Danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện được xem là ‘chìa khóa” kiểm soát hoạt đồng đầu tư. Tuy nhiên, việc mở rộng danh mục này một cách thiếu thận trọng có thể sẽ tạo thêm rào cản cho doanh nghiệp, tăng thủ tục hành chính không cần thiết và làm giảm sức cạnh tranh của môi trường kinh doanh.
Dự thảo Luật Đầu tư có 6 chương, 47 điều và 4 phụ lục đang được Bộ Tài chính trình Chính phủ xin ý kiến. Với nhiều điểm điều chỉnh quan trọng liên quan đến ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, dự án phải chấp thuận chủ trương đầu tư, ưu đãi đầu tư, đầu tư ra nước ngoài... dự thảo được kỳ vọng sẽ góp phần tạo lập môi trường đầu tư minh bạch và tạo thuận lợi hơn cho doanh nghiệp, nhà đầu tư.
Tại dự thảo luật này, Bộ Tài chính đã bổ sung và làm rõ ràng khái niệm điều kiện đầu tư kinh doanh, nhấn mạnh đây là những yêu cầu, điều kiện về năng lực, trình độ chuyên môn, nhân lực, cơ sở vật chất, hệ thống quản lý mà cá nhân, tổ chức phải đáp ứng để thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh trong các ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện.
Khái niệm này không bao gồm các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật mà cấp có thẩm quyền ban hành về chất lượng sản phẩm, dịch vụ... Đồng thời, dự thảo cũng đề xuất bãi bỏ 24 ngành, nghề khỏi danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện.
Liên quan đến cơ chế kiểm soát việc ban hành ngành, nghề kinh doanh có điều kiện, đại diện VCCI cho rằng việc Luật Đầu tư 2014 quy định danh mục ngành, nghề kinh doanh có điều kiện đã tạo ta bước tiến lớn về minh bạch. Tuy nhiên, thực tế gần đây cho thấy việc bổ sung ngành, nghề mới vào danh mục diễn ra khá dễ dàng, đôi khi chỉ dựa trên giải trình chính sách chưa thật sự thuyết phục.
Điều này đặt ra thách thức về tính hiệu quả của cơ chế kiểm soát và nguy cơ tái diễn tình trạng tùy nghi trong việc ban ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, điều kiện kinh doanh. Thay vì phát huy vai trò như một “hàng rào minh bạch”, danh mục này lại có nguy cơ biến thành “cánh cửa mở” cho việc bổ sung thêm những ngành, nghề mới.
Ở góc độ chuyên gia, Chủ tịch Hiệp hội tư vấn thuế Việt Nam, bà Nguyễn Thị Cúc, cho rằng trong quá trình xây dựng luật, cơ quan soạn thảo cần lưu ý đến vấn đề đồng bộ với các luật chuyên ngành khác và chi tiết hơn nữa các nội dung để doanh nghiệp dễ thực thi, áp dụng. Dự thảo luật cần tiếp tục hoàn thiện cơ chế kiểm soát việc ban hành ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, nhằm đảm bảo tính minh bạch và hợp lý.
“Hiện có quá nhiều danh mục thuộc ngành, nghề kinh doanh có điều kiện. Điều này dẫn đến tình trạng một số lĩnh vực bị áp điều kiện kinh doanh không thật sự cần thiết. Do đó, cần phải rà soát kỹ lưỡng và loại bỏ những ngành, nghề không thực sự cần thiết phải áp điều kiện, điều này sẽ góp phần giảm thiểu thủ tục, tạo thuận lợi hơn cho doanh nghiệp”, bà Cúc nêu quan điểm.
Góp ý dự thảo Luật Đầu tư, Trưởng ban Môi trường kinh doanh (CIEM), bà Nguyễn Minh Thảo, tập trung vào phân tích danh mục ngành, nghề kinh doanh có điều kiện. Bà nhấn mạnh, thay vì chỉ giảm điều kiện, cần giảm hẳn số ngành, nghề. Bởi lẽ, khi một ngành đã bị đưa vào danh mục, nguy cơ phát sinh thêm nhiều điều kiện con là rất lớn. Đồng thời, tiêu chí xác định ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện cần quy định rõ ràng để tránh lạm dụng.
