Thuế thu nhập cá nhân: Khi cải cách vẫn chưa 'hiểu' đúng đời sống thực tế
(VNF) - Theo chuyên gia, việc cải cách Thuế thu nhập cá nhân lần này vẫn còn nhiều nghịch lý, chính sách thuế thay đổi nhưng chưa thực sự “hiểu” được đúng về đời sống thực tế.
Điều chỉnh thuế chưa sát thực tế cuộc sống
Mới đây, Chính phủ trình Quốc hội dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) với biểu thuế lũy tiến rút gọn từ 7 bậc xuống 5 bậc (5%, 10%, 20%, 30%, 35%), song giữ nguyên mức cao nhất 35% cho mức thu nhập 100 triệu/tháng thay vì mức cũ là 80 triệu.
Trao đổi với VietnamFinance về thay đổi này, một vị giám đốc tài chính tại Hà Nội cho rằng, sau 15 năm áp dụng, Luật Thuế Thu nhập cá nhân (TNCN) đang được sửa đổi với mục tiêu “đơn giản, công bằng, phù hợp thực tế hơn”.
Tuy nhiên, các điều chỉnh trong Dự thảo mới vẫn thiên về kỹ thuật như rút bậc thuế, tăng giảm trừ khiêm tốn, trong khi chưa động chạm tới gốc rễ đó là chi phí sống thực tế của người lao động.
“Một chính sách thuế công bằng phải tính đúng “chi phí để sống” – chứ không chỉ thuế trên “thu nhập để nộp”, vị Giám đốc tài chính đặt vấn đề.

Qua phân tích, vị giám đốc tài chính đã chỉ ra những điểm chưa sát với cuộc sống thực tế.
Thứ nhất, hiện GDP bình quân đầu người Việt Nam mới đạt khoảng 4.600 USD/năm, thấp hơn nhiều so với nhóm nước áp thuế tương tự. Việc rút gọn bậc chỉ làm nhẹ thủ tục, không làm nhẹ gánh thuế. Ví dụ, một người thu nhập 30 – 40 triệu đồng/tháng thuộc tầng lớp trung lưu đô thị dù vẫn chịu thuế như người “giàu”, dù phần thu nhập còn lại sau chi tiêu gần như bằng 0.
Thứ hai, đánh giá mức giảm trừ gia cảnh mới tăng nhưng chưa “về kịp” đời sống. Vị giám đốc phân tích, mức giảm trừ bản thân sẽ là 15,5 triệu đồng/tháng và người phụ thuộc là 6,2 triệu đồng/tháng, áp dụng từ năm 2026. Tuy nhiên, nếu tính theo lạm phát giai đoạn 2020 – 2025 (20%) và chi phí sinh hoạt trên thực tế nhiều mặt hàng đã tăng 30 – 50% thì mức này vẫn chưa đủ để phản ánh thực tế.
“Một người đi làm ở Hà Nội hoặc TP.HCM hiện cần tối thiểu 18 - 20 triệu đồng/tháng để duy trì mức sống cơ bản. Mức giảm trừ mới vì vậy chỉ đạt 70 - 80% nhu cầu tối thiểu, khiến phần “thu nhập chịu thuế” không còn là “thu nhập thặng dư”, ông dẫn chứng.
Thứ ba, là ngưỡng 1 triệu đồng tính cho người phụ thuộc. Theo quy định này, chỉ cần con cái có thu nhập trên 1 triệu/tháng, dù là sinh viên đi thực tập, cha mẹ mất quyền giảm trừ gia cảnh. Trong khi chi phí nuôi một sinh viên ở đô thị (ăn ở, đi lại, học phí, tài liệu...) trung bình từ 8 - 12 triệu đồng/tháng, thì việc coi 1 triệu là “độc lập tài chính” là phi lý.

