Thời kỳ suy thoái hiện hữu
Trong quý 4 vừa qua, tổng sản phẩm trong nước (GDP) của đất nước mặt trời mọc chứng kiến mức giảm hàng năm 0,4%, sau khi giảm 3,3% trong quý 3 theo số liệu công bố lần hai.
Theo dữ liệu trên Trading economics, dữ liệu cho thấy GDP của Nhật Bản bất ngờ giảm 0,1% so với quý trước trong quý 4 năm 2023, thấp hơn mức dự báo của thị trường là 0,3%.
GDP của Nhật Bản năm 2021 đến 2024 (Hình ảnh từ: Trading economics)
Nền kinh tế Nhật Bản rơi vào suy thoái lần đầu tiên sau 5 năm, do tiêu dùng tư nhân, chiếm hơn một nửa nền kinh tế, giảm trong quý thứ ba liên tiếp trong bối cảnh áp lực chi phí gia tăng và những khó khăn toàn cầu kéo dài (-0,2% so với -0,3% trong Quý 3).
Nhật Bản nhập khẩu 94% năng lượng cơ bản mà nước này tiêu thụ. Đối với nhu cầu lương thực-thực phẩm, tỷ trọng được đáp ứng thông qua nhập khẩu là 63%. Bởi vậy, khi đồng yên mất giá, chi phí nhập khẩu của nước này tăng mạnh, đẩy sinh hoạt phí lên cao làm tăng lạm phát. Năm nay, đồng yên đã mất giá 6,6% so với USD, trở thành đồng tiền giảm giá mạnh nhất trong số 10 đồng tiền của các nước công nghiệp phát triển.
Theo Bloomberg, Lạm phát mạnh nhất trong nhiều thập kỷ đang đè nặng lên chi tiêu của các hộ gia đình và doanh nghiệp tại Nhật Bản. Cả người tiêu dùng và các công ty đều cắt giảm chi tiêu trong ba quý liên tiếp do tiền lương không theo kịp giá cả.
Bên cạnh tiêu dùng, các cấu phần khác của GDP cũng chứng kiến sự sụt giảm so với quý trước đó. Chi đầu tư giảm (-0,1% so với - 0,6%) trong khi đầu tư công tiếp tục giảm (-0,7% so với -1,0%).
Về mặt tích cực, thương mại ròng đóng góp tích cực, với xuất khẩu (2,6% so với 0,9%) tăng mạnh hơn nhập khẩu (1,7% so với 1,0%). Đồng Yên suy yếu đã giúp cho hàng hóa Nhật Bản rẻ hơn qua đó thúc đẩy xuất khẩu của quốc gia này tăng trưởng dương và là điểm sáng hiếm hoi trong quý 4.
Dù kinh tế Nhật suy thoái, thị trường chứng khoán nước này đang trong xu hướng tăng trưởng mạnh, với chỉ số Nikkei 225 đang ở vùng cao nhất kể từ năm 1990. Ngoài ra, một số chuyên gia dự báo nền kinh tế Nhật sẽ khởi sắc trong những tháng tới.
Bà Min Joo Kang, nhà kinh tế cấp cao của ngân hàng ING nhận định rằng dù kết quả tăng trưởng quý IV năm ngoái gây thất vọng nhưng kinh tế Nhật Bản có thể hồi phục trong quý I năm nay.
Theo các chuyên gia của Capital Economics, số liệu GDP quý 4 của Nhật Bản rất có thể sẽ được điều chỉnh tăng trong lần công bố thứ hai vào tháng 3, và sẽ không ngăn được việc BOJ chấm dứt chính sách lãi suất âm vào tháng 4.
Cùng quan điểm lạc quan, Goldman Sachs ngày 15/1 dự báo kinh tế Nhật Bản tăng trưởng 1% trong quý 1/2024. “Chúng tôi dự báo chi tiêu của du khách quốc tế tới Nhật Bản sẽ chậm lại so với giai đoạn tháng 10-12, nhưng xu hướng vẫn là tăng”, một báo cáo của ngân hàng Mỹ nhận định.
