Năm 1913, dây chuyền lắp ráp di động của Henry Ford, nhà sáng chế và người sáng lập thương hiệu Ford Motor, đã thay đổi ngành sản xuất ô tô toàn cầu. Sự đổi mới đột phá của Ford đã giảm đáng kể thời gian lắp ráp một chiếc ô tô, cho phép sản xuất hàng loạt và hạ giá thành của sản phẩm.
Hơn một thế kỷ sau, ngành sản xuất ô tô cũng đang trải qua một cơn địa chấn tương tự. Nhưng giờ đây, Ford Motor đang chật vật để bắt kịp thời thế thay vì dẫn đầu.
Sản xuất xe điện với những thay đổi cơ bản trong công nghệ và quy trình lắp ráp đã khiến các nhà sản xuất ô tô lâu đời như Ford và các đối thủ như Toyota và Volkswagen phải chạy đua để thích ứng với cách thức sản xuất mới và chi phí đầu tư khổng lồ. Nhưng đáng tiếc thay, những “lão làng” xe hơi này vẫn kém xa hãng xe điện Tesla của tỷ phú Elon Musk và một loạt đối thủ cạnh tranh mới từ Trung Quốc, bao gồm BYD và Xpeng.
Thế giới cần xe điện giá cả phải chăng hơn bao giờ hết vì ô tô điện sẽ đóng vai trò then chốt trong việc giúp các quốc gia cắt giảm ô nhiễm do tình trạng nóng lên toàn cầu. Nhưng liệu các nhà sản xuất ô tô ở châu Âu và Mỹ, nơi các chính phủ đã có kế hoạch cấm hoặc hạn chế việc bán xe chạy bằng khí đốt và dầu diesel, có thể vượt qua thách thức này hay không.
Ông Gene Munster, đối tác quản lý của công ty đầu tư mạo hiểm Deepwater Asset Management, cho biết: “Cuối cùng, một số tập đoàn từng là ‘gã khổng lồ’ trong ngành sản xuất ô tô 100 năm qua sẽ chỉ chiếm một phần nhỏ trong quy mô của ngành này trong tương lai”.
Khoảng cách giữa doanh số bán xe điện của các nhà sản xuất ô tô truyền thống và các đối thủ mới hiện rất lớn. Vào năm 2022, Tesla đã giao 1,31 triệu xe điện chạy pin tới tay khách hàng. Hãng BYD đã tăng gấp ba lần doanh số bán hàng so với năm trước khi bán tới 900.000 chiếc xe điện trong năm ngoái. Nếu tính cả xe Hybrid plug-in (phương tiện sử dụng song song điện chạy bằng pin và xăng) thì con số tăng gấp đôi lên tới 1,86 triệu chiếc).
Trong khi đó, tập đoàn Volkswagen (sở hữu Audi và Porsche) đã bán được 572.100 xe điện chạy pin, còn doanh số của Stellantis (công ty sản xuất Chrysler và Jeep) đạt 288.000 chiếc.
Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), từ năm 2015 đến năm 2022, các nhà sản xuất ô tô lớn nhất thế giới, bao gồm Volkswagen, General Motors, Toyota, Stellantis, Honda, liên minh Renault-Nissan-Mitsubishi, Ford, Hyundai-Kia, Geely, Mercedes-Benz và BMW đã chứng kiến tỷ trọng doanh số bán ô tô điện trên toàn thế giới của họ giảm từ hơn 55% xuống 40%.
Trong cùng thời gian, thị phần kết hợp của chỉ hai công ty Tesla và BYD đã tăng từ 20% lên hơn 30%.
Ngân hàng đầu tư UBS dự báo đến năm 2030, các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc có thể chứng kiến thị phần của họ trên thị trường xe điện toàn cầu tăng gấp đôi từ 17% lên 33%, trong đó các công ty châu Âu bị mất thị phần lớn nhất.
Các nhà sản xuất ô tô lâu đời hiện đang chi hàng trăm tỷ USD và đặt ra các mục tiêu đầy tham vọng cho doanh số bán xe điện nhằm thu hẹp vị trí dẫn đầu do Tesla và các đối thủ Trung Quốc nắm giữ.
Tính đến cuối tháng 9 năm ngoái, các nhà sản xuất ô tô và nhà sản xuất pin ở Mỹ, châu Âu và châu Á, ngoại trừ Trung Quốc, đã công bố khoản đầu tư trị giá hơn 650 tỷ USD đến năm 2030 vào quá trình chuyển đổi xe điện, bao gồm các cơ sở lắp ráp và sản xuất pin xe điện, theo cho Atlas Public Policy - một công ty phân tích và dữ liệu có trụ sở tại Mỹ.
