Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường hôm 13/11 tuyên bố nước này hy vọng việc đàm phán Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC), văn bản có tính ràng buộc về mặt pháp lý, sẽ kết thúc trong ba năm tới, nhằm góp phần đảm bảo hòa bình và ổn định tại Biển Đông. Ông Lý phát biểu trong cuộc họp với các lãnh đạo ASEAN và đối tác ở Singapore trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 33.
Trao đổi với phóng viên, tiến sĩ Maria Ortuoste, Đại học bang California, Mỹ, dự đoán Trung Quốc tin rằng mình đang đàm phán với ASEAN ở thế trên cơ.
Bà Ortuoste phân tích Trung Quốc đã thiết lập mối liên kết kinh tế mạnh mẽ với ASEAN và từng nước thành viên, từ đó có đủ năng lực dùng các đòn bẩy kinh tế đối với các quốc gia này. Chuyên gia này nhắc lại việc Trung Quốc từng hạn chế nhập khẩu chuối của Philippines năm 2012, ngăn du khách Trung Quốc đến Manila. Các biện pháp đó đã tác động tiêu cực đến kinh tế của Philippines.
Cũng trong 2012, dưới tác động của Trung Quốc, nước chủ tịch ASEAN khi đó là Campuchia đã loại bỏ vấn đề tranh chấp Biển Đông, khiến Hiệp hội không ra được tuyên bố chung. Trong Tuyên bố chủ tịch ASEAN năm 2018, Campuchia tiếp tục can thiệp để loại bỏ các nội dung liên quan đến tiến trình pháp lý và ngoại giao trong xử lý vấn đề Biển Đông.
Theo Ortuoste, trên thực địa, các bằng chứng của các tổ chức công bố cho thấy Trung Quốc đã trở thành một bên có sức mạnh quân sự thống trị ở khu vực. Bắc Kinh đã chiếm giữ Hoàng Sa và các thực thể ở Trường Sa, hiện đại hóa quân sự ở đây trên quy mô lớn. Với thế mạnh này, nếu cần Trung Quốc có thể đòi yêu sách của mình với khu vực đã chiếm giữ bằng cách ép buộc các bên khác.
"Trung Quốc đang có lợi thế cả về ngoại giao, kinh tế và quân sự với ASEAN, để có thể ngăn chặn những điều khoản có thể bất lợi cho Bắc Kinh", bà Ortuoste nói, cảnh báo Trung Quốc sẽ ngăn chặn ASEAN đưa ra quan điểm chung về dự thảo đơn nhất của COC.
Tiến sĩ Ortuoste nhận định việc Trung Quốc chọn thời hạn ba năm để hoàn tất COC không phải là ngẫu nhiên, mà có một số lý do chính.
Thứ nhất, năm 2021 là thời điểm tân tổng thống Mỹ sẽ nhậm chức, sau bầu cử năm 2020. Do đó, chính quyền Mỹ sẽ phải tập trung vào các vấn đề nội bộ hơn là quốc tế, trong đó có vấn đề Biển Đông.
Thứ hai, Tổng thống Philippines Duterte, người ưu tiên cải thiện quan hệ với Trung Quốc, sẽ kết thúc nhiệm kỳ vào 2021 và tân tổng thống sẽ phải thể hiện quan điểm khác với ông Duterte. Bên cạnh đó, theo số liệu của Tổ chức khảo sát xã hội (Social Weather Stations) của Philippines trong tháng 9 năm nay, có đến 84% người tham gia khảo sát không muốn từ bỏ yêu sách của Manila ở Biển Đông.
Thứ ba, 2021 là năm kỷ niệm 100 năm ngày thành lập đảng Cộng sản Trung Quốc (CCP). Việc đàm phán COC nhằm bảo đảm lợi ích của Bắc Kinh và gia tăng hình ảnh trên trường quốc tế sẽ giúp ích cho CCP và quyền lãnh đạo của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Nếu Bắc Kinh theo đuổi cơ hội địa chính trị này, trở thành một nhân tố quan trọng nhất trên thế giới vào 2021, thì đảng cầm quyền sẽ giành được sự ủng hộ lớn của người dân.
