- Trong 8 tháng đầu năm, các doanh nghiệp mới thoái được 3.772 tỷ đồng vốn nhà nước trong số hàng chục ngàn tỷ đồng phải thoái theo kế hoạch. Điều này cho thấy việc thoái vốn vẫn vô cùng khó khăn. Theo ông, vì sao vậy?
TS. Huỳnh Thế Du: Nếu anh có tiền và muốn đầu tư vào doanh nghiệp thì anh sẽ làm gì? Chắc chắn anh không muốn mua cổ phần tại doanh nghiệp có vốn nhà nước, vì tại những doanh nghiệp này, Nhà nước nắm giữ tỷ lệ cổ phần rất lớn, thậm chí nắm giữ trên 80 - 90%.
Với những doanh nghiệp Nhà nước giữ cổ phần chi phối, việc chỉ mua được 1 - 2%, kể cả mua 5 - 7% sẽ không giải quyết được việc gì, vì toàn bộ quyết định về quản trị doanh nghiệp, nhân sự, lương thưởng cho người lao động và ban lãnh đạo, kế hoạch sản xuất - kinh doanh, công nợ… vẫn do người đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước tại doanh nghiệp và ban lãnh đạo doanh nghiệp quyết định.
Trong trường hợp này, đầu tư là mạo hiểm vì hoạt động, tình hình tài chính, công nợ của các doanh nghiệp rất thiếu minh bạch.
- Vậy theo ông, nhà đầu tư nên đầu tư vào đâu?
Nên đầu tư cổ phiếu trên thị trường chứng khoán vì các doanh nghiệp niêm yết cổ phiếu bắt buộc phải minh bạch mọi hoạt động sản xuất - kinh doanh, báo cáo tài chính, tình hình công nợ, đầu tư, chi phí lương thưởng cho người lao động cũng như ban lãnh đạo doanh nghiệp.
Hơn nữa, khác với công ty cổ phần của các nước trên thế giới (là công ty đại chúng có hàng chục ngàn, thậm chí hàng trăm ngàn, hàng triệu cổ đông, mỗi cổ đông chỉ nắm giữ tỷ lệ cổ phần rất ít, ban lãnh đạo doanh nghiệp và thành viên hội đồng quản trị chỉ là người làm thuê) thì tại Việt Nam, công ty cổ phần cũng được gọi là công ty đại chúng, nhưng chỉ có một nhóm cổ đông giữ cổ phần chi phối, thậm chí nhóm cổ đông giữ cổ phần chi phối lại có quan hệ gia đình.
Nhóm cổ đông chi phối thực ra cũng là thành viên ban lãnh đạo, thành viên hội đồng quản trị và họ “sống chết” với doanh nghiệp, nên nhà đầu tư bỏ tiền vào đây yên tâm hơn.
Trong khi đó, khi đầu tư trên thị trường chứng khoán, nhà đầu tư rất dễ dàng mua hoặc bán lại cổ phiếu, dễ dàng thay đổi danh mục đầu tư, dễ dàng thu tiền về khi cần thiết vì tính thanh khoản trên thị trường chứng khoán rất cao.
- Nhưng nếu nhà đầu tư có nhiều tiền, muốn sở hữu doanh nghiệp mà mua gom cổ phiếu trên thị trường chứng khoán sẽ mất rất nhiều thời gian. Trong trường hợp này, tham gia đấu giá cổ phiếu doanh nghiệp nhà nước phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) hoặc thoái vốn khả dĩ hơn rất nhiều, thưa ông?
Vấn đề nằm ở chỗ dù nhà đầu tư muốn mua cổ phiếu với khối lượng lớn, mua cả lô để nắm giữ cổ phần chi phối, thậm chí là nhà đầu tư chiến lược đi chăng nữa cũng không thể được ưu đãi hơn so với nhà đầu tư mua nhỏ lẻ.