Đảo chiều chính sách cứu tăng trưởng
Liệu việc Nhật Bản rơi vào suy thoái kỹ thuật sẽ ảnh hưởng như thế nào đến chính sách tiền tệ của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản.
Cuộc suy thoái bất ngờ làm phức tạp thêm bức tranh đối với Thống đốc Ngân hàng Nhật Bản Kazuo Ueda . Trong khi các ngân hàng trung ương thường muốn tránh tăng lãi suất khi nền kinh tế của họ đang suy thoái, Ueda dường như tập trung hơn vào xu hướng lạm phát và tiền lương dài hạn hơn là số liệu tăng trưởng kinh tế hàng quý.
Lạm phát của Nhật Bản hiện đang ở vùng cao nhất trong 10 năm trở lại đây và cách xa mức mục tiêu 2% của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản.
CPI Nhật Bản (Hình ảnh từ Trading Economics)
Theo Bloomberg, hầu hết các nhà kinh tế được Bloomberg khảo sát vào tháng 1 đều dự báo ngân hàng trung ương Nhật Bản sẽ tăng lãi suất vào tháng 4. Sự thu hẹp của nền kinh tế có thể không đủ để làm chệch hướng BOJ khỏi khung thời gian đó. Ueda cho biết các điều kiện tài chính sẽ vẫn phù hợp ngay cả khi ông loại bỏ lãi suất âm cuối cùng trên thế giới. Việc tăng lãi suất vẫn có thể khiến lãi suất ở mức 0.
Ngoài việc nâng lãi suất lần đầu tiên kể từ năm 2007, ngân hàng này sẽ phải tìm cách giải quyết bảng cân đối kế toán của mình và với tốc độ như thế nào sau một thập kỷ thực hiện QE với mức độ khổng lồ để hỗ trợ nền kinh tế Nhật Bản khỏi giảm phát kéo dài. Tỷ lệ bảng cân đối kế toán của BOJ so với nền kinh tế là lớn nhất thế giới, ngân hàng này sở hữu khoảng một nửa thị trường nợ trị giá 1.200 nghìn tỷ Yên (8 nghìn tỷ USD) của quốc gia. Đây cũng là cổ đông lớn nhất trên thị trường chứng khoán địa phương.
Việc thay đổi bảng cân đối kế toán cũng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chính sách kiểm soát đường cong lợi suất của Nhật Bản (YCC).
Chính sách này hoạt động bằng cách các ngân hàng trung ương sẽ mua trái phiếu để giữ lợi suất tại các thời gian đáo hạn bình quân ở mức mong muốn – giới hạn sự gia tăng của chi phí đi vay. Lợi suất được giới hạn ở một mức cụ thể dọc theo đường cong kỳ hạn. Với chinh sách này BOJ có thể kiểm soát được lợi suất ở các kỳ hạn phù hợp với mục tiêu của chính sách tiền tệ trong từng giai đoạn khác nhau.
Trong hướng dẫn thay đổi của mình, BOJ có thể chỉ ra mức trần lãi suất mới, thay thế mức tham chiếu 1% hiện tại cho lãi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm. Hoặc các nhà chức trách có thể bỏ qua điều đó và tiếp tục đánh dấu số lượng trái phiếu ước tính mà họ định mua mỗi tháng. Điểm mấu chốt là ngân hàng sẽ mang lại sự linh hoạt cao hơn cho những người tham gia thị trường trong việc quyết định mức lãi suất trong khi tiếp tục can thiệp khi lãi suất tăng quá nhanh.
Tags:
(VNF) - Ukraine ngày 11/12 cho biết máy bay không người lái tầm xa của họ đã tấn công một giàn khoan dầu lớn ngoài khơi Biển Caspi trong tuần này. Chiến dịch này phản ánh nỗ lực mở rộng mục tiêu của Kyiv nhằm bóp nghẹt nguồn thu từ năng lượng - nguồn lực quan trọng nhất giúp Nga duy trì cuộc chiến.
