Vaccine Sputnik-V: Liều doping cho nền kinh tế Nga
Lê Anh -
29/08/2020 08:48 (GMT+7)
(VNF) - Ngay từ giai đoạn đầu khi dịch bệnh Covid-19 lây lan trên toàn cầu, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã coi việc chế tạo vaccine là ưu tiên quan trọng hàng đầu. Và đúng như kỳ vọng, Nga đã trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới đăng ký một loại vaccine ngừa Covid-19 dù nhiều nước còn hoài nghi tính hiệu quả của vaccine này.
(Ảnh minh họa)
Mất chưa đầy 5 tháng để chế tạo vaccine
Ngày 11/8, Tổng thống Vladimir Putin đã khiến thế giới chấn động khi tuyên bố Nga đã đăng ký vaccine ngừa Covid-19 đầu tiên trên thế giới.
Vaccine mới có tên chính thức trên thị trường quốc tế là Sputnik-V, lấy theo tên vệ tinh nhân tạo đầu tiên trên thế giới được Liên Xô phóng lên quỹ đạo vào năm 1957.
Nhà lãnh đạo Nga khẳng định loại vaccine này hoạt động đủ hiệu quả, tạo ra được miễn dịch ổn định, và đã vượt qua khâu kiểm định. Thậm chí, để chứng minh điều này, ông Putin cho biết một trong những người con gái của ông đã tiêm vaccine Sputnik-V và cho kết quả khả quan.
Theo Bộ trưởng Y tế Nga Mikhail Murashko, vaccine Sputnik-V do Trung tâm Nghiên cứu quốc gia về dịch tễ và sinh vật học Gamaleya của Nga phát triển đã hoàn thành mọi giai đoạn kiểm nghiệm lâm sàng.
Tuyên bố của Nga đã khiến thế giới sửng sốt khi tiến trình phát triển vaccine của Trung tâm Gamaleya đã “vượt mặt” nhiều tập đoàn dược phẩm có nền tảng kinh nghiệm và kỹ thuật trong sản xuất vaccine như Pfizer, Biontech, Moderna, Oxford/Astrazeneca, Sinovac, Sinopharm…, hiện đang tiến hành thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3.
Theo thông cáo của Bộ Y tế Nga, với phác đồ tiêm 2 lần, vaccine Sputnik-V cho phép phòng ngừa virus SARS-CoV-2 gây bệnh Covid-19 trong 2 năm.
Cũng theo thông báo, tất cả người dân Nga sẽ được tiêm miễn phí vaccine này một cách tự nguyện. Nhóm người có nguy cơ cao như nhân viên y tế, người già, giáo viên sẽ được tiêm chủng trước.
Bên cạnh đó, Bộ Y tế Nga cũng đang phát triển một ứng dụng theo dõi đặc biệt, cho phép công dân nước này xác nhận tình trạng sức khỏe cũng như theo dõi xem có bất kỳ tác dụng phụ nào mà vaccine mang lại hay không.
Còn nhiều hoài nghi
Hành trình “thần tốc” mà Nga phê duyệt và sản xuất vaccine Covid-19 khiến một số quốc gia phương Tây phải ngạc nhiên, thậm chí bày tỏ nghi ngại bởi vaccine Sputnik-V đã được phê duyệt trước khi bước vào thử nghiệm giai đoạn 3, thường có sự tham gia của hàng nghìn người. Thử nghiệm này được coi là điều kiện cần thiết để đảm bảo vaccine được chấp thuận theo quy định.
Nhiều chuyên gia y tế cho rằng việc Nga chưa công bố dữ liệu công khai về vaccine ngừa Covid-19, bao gồm cách thức điều chế cũng như chi tiết về mức độ an toàn, phản ứng miễn dịch…, khiến các nhà khoa học, giới chức y tế và công chúng cảm thấy hoài nghi về hiệu quả thực của virus này.