Các kế hoạch chi tiêu trị giá hàng tỷ USD được đưa ra vào thời điểm đầy thách thức đối với ngành sản xuất ô tô do thiếu chất bán dẫn và khó khăn trong chuỗi cung ứng trong vài năm. Doanh số bán ô tô nhìn chung vẫn ở mức thấp hơn nhiều so với mức trước đại dịch.
Cũng có nhiều nghi ngờ về việc liệu nhu cầu tiêu dùng có tăng theo nguồn cung mới hay không. Chia sẻ với Reuters tuần qua, người phát ngôn của Volkswagen cho biết công ty này có kế hoạch tạm thời đình chỉ sản xuất một số mẫu xe điện ở Đức vào tháng tới do nhu cầu yếu hơn.
“Ô tô truyền thống đang chìm trong sắc đỏ khi nói đến điện khí hóa và chúng sẽ tiếp tục chìm trong sắc đỏ… trong hơn hai năm nữa”, ông Munster, một chuyên gia của Deepwater Asset Management, cho hay.
Ford là một trong những nhà sản xuất ô tô như vậy. Vào tháng 7, họ đã nâng dự báo lỗ trong hoạt động kinh doanh xe điện trong năm tài chính hiện tại lên 4,5 tỷ USD so với dự báo trước đó là 3 tỷ USD. Và nó đã đẩy lùi mục tiêu sản xuất 600.000 xe điện mỗi năm của công ty này.
Mặc dù cần ít lao động hơn nhưng sản xuất xe điện lại tốn nhiều chi phí hơn xe chạy động cơ đốt trong vì nguyên liệu thô cho pin đắt tiền và khó tìm. Việc tinh chỉnh quy trình sản xuất và mở rộng quy mô sản xuất cũng mất nhiều thời gian.
Hiện Trung Quốc đang chiếm thế thượng phong trong ngành sản xuất xe điện bởi nước này là nhà sản xuất pin xe điện lớn nhất thế giới và sở hữu nhiều ưu thế trong việc cung cấp và xử lý nhiều thành phần quan trọng cần thiết để sản xuất pin.
Chia sẻ với CNN, ông Daniel Röska, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu ô tô châu Âu tại công ty môi giới Bernstein, cho biết: “Phần lớn chuỗi cung ứng pin nằm trong tay Trung Quốc. Trung Quốc đã đầu tư vào lĩnh vực này sớm hơn bất kỳ quốc gia nào khác”.
Nếu không liên doanh với các nhà sản xuất pin và xe điện Trung Quốc, các nhà sản xuất ô tô toàn cầu có rất ít lựa chọn khả quan khác. Tuy nhiên, việc hợp tác với các công ty Trung Quốc hiện khá phức tạp khi căng thẳng thương mại giữa Trung Quốc và phương Tây gia tăng, đồng thời các chính phủ phương Tây cũng đang nỗ lực giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc.
Ford hồi đầu tuần qua thông báo đã tạm dừng dự án xây dựng nhà máy sản xuất pin xe điện trị giá 3,5 tỷ USD ở bang Michigan, miền Bắc nước Mỹ, nơi họ dự định sản xuất pin xe điện sử dụng công nghệ từ “gã khổng lồ” ngành pin CATL của Trung Quốc, công ty cũng cung cấp pin cho Tesla.
Khi kế hoạch được công bố vào tháng 2, nó đã vấp phải sự chỉ trích từ thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Marco Rubio về mối liên hệ với Trung Quốc .
Một cuộc điều tra được Liên minh châu Âu công bố gần đây về sự hỗ trợ của nhà nước đối với xe điện đến từ Trung Quốc có thể khiến vấn đề trở nên nghiêm trọng hơn. Cuộc điều tra kéo dài nhiều tháng có thể dẫn đến mức thuế cao hơn đối ô tô nhập khẩu của Trung Quốc.
Nếu EU áp dụng mức thuế cao hơn mức 10% tiêu chuẩn đối với ô tô nhập khẩu, điều đó có thể dẫn tới đòn đáp trả từ Trung Quốc. Đương nhiên khi đó những nhà sản xuất đang làm ăn thuận lợi tại Trung Quốc sẽ bị tổn hại nhiều nhất.
Và nếu châu Âu muốn giảm lượng khí thải carbon, họ sẽ cần xe điện giá rẻ. Theo báo cáo năm 2022 của công ty nghiên cứu Jato Dynamics, ô tô Trung Quốc rẻ hơn khoảng 40% so với các đối tác châu Âu và rẻ hơn khoảng 50% so với ô tô có chất lượng tương đương của Mỹ.
Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đã thiết lập cơ sở sản xuất ở châu Âu khi các rào cản thương mại gia tăng. Điều tương tự chắc chắn sẽ xảy ra ở Mỹ, nơi thuế nhập khẩu ô tô được ấn định ở mức 27,5%.
Xem thêm >> Nga kỳ vọng ‘bội thu’ nhờ xuất khẩu dầu khí, thu về 120 tỷ USD/năm
Tags:
(VNF) - Tại nước Mỹ xa xôi, những quả trứng gà quen thuộc giờ đây được coi là “gia tài nho nhỏ”. Người ta nâng niu những vỉ trứng gà như khoản lương hưu, thậm chí coi chúng như một khoản “đầu tư” có thể tìm thấy ngay trong siêu thị.
(VNF) - Ở Trung Quốc, các cửa hàng pop-up chuyên bán các sản phẩm do Nga sản xuất đã trở nên ngày càng phổ biến. Sự gia tăng của chúng khiến một số người dân bối rối, nhiều người trên mạng xã hội Trung Quốc đặt câu hỏi tại sao những cửa hàng này dường như "mọc lên như nấm" chỉ sau một đêm.
(VNF) - Trong bối cảnh tỷ phú Elon Musk đang phải đối mặt với sự phản đối chính trị ngày càng gia tăng và khó khăn về tài chính, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông sẽ mua một chiếc xe Tesla, một động thái thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ của tổng thống Mỹ dành cho cố vấn quyền lực nhất của mình.
(VNF) - Sau 3 năm bị yêu cầu đến sớm 5 phút/ngày nhưng không được tính thù lao làm thêm giờ, nhóm nhân viên tại Nhật Bản đã đệ đơn lên Ủy ban Thương mại Công bằng và thành công giành được khoản bồi thường 73.329 USD.
(VNF) - Giá vàng đã tăng 13,6% vào năm 2025 và vượt qua mức 3.000 USD/ounce vào tuần trước, thiết lập mức cao kỷ lục mới. Căng thẳng địa chính trị và bất ổn kinh tế đang thúc đẩy dòng chảy trú ẩn an toàn, đẩy giá vàng lên cao. Tuy nhiên, một số yếu tố và xu hướng dài hạn khác sẽ giúp xác định liệu đợt tăng giá này có được duy trì hay sẽ sụp đổ sau cú tăng sốc.
(VNF) - Bắc Kinh chỉ trích "ông trùm" Hong Kong Li Ka-shing (Lý Gia Thành) vì "phản bội toàn thể người dân Trung Quốc" sau khi công ty chủ lực của ông công bố kế hoạch bán hầu hết các cảng toàn cầu, bao gồm hai cảng tại Kênh đào Panama, cho công ty BlackRock của Mỹ.
(VNF) - Mới đây, Alef Aeronautics, một công ty ô tô có trụ sở tại Mỹ, đã công bố thước phim quay lại khả năng di chuyển trên không trong cuộc thử nghiệm của dòng xe Model Zero.
(VNF) - Thị trường chứng khoán Mỹ đã rơi vào "chảo lửa" sau những động thái về thuế quan của Tổng thống Donald Trump.
(VNF) - 11 năm trước, khi CEO của tập đoàn khí đốt nhà nước Nga Gazprom Alexei Miller khai trương một tòa nhà theo phong cách cung điện Ý xa hoa ở trung tâm St Petersburg để làm trụ sở cho bộ phận xuất khẩu của công ty, ông đã kỳ vọng một tương lại tươi sáng với doanh số bán hàng “khủng” tại châu Âu.
(VNF) - Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thắt chặt lệnh trừng phạt đối với ngành dầu khí của Nga vào ngày 13/3 bằng cách không gia hạn lệnh miễn trừ cho phép các ngân hàng Nga truy cập vào hệ thống thanh toán của Mỹ để thực hiện các giao dịch năng lượng.
(VNF) - Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 13/3 đã không loại trừ đề xuất của Mỹ và Ukraine về lệnh ngừng bắn kéo dài một tháng, nhưng ông đã đặt ra nhiều điều kiện có khả năng sẽ trì hoãn bất kỳ lệnh ngừng bắn nào hoặc có thể khiến lệnh ngừng bắn trở nên bất khả thi.
(VNF) - Bắt đầu bằng thuế quan, nhưng cuộc chiến thương mại do Tổng thống Mỹ Donald Trump kích hoạt đang nhanh chóng leo thang vượt ra ngoài thuế nhập khẩu thành một cuộc chiến ăn miếng trả miếng rộng lớn hơn.
