Quá trình chuyển đổi dân số (demographic transition) là chu kỳ dân số gắn với quá trình phát triển kinh tế của một nước. Ở các nước lạc hậu, cả tỷ suất sinh và chết đều cao, do đó có ít thay đổi trong quy mô dân số. Cùng với quá trình phát triển kinh tế (công nghiệp hóa), thu nhập đầu người bắt đầu tăng lên và tỷ suất chết giảm (do chế độ dinh dưỡng, chăm sóc y tế... tốt hơn), dẫn đến thời kỳ dân số gia tnawg nhanh chóng (giai đoạn bùng nổ dân số). Nếu tốc độ tăng trưởng kinh tế lớn hơn mức tăng dân số, thu nhập bình quân đầu người sẽ tăng và điều này góp phần làm giảm tỷ suất sinh (các gia đình nhỏ trở thành tiêu chuẩn trong xã hội khi người ta tìm cách duy trì mức sống ngày càng cao). Từ thời điểm này, tỷ lệ dân số giảm xuống và có thể ổn định ở mức đó, giống như được minh họa ở hình dưới đây:
Hầu hết các nước công nghiệp tiên tiến đều trải qua thời kỳ chuyển đổi dân số theo cách thức như được mô tả trên đây và ngày nay được đặc trưng bởi tỷ suất sinh và chết thấp, do đó tốc độ tăng dân số chậm dần.
Sự chuyển đổi này được chia thành 4 giai đoạn:
Giai đoạn 1: Xã hội tiền công nghiệp hóa, tỷ suất sinh và tỷ suất chết đều cao và cân bằng nhau và kéo dài đến tận cuối thế kỷ 18. Tốc độ tăng dân số thời gian này khá chậm, vì xã hội bị kiềm chế bởi nguồn cung thực phẩm không đủ, nên trừ khi công nghệ phát triển kéo theo sự tăng trưởng ở nguồn cung thực phẩm, nếu không thì tỷ lệ sinh và tỷ lệ chết sẽ sớm bằng nhau.
Giai đoạn 2: Ở những nước đang phát triển, tỷ lệ chết giảm nhanh nhờ điều kiện sống được cải thiện hơn giúp tăng tuổi thọ của dân số. Sự phát triển còn thể hiện ở việc phát minh ra một số thiết bị hiện đại như lò nướng, ti vi... Đây là giai đoạn tỷ lệ sinh tăng rất mạnh dẫn đến sự gia tăng dân số đáng kể ở nhiều quốc gia.
Giai đoạn 3: Đây là giai đoạn có nhiều yếu tố làm ảnh hưởng đến quan niệm sinh nở, thu nhập của người dân tăng, đô thị hóa, phụ nữ được coi trọng hơn... Tốc độ tăng dân số bắt đầu chững lại, thậm chí tỷ lệ sinh còn giảm ở một vài nước phát triển, lí do phần lớn là do sự thay đổi trong quan niệm của mọi người.
Giai đoạn 4: Ở giai đoạn này, cả tỷ lệ sinh lẫn chết đều ở mức thấp, đe dọa đến một vài nền công nghiệp cần nhiều nhân công. Vì đã có một phần lớn dân số được sinh ra ở giai đoạn 2, tạo nên một gánh nặng về kinh tế trên sự giảm mạnh về nguồn lao động. Đến cuối thế kỉ 20, ở các nước phát triển, tỷ lệ sinh và chết đều đã dừng lại ở mức rất thấp.
(Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)
Tags:
Giai đoạn 2016 – 2018, thị trường Việt Nam đã chứng kiến hàng loạt thương vụ M&A đình đám như Kido thâu tóm 65% dầu thực vật Tường An, Holcim Việt Nam về tay SCCC và Grab mua lại Uber tại thị trường Đông Nam Á. Vậy M&A là gì?
(VNF) - Trong dòng chảy đầu tư ra nước ngoài của cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam, câu chuyện đầu tư của tập đoàn TH trên đất Nga là một điển hình cho khát vọng vươn mình, nắm lấy những cơ hội lớn của thị trường toàn cầu.
(VNF) - Song song với việc phát triển thị trường nội địa, công ty sữa hàng đầu Việt Nam tích cực tìm kiếm cơ hội đầu tư ra nước ngoài thông qua các chi nhánh nước ngoài và xuất khẩu.
(VNF) - Đánh giá năm 2023 sẽ là năm bản lề để tạo ra những thay đổi lớn trong giai đoạn tiếp theo, Chủ tịch FPT Trương Gia Bình ví von rằng: “Bình minh chuyển đổi số thế hệ mới đang đến gần”.
(VNF) - “Chúng tôi đang cụ thể hóa định hướng phát triển Măng Đen trở thành vùng du lịch sinh thái mang tầm cỡ quốc gia, gắn việc phát triển du lịch và các ngành kinh tế khác với việc phát triển cộng đồng dân cư, bảo vệ môi trường sinh thái bền vững và giữ gìn văn hóa đặc thù của địa phương. Quy hoạch đợt đầu đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030”, ông Lê Ngọc Tuấn, Chủ tịch UBND tỉnh Kon Tum thông tin.
