Chất vấn Tổng Kiểm toán về DN được kiểm toán nhưng vẫn xảy ra sai phạm

Theo chương trình, phiên họp chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV sẽ diễn ra trong 2,5 ngày (từ ngày 4-6/6/2024), tập trung vào 4 nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực: tài nguyên và môi trường, công thương, kiểm toán, văn hóa - thể thao và du lịch.

Trong đó, về nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực kiểm toán, Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn sẽ đăng đàn trả lời chất vấn về vấn đề trách nhiệm và giải pháp khắc phục tình trạng các doanh nghiệp, dự án được kiểm toán nhưng vẫn xảy ra sai phạm.

Bên cạnh đó, Tổng Kiểm toán Nhà nước cũng sẽ trả lời chất vấn việc thực hiện các kết luận, kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước, công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động kiểm toán nhà nước.

Ngoài ra, ông Ngô Văn Tuấn cũng sẽ trả lời về giải pháp khắc phục tình trạng chồng chéo trong công tác thanh tra, kiểm toán.

Liên quan đến tình trạng các doanh nghiệp, dự án được kiểm toán nhưng vẫn xảy ra sai phạm, những năm qua, Kiểm toán Nhà nước đã thực hiện kiểm toán tại các doanh nghiệp, dự án đầu tư có quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước và đã có nhiều phát hiện kiểm toán quan trọng.

Theo báo cáo kết quả kiểm toán năm 2023, Kiểm toán Nhà nước đã kiểm toán báo cáo tài chính năm 2022 và các hoạt động liên quan đến quản lý, sử dụng vốn nhà nước của 129 đơn vị thuộc 11 TĐ, TCT.

Kết quả kiểm toán cho thấy 11/11 TĐ, TCT sản xuất kinh doanh có lãi; tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn chủ sở hữu tại một số đơn vị đạt tương đối cao. Bên cạnh đó, việc quản lý sử dụng vốn, tài sản của các doanh nghiệp còn một số hạn chế.

Cụ thể, phần lớn các đơn vị còn sai sót trong việc hạch toán kế toán, kê khai nghĩa vụ với NSNN nên qua kiểm toán điều chỉnh tài sản, nguồn vốn, doanh thu, chi phí, kiến nghị tăng thu NSNN 3.486,39 tỷ đồng, giảm thuế GTGT được khấu trừ 6,19 tỷ đồng.

Một số đơn vị chưa xây dựng quy chế quản lý tiền, quản lý dòng tiền chưa hiệu quả; quản lý nợ chưa chặt chẽ, còn để phát sinh nợ phải thu quá hạn, khó đòi lớn; nợ tạm ứng tồn đọng nhiều năm chưa được thu hồi; bán hàng, đặt cọc cho nhà cung cấp không có bảo lãnh, tài sản đảm bảo hoặc vượt mức bảo lãnh hoặc ký hợp đồng với khách hàng chưa chặt chẽ, miễn giảm lãi nhưng không ký phụ lục hợp đồng; trích lập dự phòng nợ phải thu khó đòi không đúng quy định;

Còn tình trạng vật tư tồn kho lâu ngày, kém phẩm chất, chậm luân chuyển; chưa đánh giá giá trị vật tư thu hồi sau sửa chữa một số tài sản; số liệu kiểm kê kho chênh lệch với số liệu trên sổ kế toán hoặc chưa kiểm kê đầy đủ tài sản, vật tư, hàng hóa; trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho, khấu hao TSCĐ không đúng quy định; đầu tư, sử dụng TSCĐ chưa hiệu quả.

Một số đơn vị đầu tư tài chính hiệu quả chưa cao, hoạt động sản xuất kinh doanh không hiệu quả, thua lỗ; một số khoản đầu tư của TĐ, TCT vào công ty liên doanh, liên kết, đầu tư dài hạn khác bị thua lỗ; trích lập dự phòng đầu tư tài chính không đúng quy định.

Một số đơn vị quản lý chi phí, giá thành sản phẩm chưa chặt chẽ, định mức sản xuất kinh doanh chưa phù hợp thực tế; chưa xây dựng định mức tiêu hao nguyên vật liệu hoặc tiêu hao nguyên, nhiên liệu vượt định mức đơn vị quy định; trích vượt quỹ lương được duyệt; khuyến mại không đúng quy định; chưa kê khai giá bán hoặc kê khai chậm[37] theo quy định trong quá trình tiêu thụ sản phẩm, dịch vụ; khai thác khoáng sản khi chưa được cấp phép[38] hoặc khai thác vượt trữ lượng cấp phép[39].

Ngoài ra, tại một số TĐ, TCT, cơ quan đại diện chủ sở hữu chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm theo quy định; người đại diện phần vốn chưa báo cáo kịp thời và đầy đủ để có các giải pháp khắc phục đối với các công ty hoạt động kinh doanh thua lỗ.