Giám đốc WB Việt Nam: CPTPP, EVFTA - Hai cuộc chơi lớn, một động lực thay đổi Việt Nam
Nguyễn Tuyền -
02/01/2019 09:06 (GMT+7)
"So với 10 nước tham gia Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Việt Nam là nước kém phát triển nhất, nằm ở cuối. Tuy nhiên, các bạn có lợi thế chứ không hoàn toàn bất lợi. Cạnh tranh là động lực để tạo ra những thay đổi tích cực đối với Việt Nam trong tương lai".
Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam ông Ousmane Dione.
Giám đốc Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam - ông Ousmane Dione đã chia sẻ như vậy với phóng viên trong cuộc trò chuyện đầu năm về những đánh giá, nhìn nhận về kinh tế Việt Nam trong năm đã qua và dự báo những cơ hội, thách thức trong thời gian tới.
- Ông đánh giá thế nào về kinh tế Việt Nam vài năm trở lại đây, độ mở nền kinh tế lớn và Việt Nam ngày càng bộc lộ những điểm yếu cần khắc phục?
5 năm trước, chúng tôi bắt đầu làm việc tại Việt Nam. Tôi biết tới các bạn phát triển lớn mạnh, sự phát triển xuyên suốt. Cách đây mấy chục năm, khi tôi biết về Việt Nam là nước đói, nghèo và nhiều thuyền nhân, nhưng nay cách 20 năm Việt Nam là nước xuất khẩu nông sản hàng đầu thế giới.
Tôi luôn nói với chính khách ở Việt Nam, vai trò là những nhà tài trợ, những người như chúng tôi cùng lắm là lái phụ, còn người Việt Nam mới là người điều khiển chính, chịu trách nhiệm phát triển. Chúng tôi luôn là đối tác, thế chủ động luôn luôn phải ở Việt Nam.
- Nếu so sánh Việt nam năm 1990, 2000, năm 2018 kinh tế Việt Nam có thực sự thay đổi, bứt phá đặc biệt là tạo dựng cơ sở để phát triển mới hay không?
Quá trình phát triển không phải là thẳng, có chỗ vấp, chỗ tạm ngừng, chúng ta không thể duy ý chí để đòi hỏi cải cách phải hiệu quả ngay để đánh giá nỗ lực hiện nay của Chính phủ.
Trong những năm vừa qua, quá trình phát triển không đi nhanh, chúng ta phải thấy tầm nhìn, thống nhất, đưa ra được mục tiêu rõ ràng.
Hai năm vừa qua, sự phát triển của Việt Nam có dự án chậm lại, tốc độ chưa được mong muốn. Nhưng con đường có vẻ tốt hơn, chiến lược hơn, rõ ràng hơn và nó giúp kinh tế tăng trưởng tốt hơn trong tương lai tăng trưởng tốt, ổn định, lạm phát thấp...
Trong 2 năm vừa qua, khi thực hiện các khung và định mức chính sách, Chính phủ cũng nhận ra và đã thừa nhận, điều chỉnh các quyết sách lớn về đầu tư công, ngân sách, vay nợ. Bằng chứng là vừa rồi Quốc hội thông qua 60.000 tỷ đồng để giải ngân vốn đầu tư công.
Chính phủ lắng nghe, cầu thị và bắt đầu chương trình nghị sự, họ nhìn thấy thủ tục hành chính phức tạp, bắt đầu Chính phủ điện tử, tăng tính minh bạch trách nhiệm giải trình và hy vọng áp dụng Chính phủ điện tử thì tính minh bạch của nền kinh tế cao hơn.
- Năm 2018, kinh tế tư nhân khá lận đận và chưa thực sự phát triển. Đáng lo ngại, môi trường kinh doanh Việt Nam bị đánh tụt bậc so với năm trước, đây là điều đáng lo ngại?
Về vấn đề phát triển khu vực tư nhân, chúng tôi đã thấy có nhiều hướng phát triển. Còn về tụt bậc chỉ số môi trường kinh doanh, chúng tôi có làm việc với Văn phòng Chính phủ với nhóm đánh giá về Doing Business - đánh giá môi trường kinh doanh tại Việt Nam, họ bay từ Mỹ sang và bàn luận về các nước đã làm gì để đạt được tiến bộ hơn Việt Nam.
Phải nhớ, chúng ta đang sống ở thế giới toàn cầu hóa, chúng ta cải cách và thực hiện thay đổi thì các nước khác cũng làm, vấn đề là ai thực hiện nhiều hơn những thay đổi hơn, chất lượng hơn, đi nhanh hơn trong cuộc đua như này. Tôi nghĩ Việt Nam cũng đi nhanh và Chính phủ có lắng nghe và thay đổi.
