18 tỷ USD hàng hóa ‘dính đòn’, Trung Quốc kêu gọi Mỹ ‘sửa chữa hành vi sai trái’

Áp thuế 100% với xe điện Trung Quốc

Theo đó Mỹ sẽ tăng gấp bốn lần mức thuế đối với xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc, từ 25% lên 100%. Thuế nhập khẩu pin mặt trời của Trung Quốc sẽ tăng gấp đôi, từ 25% lên 50%. Và thuế đối với một số mặt hàng thép và nhôm nhập khẩu của Trung Quốc sẽ tăng hơn ba lần, từ 7,5% hiện nay lên 25%.

Tổng thống Biden cũng chỉ đạo Đại diện Thương mại Mỹ Katherine Tai tăng hơn gấp ba lần mức thuế đối với pin lithium-ion dành cho xe điện và pin lithium dành cho các mục đích sử dụng khác. Bắt đầu từ năm 2025, thuế đối với chất bán dẫn nhập khẩu của Trung Quốc sẽ tăng từ 25% lên 50%.

Cũng theo thông báo từ Nhà Trắng, thuế quan lần đầu tiên sẽ được áp dụng đối với kim tiêm và ống tiêm y tế nhập khẩu của Trung Quốc. Găng tay y tế cao su của Trung Quốc và một số mặt nạ phòng độc, khẩu trang cũng sẽ bị áp mức thuế cao hơn.

Một số mặt hàng, như pin và than chì tự nhiên, sẽ có thời gian áp dụng thuế quan lâu hơn nhằm giúp ngành sản xuất của Mỹ có thời gian mở rộng quy mô đến mức có thể sản xuất đủ pin trong nước để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng.

Nhà Trắng cho biết các biện pháp này được thiết kế để bảo vệ người lao động và doanh nghiệp Mỹ trước các hoạt động thương mại không công bằng của Trung Quốc, bao gồm cả việc “làm tràn ngập thị trường toàn cầu với hàng xuất khẩu giá thấp”.

Họ tin rằng các khoản trợ cấp của Bắc Kinh đang giúp các công ty sản xuất quá mức các sản phẩm năng lượng sạch giá rẻ như tấm pin mặt trời và xe điện vượt xa nhu cầu trong nước.

Các quan chức Mỹ cảnh báo, nếu các công ty không thể bán lượng thặng dư đó trong nước, họ có thể sẽ bán phá giá trên thị trường toàn cầu, khiến các ngành công nghiệp năng lượng sạch non trẻ ở các nước khác khó có thể hoàn thiện.

Các nhà lãnh đạo của Nhóm bảy nền kinh tế phát triển (G7) cũng sẽ thảo luận cách bảo vệ các ngành công nghiệp của họ tại hội nghị thượng đỉnh vào tháng tới.

‘Không có tác động lạm phát’

Dù luật mới này được nhiều người hưởng ứng nhưng các nhà phân tích lại đưa ra cảnh báo về những hậu quả không lường trước được mà thuế nhập khẩu mới có thể gây ra đối với nền kinh tế trong nước và người tiêu dùng cá nhân.

Ngân hàng Goldman Sachs trước đây ước tính rằng mỗi điểm phần trăm tăng trong thuế suất sẽ làm giảm tổng sản phẩm quốc nội 0,03%, tăng giá tiêu dùng thêm 0,1% và làm tăng lạm phát trong một năm.

Dù vậy, một quan chức chính quyền cấp cao của Mỹ cho biết chính quyền của ông Biden cho đến nay vẫn khẳng định rằng các mức thuế này sẽ “không có tác động đến lạm phát” vì chúng không có tác động “toàn diện” lên nền kinh tế và chỉ nhắm mục tiêu vào các lĩnh vực cụ thể.

Vị quan chức này cho rằng người dân Mỹ hoàn toàn có thể kỳ vọng về việc giá hàng hóa sẽ không tăng sau đòn giáng mới của Mỹ lên hàng hóa Bắc Kinh.

“Điều người Mỹ có thể mong đợi là khoản đầu tư đang được tiến hành nhằm thúc đẩy mức việc làm kỷ lục trong ngành sản xuất và xây dựng nhà máy sẽ tiếp tục. Những mức thuế này sẽ bảo vệ và đảm bảo những lợi ích đó”, vị quan chức khẳng định.

Trung Quốc đáp trả

Sau động thái của Mỹ, Trung Quốc tuyên bố sẽ kiên quyết bảo vệ lợi ích của mình trước các mức thuế mới và cảnh báo rằng các rào cản thương mại sẽ ảnh hưởng đến mối quan hệ rộng lớn hơn giữa hai siêu cường kinh tế.

“Việc tăng thuế quan của Mỹ mâu thuẫn với cam kết của Tổng thống Joe Biden về việc 'không tìm cách ngăn chặn và kiềm chế sự phát triển của Trung Quốc' và 'không tìm cách tách rời và phá vỡ liên kết với Trung Quốc'. Hành động này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến bầu không khí hợp tác song phương", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân nêu rõ.

Việc xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ phải chịu mức thuế tăng gấp lên 100% được xem là một đòn bẩy chính sách nhằm thách thức hoạt động của Bắc Kinh trong việc khuyến khích các nhà sản xuất xe điện trong nước định giá thấp trong khi đánh thuế 40% đối với ô tô nhập khẩu từ Mỹ.

“Trung Quốc phản đối việc đơn phương áp đặt thuế quan vi phạm các quy tắc của Tổ chức Thương mại Thế giới và sẽ thực hiện mọi hành động cần thiết để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình”, ông Uông nói với các phóng viên ngày 14/5.

Bộ Thương mại cho biết Trung Quốc sẽ thực hiện các biện pháp kiên quyết để bảo vệ quyền và lợi ích của mình, đồng thời kêu gọi chính quyền ông Biden “sửa chữa hành vi sai trái của mình”.

Thặng dư thương mại hàng hóa toàn cầu của Trung Quốc đã tăng vọt trong những năm gần đây và hiện đang đạt gần 1.000 tỷ USD, gây căng thẳng với Mỹ và châu Âu.

Trả lời một câu hỏi riêng trong cuộc họp, ông Uông nói thêm rằng sự tăng trưởng của ngành năng lượng mới của Trung Quốc, bao gồm xe điện, pin lithium và các sản phẩm quang điện, được xây dựng dựa trên “sự đổi mới kỹ thuật liên tục, chuỗi cung ứng và công nghiệp hoàn chỉnh cũng như cạnh tranh toàn diện trên thị trường”.