Cú bắt tay 38 tỷ USD của OpenAI - Amazon

OpenAI vừa ký thỏa thuận mua 38 tỷ USD năng lực điện toán từ Amazon Web Services (AWS) — hợp đồng đầu tiên giữa công ty AI trị giá 500 tỷ USD với nhà cung cấp hạ tầng đám mây lớn nhất thế giới, đồng thời đánh dấu sự dịch chuyển khỏi sự phụ thuộc gần như tuyệt đối vào Microsoft.

Theo thông báo công bố ngày thứ Hai, OpenAI sẽ ngay lập tức triển khai các tác vụ xử lý trên hạ tầng AWS, tận dụng hàng trăm nghìn GPU Nvidia đặt tại các trung tâm dữ liệu của Amazon tại Mỹ. Công suất sẽ tiếp tục mở rộng trong những năm tới để phục vụ nhu cầu tăng trưởng mạnh về AI.

Thông tin này lập tức khiến cổ phiếu Amazon tăng gần 5%.

Ở giai đoạn đầu, OpenAI sẽ sử dụng các trung tâm dữ liệu AWS hiện có. Sau đó, Amazon sẽ xây dựng thêm cơ sở hạ tầng chuyên biệt dành riêng cho OpenAI.

Dave Brown, Phó chủ tịch mảng dịch vụ tính toán và học máy của AWS, cho biết trong một cuộc phỏng vấn: “Đây là phần công suất hoàn toàn tách biệt mà chúng tôi dành ra. Một phần trong số đó đã sẵn có và OpenAI đã bắt đầu sử dụng.”

Thỏa thuận này diễn ra trong bối cảnh OpenAI liên tiếp công bố loạt hợp đồng khổng lồ với các đối tác cung ứng hạ tầng và chip, bao gồm Nvidia, Broadcom, Oracle và Google, với tổng giá trị ước tính lên tới 1,4 nghìn tỷ USD. Điều này khiến nhiều chuyên gia lo ngại về nguy cơ bong bóng AI, đồng thời đặt câu hỏi liệu ngành công nghệ có đủ nguồn lực để biến các tham vọng AI thành hiện thực.

Mối quan hệ OpenAI – Microsoft: Kỷ nguyên mới bắt đầu

Từ năm 2019, OpenAI ký thỏa thuận độc quyền sử dụng hạ tầng đám mây của Microsoft. Tính đến nay, Microsoft đã rót tổng cộng 13 tỷ USD vào công ty này.

Nhưng sang tháng 1 năm nay, Microsoft tuyên bố họ sẽ không còn là nhà cung cấp đám mây độc quyền của OpenAI nữa, chuyển sang thỏa thuận mới - Microsoft chỉ giữ quyền ưu tiên đối với các yêu cầu mới, nhưng không được đảm bảo độc quyền.

Tuần trước, quyền ưu tiên này chính thức hết hiệu lực, mở đường để OpenAI ký hợp tác với các nhà cung cấp khác. Trước cả khi hết hạn, OpenAI đã ký hợp đồng hạ tầng với Oracle và Google. Tuy nhiên, xét về quy mô và năng lực, AWS vẫn là nhà cung cấp số một toàn cầu.

“Việc mở rộng AI tiên tiến cần năng lực tính toán khổng lồ và ổn định. Hợp tác với AWS giúp củng cố hệ sinh thái điện toán rộng lớn sẽ hỗ trợ kỷ nguyên AI tiếp theo và đưa AI đến với tất cả mọi người.” Sam Altman, CEO OpenAI, khẳng định trong thông cáo.

Mặc dù ký hợp đồng khổng lồ với AWS, OpenAI vẫn xác nhận sẽ tiếp tục chi tiêu đáng kể cho Microsoft. Chỉ tuần trước, công ty công bố kế hoạch mua thêm 250 tỷ USD dịch vụ Azure.

Còn với Amazon, thỏa thuận này mang ý nghĩa chiến lược kép: vừa là hợp đồng có giá trị lớn, vừa nhắm vào lĩnh vực Amazon đang cạnh tranh gay gắt. AWS vốn duy trì mối quan hệ chặt chẽ với Anthropic — đối thủ lớn nhất của OpenAI trên thị trường mô hình AI.

