Hà Nội chờ cơ chế đặc biệt trong cải tạo chung cư cũ

Gặp khó vì quy định

Thông tin từ UBND quận Đống Đa (Hà Nội), trung tuần tháng 11 vừa qua, hộ dân cuối cùng ở khu tập thể cũ 93 - Láng Hạ đã đồng ý bàn giao mặt bằng căn hộ 107 L1 cho chủ đầu tư, chấm dứt thời gian 7 năm án binh bất động của dự án Green Building.

Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Bất động sản Vinaconex, ông Dương Văn Mậu, cho biết phương án mà bên này đưa ra cho chủ căn hộ 107 L1, chung cư 93 - Láng Hạ là được nhận 1 căn chung cư có diện tích 146 m2 cùng kiốt thương mại rộng 30 m2 và tiền hỗ trợ tạm cư trong thời gian thi công dự án. Tuy nhiên, chủ căn hộ này đưa ra yêu cầu tăng gấp 3 lần cho diện tích trong sổ đỏ (59,7 m2), còn phần diện tích gia đình cơi nới (khoảng 20 m2) phải được nhân theo hệ số 1,8.

Ngoài ra, gia đình này còn yêu cầu chủ đầu tư hỗ trợ tiền thuê nhà với mức 40 triệu đồng/tháng. Đây là đòi hỏi quá cao mà chủ đầu tư không thể đáp ứng.

Đây chỉ là một trong số muôn vàn yêu cầu về đền bù của nhiều hộ dân tại các dự án cải tạo chung cư cũ trên địa bàn Hà Nội đưa ra với chủ đầu tư, khiến việc đền bù, giải phóng mặt bằng tại các dự án gặp khó.

Báo cáo của Sở Xây dựng Hà Nội cho biết trên địa bàn thành phố hiện có 1.579 chung cư cũ đã xuống cấp, hư hỏng, đặc biệt là 4 chung cư cũ thuộc nhóm cấp độ D (cấp cực kỳ nguy hiểm, có thể sập đổ bất kỳ lúc nào).

Do có hàng loạt vướng mắc nên sau nhiều năm triển khai, việc cải tạo chung cư cũ trên địa bàn Hà Nội nhiều năm qua gần như dậm chân tại chỗ, mới cải tạo được 14 chung cư, chiếm chưa đến 1%.

Ông Nguyễn Chí Dũng, Phó giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội, cho biết một trong những khó khăn lớn khi cải tạo chung cư cũ là quy định khống chế chiều cao, hạn chế mật độ dân số tại các dự án xây mới. Ngân sách nhà nước không có khả năng cải tạo số lượng chung cư lớn như vậy nên phải huy động nguồn lực xã hội, kêu gọi các doanh nghiệp tham gia.

“Muốn doanh nghiệp tham gia thì phải đảm bảo lợi nhuận cho các đơn vị. Trong khi đó, với quy định việc cải tạo yêu cầu phải giữ quy mô dân số hiện hành. Thậm chí, khu vực trung tâm Hà Nội còn yêu cầu giảm dân số từ 1,2 triệu người xuống 0,8 triệu người thì chẳng doanh nghiệp nào tham gia”, ông Dũng nói.

Đề xuất cơ chế riêng

Tại báo cáo về việc thực hiện Nghị định số 101/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ về cải tạo, xây dựng nhà chung cư, UBND thành phố Hà Nội đã đưa ra 9 kiến nghị, trong đó có nhiều nội dung quan trọng như cho phép thành phố được chỉ định nhà đầu tư có đủ năng lực thực hiện làm chủ đầu tư dự án cải tạo, xây dựng mới chung cư cũ theo hình thức xã hội hóa. Đồng thời, cho phép thành phố được chủ động quyết định việc điều chỉnh quy hoạch về dân số, tầng cao trong khu vực nội đô lịch sử.

Về đề xuất của Hà Nội, ông Đỗ Viết Chiến, nguyên Cục trưởng Cục Phát triển đô thị (Bộ Xây dựng), Tổng thư ký Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, cho rằng hầu hết các dự án cải tạo chung cư cũ tại Hà Nội vướng mắc do mâu thuẫn lợi ích giữa doanh nghiệp và người dân. Do đó, đề xuất của Hà Nội có tính khả thi cao. Ở đây, thành phố với vai trò hoạch định chính sách cần phải gỡ được bản chất của vấn đề đang tồn tại, phải làm trọng tài để có một tiếng nói chung.

Với các kiến nghị trên của UBND TP. Hà Nội, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà thông tin rằng Bộ sẽ có phản hồi ngay trong tháng này, trong đó sẽ nói rõ việc nào đồng ý, việc gì tiếp tục nghiên cứu, việc gì liên quan đến luật, Bộ Xây dựng sẽ cùng với TP. Hà Nội trình Chính phủ.

Mặt khác, Bộ trưởng Phạm Hồng Hà cũng cho rằng Hà Nội cũng như TP. HCM là những đô thị đặc biệt, tự thân thành phố đã có sức hút trong phát triển kinh tế, do vậy, nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của 2 thành phố này là quản lý phát triển đô thị.

“Hà Nội là đô thị đặc biệt nên không thể xử lý các vấn đề như đối với các địa phương khác. Vì vậy, mức độ phân cấp, phân quyền phải cao hơn hẳn so với các địa phương khác”, Bộ trưởng Phạm Hồng Hà nói.