(VNF) - Tỉnh Quảng Trị mới có diện tích gần 12.700 km², dân số hơn 1,8 triệu người, 78 đơn vị hành chính, trung tâm chính trị – hành chính đặt tại TP. Đồng Hới.
Sáp nhập để mạnh hơn
Từ ngày 1/7, tỉnh Quảng Trị mới đi vào hoạt động trên cơ sở sáp nhập hai tỉnh Quảng Bình và Quảng Trị.
Tỉnh Quảng Trị sau sáp nhập là kết quả của quá trình đánh giá dài hạn về hiệu quả quản trị và định hướng phát triển vùng. Đây là bước đi chiến lược, mở ra cơ hội lớn cho vùng đất còn nhiều khó khăn này.
Tỉnh Quảng Trị sau sáp nhập có diện tích gần 12.700 km² và dân số hơn 1,86 triệu người, trung tâm chính trị – hành chính đặt tại TP. Đồng Hới.
Quảng Bình và Quảng Trị vốn chia sẻ nhiều yếu tố tương đồng về lịch sử, địa lý và cấu trúc kinh tế. Sáp nhập hai tỉnh giúp khắc phục tình trạng phân tán nguồn lực, cắt giảm chi phí vận hành và tăng quy mô hành chính – dân số để phục vụ các mục tiêu lớn hơn.
Phân tích từ các chuyên gia cho thấy ba điểm lợi lớn từ sáp nhập: tỉnh mới có thể xây dựng quy hoạch tích hợp toàn diện, kết nối từ biển vào biên giới, từ đô thị đến nông thôn; hợp nhất các thiết chế quản lý sẽ tăng tốc độ ra quyết định và giảm trùng lắp; quy mô lớn hơn đồng nghĩa với năng lực thu hút đầu tư và cạnh tranh cao hơn trên bản đồ kinh tế vùng.
“Lợi ích kinh tế lớn nhất của việc sáp nhập là tạo nên một không gian phát triển không bị giới hạn hành chính, cho phép quy hoạch đồng bộ, khai thác lợi thế tổng hợp và nâng sức cạnh tranh vùng”, phân tích từ các chuyên gia nhấn mạnh.
Hành lang kinh tế Đông – Tây là trục kết nối chiến lược giúp tỉnh mới liên kết nội vùng và xuyên quốc gia.
Tuy nhiên, điều quan trọng không nằm ở địa lý mà ở quản trị thể chế. Ý nghĩa lớn nhất của việc sáp nhập không phải chỉ ở việc có một tỉnh lớn hơn, mà là mở ra cơ hội tái cấu trúc mô hình phát triển cấp tỉnh, linh hoạt hơn và gắn với mục tiêu phát triển bền vững.
Vì thế, sau sáp nhập, tỉnh Quảng Trị mới không chỉ mở rộng về quy mô địa lý và dân số, mà còn đặt ra yêu cầu cấp thiết về đổi mới mô hình thể chế – quản trị để vận hành hiệu quả một đơn vị hành chính lớn. Khó khăn không chỉ nằm ở việc tổ chức lại bộ máy, mà còn ở việc thiết lập nền tảng quản trị đủ mạnh, đủ linh hoạt và hiện đại.
Trong đó, các chuyên gia nhấn mạnh việc thiết lập thể chế đi liền với số hóa toàn diện. Việc xây dựng nền tảng dữ liệu số thống nhất cho tỉnh mới là điều kiện tiên quyết và chính quyền số cấp tỉnh phải lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm, tạo ra môi trường minh bạch, hiệu quả và tiết kiệm thời gian.
Đồng thời, việc phân quyền theo chức năng sẽ tạo điều kiện phát huy thế mạnh riêng từng địa phương, giảm áp lực tập trung và tăng tính chủ động trong điều hành.