Thứ tư, chi phí sống đô thị – gánh nặng nhưng không được khấu trừ. Ở đô thị lớn, một gia đình 2 con nhỏ sống với mức cơ bản hiện nay phải chi trả các chi phí cơ bản gồm: Thuê hoặc trả góp cho căn hộ 2 phòng ngủ khoảng 10 - 15 triệu đồng/tháng, tiền ăn uống, điện nước, internet từ 8 - 10 triệu đồng, học phí trường tư/bán công cho 2 con 10-15 triệu đồng/tháng, các chi phí y tế, bảo hiểm, tiền khác từ 4-5 triệu đồng. Tổng cộng mức phí sinh hoạt phải trả khoảng 30 - 45 triệu đồng, tuỳ từng trường hợp.
Trường hợp này, người lao động phải tự chi trả gần như toàn bộ dịch vụ công, nhưng thuế vẫn tính họ như người “không có gánh nặng”. Nhà ở, giáo dục, y tế – ba trụ cột sống còn nhưng không nằm trong diện khấu trừ. Trong khi ở Singapore, Hàn Quốc, Đức hay Nhật Bản, những khoản này đều được trừ hợp lệ khỏi thu nhập chịu thuế.
Thứ năm, vị chuyên gia nêu ví dụ để cho thấy điểm chưa thực sự công bằng, một người độc thân ở tỉnh và một người có hai con nhỏ sống ở Hà Nội, cùng thu nhập 30 triệu/tháng, phải nộp thuế gần như nhau.
Dẫn chứng, số liệu của Bộ Tài chính cho thấy, 70% tổng thu TNCN đến từ người làm công ăn lương – nhóm ít khả năng trốn thuế nhất. Trong khi thu nhập từ đầu tư, cổ tức, chuyển nhượng vốn của nhóm giàu, chỉ chiếm dưới 15%. Do đó, hệ thống thuế hiện nay thực chất đang đánh vào người chăm chỉ, chứ chưa thu vào nhóm người thực sự giàu.
Thuế “đồng hành cùng phát triển”
Vị giám đốc tài chính đề xuất, để cải cách có ý nghĩa, chính sách thuế cần chuyển từ tư duy tận thu sang tư duy hợp tác, tức đánh thuế dựa trên năng lực chi trả thực và khuyến khích tuân thủ tự nguyện.
Đầu tiên, xem xét tăng độ tuổi người phụ thuộc lên 24 tuổi, áp dụng cho con học đại học, cao học hoặc học nghề. Song song, nâng mức giảm trừ người phụ thuộc lên 11 triệu đồng/tháng ở các đô thị loại đặc biệt và loại I, nâng mức giảm trừ bản thân ở đô thị lên 20 triệu đồng/tháng.
Tiếp theo, khấu trừ chi phí thực tế gắn với mã số thuế cá nhân. Mỗi người nộp thuế có mã số duy nhất, gắn với hệ thống quản lý chi phí hợp lệ: hóa đơn điện tử, hợp đồng thuê nhà, học phí, bảo hiểm… Các khoản chi có chứng từ hợp pháp và mã số chi phí điện tử sẽ được khấu trừ tự động trên cổng thuế quốc gia. Cơ quan thuế kiểm soát dữ liệu này đồng bộ với ngân hàng, bảo hiểm, giáo dục và y tế để đảm bảo minh bạch.
Kế đến, cần quy định việc điều chỉnh định kỳ theo CPI và từng vùng sinh hoạt.

Cuối cùng, vị chuyên gia nhấn mạnh rằng, dự thảo Luật TNCN 2025 là cơ hội để Việt Nam tái định hình quan hệ giữa Nhà nước, người dân và thuế. Nếu chỉ rút bậc thuế hay tăng giảm trừ, cải cách sẽ chỉ là hình thức.
Điều quan trọng hơn là phải xây dựng một hệ thống thuế hiện đại, nhân văn, nơi mỗi đồng thuế phản ánh đúng năng lực chi trả và được sử dụng minh bạch, hiệu quả. Thuế phải gắn với niềm tin xã hội khi người dân thấy phần đóng góp của mình quay lại qua giáo dục, y tế, hạ tầng.
