'Lực lượng thứ ba' và những đóng góp cho chiến thắng 30/4/1975
Hoàng Lan -
30/04/2019 06:43 (GMT+7)
(VNF) - Đóng góp vào thắng lợi vĩ đại của nhân dân ta, giành lại độc lập, thống nhất cho Tổ quốc, có một lực lượng ít được biết đến, đó là “lực lượng thứ ba”. Như lời của nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình, “lực lượng thứ ba” là minh chứng sống động nhất cho tinh thần đoàn kết dân tộc.
Người dân Sài Gòn đổ ra đường mừng ngày thống nhất 30/4/1975. Ảnh tư liệu.
Trước khi Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam được ký kết, trong thư gửi Trung ương Cục miền Nam tháng 8/1972, nguyên Tổng Bí thư Lê Duẩn đã viết: “Phải kịp thời tập hợp các phe nhóm tán thành hoà bình, độc lập, dân chủ, hoà hợp dân tộc, hình thành lực lượng thứ ba để phân hoá hơn nữa các thế lực phản động, cô lập và chĩa mũi nhọn vào Thiệu cùng các phần tử thân Mỹ hiếu chiến nhất. Cần nghiên cứu mở rộng Mặt trận Dân tộc Giải phóng và Liên minh các Lực lượng dân chủ và hoà bình cho phù hợp với tình hình mới, đồng thời cần tổ chức tốt việc liên hiệp hành động với mặt trận thứ ba để đấu tranh chống Mỹ - Thiệu”.
Nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình, nữ Bộ trưởng Ngoại giao đầu tiên của Việt Nam, Trưởng đoàn đàm phán của Chính phủ Cách mạng Lâm thời miền Nam Việt Nam tại hoà đàm Paris là người trong cuộc, từng trực tiếp vận động tập hợp “lực lượng thứ ba”, đã kể lại chi tiết về từng nhân vật trong lực lượng này và những đóng góp của họ vào chiến thắng 30/4/1975 trong cuốn hồi ký Gia đình, bạn bè và đất nước.
“Trong điều kiện hết sức phức tạp của cuộc chiến đấu lâu dài của nhân dân ta, nhiều hoạt động phải tiến hành bí mật ở nhiều nơi, nhiều lúc, có thể là đơn tuyến nên về sau khi cuộc chiến đã đi qua, khó mà biết rõ được một cách đầy đủ, cũng dễ hiểu. Là một người từng “ở trong cuộc”, có điều kiện biết và hiểu được một số sự thật, có khi rất quan trọng mà nay có thể bị lãng quên, tôi thấy có trách nhiệm nói ra một cách trung thực”, bà Nguyễn Thị Bình chia sẻ.
Sau khi Hiệp định Paris được ký kết (27/1/1973), chính quyền Sài Gòn chẳng những không chịu thi hành mà còn xua quân lấn chiếm vùng giải phóng của ta, đóng băng Hội nghị Hiệp thương, hò hét đánh "đến viên đạn và hạt gạo cuối cùng".
Trước tình hình đó, nhiều tổ chức chính trị đã được thành lập để đòi Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu phải thi hành Hiệp định Paris, đòi thực hiện hoà giải, hoà hợp dân tộc, đòi Nguyễn Văn Thiệu phải từ chức.
Họ tự nhận là “lực lượng thứ ba”, có một quan niệm “đứng giữa” rất rõ ràng, tức là phải trở thành lực lượng đứng ra hoà giải giữa hai thành phần một và hai, họ là những người yêu nước.
Trong hồi ký của mình, nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình nhắc đến luật sư Ngô Bá Thành (tên thật là Phạm Thị Thanh Vân), một nữ trí thức nổi tiếng về tinh thần đấu tranh kiên cường, là một trong những người lãnh đạo của Phong trào Phụ nữ đòi quyền sống.
Ngày 8/10/1973, sau khi bị chính quyền Nguyễn Văn Thiệu bắt rồi phải trả tự do, trước nhiều nhân sĩ, trí thức, đại biểu Sài Gòn và phóng viên báo chí nước ngoài, bà Ngô Bá Thành tuyên bố:“Chúng tôi là thực thể chính trị thứ ba”.
“Luật sư Trần Ngọc Liễng đã từng đứng liên danh với tướng Dương Văn Minh trong tranh cử Tổng thống, tham gia nhóm Dương Văn Minh. Khi Dương Văn Minh từ Thái Lan về Sài Gòn sau khi có Hội nghị Paris về Việt Nam, ông Trần Ngọc Liễng đã thành lập Tổ chức Nhân dân đòi thi hành Hiệp định Paris, cũng đã tuyên bố “Chúng tôi là thành phần thứ ba”, bà Nguyễn Thị Bình viết.
Nhiều trí thức Việt kiều thời điểm đó đang sinh sống ở Paris đã được vận động về nước như bà Tôn Nữ Thị ninh, ông Trần Hà Nam, bà Thái Thị Ngọc Dư, bà Bùi Trân Phượng, linh mục Phan Khắc Từ… Bà Nguyễn Thị Bình cho biết “ số anh chị em này về nước đã hoạt động rất tích cực trong lực lượng thứ ba và sau này đều là những cán bộ nòng cốt trong công cuộc xây dựng đất nước”.
