Cấp bách chốt phương án vốn mới cho dự án PPP cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng

Nếu không có gì thay đổi, ngày mai (25/12), Phó thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng sẽ chủ trì cuộc họp với lãnh đạo các Bộ, cơ quan, địa phương để bàn về chủ trương điều chỉnh dự án thành phần 2 (đoạn Hữu Nghị - Chi Lăng) thuộc dự án BOT cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn.

Đây là cuộc họp được lãnh đạo UBND tỉnh Lạng Sơn – Cơ quan Nhà nước có thẩm quyền dự án BOT cao tốc Bắc Giang – Lạng Sơn và nhà đầu tư - Công ty Cổ phần BOT Bắc Giang - Lạng Sơn đặt nhiều kỳ vọng về việc có thể sớm khởi động lại dự án thành phần 2, đoạn Hữu Nghị - Chi Lăng sau một thời gian dài “đóng băng”.

Theo chủ trương đầu tư ban đầu của Bộ Giao thông Vận tải (GTVT), đoạn tuyến này được xây dựng quy mô 4 làn xe, tổng mức đầu tư 8.743 tỷ đồng, sử dụng nguồn vay vốn thương mại từ Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) do Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) đầu tư.

Song trước nguy cơ có thể gia tăng nợ công, Thủ tướng Chính phủ đã chấp thuận bổ sung đoạn tuyến này vào dự án BOT cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn và giao UBND tỉnh Lạng Sơn là cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Khó khăn tiếp tục diễn ra với dự án này khi các nhà tài trợ vốn từ chối cho vay với quy mô đầu tư ban đầu do lo ngại không thể hoàn được vốn.

Sau 3 năm đình trệ, hiện áp lực phải sớm đầu tư đoạn tuyến cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng không chỉ dồn lên cơ quan nhà nước có thẩm quyền là UBND tỉnh Lạng Sơn, mà còn là nỗi lo lớn đối với chính Công ty Cổ phần BOT Bắc Giang - Lạng Sơn.

Được biết, mặc dù đã được đầu tư rất lớn, nhưng tuyến cao tốc hướng tâm từ Hà Nội lên Lạng Sơn dài 110 km bao gồm 2 dự án là Hà Nội - Bắc Giang dài 45,8 km và Bắc Giang - Lạng Sơn (kết thúc tại huyện Chi Lăng) dài 64 km đều với quy mô 4 làn xe, dù đã cơ bản hoàn thành, nhưng vẫn là một “mạch hở” khi đoạn cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng vẫn chưa thể xác định thời điểm khởi công.

Do bị kết thúc “chơi vơi” cách TP. Lạng Sơn 30 km và cửa khẩu Hữu Nghị 45 km, khiến cung đường còn lại lên 2 đầu mối giao thông quan trọng cuối tuyến vẫn phải đi mượn tuyến Quốc lộ 1 hai làn xe được cải tạo từ cách đây 20 năm và đã mãn tải từ lâu.

“Việc bị “đứt gãy” nguyên một cung đường như vậy sẽ làm ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả đầu tư của tuyến cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn và chưa có cơ sở để kết nối và triển khai tuyến cao tốc Đồng Đăng (Lạng Sơn) - Trà Lĩnh (Cao Bằng)”, ông Nguyễn Quang Vĩnh, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần BOT Bắc Giang - Lạng Sơn lo ngại.

Trước đó, vào tháng 9/2020, UBND tỉnh Lạng Sơn đã đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép UBND tỉnh Lạng Sơn thực hiện điều chỉnh Dự án thành phần 2 (đoạn Hữu Nghị - Chi Lăng) thuộc Dự án cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn.

Cụ thể, dự án đường cao tốc Hữu Nghị  - Chi Lăng sẽ chuyển từ BOT không có vốn Nhà nước sang hình thức PPP, loại hợp đồng BOT, có sự tham gia của vốn Nhà nước.

Cơ cấu nguồn vốn dự kiến tham gia trong Dự án PPP đường cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng có tổng mức đầu tư 7.609 tỷ đồng gồm: vốn do nhà đầu tư huy động (vốn chủ sở hữu, vốn tín dụng và vốn hợp pháp khác) là 3.609 tỷ đồng; vốn ngân sách địa phương của tỉnh Lạng Sơn là 1.000 tỷ đồng và vốn ngân sách Trung ương hỗ trợ dự án trọng điểm, cấp bách của Quốc gia là 3.000 tỷ đồng.

“Cơ cấu nguồn vốn mới sẽ giúp tăng tính khả thi tài chính cho Dự án, từ đó thông các nút thắt về tín dụng cho công trình”, ông Hồ Tiến Thiệu, Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn cho biết.

Lãnh đạo UBND tỉnh Lạng Sơn cho biết, nguồn vốn ngân sách địa phương 1.000 tỷ đồng đã được Ban Thường vụ Tỉnh ủy đồng ý về mặt chủ trương, được Hội đồng nhân dân tỉnh cam kết bố trí vốn ngân sách địa phương tham gia hỗ trợ dự án và đưa vào Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025.

Trong khi đó, nguồn vốn ngân sách Trung ương hỗ trợ dự án trọng điểm, cấp bách của Quốc gia trị giá 3.000 tỷ đồng cũng đã được Bộ Kế hoạch và Đầu tư nêu ý kiến và Thủ tướng Chính phủ đã có ý kiến chỉ đạo về việc cân đối vốn cho dự án giai đoạn 2021-2025.

Đối với nguồn vốn tín dụng, UBND tỉnh Lạng Sơn xác nhận, ngân hàng đầu mối BIDV đã có ý kiến thẩm định và thống nhất vốn vay Ngân hàng tham gia là 2.000 tỷ đồng. Đối với nguồn vốn chủ sở hữu do các nhà đầu tư huy động (hiện nay Nhà đầu tư đã huy động vốn góp 424 tỷ đồng để giải ngân cho công tác giải phóng mặt bằng, tư vấn, quản lý dự án và chi phí khác).

Tính đến cuối tháng 8/2020, dự án đường cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng đã hoàn thành công tác bàn giao cọc mốc giải phóng mặt bằng, trích lục kiểm đếm đạt 100% khối lượng và bàn giao mặt bằng cho Nhà đầu tư được 8,5/43,6 km (đạt 20%). Nếu được cấp có thẩm quyền thông qua chủ trương điều chỉnh cơ cấu vốn, dự án sẽ được khởi động lại chậm nhất vào quý I/2021 và hoàn thành trong năm 2023 và đưa vào khai thác trong năm 2024 để phù hợp với khả năng huy động nguồn vốn cho dự án.

Được biết, dự án thành phần 2 có tổng chiều dài tuyến 43km. Điểm đầu tại Km1+800 (cửa khẩu Hữu Nghị), điểm cuối tại Km44+749,67 (nối tiếp đoạn cao tốc Bắc Giang– Lạng Sơn đang khai thác).

Dự án được phân kỳ đầu tư theo 2 giai đoạn, trong đó giai đoạn 1 sẽ thực hiện giải phóng mặt bằng và đầu tư nền, công trình theo quy mô 4 làn xe hoàn chỉnh rộng 22m, phân kỳ mặt đường theo quy mô 4 làn xe và 2 làn xe, gồm: đoạn Km1+800 (cửa khẩu Hữu Nghị) - Km17+420 có nền đường rộng 22m, mặt đường rộng 12,50m; đoạn Km17+420 (giao với Quốc lộ 4B thuộc TP. Lạng Sơn) - Km44+749,67 (Chi Lăng), nền đường rộng 22m, mặt đường rộng 16 m, gồm 4 làn xe.