- Sau 2 kỳ điều hành gần đây, giá xăng dầu đã giảm mạnh, song giá nguyên liệu, hàng hóa vẫn chưa có dấu hiệu giảm. Đâu là nguyên nhân, thưa ông?
PGS.TS Trần Hoàng Ngân: Đúng là giá xăng dầu được kỳ vọng sẽ giúp DN giảm bớt áp lực chi phí giữa lúc giá cả “leo thang”, chi phí sản xuất và nguyên vật liệu đầu vào tăng mạnh. Tuy vậy, đợt giảm giá lần này vẫn có độ trễ nhất định, chưa thể tác động ngay đến thị trường. Và việc vì sao giá xăng dầu giảm nhưng giá cả nguyên liệu đầu vào, giá hàng hóa không giảm cũng là câu hỏi không ít lần tôi và một số đại biểu Quốc hội chất vấn Bộ Công Thương tại các kỳ họp Quốc hội.
Trong nhiều năm qua, khi giá xăng dầu tăng thì giá cả các mặt hàng thiết yếu, giá cước vận tải sẽ tăng ngay lập tức. Thế nhưng khi giá xăng dầu giảm thì giá các mặt hàng này lại không được điều chỉnh giảm tương ứng vì các DN cần thời gian để điều chỉnh, cân đối lại chi phí sản xuất.
Bên cạnh đó, mạng lưới phân phối bán lẻ do hệ thống chợ truyền thống chiếm tỷ trọng chi phối chính. Vì vậy, các tư thương vì lợi nhuận luôn chủ động và khẩn trương tăng giá bán hàng hóa, nhưng miễn cưỡng giảm giá bán những mặt hàng này. Do đó, với việc mặt bằng giá cả chưa có sự thay đổi mạnh thì áp lực chi phí lương nhân công cũng như chi phí hoạt động của DN vẫn sẽ lớn.
- Vậy theo ông cần thực hiện giải pháp nào để khắc phục tình trạng này?
Thông thường khi giá xăng, dầu tăng sẽ tác động đến giá các loại hàng hóa khác và tạo nên mặt bằng giá mới. Do đó, cơ quan quản lý phải can thiệp ngay từ đầu. Mặc dù giá xăng, dầu đã giảm nhưng phía nhà cung ứng nguyên liệu, hàng hóa còn đang nghi ngại liệu giá xăng có giảm ở mức bền vững không.
Họ sẽ đặt ra câu hỏi “Giả sử như giá xăng, dầu giảm rồi lại tăng thì sao?”, cho nên giá cả các loại nguyên liệu, hàng hóa vẫn được các nhà cung ứng nghe ngóng, cân nhắc.
Vấn đề ở đây là cơ quan quản lý Nhà nước cần áp dụng Luật Giá năm 2013 quy định về quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân trong lĩnh vực giá; hoạt động quản lý, điều tiết giá của Nhà nước, trong đó có quy định rõ ràng về quản lý Nhà nước đối với giá cả.
Vì vậy, các cơ quan quản lý Nhà nước cần tăng cường kiểm soát giá các loại hàng hóa, đặc biệt là những hàng hóa thực hiện bình ổn giá (hàng hóa thiết yếu cho sản xuất, đời sống), bao gồm: Xăng dầu, vật tư xây dựng, cước phí vận tải, nguyên liệu đầu vào của nông nghiệp, giá một số thiết bị vật tư, y tế, giáo dục…
Bên cạnh đó, yêu cầu phía nhà cung cấp nguyên liệu, hàng hóa phải thực hiện thẩm định giá theo đúng quy định. Tôi xin nhấn mạnh là phải tăng cường kiểm soát giá vì khi kiểm soát giá tốt thì thị trường sẽ tự điều chỉnh dần về mức hợp lý. Song song với đó, cần tăng cường các giải pháp bảo vệ người tiêu dùng. Đây là việc làm khó, vì vậy trước tiên, cơ quan nhà nước cần yêu cầu nhà cung cấp phải công bố, niêm yết giá công khai, minh bạch.
- Mặc dù nỗi lo xăng dầu được vơi bớt, nhưng theo phản ánh của nhiều DN, mức giảm giá xăng, dầu vẫn chưa thấm vào đâu so với các khoản chi phí giá nguyên liệu đầu vào, cước vận tải, logistics tăng cao. Vậy nên chăng Nhà nước cần có cơ chế, chính sách nào để tiếp tục hỗ trợ DN vượt khó khăn?