Quan trọng hơn là cần một hệ thống giám sát và đánh giá cần độc lập, khách quan và dựa trên kết quả thực tế thay vì báo cáo hành chính. Trong đó, tăng cường vai trò của các tổ chức phản biện chính sách, ứng dụng công nghệ để minh bạch hóa quá trình ra quyết định và đảm bảo trách nhiệm giải trình của bộ máy hành chính.
Quảng Trị mới mở những lợi thế lớn cho tăng trưởng
Sau khi sáp nhập, tỉnh Quảng Trị mới kế thừa những lợi thế kinh tế đa dạng của cả hai địa phương. Sự kết hợp giữa tuyến hành lang Đông – Tây, hệ thống cảng biển, tài nguyên thiên nhiên và vùng du lịch – nông nghiệp trọng điểm giúp tạo nên một không gian kinh tế tích hợp.
Kết nối hạ tầng – logistics tạo đà cho công nghiệp và FDI Phát huy tổng hợp năng lượng, nông nghiệp và du lịch vùng tỉnh Quảng Trị mới.
Tong đó, trục kết nối xuyên Á EWEC (Hành lang Kinh tế Đông – Tây) là điểm nhấn đầu tiên. Việc sở hữu toàn bộ trục đường từ cảng Hòn La đến cửa khẩu Lao Bảo tạo điều kiện thuận lợi để tỉnh điều phối hoạt động logistics, giảm chi phí vận tải và hình thành cụm công nghiệp – dịch vụ dọc hành lang.
Bên cạnh đó, từ Cửa Việt đến Hòn La, hệ thống cảng có thể được tích hợp để phục vụ chuỗi logistics ven biển. Điều này đặc biệt quan trọng trong chiến lược hút đầu tư FDI, nhất là vào công nghiệp chế biến, công nghệ cao và xuất khẩu nông – thủy sản. Việc không còn “ranh giới hành chính” cho phép liên kết hạ tầng xuyên suốt, tránh đầu tư chồng lấn.
Tỉnh mới cũng có tiềm năng lớn trong lĩnh vực năng lượng tái tạo. Với tài nguyên gió mạnh ở Hướng Hóa và nắng ổn định tại Quảng Ninh, Lệ Thủy, quy hoạch năng lượng có thể được tích hợp và đầu tư đồng bộ hơn. Thay vì triển khai nhỏ lẻ, tỉnh có thể mời gọi nhà đầu tư chiến lược, phát triển lưới điện truyền tải chung và nâng tỷ trọng năng lượng xanh.
Khu kinh tế Đông Nam của Quảng Trị với nhiều tiềm năng thu hút các nhà đầu tư bằng các dự án lớn
Lĩnh vực nông nghiệp cũng có cơ hội chuyển mình khi vùng nguyên liệu cao su, hồ tiêu, gỗ rừng trồng được kết nối để xây dựng chuỗi chế biến và tiêu thụ đồng nhất. Ngoài ra, mô hình nông nghiệp đặc sản – OCOP – có thể được chuẩn hóa và mở rộng theo hướng thị trường hóa.
Về du lịch, việc sáp nhập giúp tích hợp các điểm đến vốn bị chia tách trước đây: Phong Nha – Kẻ Bàng, Cửa Tùng – Cửa Việt, Thành cổ Quảng Trị. Tỉnh mới có thể phát triển tuyến du lịch di sản, du lịch biển, du lịch lịch sử và du lịch xuyên biên giới qua Lao Bảo – Sê Pôn, tạo nên sản phẩm đặc thù và có sức hút vùng.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương
(CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng,
nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn
và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh
thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu
cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng
thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao
đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Theo ông Nguyễn Văn Hậu - CEO NetVietTV, Chủ tịch VSBC, AI đang bùng nổ toàn cầu, nhưng tại Việt Nam, tỷ lệ người dùng AI đúng cách chưa tới 5%. Nguyên nhân không nằm ở “prompt chưa hay” mà ở chỗ chưa có tư duy hệ thống, thiếu chiến lược dữ liệu và dễ sa vào trào lưu FOMO.
