái vốn, hai quỹ đầu tư Vesta VN Investments B.V. và COG Investments B.V do Warburg Pincus quản lý đã đầu tư khoảng 370 triệu USD vào ngân hàng này. Bên cạnh đó, đầu tháng 4/2018, quỹ PYN Elite Fund Management cũng đã hoàn tất việc mua lại 4,99% cổ phần của TPBank với giá 40 triệu USD, đánh dấu khoản đầu tư lớn nhất của mình tại Việt Nam.
(VNF) - Mức thuế đối ứng 46% của Mỹ nếu thực thi sẽ sẽ ảnh hưởng đến xuất khẩu và mục tiêu tăng trưởng GDP hàng hoá Việt Nam. Tuy nhiên, đây cũng là thời điểm "vàng" mở ra cơ hội để tái cấu trúc xuất khẩu theo hướng bền vững, nâng cao giá trị và làm chủ chuỗi cung ứng.
(VNF) - Theo ông Võ Hoàng Hải - Phó Tổng Giám đốc Nam Á Bank, sự tăng trưởng trong GDP có lan tỏa được đến người dân không khi họ vẫn thắt chặt chi tiêu, tỷ lệ nợ đối với tiêu dùng cá nhân còn rất hạn chế?
(VNF) - PGS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng: Cộng đồng doanh nghiệp tiên phong cần có thêm nhiều ý kiến đóng góp phát triển doanh nghiệp dân tộc.Đã đến lúc khu vực doanh nghiệp tư nhân phải tạo ra áp lực thay đổi chính sách, chứ không chỉ dừng lại ở việc "xin – cho".
(VNF) - Bình luận về mục tiêu tăng trưởng 8% và hướng tới hai con số trong tương lai, TS Cấn Văn Lực, Chuyên gia tài chính ngân hàng, Kinh tế trưởng BIDV, khẳng định hiện nay Việt Nam đang có nhiều điều kiện thuận lợi để thực hiện.
(VNF) - Trao đổi với Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance, TS. Lê Duy Bình, Giám đốc Economica
Việt Nam, khẳng định mục tiêu tăng trưởng 8% và hướng tới hai con số là hoàn toàn khả thi
nếu như có thể tháo gỡ được những điểm nghẽn đang kìm hãm sự phát triển của nền kinh tế.
(VNF) - Năm 2025, DN phải đối mặt với nhiều khó khăn cả trong và ngoài nước. Thị trường thế giới tiềm ẩn nhiều biến động khi cuộc chiến thuế quan này càng nóng lên, nhu cầu trong nước phục hồi chậm... Trong khi đó những điểm nghẽn về môi trường kinh doanh, thiếu vốn vẫn chưa được xử lý dứt điểm.
(VNF) - Theo đánh giá của các chuyên gia, để đạt mục tiêu tăng trưởng GDP là 8%, thì tăng trưởng tín dụng 16% là hoàn toàn hợp lý. Tuy nhiên, mục tiêu này có đạt được hay không phải dựa trên khả năng hấp thụ vốn của thị trường.
(VNF) - Để đạt được mục tiêu tăng trưởng GDP trên 8% trở lên trong năm 2025, GS.TSKH Nguyễn Mại cho rằng cần phải lưu ý đến tình hình sản xuất, mở rộng, nâng cao năng lực của doanh nghiệp.
(VNF) - “Cuộc cách mạng” tinh gọn bộ máy được đánh giá sẽ tạo ra những thay đổi quan trọng trong cơ cấu thu – chi ngân sách, thúc đẩy sự chuyển động nhanh, mạnh, hiệu quả của bộ máy hành chính, mang lại lợi ích rất lớn cho nền kinh tế trong dài hạn.
(VNF) - Để tạo được đột phá trong cải cách thể chế, Luật sư Nguyễn Tiến Lập, trọng tài viên Trung tâm
trọng tài quốc tế Việt Nam, cho rằng phải từ bỏ được tư duy không quản được thì cấm.
(VNF) - Trong nền kinh tế có chế độ tỷ giá tương đối cố định như Việt Nam, chính sách tiền tệ sẽ ít hiệu quả hơn so với chính sách tài khóa, vì vậy trong ngắn hạn, đẩy mạnh giải ngân nguồn vốn đầu tư công hiệu quả sẽ mang lại tác động tích cực hơn.
(VNF) - PGS-TS Trần Đình Thiên - Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, để đạt được mục tiêu tăng trưởng cao cần cách tiếp cận khác thường. Theo đó, để hiện thực hóa mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và thu nhập cao vào năm 2045, Việt Nam đặt mục tiêu và hướng đi trong năm 2025 là tập trung phát triển kinh tế số, công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI) và kinh tế xanh.
(VNF) - Ông Nguyễn Hoàng Linh, Giám đốc Nghiên cứu, Công ty Quản lý Quỹ VCBF cho biết:
Trong cơ cấu vốn đầu tư toàn xã hội, thực tế đầu tư tư nhân mới chiếm tỷ trọng cao nhất. Trong những năm gần đây, đầu tư tư nhân tăng trưởng rất chậm, năm 2023 là gần 3% năm 2024 là khoảng 8 - 9%, thấp hơn mức tăng trưởng trung bình 15% của các năm trước dịch.
(VNF) - Về quyết định Mỹ áp thuế 25% với mặt hàng sắt thép của tất cả các nước, một số doanh nghiệp sắt thép khẳng định khi các doanh nghiệp ở các nước khác cũng chịu cùng chung mức thuế như Việt Nam khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp Việt sẽ cao hơn.