Hiện Chính phủ, các bộ ngành, địa phương đang đẩy mạnh triển khai gói hỗ trợ tài chính - tiền tệ 350.000 tỷ đồng theo Nghị quyết 43/2022/QH15, ngày 11/1/2022 về một số chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.
Bên cạnh đó, Chính phủ cũng đang tập trung đầu tư hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông để giảm chi phí vận chuyển, giảm chi phí logistics. Đó là những giải pháp tạo ra các điều kiện kinh doanh thích hợp nhất để thúc đẩy DN sớm phục hồi. Ngoài ra, các cơ quan bộ ngành, các địa phương cũng phải nỗ lực đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh. Khi thực hiện đồng bộ các giải pháp trên, chắc chắn DN sẽ vượt qua khó khăn và phục hồi mạnh mẽ.
Riêng đối với giá xăng, dầu trong nước, Quốc hội, Chính phủ cũng đã kịp thời có quyết sách giảm các loại thuế, phí như: Thuế bảo vệ môi trường về mức sàn; giảm thuế nhập khẩu xuống 10% và đang chỉ đạo Bộ Tài Chính xem xét, cân nhắc đề xuất mức giảm thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị giá tăng (VAT).
Tuy nhiên, tôi cho rằng bản thân DN cần nỗ lực thực hiện các giải pháp để vượt khó khăn, không nên chỉ trông chờ vào sự hỗ trợ của Nhà nước. Chẳng hạn như, DN phải tiết giảm các khoản chi phí, xem xét cấu trúc lại DN, xem xét lại hiệu quả hoạt động kinh doanh, đặc biệt làm giảm các chi phí không cần thiết.
- Hiện nay, tình hình xung đột Nga - Ukraine vẫn căng thẳng và chưa biết khi nào đi đến hồi kết. Vậy nền kinh tế trong nước sẽ tiếp tục chịu ảnh hưởng như thế nào trước những biến động của tình hình thế giới, thưa ông?
Xung đột Nga - Ukaine là tác nhân chính khiến giá xăng dầu thế giới bất định, trong bối cảnh nền kinh tế thế giới cũng đang bất định, bất ổn, bất thường. Đây là những cái “bất” khả kháng chung đối với tất cả quốc gia trên thế giới và gây khó cho công tác dự báo. Hiện nay, các tổ chức quốc tế cũng thường xuyên phải thay đổi dự báo của mình. Do đó, DN Việt Nam cần theo dõi, cập nhật tình hình, diễn biến bất thường trên thế giới để có sự chủ động, ứng phó kịp thời.
Xung đột Nga - Ukaine không biết khi nào mới kết thúc khiến giá xăng dầu thế giới vẫn đi lên đi xuống không ở mức ổn định. Những này gần đây giá dầu thế giới có giảm nhưng chưa thể biết là giá dầu thế giới còn tiếp tục giảm nữa hay không. Trong khi đó, các nước đã bắt đầu tăng lãi suất để kiểm soát lạm phát, việc này sẽ dẫn đến hiện tượng “đình lạm”, nghĩa là nền kinh tế đình trệ trong khi lạm phát cao.
Hiện tượng này có khả năng cao xảy ra và các Tổ chức quốc tế cũng đưa vào dự báo. Do đó, các DN cũng phải có kế hoạch, giải pháp để ứng phó với tình hình này.
Để ứng phó với hiện tượng nói trên, Việt Nam đã và đang triển khai mạnh các gói tài khóa cũng như thực hiện các giải pháp giúp cho nền kinh tế phục hồi nhanh nhất. Chính phủ tăng cường kiểm soát ổn định kinh tế vĩ mô và lạm phát vĩ mô. Hệ thống ngân hàng đang cố gắng giữ ổn định mặt bằng lãi suất cũng như mặt bằng tỷ giá; đồng thời triển khai gói hỗ trợ lãi suất 2% cho các DN. Các bộ, ngành đã giảm, gia hạn nộp các loại thuế, phí để hỗ trợ DN.
- Theo ông, việc can thiệp các biện pháp giảm thuế, phí để kìm đà tăng của giá xăng, dầu có giúp kiểm soát lạm phát ở mức dưới 4% như mục tiêu Chính phủ đặt ra hồi đầu năm?
