Mỹ nhất quyết rút khỏi hiệp ước hạt nhân, Nga khẳng định sẽ trả đũa tương xứng

Minh Đăng - 02/02/2019 08:46 (GMT+7)

(VNF) - Sau khi Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tuyên bố Mỹ sẽ chính thức rút khỏi Hiệp ước Các Lực lượng Hạt nhân Tầm trung (INF) trong vòng 6 tháng tới, Nga khẳng định nước này sẽ có các biện pháp đáp trả thích đáng với động thái này.

VNF — Tên lửa Novator 9M729 được trưng bày ở công viên quân sự bên ngoài Moscow, Nga.

Phát biểu với báo giới trong ngày 1/2, ông Pompeo giải thích rằng Mỹ cáo buộc Nga vi phạm hiệp ước INF từ tháng 12/2018 và cho Nga 60 ngày để giải thích. Thời hạn đã hết, Nga không đưa ra đáp trả nào nên Mỹ quyết định rút khỏi Hiệp ước INF.

Theo vị Ngoại trưởng, Mỹ bắt đầu ngừng coi mình bị ràng buộc bởi hiệp ước này từ ngày 2/2 sau khi thông báo cho Moscow về ý định rút khỏi INF qua kênh liên lạc chính thức.

Người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ nói sẽ gửi thông báo chính thức cho Nga trong vòng 6 tháng tới đồng thời tuyên bố rằng Washington sẵn sàng tham gia công tác đàm phán liên quan đến các thỏa thuận kiểm soát vũ khí khác trên toàn thế giới.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo.

Cũng ngày, trước thông báo của ông Pompeo, NATO tuyên bố "hoàn toàn ủng hộ" việc Mỹ rút khỏi INF sau loạt động thái gần đây của Nga.

"Mỹ đang hành động để đối phó với những nguy cơ đáng kể đối với an ninh của khu vực châu Âu-Đại Tây Dương đến từ việc Nga bí mật thử nghiệm, sản xuất và lắp đặt hệ thống tên lửa hành trình phóng từ mặt đất 9M729. Các nước đồng minh hoàn toàn ủng hộ động thái này”, tuyên bố của NATO nêu rõ.

Về phía Nga, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova khẳng định rằng: "Nếu phía Mỹ, chính quyền Tổng thống Donald Trump, Nhà Trắng đưa ra quyết định cuối cùng và rút lui khỏi hiệp ước INF, Moscow có quyền đưa ra phản ứng thích hợp cùng các biện pháp đáp trả và dĩ nhiên chúng tôi sẽ làm như vậy".

Bà Maria không nói cụ thể các biện pháp trả đũa là gì. Tuy nhiên, cùng ngày, thành viên Ủy ban an ninh-quốc phòng của Thượng viện Nga, ông Frants Klintsevich cho biết Moscow có thể khôi phục những dự án cũ để sử dụng các loại tên lửa tầm trung, sau khi Mỹ rút khỏi INF.

“Kể từ thời Liên Xô, Nga đã có nhiều dự án liên quan đến việc sử dụng tên lửa tầm trung và tầm ngắn mà không cần phải đầu tư quá nhiều. Dường như chúng tôi sẽ phải khôi phục những dự án này, đồng thời tăng cường công tác hiện đại hóa", ông Klintsevich cho biết.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova.

Ông Klintsevich cũng khẳng định Nga sẽ không phá hủy tên lửa 9M729 bởi các hệ thống này không hề vi phạm hiệp ước INF.

Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cũng cho rằng việc Mỹ rút khỏi Hiệp ước Các Lực lượng Hạt nhân Tầm trung (INF) sẽ là một đòn giáng mạnh vào hệ thống kiểm soát vũ khí quốc tế và ngăn phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt.

Trả lời phỏng vấn kênh truyền hình Russia 24 TV, ông Ryabkov nhận định đây là một bước đi nghiêm trọng khi giải thoát cho Washington khỏi những hạn chế hoạt động liên quan đến hiệp ước.

Trả lời phỏng vấn hãng tin RIA Novosti, Thượng nghị sĩ Nga Oleg Morozov cho rằng động thái của Mỹ đe dọa tới toàn bộ hệ thống an ninh quốc tế và Nga sẽ bị đe dọa trước tiên, bởi sau khi rời khỏi INF, Mỹ sẽ triển khai các loại tên lửa này ở một số nước châu Âu.

Theo ông Morozov, Nga đã sẵn sàng cho các mối đe dọa mới và Moscow đang sở hữu nhiều loại vũ khí hiện đại để có thể đáp trả các mối đe dọa này. Moscow hiện đang phối hợp chặt chẽ và thuyết phục các đối tác châu Âu không cho Mỹ triển khai tên lửa. Thượng nghị sĩ Morozov cũng cho rằng Mỹ sẽ triển khai tên lửa tầm ngắn và tầm trung không chỉ tại châu Âu, mà còn tại Nhật Bản cũng như khu vực Trung Đông.

Hiệp ước INF, được ký kết năm 1987, là thỏa thuận giữa chính phủ Mỹ và Liên Xô nhằm loại bỏ việc phát triển, triển khai hoạt động các loại tên lửa đạn đạo tầm trung có khả năng mang đầu đạn hạt nhân.

Theo đó, Liên Xô và Mỹ thống nhất loại bỏ các tên lửa hạt nhân và thông thường, bệ phóng trên mặt đất có tầm bắn từ 500-1.000 km (tầm ngắn), 1.000-5.500 km (tầm trung). Hiệp ước không bao gồm các loại tên lửa đạn đạo, hành trình phóng từ biển.

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 20/10/2018 tuyên bố rút khỏi INF, cho rằng Nga liên tục vi phạm thỏa thuận này bằng việc phát triển tổ hợp tên lửa Novator 9M729 với tầm bắn tới 5.000 km.

Tới ngày 4/12/2018, Mỹ tiếp tục tuyên bố sẽ rút khỏi hiệp ước định này, nếu Nga không tuân thủ trở lại thỏa thuận này trong vòng 60 ngày. Tuy nhiên, Moscow khẳng định Nga tuân thủ INF trong khi Mỹ luôn vi phạm.

Tổng thống Nga Vladimir Putin cho rằng Mỹ rút khỏi INF sẽ đe dọa số phận của Hiệp ước Cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược (START-3), văn kiện cuối cùng trong lĩnh vực kiểm soát vũ khí. Nhiều nước đồng minh của Mỹ ở châu Âu cũng phản đối việc Mỹ rút khỏi INF do lo ngại về một cuộc chạy đua vũ trang mới.

Xem thêm >> Nga bác tin máy bay tới Venezuela chở vàng