(VNF) - Trong những năm qua, chúng ta thường tiếp cận với thông tin rằng tăng trưởng GDP của Việt Nam chủ yếu dựa vào khối doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), còn doanh nghiệp tư nhân trong nước chỉ đóng góp rất ít, thậm chí chỉ chiếm 10% GDP. Tuy nhiên, thông tin này không chính xác và đã trở nên lạc hậu, theo chia sẻ của doanh nhân Đỗ Cao Bảo, thành viên HĐQT tập đoàn FPT.
(VNF) - Ông Phan Đức Hiếu - Uỷ viên thường trực, Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội khẳng định, nếu chúng ta phát huy được năng lực của doanh nghiệp nội địa cũng như nguồn lực trong nước thì sự phát triển sẽ bền vững và lâu dài hơn.
(VNF) - Khi nhu cầu đầu tư và tích trữ vàng của người dân vẫn duy trì ở mức cao, thị trường vàng trở nên sôi động nhưng cũng tiềm ẩn nhiều biến động. Chính vì vậy, việc đưa ra các giải pháp quản lý hiệu quả không chỉ giúp ổn định thị trường mà còn góp phần đảm bảo sự minh bạch, hạn chế rủi ro và bảo vệ quyền lợi của người dân.
(VNF) - Để có được mức tăng trưởng 8% cho 2025 và hướng tới tăng trưởng hai con số, Luật sư Trương Thanh Đức - Giám đốc Công ty Luật ANVI khẳng định: Thể chế là yếu tố mang tính quyết định việc chúng ta tiến hay lùi và vươn mình đến đâu.
(VNF) - Để nền kinh tế có thể đảm bảo tốc độ tăng trưởng trong 2025 và hướng tới tăng trưởng hai con số nếu có điều kiện thuận lợi, PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân, Đại học Kinh tế TP. HCM cho rằng, chúng ta cần thực thi chính sách tiền tệ linh hoạt và theo diễn biến của thị trường, kèm theo đó là cần có những công cụ dự báo tốt, việc điều hành chính sách mang tính kịp thời hơn, tránh trường hợp sự việc đã xảy ra chúng ta mới tìm cách ứng phó thì sẽ không kịp bởi chính sách tiền tệ thường có độ trễ.
(VNF) - Về mục tiêu tăng trưởng 8%, thậm chí đạt hai con số nếu điều kiện thuận lợi, trao đổi với Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance, ông Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẳng định, đây là mục tiêu cao, nhiều thách thức nhưng có thể đạt được và cần quyết tâm đạt được để tạo đà tăng trưởng bứt phá cho kỷ nguyên phát triển mới.
(VNF) - Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng 8% cho 2025 và hướng tới tăng trưởng hai con số trong dài hạn. Tuy nhiên, trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều biến động khó dự đoán, những khó khăn và thách thức trong nước vẫn khó đoán định thì việc thực hiện mục tiêu tăng trưởng như trên dường như không phải dễ dàng.
(VNF) - PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân (Đại học Kinh tế TP. HCM) cho rằng câu chuyện của năm sau sẽ là sự đánh đổi giữa lãi suất và tỷ giá. Nếu muốn giảm lãi suất, Chính phủ phải hy sinh tỷ giá và ngược lại.
(VNF) - Để duy trì đà tăng trưởng trong năm 2025, việc duy trì ổn định kinh tế vĩ mô với sự kết hợp cân bằng hơn giữa các chính sách tiền tệ và tài khóa là điều cần thiết. Trong thời gian tới, các chính sách phối hợp là rất quan trọng để hỗ trợ phục hồi kinh tế.
(VNF) - Trong bối cảnh nền kinh tế quốc dân còn nhiều khó khăn phía trước, kinh tế thế giới có nhiều biến động khó đoán, các động lực tăng trưởng cũ đã cạn, thì doanh nghiệp tư nhân được xem là sự kỳ
vọng của nền kinh tế. Bởi vậy, đẩy mạnh cải cách thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh là điều
hết sức quan trọng để doanh nghiệp tư nhân phát huy tối đa tiềm lực và phát triển mạnh mẽ.
(VNF) - Trong một thế giới VUCA (Biến động – Không chắc chắn – Phức tạp – Mơ hồ) thì có một điều ngày càng trở nên rõ ràng hơn là vai trò và vị thế không ngừng gia tăng của Việt Nam. Việc trở thành đối tác chiến lược toàn diện với Hoa Kỳ cùng với đó là sự nâng cấp mối quan hệ ngoại giao với nhiều quốc gia lớn đã đưa vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế gia tăng và mở ra những vận hội mới cho đất nước.
(VNF) - Mức thuế đối ứng 46% của Mỹ nếu thực thi sẽ sẽ ảnh hưởng đến xuất khẩu và mục tiêu tăng trưởng GDP hàng hoá Việt Nam. Tuy nhiên, đây cũng là thời điểm "vàng" mở ra cơ hội để tái cấu trúc xuất khẩu theo hướng bền vững, nâng cao giá trị và làm chủ chuỗi cung ứng.
(VNF) - Cùng với Ecopark, hai khu đô thị Vinhomes Ocean Park 2 và 3 không chỉ cải thiện hạ tầng và kinh tế mà còn góp phần nâng cao vị thế của huyện Văn Giang tại Hưng Yên.