Theo bà Thảo, nếu như không cắt ngành, nghề kinh doanh thì sẽ không cắt được điều kiện kinh doanh. Để cắt được 30% số điều kiện kinh doanh thì phải cắt đến hơn 30% số ngành, nghề.
Một điểm bất cập khác được bà Thảo chỉ ra là sự thiếu thống nhất giữa danh mục trong Luật Đầu tư và các luật chuyên ngành. Theo đó, khoản 2 điều 4 dự thảo Luật Đầu tư gắn với việc quy định tên của ngành, nghề kinh doanh có điều kiện. Trong đó quy định rõ, tên của ngành, nghề trong pháp luật chuyên ngành phải thống nhất với các nguyên tắc về điều kiện kinh doanh cũng như danh mục ngành, nghề kinh doanh có điều kiện.
Tuy nhiên, tên gọi ngành, nghề trong Luật Đầu tư thường rất bao quát, nhưng khi được triển khai sang luật chuyên ngành lại được “xé nhỏ” thành nhiều ngành, nghề chi tiết hơn, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp, xây dựng... Điều này khiến phạm vi danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh bị mở rộng quá mức, tạo thêm nhiều thủ tục hành chính không cần thiết. Do đó, cần phải làm rõ khái niệm thống nhất trong Luật Đầu tư.
Trước những lo ngại trên, nhiều chuyên gia khẳng định dự thảo Luật Đầu tư lần này cần đi theo hướng cắt giảm thực chất, minh bạch, kèm theo cơ chế hậu kiểm.
Theo bà Nguyễn Minh Thảo, đưa ra danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện tức là đang thực hiện tiền kiểm. Vậy ngoài việc đưa danh mục thì trong luật cũng cần có điều khoản theo hướng quy định gắn với hậu kiể - tức là có điều kiện kinh doanh nhưng doanh nghiệp tuân thủ và cơ quan quản lý nhà nước hậu kiểm.
“Cần phải rà soát chi tiết hơn nữa danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện. Bởi vì danh mục này mở rộng rất nhiều, rất bao trùm và cần phải rà soát theo hướng đối chiếu cùng pháp luật chuyên ngành để xem thực tế có bao nhiêu ngành, nghề, nội dung thế nào, quy định ra sao, từ đó kiến nghị cắt giảm. Nếu không làm rõ, thì tên ngành, nghề quá bao trùm sẽ khiến việc bổ sung thêm ngành, nghề trở nên hoàn toàn dễ dàng”, bà Thảo nhấn mạnh.
Ở khía cạnh khác, nguyên Phó cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài, ông Nguyễn Nội, cho rằng danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện phải được quy định tại luật, không thể giao xuống nghị định. Điều này đảm bảo tính chặt chẽ, minh bạch. Ông cũng cho rằng cần làm rõ quy định về các dự án lớn như đường sắt tốc độ cao, để tránh bỏ sót những dự án có tác động lớn đến ngân sách và xã hội.
Chủ tịch Hiệp hội Các nhà thầu xây dựng Việt Nam, ông Nguyễn Quốc Hiệp, lại cho rằng những ngành, nghề liên quan đến công nghệ mới, liên quan đến dữ liệu cá nhân vẫn phải quy định trong danh mục ngành, nghề kinh doanh có điều kiện bởi đây đều là những ngành, nghề liên quan đến nhiều vấn đề phức tạp xã hội.
Dự thảo Luật Đầu tư sửa đổi được nhìn nhận là bước điều chỉnh pháp lý quan trọng trong quá trình cải cách môi trường kinh doanh. Nếu mạnh dạn cắt giảm thực chất danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, kết hợp với cơ chế hậu kiểm, Luật Đầu tư mới sẽ mở ra một môi trường đầu tư thông thoáng hơn, tạo động lực cho doanh nghiệp phát triển, đồng thời vẫn giữ được công cụ để nhà nước bảo vệ lợi ích chung.
Tags:
(VNF) - Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 302/2025/NĐ-CP ngày 19/11/2025 quy định chi tiết về Quỹ nhà ở quốc gia và biện pháp thi hành Nghị quyết số 201/2025/QH15 ngày 29/5/2025 của Quốc hội thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội.