Trong hồi ký của mình, nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình không ngần ngại nhắc đến những nhân vật dù từng tham gia chính quyền Sài Gòn cũ nhưng sau đó đã ủng hộ lập trường đoàn kết dân tộc của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam, tích cực hoạt động để chấm dứt chiến tranh xâm lược, giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc.
“Sau khi Hiệp định Paris có hiệu lực, ông Nguyễn Hữu Châu, nguyên Tổng trưởng Nội vụ chính quyền Ngô Đình Diệm, ông Âu Trường Thanh, nguyên Tổng trưởng Kinh tế chính quyền Thiệu – Kỳ - Khiêm đều đã họp báo, nhân danh lực lượng thứ ba ở hải ngoại yêu cầu hai bên miền Nam Việt Nam phải nghiêm chỉnh thi hành Hiệp định Paris, nhanh chóng thành lập Hội đồng Quốc gia hoà giải, hoà hợp ba thành phần. Ngày 16/1/1975, lực lượng thứ ba ở Paris đã tổ chức “Ngày hướng về miền Nam” đòi Mỹ phải từ bỏ Thiệu”, nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình hồi tưởng.
Theo bà Nguyễn Thị Bình, bên cạnh những thắng lợi vang dội trên chiến trường của quân đội ta thì những đóng góp của “lực lượng thứ ba” trên mặt trận ngoại giao cũng là nhân tố quan trọng góp phần vào chiến thắng 30/4/1975.
Mặc dù chiến tranh kéo dài hàng chục năm, đặc biệt chính quyền Mỹ khi đó sử dụng chính sách Việt Nam hoá chiến tranh nhằm gieo rắc sự chia rẽ và oán thù giữa người Việt Nam với nhau nhưng âm mưu đó không thể dập tắt tinh thần dân tộc và khát vọng thống nhất của người Việt.
“Trên thực tế, như mọi người đều biết ở miền Nam ước tính 90% gia đình có người ở cả 2 phía, thậm chí nhiều gia đình chồng có chồng con đi lính cho chính quyền Sài Gòn vẫn là cơ sở của cách mạng, vẫn tham gia đấu tranh chính trị và còn bảo vệ cán bộ cách mạng”, bà Nguyễn Thị Bình cho biết.
“Đối với Mỹ, kẻ thù đã gây cho nhân dân ta bao nhiêu đau thương tang tóc, ta đã có thể thực hiện chủ trương “gác lại quá khứ, nhìn về tương lai” thì không có lý do gì mà người trong một nước không thể hoà giải với nhau, thương yêu nhau, đoàn kết với nhau để cùng nhau xây dựng quê hương mình”, nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình viết, đồng thời nhấn mạnh tinh thần đoàn kết dân tộc chính là đạo lý của người Việt Nam.
(VNF) - Mưa lớn kéo dài nhiều ngày qua đã gây ngập lụt nghiêm trọng trên diện rộng ở Khánh Hòa, khiến gần 15.000 hộ dân bị ảnh hưởng và 126 điểm giao thông sạt lở. Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh cho biết đây mới chỉ là số liệu thống kê ban đầu, bởi nhiều khu vực vẫn đang ngập sâu, mất điện, mất liên lạc, gây khó khăn cho công tác rà soát thiệt hại.
(VNF) - Theo Nghị định 282/2025/NĐ-CP, từ ngày 15/12/2025, các khách sạn, nhà nghỉ sẽ không được phép giữ thẻ căn cước của khách mà chỉ được quét, nhập thông tin hoặc đối chiếu theo đúng quy định, sau đó phải trả lại ngay cho khách.
(VNF) - TS Trương Anh Dũng, Cục trưởng Cục Giáo dục nghề nghiệp và Giáo dục thường xuyên (Bộ Giáo dục và Đào tạo), nhấn mạnh: đầu tư cho giáo dục không chỉ là chi phí trước mắt, mà là khoản đầu tư chiến lược, mang lại lợi nhuận bền vững cho tương lai quốc gia.
(VNF) - Ninh Bình kêu gọi đầu tư 6 dự án bất động sản trị giá hơn 3.460 tỷ đồng, đánh dấu đợt mời gọi lớn nhất trong năm. Hồ sơ mời thầu sẽ được phát hành từ đầu tháng 12/2025.
(VNF) - Mưa lũ khiến nơi ở Gia Lai, Đắk Lắk, Khánh Hòa chìm trong biển nước, hàng nghìn hộ dân bị cô lập, nguy cơ lũ quét và sạt lở đất tiếp tục ở mức cao khi mưa lớn còn kéo dài.
(VNF) - Đại biểu Quốc hội đề nghị việc đầu tư dự án sân bay Gia Bình phải nhanh hơn, tiến độ phải khẩn trương, tập trung hơn để sân bay Gia Bình là cảng hàng không 5 sao.