Amazon đã đầu tư hàng tỷ USD vào Anthropic và đang xây dựng tổ hợp trung tâm dữ liệu trị giá 11 tỷ USD tại Indiana dành riêng cho Anthropic.

Matt Garman, CEO AWS, khẳng định: “Khả năng cung cấp năng lực tính toán tối ưu hóa và sẵn sàng ngay lập tức cho thấy AWS là lựa chọn duy nhất có thể đáp ứng khối lượng AI khổng lồ của OpenAI.”

Hiện AWS tăng trưởng doanh thu mảng đám mây hơn 20% so với năm trước, nhưng tốc độ tăng trưởng của Microsoft và Google thậm chí còn nhanh hơn, lần lượt 40% và 34%.

Nvidia dẫn đầu, nhưng Amazon muốn đưa chip Trainium vào cuộc chơi

Hợp đồng hiện tại quy định OpenAI sẽ sử dụng GPU Nvidia, bao gồm hai dòng chip Blackwell mới nhất. Tuy nhiên, AWS ngụ ý sẽ mở đường cho các loại chip khác tham gia sau này.

Chip Trainium - loại chip tùy chỉnh do Amazon tự thiết kế - đang được Anthropic sử dụng tại cơ sở mới.

Dave Brown chia sẻ: “Chúng tôi thích chip Trainium vì nó mang lại hiệu suất tốt hơn về giá và quan trọng là cho khách hàng thêm lựa chọn.”

Tuy nhiên, ông không tiết lộ OpenAI có kế hoạch dùng Trainium hay không.

Hạ tầng tính toán AWS sẽ phục vụ cả hai nhu cầu: huấn luyện mô hình AI thế hệ tiếp theo và xử lý truy vấn thời gian thực - ví dụ như tạo phản hồi của ChatGPT.

OpenAI có quyền mở rộng quy mô hạ tầng trong vòng 7 năm tới, dù chưa chốt kế hoạch cụ thể nào sau 2026.

Các mô hình nền tảng của OpenAI, bao gồm những mô hình "mở trọng số", đã có mặt trên Amazon Bedrock — nền tảng AI của AWS cho phép doanh nghiệp truy cập trực tiếp các mô hình hàng đầu thế giới.

Nhiều tập đoàn lớn như Peloton, Thomson Reuters, Comscore và Triomics đang sử dụng mô hình OpenAI trên AWS cho nhiều mục đích khác nhau: viết mã, giải toán, phân tích khoa học và điều phối tác vụ phức tạp.

“Trong thỏa thuận này, OpenAI là khách hàng của AWS. Họ cam kết mua công suất tính toán từ chúng tôi và chúng tôi tính phí OpenAI. Rất minh bạch.” Dave Brown nói rõ.

OpenAI chuẩn bị IPO

Là công ty AI tư nhân có định giá cao nhất thế giới, OpenAI đang từng bước chuẩn bị cho khả năng niêm yết công khai trên sàn chứng khoán.

Việc đa dạng hóa nhà cung cấp điện toán và ký các hợp đồng dài hạn là dấu hiệu cho thấy OpenAI muốn chứng minh sự tự chủ và ổn định, thay vì phụ thuộc vào một đối tác duy nhất.

Trong một buổi livestream gần đây, CEO Sam Altman thẳng thắn chia sẻ: “IPO gần như là con đường khả thi nhất khi xét đến nhu cầu vốn của OpenAI.”

Giám đốc tài chính Sarah Friar cũng từng nói rằng các thay đổi về cấu trúc doanh nghiệp vừa qua là một phần chuẩn bị cho việc niêm yết.

Hợp đồng trị giá 38 tỷ USD giữa OpenAI và AWS không chỉ là giao dịch mua dịch vụ điện toán, nó là dấu mốc chiến lược thay đổi cục diện trong cuộc đua AI toàn cầu. OpenAI đang tiến ra khỏi cái bóng của Microsoft, còn Amazon lại củng cố vị thế thống trị đám mây trước làn sóng đầu tư bùng nổ vào AI.

Cuộc đua AI chưa bao giờ nóng như lúc này và OpenAI đang là tâm điểm của trị giá hàng trăm tỷ USD.