“Thuế công bằng không phải thu nhiều hơn, mà là thu đúng hơn – đúng người, đúng thực tế, và đúng niềm tin”, vị Giám đốc tài chính kết luận.
Thuế TNCN lên tới 35% của Việt Nam cao hơn nhiều nước Đông Nam Á
Thương vụ M&A hơn 200 triệu USD: Dự án Doosan Vina sắp về tay HD Hyundai
(VNF) - Tập đoàn HD Hyundai đang xúc tiến thương vụ mua lại 100% phần vốn góp của Công ty TNHH Doosan Enerbility Việt Nam, qua đó trở thành chủ sở hữu và nhà đầu tư mới của Doosan Vina tại Khu kinh tế Dung Quất (Quảng Ngãi).
'Khả năng thị trường giảm sâu là rất thấp, cơ hội đầu tư mới sẽ xuất hiện'
(VNF) - Bà Nguyễn Thị Bảo Trân, đại diện Công ty Chứng khoán Mirae Asset (MAS) đánh giá 2 tháng cuối năm được xem là giai đoạn “chuẩn bị vị thế” cho chu kỳ tăng trưởng mới năm 2026.
Cổ phiếu trụ 'bùng nổ', VN-Index vượt mốc 1.630 điểm
(VNF) - Mặc dù thanh khoản toàn thị trường vẫn chưa thực sự dồi dào, VN-Index đã ghi nhận tín hiệu tích cực khi vượt qua mốc tâm lý 1.600 điểm.
'Ăn chắc mặc bền' với vàng: Bỏ xếp hàng theo cơn sốt giá, hiểu đúng 'tích sản bằng vàng'
(VNF) - Với nhiều người, vàng vẫn là kênh trú ẩn an toàn nhất giữa thời bão giá và biến động kinh tế. Nhưng đằng sau ánh sáng lấp lánh ấy, không ít nhà đầu tư cá nhân lại trải qua những nỗi lo, cho thấy tích sản vàng có thể là một chiến lược phòng thủ nhưng không dành cho những ai thiếu kỷ luật, thiếu kiên nhẫn và thiếu hiểu biết về chính mình.
Nợ thuế hơn 50 tỷ đồng, Công ty Ba Huân bị cưỡng chế
(VNF) - Công ty cổ phần Ba Huân bị cưỡng chế dừng làm thủ tục hải quan do có tiền thuế nợ quá 90 ngày hơn 51,32 tỷ đồng.
Đầu tư từ tuổi 20 để mua căn hộ đầu tiên ở tuổi 30: Bài học 'đừng bao giờ chờ đủ tiền'
(VNF) - Theo bà Nguyễn Thị Hồng Vân – Founder của Wealth with Van và Cố vấn tài chính tại YPFP, không ai thắng nổi thời gian, người giàu hơn bạn đơn giản là họ bắt đầu sớm hơn. Đừng chờ đến khi có đủ tiền, mà hãy bắt đầu ngay bây giờ để sớm có đủ tiền.
Khoảng trống tài chính phi ngân hàng: Thành công của Singapore và cơ hội của Đà Nẵng
(VNF) - Từ kinh nghiệm Singapore, Dubai đến các trung tâm tài chính toàn cầu cho thấy, các tổ chức cho vay không nhận tiền gửi có 1 vai trò quan trọng. Đà Nẵng đang đứng trước cơ hội hiếm có để phát huy tiềm năng này, nếu xây dựng chính sách đột phá, minh bạch và ưu đãi thu hút vốn quốc tế.
Bộ Tài chính nêu thời gian thí điểm bán khống, giao dịch trong ngày
(VNF) - Bộ Tài chính xác định việc thực hiện giải pháp “non-prefunding” chỉ diễn ra đến năm 2027, sau đó sẽ triển khai cơ chế CCP, mở đường cho các bước tiếp theo như bán khống có kiểm soát và giao dịch trong ngày.
Chứng khoán Thủ Đô về tay doanh nghiệp của Chủ tịch sinh năm 2004
(VNF) - Doanh nghiệp do bà Vũ Mai Chi (sinh năm 2004) trở thành cổ đông lớn nắm giữ gần 50% vốn của Công ty Chứng khoán Thủ Đô.