Bà Ayfer Ali, chuyên gia nghiên cứu thuốc của trường Kinh doanh Warwick của Anh, nhận định: “Về cơ bản, Nga đang tiến hành một cuộc thử nghiệm quy mô lớn trên toàn bộ dân số”. Bà cho biết quá trình phê duyệt diễn ra quá nhanh có thể khiến các nhà khoa học bỏ qua một số tác dụng phụ tiềm ẩn. Nhiều phản ứng hiếm xảy ra nhưng lại vô cùng nghiêm trọng.
Giáo sư Danny Altmann, thuộc khoa miễn dịch học tại đại học Hoàng gia London, cũng đồng tình với quan điểm này. Ông nhận định hệ lụy để lại từ các loại vaccine chưa đủ an toàn và hiệu quả sẽ “khiến các vấn đề hiện tại trầm trọng hơn”.
Ông Jarbas Barbosa, Trợ lý Giám đốc Tổ chức Y tế liên Mỹ (PAHO), thuộc Tổ chức Y tế thế giới (WHO), ngày 11/8 cho biết, WHO chưa nhận được đầy đủ thông tin về vaccine ngừa Covid-19 của Nga để đánh giá. Theo ông Barbosa, tất cả các nhà sản xuất vaccine đều phải tuân theo thủ tục này để đảm bảo vaccine an toàn và có được sự đề xuất sử dụng của WHO.
Trong khi đó, đại diện Bộ Y tế Đức cho rằng vẫn chưa có dữ liệu về chất lượng, hiệu quả và độ an toàn của vaccine mà Nga điều chế và vừa được đăng ký lưu hành.
Nga lên tiếng đáp trả
Trả lời phỏng vấn độc quyền kênh RT, ông Alexander Gintsburg, người đứng đầu Trung tâm Gamaleya, nhấn mạnh mặc dù vaccine Sputnik-V được tạo ra trong chưa đầy 5 tháng nhưng vaccine này không phải “loại thuốc được làm mà không chuẩn bị gì từ trước”.
“Cả một thế hệ bác sĩ công nghệ sinh học, nhà virus học, nhà miễn dịch học… có kinh nghiệm hơn 20 năm phát triển công nghệ đã được huy động để tạo ra loại vaccine này cùng với ít nhất sáu loại thuốc khác”, ông Alexander Gintsburg nhấn mạnh.
Cũng theo ông Gintsburg, các nhà nghiên cứu Nga đã tổng hợp kiến thức đã có trong quá trình phát triển vaccine phòng ngừa MERS (một loại bệnh “tương đồng tới 80% so với Covid-19” song nguy hiểm hơn) để phát triển vaccine Sputnik-V.
Ông Gintsburg khẳng định vaccine Sputnik-V được nghiên cứu và chế tạo theo quy định nghiêm ngặt hiện hành của Nga. Luật pháp Nga cho phép rút ngắn quá trình phát triển do tính cấp bách của dịch bệnh Covid-19. Tuy nhiên, không có một quy trình đảm bảo an toàn nào bị lược bỏ. Chuyên gia y tế Nga cho biết, tính đến thời điểm hiện tại, đã có trên 3.500 người được tiêm vaccine Sputnik-V. Họ không biểu hiện tác dụng phụ, ngoại trừ một số triệu chứng điển hình trong quá trình tiêm vaccine như sốt nhẹ.
Kỳ vọng là “liều doping” cho nền kinh tế
Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) dự báo GDP của Nga trong năm 2020 sẽ giảm 6,6% do ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19. Vaccine Sputnik-V được kỳ vọng sẽ giúp Nga có được một nguồn thu khổng lồ từ thị trường vaccine toàn cầu, qua đó giúp vực dậy kinh tế Nga.
Theo ước tính của Quỹ Đầu tư trực tiếp Nga (RDIF), nhu cầu toàn cầu với vaccine ngừa Covid-19 có thể đạt 3-5 tỷ liều đến cuối năm 2021. Còn theo Giám đốc RDIF Kirill Dmitriev, giá trung bình của vaccine trên thị trường là vào khoảng 25 USD. Như vậy, quy mô thị trường sẽ đạt khoảng 75 tỷ USD.