"Trung Quốc đưa ra thời hạn ba năm cho COC vì nó là một cách dễ dàng, không mất gì để tiếp tục trì hoãn đàm phán", Gregory Poling, Giám đốc Sáng kiến minh bạch hàng hải châu Á (AMTI), Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS), Mỹ, đánh giá thêm.
Ông Poling dẫn bản thảo đơn nhất COC mà ASEAN và Trung Quốc thống nhất đầu năm nay, trong đó cho thấy hai bên chưa bắt đầu thảo luận về bất cứ vấn đề khúc mắc nào. Do đó, ông nhận định Bắc Kinh sẽ không sẵn lòng thỏa hiệp về bất cứ điều gì khi cảm thấy mình đang chiếm ưu thế ở Biển Đông.
Theo chuyên gia CSIS, mục đích của Trung Quốc là giữ cho ASEAN tiếp tục thảo luận, khiến các nước cùng có tranh chấp ở Biển Đông như Philippines và Việt Nam gặp khó khăn hơn trong việc tìm kiếm các biện pháp khác trong đàm phán và phân xử tranh chấp. Trong khi đó, Bắc Kinh sẽ tiếp tục tăng cường kiểm soát ở các vùng biển và trên không, đến khi COC trở thành một vấn đề không còn quan trọng.
"Nếu Trung Quốc chưa cảm thấy mình kiểm soát được tình hình trong ba năm, họ sẽ trì hoãn tiếp việc hoàn thành COC", Poling nói.
Nêu lên các khuyến nghị cho ASEAN, nhà nghiên cứu người Philippines Ortuoste cho rằng các nước thành viên cần tránh bị Bắc Kinh lợi dụng sự bất đồng trong nội khối để chia rẽ. Các quốc gia cũng lưu ý không nên để mình "bị bắt nạt" mà đồng ý với các điều khoản của Trung Quốc.
Về phía Poling, ông cho rằng các nước liên quan ở ngoài khu vực như Mỹ, Nhật, Australia và châu Âu cần tăng cường áp lực ngoại giao về kinh tế với Trung Quốc nếu còn tiếp tục bắt nạt các nước khác và vi phạm luật pháp quốc tế.
"Cách duy nhất để thay đổi dự định của Trung Quốc là các nước cùng có yêu sách trong ASEAN cần hợp tác để thể hiện quan điểm cứng rắn hơn với Bắc Kinh, tạo dựng một quan điểm chung trong đàm phán COC và yêu cầu Bắc Kinh thảo luận thực chất", Poling nói.
| Trung Quốc và các nước ASEAN năm 2002 ký Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), trong đó cam kết tuân thủ các nguyên tắc của Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển (UNCLOS) nhằm duy trì hòa bình và ổn định ở Biển Đông. Đến năm 2013, các bên khởi động đàm phán COC và thông qua thỏa thuận khung vào tháng 8/2017. Tại Hội nghị ngoại trưởng ASEAN lần thứ 51 (AMM 51) ở Singapore đầu tháng 8/2018, ASEAN và Trung Quốc đã đạt được dự thảo văn bản đơn nhất về COC. Đây được coi là một tiến triển ở Biển Đông, hướng tới đàm phán thực chất COC có hiệu lực và ràng buộc về pháp lý, giúp ngăn chặn tranh chấp leo thang trên Biển Đông. |
Xem thêm >> Leo thang căng thẳng với Ukraine, Nga điều thêm ‘rồng lửa’ S-400 tới Crimea
Tags:
(VNF) - Trung Quốc ghi nhận thặng dư thương mại kỷ lục 100.000 tỷ USD, đặt ra câu hỏi liệu sức mạnh xuất khẩu có che giấu những điểm yếu ngày càng lớn của nền kinh tế hay không?