(VNF) - Sau nhiều năm triển khai cơ chế tự chủ, nhiều trường đại học trên cả nước đã đạt được những kết quả tích cực, khẳng định hướng đi đúng của chính sách đổi mới giáo dục đại học. Tuy nhiên, thực tế cũng cho thấy, tự chủ tài chính chỉ thực sự trở thành động lực phát triển khi được trao quyền đầy đủ, gắn với cơ chế minh bạch, trách nhiệm và niềm tin thể chế.
(VNF) - HĐXX tuyên phạt hoa hậu Thùy Tiên, Quang Linh Vlogs, Hằng Du mục mỗi người 2 năm tù cùng về tội lừa dối khách hàng; buộc các bị cáo liên đới nộp lại số tiền thu lợi bất chính là 12 tỉ đồng.
(VNF) - Tạp chí Đầu tư Tài chính trân trọng giới thiệu bài viết của GS.TS Hoàng Anh Tuấn, Hiệu trưởng Trường đại học khoa học xã hội và nhân văn tại Lễ kỷ niệm 80 năm Truyền thống – 30 năm phát triển của trường. Đầu đề do chúng tôi đặt lại.
(VNF) - Trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, công tác lập pháp đã có nhiều đổi mới, thể hiện rõ tinh thần chủ động, linh hoạt và bám sát thực tiễn phát triển của đất nước. Để làm rõ hơn những nỗ lực, kết quả cũng như những khó khăn trong quá trình soạn thảo, thẩm tra và ban hành văn bản pháp luật, Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với đại biểu Quốc hội Trương Xuân Cừ (đoàn Hà Nội).
(VNF) - Nhà ở xã hội – vốn được định hướng dành cho người thu nhập trung bình và thấp – đang chứng kiến mức tăng giá bất ngờ tại Hà Nội. Nhiều căn hộ đã qua sử dụng 5-10 năm được rao bán lên tới 70-80 triệu đồng/m², tiệm cận giá căn hộ thương mại.
(VNF) - Với hơn 7.700 tỷ đồng vốn đầu tư công còn phải giải ngân trước ngày 31/1/2026, Đà Nẵng đang đối mặt áp lực lớn để hoàn thành mục tiêu giải ngân 100% kế hoạch năm 2025.
(VNF) - Báo Công lý, cơ quan ngôn luận của Tòa án nhân dân tối cao, phối hợp với Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá - Bộ Y tế tổ chức cuộc thi trực tuyến “Tìm hiểu Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá” từ ngày 19/11 đến 30/11/2025.
(VNF) - Cơ quan CSĐT Công an TP. Hải Phòng vừa khởi tố, bắt tạm giam Phạm Thị Bích Phượng, người được xác định là 'bà trùm' đứng sau đường dây cho vay nặng lãi với tổng giao dịch hơn 338 tỷ đồng, liên quan đến Công ty Cổ phần thương mại Thủy Nguyên.
(VNF) - Sau những tháng tăng trưởng bùng nổ, giá Bitcoin lao dốc gần 30%, khiến 1.000 tỷ USD vốn hóa “bốc hơi”. Giới phân tích dự báo những ngày lạnh nhất của mùa đông tiền điện tử đang đến, đặt nhà đầu tư trước thách thức lớn.
(VNF) - Sáng 19/11, Hoa hậu Thùy Tiên cùng hai KOL Hằng Du Mục và Quang Linh Vlogs được đưa ra xét xử, sau 6 tháng bị tạm giữ liên quan đến cáo buộc gian dối khách hàng trong hoạt động bán kẹo rau củ Kera.
(VNF) - Hơn 1.400 đại biểu từ 162 quốc gia đã có mặt tại Geneva để khai mạc COP11, nơi các nước bàn giải pháp ứng phó “đại dịch thuốc lá” và sự gia tăng sản phẩm nicotine mới.
(VNF) - Giữa những năm 1990, khi hệ thống đại học dân lập còn non trẻ, việc thành lập một trường ngoài công lập gặp nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, quản trị và niềm tin xã hội. TS. Nguyễn Toàn, Thành viên Hội đồng Sáng lập, Cố vấn Ban giám hiệu HUTECH, chia sẻ về những công thức trong những ngày đầu xây dựng mô hình giáo dục mới.
(VNF) - Mưa lớn kéo dài nhiều ngày qua đã gây ngập lụt nghiêm trọng trên diện rộng ở Khánh Hòa, khiến gần 15.000 hộ dân bị ảnh hưởng và 126 điểm giao thông sạt lở. Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh cho biết đây mới chỉ là số liệu thống kê ban đầu, bởi nhiều khu vực vẫn đang ngập sâu, mất điện, mất liên lạc, gây khó khăn cho công tác rà soát thiệt hại.
(VNF) - Tuyến đường Bạch Đằng tiếp tục dẫn đầu bảng giá đất tại Đà Nẵng trong dự thảo bảng giá đất mới, với 350 triệu đồng/m2, dự kiến áp dụng từ ngày 1/1/2026.