Đâu là ứng viên sáng giá cho danh xưng ‘cổ phiếu quốc dân’ của ngành FMCG Việt?
(VNF) - Gần 30 năm đồng hành cùng người tiêu dùng Việt, Masan Consumer (UPCoM: MCH) đã trở thành một phần của đời sống hàng triệu gia đình. Chính sự gắn bó ấy khiến nhiều người ví MCH như một “cổ phiếu quốc dân”, nơi hành trình phụng sự người tiêu dùng được tiếp nối bằng niềm tin của nhà đầu tư.
Doanh nghiệp 2 nhân viên báo lãi tăng 37 lần, nhắm lĩnh vực tài sản số
(VNF) - An Trường An, doanh nghiệp chỉ có 2 nhân viên, vừa báo cáo lợi nhuận tăng gấp 37 lần so với cùng kỳ, mở màn cho kế hoạch tái cấu trúc quy mô lớn và tham vọng lấn sân sang lĩnh vực tài sản số, Blockchain và AI.
Xoá bỏ thuế khoán: Cách tính và thủ tục thuế của hộ kinh doanh thu trên 3 tỷ
(VNF) - Theo quy định được Bộ Tài chính ban hành, từ 1/1/2026 nhóm hộ kinh doanh có doanh thu trên 3 tỷ đồng sẽ phải thực hiện quy định thuế mới và chế độ sổ sách kế toán tương tự như doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ.
Sàn giao dịch tài sản số: Miếng bánh ai cũng thèm nhưng không dễ xơi
(VNF) - Vietcap là đơn vị đầu tiên rút lui khỏi cuộc chơi sàn giao dịch tài sản số, phản ánh sự thận trọng của doanh nghiệp lĩnh vực mới đòi hỏi nguồn lực cao.
Nỗ lực hồi phục yếu ớt, VN-Index mất thêm gần 20 điểm
(VNF) - Dù có thời điểm vượt mốc 1.600 điểm, VN-Index vẫn không thể giữ được sắc xanh trong phiên giao dịch 10/11.
Hộ kinh doanh không nhận thanh toán bằng chuyển khoản: Ngành thuế cảnh báo
(VNF) - Hộ kinh doanh không nhận thanh toán bằng chuyển khoản được coi là dấu hiệu nghi ngờ cho hành vi che giấu doanh thu để né thuế.
Hộ kinh doanh thu trên 3 tỷ đồng: 6 lý do nên chuyển thành doanh nghiệp
(VNF) - Ông Lê Văn Tuấn, Giám đốc kế toán thuế Keytas, cho rằng với các hộ kinh doanh có doanh thu trên 3 tỷ, nếu có đủ điều kiện cần cân nhắc thay đổi tư duy, mạnh dạn chuyển đổi lên doanh nghiệp.
Thu nhập 100 triệu chịu thuế 35%: Nguy cơ chảy máu chất xám lao động trình độ cao
(VNF) - Với đề xuất áp thuế 35% đối với phần thu nhập trên 100 triệu đồng/tháng, các chuyên gia cảnh báo, nếu thuế quá cao, nhóm lao động có trình độ cao có thể chuyển dịch sang môi trường làm việc khác có đãi ngộ tốt hơn, dẫn tới nguy cơ chảy máu chất xám và giảm sức cạnh tranh của nền kinh tế.
Đừng chờ nhiều tiền mới đầu tư, dư 3 triệu mỗi tháng cũng 'làm nên chuyện'
(VNF) - Không ít người trẻ tin rằng, đầu tư là câu chuyện của người giàu – những người có vài trăm triệu hay cả tỷ đồng mới có thể “tham gia cuộc chơi”. Nhưng theo ông Lâm Tuấn, chuyên gia hoạch định tài chính cá nhân, điều đó là một ngộ nhận phổ biến. “Tôi đã gặp nhiều khách hàng chỉ dư vài triệu mỗi tháng, nhưng sau vài năm, họ đã có khoản tiết kiệm đáng kể và tự tin đầu tư dài hạn,” ông nói.