(VNF) - Thỏa thuận thương mại giữa Indonesia và Washington đang đối mặt nguy cơ sụp đổ khi các quan chức Mỹ ngày càng thất vọng trước điều họ cho là Jakarta "bội ước" những điều khoản đã thống nhất hồi tháng 7.
(VNF) - Bạc đang cạnh tranh quyết liệt với vàng. Kim loại quý này đã tăng giá hơn gấp đôi kể từ đầu năm và vừa lập kỷ lục mới trong ngày 9/12 khi lần đầu tiên vượt mốc 60 USD/ounce trên Sàn giao dịch hàng hóa New York. Tính từ đầu năm 2025, giá bạc đã tăng 102% bỏ xa vàng khi “chỉ” tăng 59%.
(VNF) - Một vụ hỏa hoạn nghiêm trọng bùng phát tại tòa nhà văn phòng ở trung tâm Jakarta khiến ít nhất 22 người thiệt mạng, trong đó có một phụ nữ mang thai. Lực lượng chức năng Indonesia huy động hàng trăm nhân viên cùng gần 30 xe chữa cháy để dập lửa, song thiệt hại về người vẫn ở mức đặc biệt nghiêm trọng.
(VNF) - Ngày 9/12, Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo sẽ cho phép Nvidia xuất khẩu chip AI H200 sang Trung Quốc và áp thuế 25% trên các giao dịch.
(VNF) - Một tòa án Trung Quốc yêu cầu Malaysia Airlines bồi thường 3,3 triệu USD cho gia đình 8 nạn nhân MH370, 11 năm sau ngày chiếc máy bay biến mất bí ẩn.
(VNF) - Cảng thương mại tự do Hải Nam không chỉ là bàn đạp giúp phục hồi kinh tế Trung Quốc, mà còn là biểu tượng cải cách mở cửa của Bắc Kinh trong thời đại mới.
(VNF) - Mới đây, tập đoàn truyền thông Paramount đã đưa ra đề nghị mua lại Warner Bros Discovery với giá 108 tỷ USD, cao hơn so với thỏa thuận 82,7 tỷ trước đó của Netflix.
(VNF) - Mới đây, tỷ phú Elon Musk đã kêu gọi “giải tán” Liên minh châu Âu (EU) sau khi khối này phạt công ty mạng xã hội X của ông 140 triệu USD.
(VNF) - Lần đầu tiên, thặng dư thương mại của Trung Quốc với phần còn lại của thế giới vượt mốc 1.000 tỷ USD. Con số này đặt ra câu hỏi về hiệu quả các nỗ lực kiềm chế dòng hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc của nhiều nền kinh tế phát triển, đặc biệt là của Tổng thống Mỹ trong nhiệm kỳ hiện tại.
(VNF) - Kỳ vọng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất vào ngày 10/12 đang đẩy giá vàng tăng, trong khi giá USD được dự báo sẽ suy yếu trong năm 2026.
(VNF) - Sự hỗn loạn xoay quanh một trong những nhà phát triển bất động sản lớn nhất Trung Quốc đang phơi bày mức độ trầm trọng của cuộc khủng hoảng bất động sản nước này.
(VNF) - Ngân hàng trung ương Nga cho biết giá trị dự trữ vàng của nước này đã lên mức kỷ lục 310 tỷ USD tính đến đầu tháng 12, đưa Moscow trở thành nhà đầu tư vàng lớn thứ năm thế giới.
(VNF) - Theo số liệu công bố ngày 7/12, Ngân hàng trung ương Trung Quốc (PBOC) tiếp tục bổ sung vàng vào kho dự trữ trong tháng 11, nâng chuỗi mua ròng liên tiếp lên 13 tháng.
(VNF) - Tín hiệu thay đổi chính sách từ Ngân hàng Trung ương Nhật Bản gây chấn động thị trường trái phiếu và lan rộng sang châu Âu, đẩy chi phí vay nợ lên cao. Những biến động này khởi tạo một làn sóng dịch chuyển dòng vốn mới, báo hiệu giai đoạn biến động mạnh của kinh tế thế giới trong thời gian tới.