Tôi nghĩ hiện giờ không chỉ có giá xăng, dầu mà còn là giá thực phẩm, đặc biệt là giá thịt lợn, đây là loại giá chiếm tổng số rất lớn trong chỉ số giá tiêu dùng (CPI). Vì vậy, việc kiểm soát giá cả có tác động rất lớn đến kiểm soát lạm phát dưới 4%. Tuy nhiên, không có nghĩa là chúng ta phải bằng mọi giá đạt được chỉ tiêu này. Vì Chính phủ đặt ra mục tiêu trong bối cảnh thế giới chưa xảy ra xung đột Nga - Ukraine.
Kể từ khi xung đột Nga – Ukraine xảy ra đã tác động đến nền kinh tế toàn thế giới, đẩy nhiều nước rơi vào cảnh lạm phát trầm trọng. Chẳng hạn như, Mỹ lạm phát cao nhất 40 năm, châu Âu lạm phát cao nhất 30 năm, Anh lạm phát cao nhất trong 40 năm…
Như vậy, tình hình thế giới lạm phát rất cao cho nên việc Việt Nam đạt hay không đạt mục tiêu lạm phát dưới 4% không quan trọng. Vấn đề là phải tăng cường ổn định được kinh tế vĩ mô dài hạn, đảm bảo các chính sách an sinh xã hội, đặc biệt là các chính sách giúp cho DN phục hồi nhanh hơn sau 2 năm chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch Covid-19.
Tags:
(VNF) - PGS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng: Cộng đồng doanh nghiệp tiên phong cần có thêm nhiều ý kiến đóng góp phát triển doanh nghiệp dân tộc.Đã đến lúc khu vực doanh nghiệp tư nhân phải tạo ra áp lực thay đổi chính sách, chứ không chỉ dừng lại ở việc "xin – cho".
(VNF) - “Cuộc cách mạng” tinh gọn bộ máy được đánh giá sẽ tạo ra những thay đổi quan trọng trong cơ cấu thu – chi ngân sách, thúc đẩy sự chuyển động nhanh, mạnh, hiệu quả của bộ máy hành chính, mang lại lợi ích rất lớn cho nền kinh tế trong dài hạn.
(VNF) - Để tạo được đột phá trong cải cách thể chế, Luật sư Nguyễn Tiến Lập, trọng tài viên Trung tâm trọng tài quốc tế Việt Nam, cho rằng phải từ bỏ được tư duy không quản được thì cấm.
(VNF) - Trong nền kinh tế có chế độ tỷ giá tương đối cố định như Việt Nam, chính sách tiền tệ sẽ ít hiệu quả hơn so với chính sách tài khóa, vì vậy trong ngắn hạn, đẩy mạnh giải ngân nguồn vốn đầu tư công hiệu quả sẽ mang lại tác động tích cực hơn.
(VNF) - PGS-TS Trần Đình Thiên - Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, để đạt được mục tiêu tăng trưởng cao cần cách tiếp cận khác thường. Theo đó, để hiện thực hóa mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và thu nhập cao vào năm 2045, Việt Nam đặt mục tiêu và hướng đi trong năm 2025 là tập trung phát triển kinh tế số, công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI) và kinh tế xanh.
(VNF) - Ông Nguyễn Hoàng Linh, Giám đốc Nghiên cứu, Công ty Quản lý Quỹ VCBF cho biết: Trong cơ cấu vốn đầu tư toàn xã hội, thực tế đầu tư tư nhân mới chiếm tỷ trọng cao nhất. Trong những năm gần đây, đầu tư tư nhân tăng trưởng rất chậm, năm 2023 là gần 3% năm 2024 là khoảng 8 - 9%, thấp hơn mức tăng trưởng trung bình 15% của các năm trước dịch.
(VNF) - Về quyết định Mỹ áp thuế 25% với mặt hàng sắt thép của tất cả các nước, một số doanh nghiệp sắt thép khẳng định khi các doanh nghiệp ở các nước khác cũng chịu cùng chung mức thuế như Việt Nam khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp Việt sẽ cao hơn.