(VNF) - Các chaebol Hàn Quốc sử dụng đòn bẩy tài chính rất cao trong thời kỳ phát triển công nghiệp và cao hơn đáng kể Vingroup của Việt Nam hiện nay - vốn cũng đang dồn lực phát triển mảng công nghiệp.
(VNF) - Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, việc đánh giá khu vực kinh tế tư nhân hiện nay còn nhiều bất cập khi “gộp chung” doanh nghiệp lớn, nhỏ và hộ kinh doanh để tính toán, từ đó đưa ra kết luận năng suất và hiệu quả thấp.
(VNF) - GS.TS Lê Anh Tuấn – Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Bách khoa Hà Nội nhấn mạnh, để phát triển công nghệ chiến lược và thương mại hóa kết quả nghiên cứu, Việt Nam cần một mô hình hợp tác chặt chẽ giữa nhà nước, viện – trường và doanh nghiệp, trong đó đào tạo nhân lực chất lượng cao là nền tảng then chốt, tạo ra đội ngũ đủ năng lực triển khai chính sách, vận hành công nghệ, và đưa sản phẩm nghiên cứu ra thị trường.
(VNF) - Theo các chuyên gia, Việt Nam cần xây dựng một “sandbox” đủ lớn và thể chế tài chính chuẩn quốc tế để thu hút nhà đầu tư chiến lược, củng cố năng lực pháp lý và thúc đẩy hội nhập tài chính toàn cầu.
(VNF) - 80 năm qua, nông nghiệp Việt Nam đã chứng minh chân lý “phi nông bất ổn” khi vừa là trụ đỡ kinh tế, vừa tạo nên những bước ngoặt đưa kinh tế Việt Nam vươn ra thế giới.
(VNF) - Việt Nam đang chứng kiến sự bùng nổ đầu tư vào lĩnh vực giáo dục. Với quy mô hơn 25 triệu học sinh, sinh viên trên toàn quốc trong năm học 2024 - 2025 và tỷ lệ trường mầm non ngoài công lập vượt trội hơn công lập. Lĩnh vực này không chỉ thu hút dòng vốn trong nước mà còn luồng vốn quốc tế lớn, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục quốc dân.
(VNF) - PGS.TS Nguyễn Hồng Sơn - Phó Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương cho rằng: "Đây có thể coi là thời điểm không thể chậm trễ hơn phải khắc phục những thiếu hụt kể trên, khơi dậy sức mạnh của khu vực kinh tế tư nhân, góp phần thực hiện thành công mục tiêu chiến lược phát triển đất nước đến năm 2030 và 2045 đã được đề ra"
(VNF) - Để kinh tế tư nhân thực sự phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới, PGS.TS Trần Đình Thiên cho rằng: Việt Nam cần một “cuộc đổi mới lần hai”. Theo đó, chỉ với một thể chế minh bạch, môi trường bình đẳng và cơ chế khuyến khích đổi mới sáng tạo, khu vực tư nhân mới có thể phát huy đầy đủ vai trò “động lực quan trọng nhất” của nền kinh tế.
(VNF) - Dù đóng góp gần nửa GDP và tạo việc làm cho hơn 8/10 lao động cả nước, nhiều doanh nghiệp tư nhân Việt Nam lại chọn “đứng yên” hoặc thu nhỏ quy mô. Tại tọa đàm do Đại học Kinh tế Quốc dân tổ chức sáng 15/8, các chuyên gia đã chỉ rõ nguyên nhân khiến khu vực này “ngại lớn” và đề xuất loạt giải pháp để biến kinh tế tư nhân thành đầu kéo tăng trưởng.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Dự án đường Minh Khai – Vĩnh Tuy – Yên Duyên có chiều dài hơn 2km, kết nối đường vành đai 2,5 đến vành đai 3 (phường Hoàng Mai, thành phố Hà Nội).