(VNF) - Sau 22 năm nghiên cứu và phát triển, nhà sáng lập Ecopark ra mắt sản phẩm biệt thự rừng Retreat Forest, tích hợp ưu điểm của môi trường sống sinh thái dưới tán rừng, cùng các tiện nghi hiện đại phục vụ cho cư dân.
(VNF) - Aria Bay của BIM Land là biểu tượng cho phong cách sống thời thượng với tòa tháp đôi 40 tầng sở hữu hệ sinh thái hơn 100 tiện ích cao cấp và toàn diện, như một bản giao hưởng trên tầng không của những trải nghiệm tinh tế, phóng khoáng và giàu cảm hứng.
(VNF) - Đô thị Thăng Long trúng đấu giá khu đất hơn 4ha tại phường Phủ Lý, TP. HCM thúc 19 dự án cải tạo chung cư cũ… là những tin tức đáng chú ý về bất động sản ngày 19/11.
(VNF) - Ngày 20/11/2025, Branded Living Summit 2025 - Hội nghị chuyên sâu về không gian sống hàng hiệu lần đầu tiên tại Việt Nam do Masterise Homes tổ chức sẽ diễn ra tại TP. HCM.
(VNF) - Nằm giữa lõi thương mại sôi động của siêu đô thị ESG++ Vinhomes Green Paradise (Cần Giờ, TPHCM), dòng sản phẩm liền kề trên đường Tương Lai và Vịnh Ngọc 48 được đánh giá sở hữu mức giá “mềm” hơn rất nhiều so với tiềm năng và giá trị thật. Chính sự chênh lệch này đang mở ra cơ hội chắc thắng cho những nhà đầu tư xuống tiền sớm.
(VNF) - Công ty cổ phần Tập Đoàn Đầu tư Nhà và Đô thị Thăng Long vừa trúng đấu giá khu đất hơn 4 ha tại phường Phủ Lý, Ninh Bình, với giá 416 tỷ đồng.
(VNF) - Nằm giữa lõi thương mại sôi động của siêu đô thị ESG++ Vinhomes Green Paradise (Cần Giờ, TP. HCM), dòng sản phẩm liền kề trên đường Tương Lai và Vịnh Ngọc 48 được đánh giá sở hữu mức giá “mềm” hơn rất nhiều so với tiềm năng và giá trị thật.
(VNF) - Dự án đầu tư xây dựng Trục đại lộ cảnh quan sông Hồng có quy mô nghiên cứu lên tới 11.000 ha, được kỳ vọng là trục phát triển kinh tế - xã hội và biểu trưng cho Hà Nội “Văn hiến - Bản sắc - Sáng tạo”.
(VNF) - Kết quả kinh doanh 9 tháng năm 2025 phản ánh sự trở lại mạnh mẽ của các doanh nghiệp phát triển nhà ở cỡ lớn từng “chìm khuất” trong giai đoạn trước đó. Điều này như một minh chứng cho sự phục hồi – tăng trưởng không thể phủ nhận của thị trường.
(VNF) - Liên tiếp các dự án chung cư mới tại các tỉnh giáp Hà Nội như Bắc Ninh, Hưng Yên được chào bán với mức 60 - 70 triệu đồng/m², tương đương nhiều dự án trong Thủ đô. Điều này khiến giấc mơ sở hữu nhà của nhiều người trẻ, đặc biệt nhóm có thu nhập trung bình - khá, trở nên ngày càng xa vời.
(VNF) - KCN An Phát 5 nằm tại vị trí kết nối trọng yếu Hải Phòng - Hải Dương, giúp tối ưu logistics và tiếp cận nhanh cảng biển, sân bay. Nền địa chất vững, phân lô linh hoạt từ 5.000 m² thu hút SME phụ trợ. Chủ đầu tư APC đảm bảo hạ tầng đồng bộ, bàn giao từ 2026. Với nguồn lao động dồi dào và dịch vụ hỗ trợ, KCN trở thành điểm đến nổi bật cho FDI phía Bắc.
(VNF) - Công ty cổ phần Bến xe Nghệ An được thành lập năm 2004 trên cơ sở chuyển đổi từ Xí nghiệp Bến xe khách Nghệ An. Sau khi Nhà nước thoái toàn bộ vốn vào năm 2014, doanh nghiệp đề xuất chuyển đổi khu đất được giao để triển khai Dự án Khu đô thị Bông Sen. Tuy nhiên, đến nay dự án vẫn “nằm trên giấy”, còn khu đất vàng tiếp tục bị bỏ hoang, lãng phí.