Mẹ bỉm sữa thu 600.000 USD/tháng nhờ đảo ngược mô hình kinh doanh
(VNF) - Trong khi giới chuyên gia đổ xô theo đuổi mô hình "high-ticket" – những sản phẩm, dịch vụ giá cao – Maria Wentz, một bà mẹ trẻ, lại chọn con đường ngược lại. Cô từ bỏ gói huấn luyện trị giá 72.000 USD/năm để toàn tâm xây dựng một hệ sinh thái các khóa học trực tuyến giá rẻ, chỉ từ 24 USD.
Quỹ chung - quỹ riêng và buổi 'hẹn hò tài chính' để vợ chồng hạnh phúc
(VNF) - Chuyên gia cho rằng sự minh bạch, đồng thuận và tôn trọng vai trò của nhau trong quản lý tài chính gia đình là chìa khóa giúp vợ chồng tránh rạn nứt và củng cố niềm tin, cũng là cách sống hạnh phúc và đồng hành lâu dài.
Đăng ký giảm trừ gia cảnh thế nào khi làm việc hai nơi?
(VNF) - Cá nhân vừa làm việc tại cơ quan nhà nước vừa có thêm thu nhập tại doanh nghiệp thì việc đăng ký giảm trừ gia cảnh chỉ được thực hiện tại một nơi.
Cổ phiếu tăng mạnh: Ba 'quán quân' ICT, PMC, RGG liên tục phá đỉnh
(VNF) - Đại diện cổ phiếu tăng mạnh trên cả ba sàn đều mang câu chuyện riêng: ICT hưởng lợi từ tin thoái vốn của VNPT, PMC với sự hấp dẫn của nhóm phòng thủ, RGG và sức hút của tân binh...
PVN muốn thoái hết vốn tại Petrosetco, dự thu hơn 900 tỷ đồng
(VNF) - Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) sẽ thoái toàn bộ hơn 24,9 triệu cổ phiếu PET, tương đương 23,2% vốn điều lệ tại Petrosetco, thông qua đấu giá công khai vào ngày 11/12/2025. Giá khởi điểm được ấn định ở mức 36.500 đồng/cổ phiếu, cao hơn khoảng 21% so với thị giá hiện tại, nhưng vẫn thấp hơn mức đỉnh mà PET ghi nhận hồi tháng 8.
U40 tái thiết tài chính sau khi phá sản và nợ nần: Đừng bao giờ nghĩ 'kiếm thật nhanh'
(VNF) - Không ít người trẻ rơi vào cảnh nợ nần sau những lần khởi nghiệp thất bại. Tuy nhiên, thất bại không phải là dấu chấm hết. Câu chuyện của anh Nguyễn Quang Anh (35 tuổi là người kinh doanh tự do) là một minh chứng cho thấy, với chiến lược tài chính đúng đắn và sự đồng hành chuyên nghiệp, việc tái thiết tài chính là hoàn toàn khả thi.
Thương vụ M&A hơn 200 triệu USD: Dự án Doosan Vina sắp về tay HD Hyundai
(VNF) - Tập đoàn HD Hyundai đang xúc tiến thương vụ mua lại 100% phần vốn góp của Công ty TNHH Doosan Enerbility Việt Nam, qua đó trở thành chủ sở hữu và nhà đầu tư mới của Doosan Vina tại Khu kinh tế Dung Quất (Quảng Ngãi).
Thăm khu NƠXH giá 20 triệu/m2 liền kề Noble Palace Tay Thang Long
(VNF) - Dự án Nhà ở xã hội Đức Thượng có quy mô 20 tầng, được xây dựng trên lô đất 2,6ha tại xã Hoài Đức, Hà Nội.
































































