Đề xuất 'bảo hiểm đầu tư trái phiếu' để nhà đầu tư tín nhiệm, xuống tiền

Chính phủ đã ban hành Nghị định 08/2023/NĐ-CP về về việc sửa đổi, bổ sung và ngưng hiệu lực thi hành một số điều tại các Nghị định quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường quốc tế. Tuy nhiên, việc lấy lại niềm tin của nhà đầu tư không thể một sớm một chiều.

Ông Nguyễn Tú Anh, Vụ trưởng Vụ Kinh tế tổng hợp, Ban Kinh tế trung ương cho rằng muốn phát triển bền vững phải củng cố niềm tin.

Theo ông Tú Anh, niềm tin xuất phát từ 2 phần. Một là ở thị trường, vĩ mô ổn định. Thứ hai là các khoản đầu tư của nhà đầu tư được bảo vệ, luật là công bằng với các bên.

“Trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang giai đoạn phát triển như Việt Nam, cách để củng cổ niềm tin là xếp hạng tín nhiệm. Tuy nhiên, nếu xếp hạng tín nhiệm quốc tế thì doanh nghiệp Việt Nam không bao giờ qua được xếp hạng quốc gia và hiện nay xếp hạng quốc gia của Việt Nam chưa phải mức khuyến cáo đầu tư nên thị trường sẽ đưa thông điệp rất khác với thị trường trong nước”, ông Tú Anh nói.

Theo đó, ông Tú Anh cho rằng cần có xếp hạng tín nhiệm theo chuẩn quốc tế nhưng vẫn phải khuyến khích đầu tư.

“Trong bối cảnh bản thân các tổ chức xếp hạng tín nhiệm trong nước cũng đang xây dựng tín nhiệm, chúng ta quên mất vai trò của bảo hiểm. Nếu có bảo hiểm đầu tư, đánh giá rủi ro và bán rủi ro (công ty bảo hiểm) thì nhà đầu tư sẽ tín nhiệm và xuống tiền”, ông Nguyễn Tú Anh nêu.

Bình luận về đề xuất này, ông Nguyễn Sơn, Chủ tịch Trung tâm Lưu ký, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho rằng câu chuyện bảo hiểm của tổ chức kinh doanh chứng khoán được đặt ra từ lúc xây dựng thị trường. “Hơn 20 năm, chúng ta bàn về vấn đề công ty chứng khoán có mua bảo hiểm khi đầu tư chứng khoán hay không? Ở đây thì gói gọn lại là mua bảo hiểm cho khoản đầu tư trái phiếu”, ông Sơn nói.

Theo ông Sơn, cần phân biệt giữa trái phiếu doanh nghiệp công chúng và trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ. Hiểu nôm na, trái phiếu phát hành ra công chúng thì được quản lý chặt chẽ, phát hành cho người ít hiểu biết cho thị trường. Chào bán riêng lẻ là cho nhà đầu tư chuyên nghiệp có thể hiểu là sự dàn xếp tài chính giữa trái chủ và các tổ chức phát hành.

“Vậy cần bảo hiểm hay không? Nếu có thì đưa vào giá vốn phát hành. Một doanh nghiệp phát hành trái phiếu doanh nghiệp sẽ phát hành 10 - 12%, nhưng giá vốn lên đến 15%, cần thiết mua thì có thôi, nhưng giá mua vốn đội lên. Nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp có cần thiết không? Cái đó thì thị trường sẽ giải quyết”, ông Sơn nói.

Trong khi đó, bà Tạ Thanh Bình, Vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường, Ủy ban Chứng khoán nhà nước chia sẻ, dưới góc độ cá nhân, thị trường chứng khoán Mỹ có định chế được thành lập từ năm 1970 để bảo hiểm cho khoản đầu tư nhằm bảo hiểm cho tài sản của nhà đầu tư trên tài khoản đó không bị mất vì những lý do trái pháp luật trên thị trường như bị ăn cắp tiền trên tài khoản hoặc sử dụng trái phép chứng khoán của nhà đầu tư, thông qua cơ chế yêu cầu công ty chứng khoán phải nộp khoản tiền nhất định.

Do đó, bà Bình cho rằng cần suy nghĩ về tính khả thi của việc bảo hiểm giá trị của khoản trái phiếu đó, nó phụ thuộc vào chất lượng kinh doanh của tổ chức phát hành.