RDIF đã dành khoảng 4 tỷ Rub (khoảng 55 triệu USD) cho việc nghiên cứu và mở rộng quy mô sản xuất vaccine do Trung tâm Gamaley điều chế. Mặc dù Nga mới chỉ bắt đầu tiến hành cuộc thử nghiệm giai đoạn 3 sau ngày 12/8, nhưng chính phủ Nga đã lên kế hoạch sản xuất đại trà, từ 5 triệu và sau đó lên 10 triệu liều vaccine mỗi tháng trong giai đoạn cuối năm 2020 - đầu năm 2021.
Hơn 20 quốc gia đã đăng ký mua 1 tỷ liều vaccine Nga với giá được dự báo không quá 20 USD/liều. Như vậy, thị phần tiềm năng của vaccine Nga trên thị trường toàn cầu ước tính vào khoảng 20 tỷ USD, tương đương 1/4 nhu cầu thế giới.
Tại một cuộc họp báo mới đây, ông Dmitriev cho biết con đường để thâm nhập thị trường thế giới đến châu Á, châu Phi và Mỹ Latin sẽ là thông qua việc mở rộng sản xuất tại chỗ.
Nga đã đạt thỏa thuận với 5 quốc gia để sản xuất 500 triệu liều vaccine mỗi năm. Đặc biệt, các nhà máy ở Brazil và Ấn Độ có thể được đưa vào hoạt động trong tháng 11 năm nay. Nga đặt nhiều hy vọng vào các thị trường lớn này. Bên cạnh việc kinh doanh vaccine Sputnik-V, RDIF cũng dự định sẽ triển khai chương trình tiêm chủng theo hình thức viện trợ nhân đạo tại các quốc gia nghèo và đang phát triển.
(VNF) - Huyền thoại đầu tư Warren Buffett vừa tuyên bố sẽ rút khỏi vị trí Giám đốc điều hành Berkshire Hathaway vào cuối năm nay, khép lại hơn 6 thập kỷ định hình giới tài chính toàn cầu. Trong bức thư cuối cùng gửi cổ đông, “Nhà tiên tri xứ Omaha” không chỉ nói lời tạm biệt mà còn gửi gắm thông điệp mạnh mẽ về đạo đức kinh doanh, lòng nhân ái và lời cảnh báo sâu sắc về lòng tham trong giới kinh doanh.
(VNF) - Tuần qua, kinh tế thế giới chứng kiến hàng loạt biến động mạnh mẽ – từ “cú xoay trục” ngoạn mục của Trung Quốc nhằm hóa giải sức ép thuế quan của Mỹ, giá Bitcoin lao dốc xuyên thủng mốc 100.000 USD, cho tới việc Tòa án Tối cao Mỹ xem xét khả năng “xóa sổ” chính sách thuế của Tổng thống Donald Trump. Cùng lúc đó, Mỹ vừa trải qua đợt đóng cửa chính phủ tốn kém nhất trong lịch sử.
(VNF) - Từ giấc mơ trường sinh của Tần Thủy Hoàng đến những phòng thí nghiệm công nghệ sinh học hiện đại ở Thâm Quyến, Trung Quốc đang biến khát vọng “cải lão hoàn đồng” thành một dự án mang tầm quốc gia. Với sự hậu thuẫn mạnh mẽ của chính phủ, hàng tỷ USD đang được rót vào ngành y học trường thọ, biến Trung Quốc thành đối thủ đáng gờm của phương Tây trong cuộc chạy đua khiến con người trở nên bất tử.
(VNF) - Hơn 5.000 cổ vật của Pharaoh Tutankhamun đang được trưng bày tại Đại Bảo tàng Ai Cập mới khai trương. Đây được coi là một trong những bộ sưu tập quý giá nhất ngành khảo cổ thế giới.
(VNF) - Ngân hàng Trung ương Ba Lan (NBP) cho biết đang xem xét bố trí lượng vàng dự trữ quốc gia theo hướng chia đều tại ba điểm lưu trữ: kho nội địa, Anh và Mỹ.
