Thiếu nguồn cung Nga, khí đốt châu Âu cạn kiệt với tốc độ nhanh nhất trong 7 năm

Cạn kiệt với tốc độ nhanh nhất kể từ năm 2018

Theo dữ liệu của Gas Infrastructure Europe, các kho lưu trữ khí đốt của châu Âu hiện chỉ đầy hơn 70%, thấp hơn so với mức khoảng 86% một năm trước.

Mặc dù không có nguy cơ thiếu hụt ngay lập tức, nhưng sự cạn kiệt nhanh chóng có thể khiến việc tích trữ trở nên khó khăn hơn trước mùa sưởi ấm tiếp theo và có nguy cơ ảnh hưởng đến giá cả trong ngắn hạn.

Mức lưu trữ đã giảm tổng cộng 25 điểm phần trăm so với mức đỉnh điểm, nhiều hơn bất kỳ mức giảm nào kể từ năm 2018.

Bà Samantha Dart, giám đốc nghiên cứu khí đốt tự nhiên của Goldman Sachs Group Inc, cho biết: "Mức dự trữ vào cuối tháng 3 càng thấp thì khu vực này càng khó tích trữ trước mùa đông năm sau. Nhất là khi kịch bản lạnh hơn mức trung bình hiện đang được dự báo”.

Tuy nhiên, giá khí đốt đã giảm trở lại vì không có tình trạng thiếu hụt nguồn cung ngay lập tức mặc dù nhu cầu tăng.

Giá khí đốt tự nhiên tương lai của châu Âu giảm xuống còn 47,90 euro/megawatt-giờ vào ngày 6/1, giảm sau mức tăng 3,8% của tuần trước.

Sự phụ thuộc của châu Âu vào khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) toàn cầu để thay thế khí đốt đi qua đường ống của Nga đã làm tăng mức độ tiếp xúc của khu vực này với biến động giá, với các sự cố mất điện ngoài kế hoạch bao gồm việc đóng cửa nhà máy LNG Hammerfest của Na Uy làm tăng thêm sự biến động của thị trường.

Xuất khẩu khí đốt của Nga sang châu Âu qua đường ống chạy qua Ukraine cuối cùng đã kết thúc vào ngày đầu năm mới, đánh dấu sự kết thúc của kỷ nguyên thống trị của Moscow đối với thị trường năng lượng của châu Âu.

Công ty khí đốt Gazprom của Nga cho biết họ đã ngừng cung cấp khí đốt vào lúc 5h ngày 1/1 sau khi Ukraine từ chối gia hạn thỏa thuận quá cảnh.

Ukraine sẽ mất tới 1 tỷ USD một năm phí vận chuyển từ Nga - khoản phí mà nước này hy vọng sẽ bù đắp bằng cách tăng gấp bốn lần giá khí đốt trong nước cho người tiêu dùng - trong khi Gazprom sẽ mất gần 5 tỷ USD doanh số bán khí đốt. Khí đốt của Ukraine chiếm 5% tổng lượng khí đốt nhập khẩu của EU.

Tuy nhiên, không giống như tình hình năm 2022, giá khí đốt tự nhiên không bị ảnh hưởng lớn bởi việc cắt giảm này nhờ thành công của châu Âu trong việc tìm kiếm nguồn cung thay thế.

Điều chỉnh dòng khí đốt

Các chuyên gia năng lượng trước đó đã cảnh báo rằng Áo, Hungary và Slovakia có khả năng sẽ là những nước bị ảnh hưởng nặng nề nhất khi nguồn nhập khẩu bị cắt giảm. Nhưng dòng khí đốt Trung Âu đã thích ứng với việc dừng cung cấp khí đốt của Nga thông qua Ukraine vì lượng khí đốt tăng lên đến khu vực này từ Đức và Ý đã bù đắp được sự thiếu hụt..

Áo đã nhận được khí đốt thông qua Slovakia cho đến cuối năm mặc dù nước này đã ký hợp đồng cung cấp khí đốt từ gã khổng lồ khí đốt Nga Gazprom đã dừng lại vào tháng 11.

Trong báo cáo hàng ngày công bố ngày 6/1, Austrian Grid Management cho biết Áo đã tăng cường nhập khẩu từ Đức và Ý khi dòng chảy từ Slovakia bị dừng lại sau khi thỏa thuận quá cảnh giữa Nga và Ukraine hết hạn.

Khí đốt cũng đã ngừng chảy qua Slovakia và tới Cộng hòa Séc, trong khi Slovakia chỉ còn dựa vào Hungary làm nguồn nhập khẩu duy nhất trong năm nay.

Việc giao hàng từ Gazprom để phục vụ mục đích sử dụng riêng của Slovakia theo hợp đồng dài hạn với nhà cung cấp chính của Slovakia là SPP, cung cấp khoảng 2/3 thị trường Slovakia, cũng đã dừng lại khi quá cảnh qua Ukraine kết thúc.

Dữ liệu của nhà điều hành mạng lưới truyền tải khí đốt Eustream của Slovakia cho thấy lượng khí đốt được đề xuất hàng ngày đến Slovakia từ Hungary đạt 87 gigawatt giờ (GWh) vào ngày 6/1, mức cao nhất kể từ đầu tháng 1.

Con số này thấp hơn mức đỉnh điểm khoảng 100 GWh vào cuối năm 2024, nhưng việc thiếu xuất khẩu sang Áo và Cộng hòa Séc cho thấy khối lượng vẫn được duy trì ở Slovakia.

SPP cho biết tuyến đường Hungary, được sử dụng để vận chuyển khí đốt từ Nga thông qua đường ống TurkStream, là một giải pháp thay thế quan trọng khi không có dòng khí đốt từ Ukraine.

Tuy nhiên, hãng này cho biết phương án thay thế ưa thích của hãng là qua Đức và tới Cộng hòa Séc hoặc Áo. Dữ liệu mạng cho thấy cho đến nay tuyến đường này vẫn chưa được sử dụng.

Chính quyền địa phương cho biết, khu vực ly khai thân Nga Moldova đang phải đối mặt với tình trạng mất điện kéo dài.

Cộng hòa Séc, quốc gia nhập khẩu không có hợp đồng trực tiếp với Gazprom, đã chuyển sang lấy khí đốt từ mạng lưới của Đức.

Người Séc gần như đã ngừng sử dụng khí đốt của Nga hoàn toàn vào năm 2023, nhưng lượng nhập khẩu từ phía đông đã tăng vào năm 2024, điều mà những người tham gia thị trường cho là do thuế của Đức, khi vận chuyển khiến chi phí vận chuyển từ phương Tây tăng cao.

Thuế quá cảnh đã bị hủy bỏ kể từ ngày 1/1, tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển sang nguồn cung cấp từ phía tây.

Dữ liệu từ nhà điều hành hệ thống truyền tải NET4GAS cho thấy có 177 gigawatt giờ khí đốt được đề xuất từ ​​Đức đến Cộng hòa Séc vào ngày 6/1 và không có khí đốt nào được đưa ra khỏi nước này.