Điểm sáng nào cho thị trường trái phiếu năm 2023?

Tại Talkshow Phố Tài chính, ông Đỗ Ngọc Quỳnh, Tổng thư ký Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam (VBMA), cho biết thị trường trái phiếu năm doanh nghiệp năm 2022, đặc biệt biệt là quý IV gần như đóng băng.

Khối lượng phát hành thành công trái phiếu doanh nghiệp trong năm vừa qua giảm rất mạnh so với cả năm 2021. Ở thị trường thứ cấp, hoạt động giao dịch cũng sụt giảm mạnh và có nhiều diễn biến bất thường.

Cụ thể, ở những năm trước, ông Đỗ Ngọc Quỳnh cho biết hoạt động huy động vốn của các doanh nghiệp là nhằm mục đích đầu tư và phát triển nên tỷ lệ mua lại trước hạn thấp. Tuy nhiên trong năm nay, tỷ lệ mua lại trước hạn rất cao. Cùng với đó, lãi suất của trái phiếu doanh nghiệp cũng lên cao, trong khi thanh khoản giảm thấp.

Ông Đỗ Ngọc Quỳnh cho rằng, có 3 nguyên nhân dẫn đến thực trạng này của thị trường trái phiếu trong năm 2022. Một là tác động của yếu tố mang tính thị trường, bao gồm cả thị trường quốc tế lẫn thị trường trong nước với xu hướng thắt chặt tiền tệ, lãi suất tăng làm cho chi phí vay vốn của doanh nghiệp tăng và khả năng vay vốn của doanh nghiệp khó hơn.

Hai là chủ trương của Chính phủ trong năm 2022 là thực thi các chính sách giúp lành mạnh hoá thị trường tài chính, tiền tệ; thanh tra, kiểm tra, giám sát và có những xử lý đối với một số doanh nghiệp vi phạm.

Ba là yếu tố tâm lý của nhà đầu tư trước diễn biến thị trường nêu trên cũng như các rủi ro về pháp lý. Nhà đầu tư trở nên thận trọng hơn và có xu hướng co lại, thậm chí chủ động cắt giảm các khoản đầu tư để thu tiền về sớm hơn dự kiến ban đầu.

Nhìn về năm 2023, ông Quỳnh cho rằng hầu hết các tổ chức dự báo trên thế giới đều cho rằng nhiều nền kinh tế lớn trên thế giới sẽ rơi vào suy thoái và khó khăn vẫn còn tiếp tục, đặc biệt khi cuộc chiến giữa Nga – Ukraine vẫn còn tiếp diễn. “Tuy nhiên vẫn còn một số điểm sáng”, ông Quỳnh nhấn mạnh.

“Chúng ta đang hy vọng chu kỳ tăng lãi suất của FED có thể bắt đầu giảm và kết thúc vào quý I/2023. Tiếp đó là khả năng Trung Quốc có thể sớm chấm dứt chính sách Zero – Covid, tác động đến các nền kinh tế nói chung và Việt Nam”, ông Đỗ Ngọc Quỳnh cho biết.

Riêng với thị trường trong nước, ông cho biết các doanh nghiệp đã bộc lộ rất nhiều khó khăn và chủ động có biện pháp để tổ chức lại hoạt động, tập trung vào các lĩnh vực cốt lõi, thiết yếu.

“Tôi hy vọng Chính phủ cũng như cơ quan quản lý nhà nước trong thời gian tới đây, đặc biệt là vào năm 2023 sẽ có những biện pháp, giải pháp, chính sách trúng hơn, kịp thời hơn, giúp cho hoạt động của doanh nghiệp trong nước tháo gỡ được khó khăn và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh”, lãnh đạo VBMA cho biết.

Ông Nguyễn Quang Thuân, Chủ tịch Công ty Cổ phần FiinGroup, nêu 3 điểm sáng cho thị trường trái phiếu năm 2023. Một là việc huy động vốn nợ trái phiếu quốc tế diễn ra rất mạnh trong thời gian gần đây, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp minh bạch.

Riêng trong tháng 10, theo thống kê của FiinGroup, khoảng 1,9 tỷ USD vốn vay trái phiếu quốc tế đã được doanh nghiệp trong nước huy động. Dù mức lãi suất có phần cao hơn do ở môi trường khác, nhưng doanh nghiệp giải quyết được vấn đề thanh khoản. Ông Nguyễn Quang Thuân cho rằng đây là xu hướng của năm 2023 và kỳ vọng sẽ xảy ra với thị trường trong nước.

Điểm sáng thứ hai là việc Bộ Tài chính hiện đang có những giải pháp để khai thông kênh trái phiếu doanh nghiệp đại chúng.

Điểm sáng thứ ba là trái phiếu xanh, tín dụng xanh. Theo đó, dù mới bắt đầu ở Việt Nam và chỉ có một vài doanh nghiệp phát hành theo chuẩn quốc tế, ông Thuân kỳ vọng trái phiếu xanh sẽ là điểm sáng của thị trường trái phiếu trong năm 2023.

“Hiện tại, Bộ Tài nguyên và Môi trường đang dự thảo quyết định của Thủ tướng về phân loại xanh. Tôi hy vọng dự thảo này sẽ được phê duyệt và đi vào hiệu lực. Các nhà đầu tư quốc tế vẫn đang nỗ lực đồng hành cùng doanh nghiệp, đặc biệt là đáp ứng các tiêu chí xanh để có vốn hợp lý hoặc rẻ trong dài hạn”, ông Nguyễn Quang Thuân cho biết.