(VNF) - Quy hoạch tỉnh Khánh Hòa thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và các quy hoạch chung khác được phê duyệt là căn cứ quan trọng để địa phương kịp thời vận dụng và triển khai hiệu quả Nghị quyết số 55/2022/QH15 Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển tỉnh Khánh Hòa. Hoạt động trao quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư, đồng thời ký biên bản ghi nhớ hợp tác với nhiều tập đoàn lớn sắp tới một lần nữa khẳng định Khánh Hòa có sức hút thật sự đối với các nhà đầu
(VNF) - Không nên nhầm lẫn về nguyên tắc, mục tiêu và việc “làm giá” giữa “đấu giá” với “đấu thầu”, giữa “đấu giá quyền sử dụng đất” với “đấu giá quyền sử dụng đất để lựa chọn nhà đầu tư”.
(VNF) - Ông Hoang D.Quan, Thành viên HĐQT Công ty Cổ phần quản lý quỹ Amber (AFM), cho biết với việc thành lập quỹ đầu tư xanh, AFM mong muốn sẽ trở thành đơn vị đi đầu tại Việt Nam trong việc thúc đẩy kinh tế xanh.
(VNF) - Sau 7 năm gắn liền với thương hiệu siêu xe Rolls-Royce, doanh nhân Đoàn Hiếu Minh bất ngờ tuyên bố chia tay với hãng xe này và thành lập Công ty cổ phần Y dược Ngũ Phúc Đường. Trong cuộc trò chuyện với phóng viên Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance, Đoàn Hiếu Minh liên tục nhấn mạnh tới sứ mệnh tạo ra giá trị cho xã hội bằng cách giúp người khác chăm sóc tốt hơn cho sức khỏe bản thân và gia đình.
(VNF) - Mobile Money không chỉ dễ dàng giúp thay thế tiền mặt trong các giao dịch nhỏ lẻ hàng ngày, mà còn là phương tiện phù hợp để Chính phủ giải ngân trực tiếp các khoản trợ cấp, hỗ trợ an sinh xã hội đến từng người dân.
(VNF) - Trong hàng loạt kế hoạch hợp tác đầu tư, kinh doanh được ký kết nhân chuyến thăm châu Âu của Thủ tướng Phạm Minh Chính, gây bất ngờ nhất có lẽ là thương vụ tài trợ 155 triệu bảng Anh vào trường Linacre thuộc Viện Đại học Oxford của tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo.
(VNF) - Tài sản bảo đảm của trái phiếu bao gồm toàn bộ bất động sản thuộc dự án bất động sản tại thành phố Biên Hòa, cùng với đó là toàn bộ cổ phần có giá trị 400 tỷ đồng của Gotec Land, tính theo mệnh giá.
(VNF) - Cùng VietnamFinance tìm hiểu thao túng tiền tệ là gì? Các tiêu chí định lượng để xác định một quốc gia thao túng tiền tệ.
(VNF) - Cùng VietnamFinance tìm hiểu Phương trình Slutzky (Slutsky equation) là gì?
(VNF) - Cùng VietnamFinance tìm hiểu Phương trình sai phân (difference equation) là gì? Hướng nghiên cứu của phương trình sai phân
(VNF) - Cùng VietnamFinance tìm hiểu Phân tích liên ngành (interindustrial analysis or inputs – outputs analysis) là gì?
(VNF) - Cùng VietnamFinance tìm hiểu Quỹ hưu trí (pension fund) là gì? Phân loại các chương trình hưu trí.
(VNF) - Cùng VietnamFinance tìm hiểu Quỹ Phát triển châu Phi (Africa Development Fund) là gì?
(VNF) - Cùng VietnamFinance tìm hiểu Quỹ Tiền tệ A rập (Arab Monetary Fund) là gì?
(VNF) - Cùng VietnamFinance tìm hiểu Quỹ Phát triển Kinh tế và Xã hội A rập (Arab Fund for Economic and Social Development) là gì?
(VNF) - Cùng VietnamFinance tìm hiểu Quỹ ổn định hối đoái (Exchange Stabilization Fund) là gì?
(VNF) - Cùng VietnamFinance tìm hiểu Hệ số xác định điều chỉnh (adjusted) là gì?
(VNF) - Cùng VietnamFinance tìm hiểu Lược đồ cấu trúc ứng xử - hiệu quả thị trường (market structure/conduct – performance schema) là gì?
(VNF) - Cùng VietnamFinance tìm hiểu Chính sách chống độc quyền không tùy nghi (nondiscretionary or rule – based monoply policy ) là gì? Ứng xử thị trường là gì?
(VNF) - Cùng VietnamFinance tìm hiểu Phương trình tuyến tính (linear equation) là gì? Trường hợp đặc biệt của phương trình tuyến tính
Giai đoạn 2016 – 2018, thị trường Việt Nam đã chứng kiến hàng loạt thương vụ M&A đình đám như Kido thâu tóm 65% dầu thực vật Tường An, Holcim Việt Nam về tay SCCC và Grab mua lại Uber tại thị trường Đông Nam Á. Vậy M&A là gì?
(VNF) - Hàng loạt dự án nhà ở xã hội tại Đà Nẵng như An Trung 2, Đại Địa Bảo, Ecohome Hòa Hiệp… đang được đẩy nhanh tiến độ, cung cấp hàng nghìn căn hộ cho thị trường, đáp ứng nhu cầu an cư của người thu nhập thấp.