(VNF) - Sun Group mở bán phân khu Flora Avenue 2, TP. HCM mở bán thêm 273 căn nhà ở xã hội tại phường Chánh Hiệp, ROX Tower Goldmark City bổ sung nguồn cung văn phòng tại Hà Nội... là những tin tức nổi bật về thị trường bất động sản ngày 18/11.
(VNF) - Thị trường bất động sản phía Nam Hà Nội đang ghi nhận những tín hiệu khởi sắc cả về nguồn cung lẫn chất lượng, nổi bật trong đó là quỹ sản phẩm mới tại đô thị Sun Urban City.
(VNF) - Thị trường bất động sản Thủ đô đang chứng kiến sự dịch chuyển rõ rệt khi phân khúc căn hộ ngày càng chiếm ưu thế, dần thay thế vị trí thống trị lâu nay của nhà thổ cư. Báo cáo của One Mount Group cho thấy xu hướng này đang định hình lại cấu trúc nguồn cung và hành vi người mua, báo hiệu bước ngoặt quan trọng của thị trường.
(VNF) - Với sân bay Long Thành sắp đi vào khai thác cùng hệ thống giao thông hiện đại “không - thủy - bộ - sắt”, Vũng Tàu đang giữ vai trò cửa ngõ biển của TP. HCM và góp phần quan trọng vào chuỗi giá trị liên vùng về logistics, thương mại, du lịch và bất động sản.
(VNF) - Các doanh nghiệp "họ" Vin vẫn giữ vững vị thế thống lĩnh thị trường nhờ quy mô lớn và số lượng các dự án gối đầu triển khai liên tiếp.
(VNF) - Trong quy hoạch đô thị hiện đại, nhiều công trình được ghi nhớ không chỉ bởi quy mô hay kiến trúc, mà bởi một biểu tượng cảnh quan mang bản sắc riêng. Ví dụ như Venetian Macao với kênh đào Venice uốn lượn giữa lòng resort, hay ICONSIAM (Bangkok) với đài phun nước nghệ thuật ven sông Chao Phraya. Với Greenera Southmark, dấu ấn ấy mang tên Harmonia – dòng suối hiền hòa len lỏi giữa nội khu.
(VNF) - Cục Quản lý Đất đai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã đưa ra quan điểm về việc "có nên chuyển hơn 700 chi nhánh Văn phòng Đăng ký Đất đai (VPĐKĐĐ) về cấp xã hay không".
(VNF) - Hải Phòng mới công khai xin ý kiến dự thảo bảng giá đất, theo đó, nhiều điểm cần điều chỉnh cho phù hợp.
(VNF) - Nhiều phân khúc bất động sản tại Hà Nội đã tiệm cận vùng đỉnh. Theo đó, chuyên gia cho rằng, nhà đầu tư tìm kiếm cơ hội tại bất động sản khu vực phía Nam bởi tiềm năng và dư địa tăng giá vẫn còn…
(VNF) - Trung Nam muốn làm cao tốc 36.000 tỷ, dự án hơn 17.000 tỷ cải tạo rạch ô nhiễm nhất TP. HCM có chuyển động mới... là những tin tức đáng chú ý về bất động sản ngày 17/11.
(VNF) - Theo ThS Nguyễn Anh Dương, đầu cơ là một phần của thị trường bất động sản, góp phần tạo lập cân bằng cung – cầu. Tuy vậy, hoạt động này cần được điều tiết một cách hợp lý để thị trường vận hành ổn định và phát triển bền vững.
(VNF) - Từ tháng 2 đến nay, trung bình mỗi tháng tỉnh Phú Thọ khởi công một dự án nhà ở xã hội. Từ nay đến cuối năm, tỉnh dự kiến sẽ khởi công thêm 5 dự án nữa.
(VNF) - Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 302/2025/NĐ-CP ngày 19/11/2025 quy định chi tiết về Quỹ nhà ở quốc gia và biện pháp thi hành Nghị quyết số 201/2025/QH15 ngày 29/5/2025 của Quốc hội thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội.
(VNF) - Mới đây, Hà Nội đã thông qua nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án cải tạo, chỉnh trang và tái thiết công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch.