Cụ thể, theo Nghị định 126/2017/NĐ-CP, trường hợp chỉ có một nhà đầu tư chiến lược được mua theo phương thức thỏa thuận trực tiếp, nhưng với giá bán không thấp hơn giá đấu thành công bình quân của cuộc đấu giá công khai ra công chúng; còn nếu có từ 2 nhà đầu tư chiến lược trở lên, thì phải đấu giá công khai, nhưng giá bán cũng không được thấp hơn giá đấu thành công bình quân của cuộc đấu giá công khai ra công chúng.
Với công ty cổ phần còn vốn nhà nước đã niêm yết hoặc đăng ký giao dịch trên thị trường chứng khoán, Nghị định 32/2018/NĐ-CP cũng quy định: giá bán thỏa thuận trong trường hợp chỉ có một nhà đầu tư tham gia, nhưng phải theo giá sàn (giá giao dịch trên thị trường chứng khoán) trong trường hợp giá thỏa thuận thấp hơn giá sàn; ngược lại, nếu giá thỏa thuận cao hơn giá sàn, thì giá bán tính theo giá thỏa thuận.
Nói chung, nhà đầu tư muốn “mua cả lô” cổ phần nhà nước để làm chủ doanh nghiệp thì vẫn không hề được ưu tiên, ưu đãi về giá nên không ai mặn mà. Đây là nguyên nhân khiến việc thoái vốn, cổ phần hóa khó chuyển biến, dù rất nhiều chính sách, cơ chế liên quan đến vấn đề này đã được hoàn thiện trong vài năm gần đây.
- Theo ông, để đẩy đẩy mạnh việc bán vốn, cổ phần hóa, cần phải có chính sách đột phá gì?
Phải có bước đột phá hơn nữa trong chính sách. Theo quy định hiện hành, các công trình, dự án đầu tư theo hình thức BT, BOT, trong trường hợp đấu thầu công khai, rộng rãi không được, chỉ có một nhà đầu tư đáp ứng yêu cầu thì thực hiện chỉ định thầu.
Tương tự như vậy, trong trường hợp đấu giá công khai, chào bán cạnh tranh, bán thỏa thuận vốn nhà nước không được thì có thể mở thêm phương thức bán chỉ định cho nhà đầu tư đáp ứng được yêu cầu.
Nói một cách dễ hiểu, phát hành cổ phiếu bằng các hình thức khác không được thì thực hiện phát hành riêng lẻ (bán chỉ định). Cơ quan nhà nước có thẩm quyền phát hành riêng lẻ cổ phiếu cho một nhà đầu tư hoặc một nhóm nhỏ nhà đầu tư theo giá “thuận mua, vừa bán”, các bên cùng có lợi: Nhà nước bán được vốn, thu hồi tiền đầu tư vào việc khác; doanh nghiệp sau khi chuyển đổi sang ông chủ thực sự tiếp tục phát triển, đóng thuế cho Nhà nước; nhà đầu tư mua được doanh nghiệp mình mong muốn.
- Thưa ông, nếu bán như vậy rất dễ xảy ra tham nhũng?
Có thể do sợ tham nhũng nên Nhà nước chưa mạnh dạn phát hành cổ phiếu riêng lẻ. Tôi cho rằng tham nhũng khó có thể xảy ra nếu thực hiện nghiêm túc quy trình xác định giá trị vốn nhà nước tại doanh nghiệp, xác định giá khởi điểm sát với giá thị trường, công khai, minh bạch.
Luật Phòng, chống tham nhũng (sửa đổi) sẽ được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 6 tới, dự kiến mở rộng phạm vi áp dụng một số biện pháp phòng ngừa tham nhũng ra khu vực ngoài nhà nước; Bộ luật Hình sự cũng đã có quy định một số tội phạm tham nhũng đối với doanh nghiệp, tổ chức ngoài nhà nước.
Tức là đã có chế tài xử phạt trong trường hợp người có chức vụ, quyền hạn và doanh nghiệp tham gia mua cổ phần nhà nước móc nối, thông đồng với nhau làm thất thoát vốn, tài sản nhà nước trong trường hợp bán cổ phần chỉ định.
Tags:
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