(VNF) - Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã cắt giảm lãi suất xuống mức thấp nhất trong vòng 3 năm sau một cuộc họp căng thẳng, phơi bày những rạn nứt sâu sắc giữa các nhà hoạch định chính sách về việc nên ưu tiên xử lý thị trường lao động suy yếu hay lạm phát vẫn ở mức cao.
(VNF) - Giới đầu tư đặt cược tới 90% vào khả năng Fed tiếp tục hạ lãi suất 0,25 điểm phần trăm. Nếu kịch bản này xảy ra, quyết định của Fed có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ lên USD, vàng, Bitcoin và toàn bộ thị trường tài chính toàn cầu trong những tháng tới.
(VNF) - Thặng dư thương mại kỷ lục của Trung Quốc một lần nữa phơi bày sức mạnh công nghiệp của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, đồng thời phản ánh mức độ mất cân đối đang gia tăng trong cấu trúc tăng trưởng của nước này.
(VNF) - Thỏa thuận thương mại giữa Indonesia và Washington đang đối mặt nguy cơ sụp đổ khi các quan chức Mỹ ngày càng thất vọng trước điều họ cho là Jakarta "bội ước" những điều khoản đã thống nhất hồi tháng 7.
(VNF) - Bạc đang cạnh tranh quyết liệt với vàng. Kim loại quý này đã tăng giá hơn gấp đôi kể từ đầu năm và vừa lập kỷ lục mới trong ngày 9/12 khi lần đầu tiên vượt mốc 60 USD/ounce trên Sàn giao dịch hàng hóa New York. Tính từ đầu năm 2025, giá bạc đã tăng 102% bỏ xa vàng khi “chỉ” tăng 59%.
(VNF) - Một vụ hỏa hoạn nghiêm trọng bùng phát tại tòa nhà văn phòng ở trung tâm Jakarta khiến ít nhất 22 người thiệt mạng, trong đó có một phụ nữ mang thai. Lực lượng chức năng Indonesia huy động hàng trăm nhân viên cùng gần 30 xe chữa cháy để dập lửa, song thiệt hại về người vẫn ở mức đặc biệt nghiêm trọng.
(VNF) - Ngày 9/12, Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo sẽ cho phép Nvidia xuất khẩu chip AI H200 sang Trung Quốc và áp thuế 25% trên các giao dịch.
(VNF) - Một tòa án Trung Quốc yêu cầu Malaysia Airlines bồi thường 3,3 triệu USD cho gia đình 8 nạn nhân MH370, 11 năm sau ngày chiếc máy bay biến mất bí ẩn.
(VNF) - Cảng thương mại tự do Hải Nam không chỉ là bàn đạp giúp phục hồi kinh tế Trung Quốc, mà còn là biểu tượng cải cách mở cửa của Bắc Kinh trong thời đại mới.
(VNF) - Mới đây, tập đoàn truyền thông Paramount đã đưa ra đề nghị mua lại Warner Bros Discovery với giá 108 tỷ USD, cao hơn so với thỏa thuận 82,7 tỷ trước đó của Netflix.
(VNF) - Mới đây, tỷ phú Elon Musk đã kêu gọi “giải tán” Liên minh châu Âu (EU) sau khi khối này phạt công ty mạng xã hội X của ông 140 triệu USD.
(VNF) - Lần đầu tiên, thặng dư thương mại của Trung Quốc với phần còn lại của thế giới vượt mốc 1.000 tỷ USD. Con số này đặt ra câu hỏi về hiệu quả các nỗ lực kiềm chế dòng hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc của nhiều nền kinh tế phát triển, đặc biệt là của Tổng thống Mỹ trong nhiệm kỳ hiện tại.
(VNF) - Kỳ vọng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất vào ngày 10/12 đang đẩy giá vàng tăng, trong khi giá USD được dự báo sẽ suy yếu trong năm 2026.
(VNF) - Sự hỗn loạn xoay quanh một trong những nhà phát triển bất động sản lớn nhất Trung Quốc đang phơi bày mức độ trầm trọng của cuộc khủng hoảng bất động sản nước này.