(VNF) - Netflix đạt thỏa thuận chi 72 tỉ đô la Mỹ để mua lại mảng studio và dịch vụ streaming của Warner Bros. Discovery, đơn vị sản xuất loạt phim Harry Potter đình đám.
(VNF) - CEO Nvidia Jensen Huang nhận định dù Mỹ đi trước về chip AI, Trung Quốc lại nắm lợi thế chiến lược ở tốc độ xây dựng hạ tầng và năng lực năng lượng, giúp nước này nhanh chóng thu hẹp khoảng cách trong cuộc đua AI.
(VNF) - Tâm trạng của lãnh đạo có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả làm việc của nhân viên. Khi lãnh đạo hạnh phúc, nhân viên làm việc với hiệu suất tốt hơn, từ đó tác động tích cực đến giá trị của công ty trên thị trường chứng khoán, một nghiên cứu cho biết.
(VNF) - Năm 2025 ghi dấu một chu kỳ bứt phá hiếm có của vàng, khi kim loại quý liên tục lập đỉnh và trở thành một trong những tài sản sinh lời nhất toàn cầu. Vào những tháng cuối năm, nhiều tổ chức tài chính lớn đồng loạt dự báo vàng sẽ tiếp đà tăng, một số dự báo táo bạo cho rằng vàng có thể đạt 5.000 USD/ounce vào năm 2026.
(VNF) - Dù Nvidia đã vươn lên thành công ty giá trị nhất thế giới, CEO Jensen Huang thừa nhận ông vẫn điều hành doanh nghiệp trong tâm thế “33 ngày nữa sẽ phá sản”. Ông làm việc 7 ngày mỗi tuần và luôn sống trong trạng thái lo âu, nỗi ám ảnh hình thành từ những lần suýt sụp đổ của Nvidia thời kỳ đầu.
(VNF) - Tuần này, nhiều người Trung Quốc bất ngờ trước việc giới chức quyết định đánh thuế các loại thuốc và thiết bị tránh thai, bao gồm bao cao su, như một phần trong nỗ lực đảo ngược tình trạng sụt giảm tỷ lệ sinh.
(VNF) - Tại các cửa hàng pizza trên khắp nước Mỹ, khách hàng đang có xu hướng mua pizza bé hơn, ít topping hơn, không ăn kèm món phụ. Theo New York Times, đây không chỉ là sự thay đổi khẩu vị đơn thuần, mà cho thấy áp lực thắt chặt chi tiêu đang đè nặng lên người tiêu dùng Mỹ.
(VNF) - Mỹ tung ra loạt biện pháp trừng phạt cứng rắn nhất trong nhiều năm, tạo ra áp lực chồng chất lên ngành dầu mỏ, vốn là nguồn thu chủ chốt của Nga. Trong bối cảnh đó, cán cân trên bàn đàm phán cũng bắt đầu có dấu hiệu dịch chuyển theo chiều hướng bất lợi cho Moscow.
(VNF) - Sau nhiều năm gần như không đạt tiến triển trong việc chấm dứt chu kỳ suy thoái bắt đầu từ năm 2021, những khó khăn của ngành bất động sản Trung Quốc tiếp tục trầm trọng hơn.
(VNF) - Trong khi phần lớn các doanh nghiệp cùng ngành đã cơ bản xử lý xong núi nợ, China Vanke lại trở thành một trường hợp khác thường. Nhà phát triển bất động sản có trụ sở tại Thâm Quyến này đang đối mặt nguy cơ vỡ nợ và buộc phải tái cấu trúc.
(VNF) - Trung Quốc ghi nhận thặng dư thương mại kỷ lục 100.000 tỷ USD, đặt ra câu hỏi liệu sức mạnh xuất khẩu có che giấu những điểm yếu ngày càng lớn của nền kinh tế hay không?
(VNF) - Tại dự án 29ha Khu đô thị quốc tế Đa Phước, ghi nhận có hoạt động thi công trở lại sau nhiều năm đình trệ vì vướng sai phạm.