(VNF) - Đợt đóng cửa chính phủ liên bang dài nhất lịch sử Mỹ đang phủ bóng bất ổn lên toàn quốc, khiến hàng triệu người dân rơi vào tình trạng bấp bênh và làm dấy lên lo ngại nền kinh tế có thể rơi vào suy thoái.
(VNF) - Giữa thời đại tài sản công nghệ, tiền số và trí tuệ nhân tạo được xem là biểu tượng của sự giàu sang, giới tỷ phú toàn cầu đang mở ra một xu hướng đầu tư kỳ lạ nhưng đầy tiềm năng: sở hữu hóa thạch khủng long. Từ những phòng đấu giá danh tiếng tới các bảo tàng xa hoa, các mẫu xương tiền sử đang trở thành “chiến lợi phẩm” mới của tầng lớp thượng lưu, không chỉ là thú sưu tầm, mà còn là kênh lưu trữ giá trị mang tính biểu tượng.
(VNF) - Trong khi đang đào hồ bơi trong khu vườn của mình, một người đàn ông sống tại Neuville-sur-Saône, gần thành phố Lyon (Pháp), bất ngờ phát hiện số vàng trị giá lên tới 800.000 USD.
(VNF) - Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer ngày 6/11 cảnh báo rằng có thể có tới 200 tỷ USD đang bị đặt vào tình thế rủi ro khi Tòa án Tối cao Mỹ xem xét khả năng hủy bỏ các mức thuế quan do Tổng thống Donald Trump áp đặt, một phán quyết mà ông cho rằng có thể gây ra biến động lớn đối với nền kinh tế.
(VNF) - Sau gần 40 năm cống hiến trong Quốc hội Mỹ, bà Nancy Pelosi, nữ Chủ tịch Hạ viện đầu tiên trong lịch sử nước này, đã tuyên bố sẽ không tái tranh cử sau khi nhiệm kỳ hiện tại kết thúc. Ở tuổi 85, bà rời chính trường với khối tài sản ước tính lên tới 120 triệu USD.
(VNF) - Với sự xuất hiện của các stablecoin, cuộc cạnh tranh giữa đồng USD và nhân dân tệ giờ đây đã mở rộng sang “mặt trận” tiền tệ số. Câu hỏi đặt ra là, trong kỷ nguyên kỹ thuật số, đồng USD hay nhân dân tệ sẽ được sử dụng nhiều hơn?
(VNF) - Việc chính phủ Mỹ đóng cửa hiện nay không chỉ là đợt kéo dài nhất trong lịch sử nước này, mà còn có thể là đợt gây tổn thất kinh tế nghiêm trọng nhất từ trước đến nay.
(VNF) - CEO Nvidia Jensen Huang mới đây đã đưa ra cảnh báo rằng Trung Quốc có thể vượt qua Mỹ trong cuộc đua trí tuệ nhân tạo (AI), với lợi thế đến từ chi phí năng lượng thấp hơn và môi trường pháp lý ít ràng buộc hơn.
(VNF) - Ngày 5/11, ít nhất 66 người được ghi nhận đã thiệt mạng sau khi bão Kalmaegi quét qua miền Trung Philippines, gây tàn phá nghiêm trọng và tiếp tục di chuyển về phía Biển Đông.
(VNF) - Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung cùng các lệnh hạn chế xuất khẩu chip AI đã khiến Nvidia đánh mất cơ hội lớn tại thị trường Trung Quốc, nơi từng được kỳ vọng mang lại tới 50 tỷ USD doanh thu.
(VNF) - Độ tuổi trung bình của những người mua nhà lần đầu tại Mỹ đã tăng lên mức kỷ lục 40 tuổi, khi giá nhà và lãi suất thế chấp tăng vọt trong vài năm qua khiến hàng triệu người Mỹ buộc phải trì hoãn giấc mơ sở hữu nhà.
(VNF) - Giá Bitcoin đã rơi xuống mốc dưới 100.000 USD, chạm mức thấp nhất kể từ cuối tháng 6, giữa lúc thị trường tiền mã hóa đang bước vào một đợt điều chỉnh mạnh.
