Mô hình đặc tính sản phẩm là gì?

Mô hình đặc tính sản phẩm (product characteristics model) là lý thuyết về hành vi của người tiêu dùng chỉ ra cách thức người tiêu dùng lựa chọn giữa nhiều nhãn hiệu khác nhau của một sản phẩm, mỗi sản phẩm có một số đặc tính cụ thể theo một tỷ lệ cố đinh. Chẳng hạn, người tiêu dùng mua được nước mơ có thể tìm kiếm hai đặc tính chủ yếu của sản phâm là mùi thơm và hàm lượng vitamin.

Giả sử có 3 nhãn hiệu nước mơ – nhãn hiệu A, B và C – mỗi nhãn hiệu phân biệt với hai nhãn hiệu kia ở cách nhấn mạng khác nhau đối với hai đặc tính sản phẩm nêu trên. Ba nhãn hiệu được biểu thị bằng 3 tia trong hình dưới, mỗi tia biểu thị một tỷ lệ cố định của hai đặc tính sản phẩm trong mỗi nhãn hiệu. Chẳng hiệu nhãn hiệu A có hàm lượng vitamin cao nhưng không thơm lắm. Nhãn C thì ngược lại rất thơm, nhưng hàm lượng vitamin thấp.

Các điểm a, b và c trên các tia này cho thấy mọi người mua mỗi nhãn hàng nước mơ bao nhiêu cho mỗi đơn vị chi tiêu nhất định tại mức giá hiện hành của ba nhãn hiệu này. Để tìm được sự lựa chọn tối đa hóa ích lợi của người tiêu dùng, chúng ta phải đưa them một tâp hợp các đường bang quan I1, I2 và I3 – những đường cho biết sở thích của người tiêu dùng đối với hai đặc tính của sản phẩm. Sự lựa chọn của người tiêu dùng sẽ là nhãn hiệu B nếu anh ta quyết định dừng lại ở điểm b trên đường bàng quan cao nhất I3, phù hợp với mức chi tiêu có hạn.

(Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)