(VNF) - Ngân hàng trung ương Nga cho biết giá trị dự trữ vàng của nước này đã lên mức kỷ lục 310 tỷ USD tính đến đầu tháng 12, đưa Moscow trở thành nhà đầu tư vàng lớn thứ năm thế giới.
(VNF) - Theo số liệu công bố ngày 7/12, Ngân hàng trung ương Trung Quốc (PBOC) tiếp tục bổ sung vàng vào kho dự trữ trong tháng 11, nâng chuỗi mua ròng liên tiếp lên 13 tháng.
(VNF) - Tín hiệu thay đổi chính sách từ Ngân hàng Trung ương Nhật Bản gây chấn động thị trường trái phiếu và lan rộng sang châu Âu, đẩy chi phí vay nợ lên cao. Những biến động này khởi tạo một làn sóng dịch chuyển dòng vốn mới, báo hiệu giai đoạn biến động mạnh của kinh tế thế giới trong thời gian tới.
(VNF) - Netflix đạt thỏa thuận chi 72 tỉ đô la Mỹ để mua lại mảng studio và dịch vụ streaming của Warner Bros. Discovery, đơn vị sản xuất loạt phim Harry Potter đình đám.
(VNF) - CEO Nvidia Jensen Huang nhận định dù Mỹ đi trước về chip AI, Trung Quốc lại nắm lợi thế chiến lược ở tốc độ xây dựng hạ tầng và năng lực năng lượng, giúp nước này nhanh chóng thu hẹp khoảng cách trong cuộc đua AI.
(VNF) - Tâm trạng của lãnh đạo có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả làm việc của nhân viên. Khi lãnh đạo hạnh phúc, nhân viên làm việc với hiệu suất tốt hơn, từ đó tác động tích cực đến giá trị của công ty trên thị trường chứng khoán, một nghiên cứu cho biết.
(VNF) - Năm 2025 ghi dấu một chu kỳ bứt phá hiếm có của vàng, khi kim loại quý liên tục lập đỉnh và trở thành một trong những tài sản sinh lời nhất toàn cầu. Vào những tháng cuối năm, nhiều tổ chức tài chính lớn đồng loạt dự báo vàng sẽ tiếp đà tăng, một số dự báo táo bạo cho rằng vàng có thể đạt 5.000 USD/ounce vào năm 2026.
(VNF) - Dù Nvidia đã vươn lên thành công ty giá trị nhất thế giới, CEO Jensen Huang thừa nhận ông vẫn điều hành doanh nghiệp trong tâm thế “33 ngày nữa sẽ phá sản”. Ông làm việc 7 ngày mỗi tuần và luôn sống trong trạng thái lo âu, nỗi ám ảnh hình thành từ những lần suýt sụp đổ của Nvidia thời kỳ đầu.
(VNF) - Tuần này, nhiều người Trung Quốc bất ngờ trước việc giới chức quyết định đánh thuế các loại thuốc và thiết bị tránh thai, bao gồm bao cao su, như một phần trong nỗ lực đảo ngược tình trạng sụt giảm tỷ lệ sinh.
(VNF) - Tại các cửa hàng pizza trên khắp nước Mỹ, khách hàng đang có xu hướng mua pizza bé hơn, ít topping hơn, không ăn kèm món phụ. Theo New York Times, đây không chỉ là sự thay đổi khẩu vị đơn thuần, mà cho thấy áp lực thắt chặt chi tiêu đang đè nặng lên người tiêu dùng Mỹ.
(VNF) - Ukraine ngày 11/12 cho biết máy bay không người lái tầm xa của họ đã tấn công một giàn khoan dầu lớn ngoài khơi Biển Caspi trong tuần này. Chiến dịch này phản ánh nỗ lực mở rộng mục tiêu của Kyiv nhằm bóp nghẹt nguồn thu từ năng lượng - nguồn lực quan trọng nhất giúp Nga duy trì cuộc chiến.
(VNF) - Sau gần 3 năm thi công, tuyến cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn đang bước vào giai đoạn nước rút cuối cùng sẵn sàng cho lễ khánh thành dự kiến diễn ra vào ngày 19/12 tới đây.