(VNF) - Khi Tổng thống Mỹ Donald Trump áp thuế cao đối với hàng hóa Trung Quốc, các nhà nhập khẩu Mỹ buộc phải cắt giảm mạnh đơn hàng. Thế nhưng, phần còn lại của thế giới lại đang mua nhiều hàng hóa Trung Quốc hơn bao giờ hết.
(VNF) - Bắc Kinh đang tung ra các chính sách trợ giá mạnh tay nhằm giúp các tập đoàn công nghệ lớn vượt qua khó khăn về chi phí năng lượng, đồng thời khuyến khích việc sử dụng chip trí tuệ nhân tạo (AI) sản xuất trong nước. Đây được xem là một bước đi chiến lược trong cuộc đua công nghệ ngày càng leo thang với Mỹ.
(VNF) - Các doanh nghiệp, nhà lập pháp và cựu quan chức Mỹ đang đồng loạt gây sức ép lên Tòa án Tối cao, kêu gọi cơ quan này ra phán quyết chống lại việc Tổng thống Mỹ Donald Trump sử dụng quyền áp thuế khẩn cấp, trước thềm phiên điều trần được xem là có ý nghĩa bước ngoặt trong tuần này.
(VNF) - Lauren Sánchez, vợ của tỷ phú Jeff Bezos, đang khiến truyền thông thế giới xôn xao khi “đóng vai thần Cupid” cho nữ ca sĩ Katy Perry và cựu Thủ tướng Canada Justin Trudeau. Không chỉ mai mối, bà còn đề nghị cho đôi bạn mới chớm tình mượn siêu du thuyền trị giá nửa tỷ USD – Koru, cùng tàu hộ tống Abeona để tận hưởng những tuần lễ riêng tư giữa đại dương, xa khỏi ống kính của cánh săn ảnh.
(VNF) - Giới chức Trung Quốc và Anh đang nỗ lực tìm cách xử lý và hoàn trả hơn 61.000 Bitcoin bị đánh cắp, hiện có tổng giá trị lên tới 6,7 tỷ USD. Vụ việc liên quan đến Zhimin Qian, công dân Trung Quốc bị kết án còn được biết đến với tên gọi Yadi Zhang và biệt danh “Nữ hoàng Bitcoin”.
(VNF) - Tỷ phú giàu nhất thế giới Elon Musk, người sở hữu hơn 1 tỷ USD Bitcoin thông qua công ty ô tô điện Tesla của mình, một lần nữa đưa ra cảnh báo rằng nước Mỹ đang lao nhanh đến bờ vực phá sản, đúng vào thời điểm Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent bất ngờ lên tiếng ủng hộ Bitcoin.
(VNF) - Tro than ở Mỹ có thể chứa lượng đất hiếm tới 11 triệu tấn, trị giá 8,4 tỷ USD. Còn Trung Quốc gần đây cũng liên tiếp phát hiện các mỏ đất hiếm trữ lượng lớn.
(VNF) - Tuần qua, Mỹ và Trung Quốc đã có cuộc đàm phán hiệu quả tại Hàn Quốc, mở đường cho một thỏa thuận thương mại toàn diện sắp tới. Ở "mặt trận" doanh nghiệp, Nvidia làm nên lịch sử khi trở thành công ty đầu tiên trên thế giới đạt giá trị vốn hóa thị trường 5.000 tỷ USD.
(VNF) - Huyền thoại đầu tư Warren Buffett vừa tuyên bố sẽ rút khỏi vị trí Giám đốc điều hành Berkshire Hathaway vào cuối năm nay, khép lại hơn 6 thập kỷ định hình giới tài chính toàn cầu. Trong bức thư cuối cùng gửi cổ đông, “Nhà tiên tri xứ Omaha” không chỉ nói lời tạm biệt mà còn gửi gắm thông điệp mạnh mẽ về đạo đức kinh doanh, lòng nhân ái và lời cảnh báo sâu sắc về lòng tham trong giới kinh doanh.