EU yêu cầu Hungary và Slovakia từ bỏ dầu của Nga

Trong một lá thư gửi Hungary và Slovakia, ủy viên thương mại Liên minh châu Âu (EU) Valdis Dombrovskis cho biết "cần tích cực theo đuổi việc đa dạng hóa nguồn cung khỏi nhiên liệu hóa thạch của Nga".

Trước đó, chính phủ Hungary và Slovakia đã yêu cầu ủy ban can thiệp vào tranh chấp của họ với Ukraine sau khi nước này chặn công ty dầu mỏ tư nhân lớn nhất của Nga là Lukoil vận chuyển dầu thô qua đường ống Druzhba tới Trung Âu.

Ukraine đã áp đặt lệnh trừng phạt đối với Lukoil vào năm 2018, cấm công ty này thoái vốn khỏi hoạt động kinh doanh tại quốc gia này, cũng như cấm các hoạt động thương mại và tham gia vào quá trình tư nhân hóa hoặc cho thuê tài sản nhà nước.

Tuy nhiên, Lukoil vẫn vận chuyển dầu thô qua nhánh phía nam của đường ống Druzhba vì lệnh trừng phạt của EU không nhắm vào các luồng này.

Động thái này làm dấy lên lo ngại về tình trạng thiếu hụt nguồn cung ở Hungary. 70% lượng dầu nhập khẩu của Hungary là đến từ Nga và Lukoil cung cấp một nửa trong số đó.

Động thái của Ukraine cũng gây ra phản ứng dữ dội ở Slovakia, một nước châu Âu khác cũng phụ thuộc rất nhiều vào Moscow về dầu mỏ.

Nhưng người phát ngôn của EC, ông Balazs Ujvari, ngày 1/8 cho biết các nước đã có đủ nguồn cung vì dòng chảy chung không giảm. "Các cuộc tham vấn khẩn cấp mà hai nước yêu cầu, theo thỏa thuận thương mại của EU với Ukraine, là không cần thiết”, vị quan chức EC nêu rõ.

Ông lập luận rằng trong đánh giá sơ bộ của ủy ban, các lệnh trừng phạt không gây ra "rủi ro tức thời đối với an ninh nguồn cung của cả hai nước".

Ông Ujvari cho biết EC vẫn đang "xác minh sự thật" và đã trả lời bức thư của Slovakia và Hungary với yêu cầu cung cấp thêm thông tin.

Hungary và Slovakia đã được miễn trừ lệnh cấm nhập khẩu dầu của Nga trên toàn EU sau khi Nga đưa quân tới Ukraine vào tháng 2/2022 vì họ cho rằng không có giải pháp thay thế nào khác.

Nhưng ông Dombrovskis cho biết họ có thể sử dụng đường ống hiện có để vận chuyển dầu thô từ Croatia.

“Phân tích hiện tại của ủy ban chỉ ra rằng Hungary và Slovakia có đủ năng lực vận chuyển thông qua các đường ống thay thế như đường ống Janaf Adriatic”, ông Dombrovskis nêu rõ.

Ông Dombrovskis cũng cho biết việc xuất khẩu dầu sang Hungary và Slovakia "không bị ảnh hưởng, miễn là Lukoil không phải là chủ sở hữu số dầu đó".

Ông nói thêm rằng tại cuộc họp tuần trước để thảo luận vấn đề này với đại diện của tất cả các quốc gia thành viên, “một số lượng lớn đã đặt câu hỏi tại sao Hungary và Slovakia cho đến nay dường như vẫn chưa tìm hiểu các giải pháp thay thế".

Phản ứng trước quyết định của Ukraine, thư ký báo chí Điện Kremlin, ông Dmitry Peskov, cáo buộc Ukraine đã đưa ra "quyết định chính trị" và tuyên bố tình hình "nghiêm trọng" đối với những người vẫn đang mua dầu của Nga.

Ở động thái liên quan, trong thông báo đưa ra tuần này, Bộ trưởng Ngoại giao Hungary Peter Szijjarto phán đoán rằng EC có thể đứng sau việc đình chỉ nguồn cung cấp dầu của Nga thông qua Ukraine.

“Bất chấp mối đe dọa đối với an ninh năng lượng của hai quốc gia thành viên EU. Brussels vẫn im lặng”, ông Szijjártó viết, đồng thời nói thêm rằng hoặc là ủy ban quá “yếu” để bảo vệ lợi ích của Slovakia và Hungary hoặc “chính Brussels, chứ không phải Kyiv, đã phát kiến ra toàn bộ vấn đề này”.

Về phía Slovakia, nước này cho biết sẽ cung cấp thêm thông tin cho EC. "Nếu việc gỡ bỏ lệnh cấm cung cấp dầu không được giải quyết, chúng tôi vẫn coi tình hình là nghiêm trọng và đe dọa đến an ninh năng lượng của Slovakia", giới chức Slovakia nêu rõ.

Slovakia và Hungary là hai thành viên EU duy nhất từ ​​chối ủng hộ chính sách cung cấp viện trợ quân sự cho Kiev của khối trong bối cảnh xung đột với Nga. Cả hai đều nhiều lần kêu gọi giải pháp ngoại giao cho cuộc khủng hoảng.

Mối quan hệ giữa Hungary và EU đã xấu đi trong tháng qua sau khi Hungary đảm nhiệm chức chủ tịch luân phiên của EU. Thủ tướng Viktor Orbán đã đến thăm Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Moscow được cho là để làm trung gian hòa bình ở Ukraine, khiến các nhà lãnh đạo EU khác phản đối vì cho rằng ông không đại diện cho họ.