Năm nay Việt Nam tụt 1 hạng, nhưng phải hiểu ở đây là cuộc chạy, Việt Nam chạy nhưng nước khác chạy nhanh hơn Việt Nam, nhiều điểm số báo cáo còn thấp như phá sản, liên quan đến thủ tục, pháp lý, nếu nước ngoài vào Việt Nam lo phá sản sẽ thế nào.
- Năm 2019, Việt Nam sẽ tham gia hai FTA thế hệ mới và rất quan trọng là CPTPP và EVFTA, ông có đánh giá gì về độ mở của kinh tế Việt Nam và những năng lực của Việt Nam khi tham gia các sân chơi lớn này?
So với 10 nước CPTPP, Việt Nam nằm ở cuối, chúng ta có lợi thế chứ không hoàn toàn bất lợi, cạnh tranh cũng là động lực để tạo ra thay đổi tích cực đối với Việt Nam.
So với 10 nước tham gia Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Việt Nam là nước kém phát triển nhất, nằm ở cuối. Tuy nhiên, các bạn có lợi thế chứ không hoàn toàn bất lợi. Cạnh tranh là động lực để tạo ra những thay đổi tích cực đối với Việt Nam trong tương lai
Đối với Hiệp định thương mại tự do Việt Nam và các nền kinh tế thành viên châu Âu (EU), Việt Nam sẽ được cơ hội tiếp xúc với thị trường tiêu chuẩn cao, khó tính và có khát khao những sản phẩm lớn về nông sản, thực phẩm chất lượng của Việt Nam. Với các bạn hàng phát triển, Việt Nam sẽ có thói quen thương mại hiện đại, chuẩn chỉnh và chuyên nghiệp hơn, thay đổi từ thói quen thương mại, giúp thay đổi các thủ tục hành chính công quyền và cách thức quản lý.
Cái ấn tượng tôi nhất năm 2018 là Việt Nam giữ ổn định kinh tế vĩ mô rất tốt, trong bối cảnh trần nợ công, khung đầu tư trung hạn, giải ngân dự án chậm, kinh tế thế giới gặp khó khăn, nhiều nước thu nhập trung bình khó khăn...
Cách đây 6 tháng, dự báo kinh tế Việt Nam tăng trưởng chỉ 6,3%, nhưng đến nay đã khác GDP của Việt Nam tăng trưởng 7,08%. Đây là nỗ lực rất tốt của Chính phủ, trong đó có các yếu tố như ổn định kinh tế vĩ mô, giữ lạm phát dưới 1 con số trong lúc đó thì chiến tranh thương mại ảnh hưởng khắp nơi.... Đây là tiền đề rất tốt, ổn định tâm lý nhà đầu tư, FDI sắp tới có thể tăng lên và nhiều hơn.
Tính chịu đựng của nền kinh tế Việt Nam khá tốt, đứng trước khó khăn quốc tế ngày càng cao.
(VNF) - Theo TS. Nguyễn Sĩ Dũng, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng một siêu đô thị biển quy mô 20 – 25 triệu dân vào năm 2050. Siêu đô thị này có thể đóng góp GDP vùng từ 700 đến 1.000 tỷ USD, trở thành "cực tăng trưởng thế kỷ" mới của châu Á, đủ sức tương tác với các trung tâm hàng đầu như Singapore, Seoul hay Tokyo.
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương
(CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng,
nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn
và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh
thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu
cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng
thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao
đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Theo ông Nguyễn Văn Hậu - CEO NetVietTV, Chủ tịch VSBC, AI đang bùng nổ toàn cầu, nhưng tại Việt Nam, tỷ lệ người dùng AI đúng cách chưa tới 5%. Nguyên nhân không nằm ở “prompt chưa hay” mà ở chỗ chưa có tư duy hệ thống, thiếu chiến lược dữ liệu và dễ sa vào trào lưu FOMO.
(VNF) - Theo TS. Nguyễn Sĩ Dũng, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng một siêu đô thị biển quy mô 20 – 25 triệu dân vào năm 2050. Siêu đô thị này có thể đóng góp GDP vùng từ 700 đến 1.000 tỷ USD, trở thành "cực tăng trưởng thế kỷ" mới của châu Á, đủ sức tương tác với các trung tâm hàng đầu như Singapore, Seoul hay Tokyo.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.