(VNF) - Liên minh châu Âu đã phản ứng mạnh mẽ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 12/3 áp thuế 25% lên toàn bộ thép và nhôm được bán vào Mỹ. Theo đó, khối này tuyên bố sẽ trả đũa 2 giai đoạn đối với 26 tỷ euro (28,2 tỷ USD) hàng xuất khẩu của Mỹ, vượt xa cuộc chiến thương mại nổ ra trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump.
(VNF) - Liên minh châu Âu (EU) và Canada đã lập tức tung đòn đáp trả lên hàng chục tỷ USD hàng hóa Mỹ sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 12/3 công bố áp dụng mức thuế quan 25% đối với tất cả thép và nhôm nhập khẩu vào Mỹ.
(VNF) - Theo Wall Street Journal (WSJ), ước tính chi phí để hoàn thành "thiên đường sa mạc" Neom của Ả Rập Xê Út đã tăng vọt lên 8,8 nghìn tỷ đô la. Con số này cao gấp 25 lần ngân sách hàng năm của vương quốc, làm dấy lên nghi ngờ về tính khả thi của dự án.
(VNF) - Khởi đầu từ một nhánh của tập đoàn Samsung, CJ đã vươn lên trở thành một "đế chế" kinh tế đa quốc gia. Xác định Việt Nam là một điểm đến chiến lược, hành trình của CJ tại dải đất hình chữ S không chỉ là những con số kinh doanh, mà còn là câu chuyện về sự gắn kết với đời sống văn hóa, ẩm thực và giải trí của người Việt.
(VNF) - Các quan chức chính quyền Mỹ ngày 11/3 cho biết chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đang cắt giảm khoảng một nửa lực lượng lao động của Bộ Giáo dục Mỹ thông qua việc kết hợp giữa sa thải hàng loạt và tự nguyện nghỉ việc.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bất ngờ rút lại lời đe dọa sẽ tăng mạnh thuế đối với thép và nhôm của Canada và thuế mới đối với điện của Canada. Đổi lại, Canada đã tạm dừng thu phụ phí điện đối với khách hàng Mỹ.
(VNF) - Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cho biết thỏa thuận mới mà Mỹ vừa đạt được với Ukraine hiện đang gây áp lực buộc Nga phải chấm dứt chiến sự. “Chúng tôi sẽ đưa lời đề nghị này đến người Nga ngay bây giờ, quả bóng đang ở trong sân của họ”, ông Rubio nói.
(VNF) - Cựu Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã bị cảnh sát bắt giữ tại sân bay quốc tế Manila vào ngày 11/3 theo lệnh của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC), liên quan đến chính sách gây tranh cãi của ông trong cuộc chiến chống ma túy khi còn đương nhiệm, khiến hàng nghìn người thiệt mạng.
(VNF) - Sau gần 5 năm bùng nổ với tốc độ tăng trưởng ấn tượng, nền kinh tế Mỹ bắt đầu bộc lộ những dấu hiệu "lão hóa", khi các động lực tăng trưởng dần suy yếu và những rạn nứt tiềm ẩn ngày càng trở nên rõ rệt.
(VNF) - Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio ngày 10/3 cho biết, Ukraine sẽ phải nhượng bộ những vùng lãnh thổ mà Nga đã kiểm soát từ năm 2014 như một phần của bất kỳ thỏa thuận nào nhằm chấm dứt chiến sự đã kéo dài 3 năm.
(VNF) - Chỉ số Dow Jones mất gần 900 điểm, trong khi Nasdaq Composite ghi nhận phiên tồi tệ nhất kể từ năm 2022, S&P 500 mất 4.000 tỷ USD vốn hoá do đợt bán tháo.
(VNF) - Nhóm tội phạm mạng có tên Lazarus Group được cho là đã đánh cắp một lượng lớn tiền điện tử trong vụ tấn công vào sàn giao dịch ByBit cách đây 2 tuần. Kể từ đó, một cuộc đua giữa việc theo dõi và ngăn chặn các hacker chuyển đổi số tiền này thành tiền mặt đã diễn ra.
(VNF) - Đã 3 năm trôi qua kể từ khi Nga đưa quân tới Ukraine và cuộc xung đột này đã ảnh hưởng sâu sắc đến ngành công nghiệp vũ khí của Nga, khiến kim ngạch xuất khẩu vũ khí của nước này giảm mạnh.
(VNF) - Tại nước Mỹ xa xôi, những quả trứng gà quen thuộc giờ đây được coi là “gia tài nho nhỏ”. Người ta nâng niu những vỉ trứng gà như khoản lương hưu, thậm chí coi chúng như một khoản “đầu tư” có thể tìm thấy ngay trong siêu thị.
(VNF) - Hà Nội đang nghiên cứu bố trí 3 tầng hầm tại khu vực quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục sau khi phá bỏ toà nhà "Hàm cá mập".