(VNF) - Trong những năm qua, chúng ta thường tiếp cận với thông tin rằng tăng trưởng GDP của Việt Nam chủ yếu dựa vào khối doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), còn doanh nghiệp tư nhân trong nước chỉ đóng góp rất ít, thậm chí chỉ chiếm 10% GDP. Tuy nhiên, thông tin này không chính xác và đã trở nên lạc hậu, theo chia sẻ của doanh nhân Đỗ Cao Bảo, thành viên HĐQT tập đoàn FPT.
(VNF) - Ông Phan Đức Hiếu - Uỷ viên thường trực, Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội khẳng định, nếu chúng ta phát huy được năng lực của doanh nghiệp nội địa cũng như nguồn lực trong nước thì sự phát triển sẽ bền vững và lâu dài hơn.
(VNF) - Khi nhu cầu đầu tư và tích trữ vàng của người dân vẫn duy trì ở mức cao, thị trường vàng trở nên sôi động nhưng cũng tiềm ẩn nhiều biến động. Chính vì vậy, việc đưa ra các giải pháp quản lý hiệu quả không chỉ giúp ổn định thị trường mà còn góp phần đảm bảo sự minh bạch, hạn chế rủi ro và bảo vệ quyền lợi của người dân.
(VNF) - Để có được mức tăng trưởng 8% cho 2025 và hướng tới tăng trưởng hai con số, Luật sư Trương Thanh Đức - Giám đốc Công ty Luật ANVI khẳng định: Thể chế là yếu tố mang tính quyết định việc chúng ta tiến hay lùi và vươn mình đến đâu.
(VNF) - Để nền kinh tế có thể đảm bảo tốc độ tăng trưởng trong 2025 và hướng tới tăng trưởng hai con số nếu có điều kiện thuận lợi, PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân, Đại học Kinh tế TP. HCM cho rằng, chúng ta cần thực thi chính sách tiền tệ linh hoạt và theo diễn biến của thị trường, kèm theo đó là cần có những công cụ dự báo tốt, việc điều hành chính sách mang tính kịp thời hơn, tránh trường hợp sự việc đã xảy ra chúng ta mới tìm cách ứng phó thì sẽ không kịp bởi chính sách tiền tệ thường có độ trễ.
(VNF) - Về mục tiêu tăng trưởng 8%, thậm chí đạt hai con số nếu điều kiện thuận lợi, trao đổi với Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance, ông Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẳng định, đây là mục tiêu cao, nhiều thách thức nhưng có thể đạt được và cần quyết tâm đạt được để tạo đà tăng trưởng bứt phá cho kỷ nguyên phát triển mới.
(VNF) - Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng 8% cho 2025 và hướng tới tăng trưởng hai con số trong dài hạn. Tuy nhiên, trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều biến động khó dự đoán, những khó khăn và thách thức trong nước vẫn khó đoán định thì việc thực hiện mục tiêu tăng trưởng như trên dường như không phải dễ dàng.
(VNF) - PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân (Đại học Kinh tế TP. HCM) cho rằng câu chuyện của năm sau sẽ là sự đánh đổi giữa lãi suất và tỷ giá. Nếu muốn giảm lãi suất, Chính phủ phải hy sinh tỷ giá và ngược lại.
(VNF) - Để duy trì đà tăng trưởng trong năm 2025, việc duy trì ổn định kinh tế vĩ mô với sự kết hợp cân bằng hơn giữa các chính sách tiền tệ và tài khóa là điều cần thiết. Trong thời gian tới, các chính sách phối hợp là rất quan trọng để hỗ trợ phục hồi kinh tế.
(VNF) - Trong bối cảnh nền kinh tế quốc dân còn nhiều khó khăn phía trước, kinh tế thế giới có nhiều biến động khó đoán, các động lực tăng trưởng cũ đã cạn, thì doanh nghiệp tư nhân được xem là sự kỳ vọng của nền kinh tế. Bởi vậy, đẩy mạnh cải cách thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh là điều hết sức quan trọng để doanh nghiệp tư nhân phát huy tối đa tiềm lực và phát triển mạnh mẽ.
(VNF) - Trong một thế giới VUCA (Biến động – Không chắc chắn – Phức tạp – Mơ hồ) thì có một điều ngày càng trở nên rõ ràng hơn là vai trò và vị thế không ngừng gia tăng của Việt Nam. Việc trở thành đối tác chiến lược toàn diện với Hoa Kỳ cùng với đó là sự nâng cấp mối quan hệ ngoại giao với nhiều quốc gia lớn đã đưa vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế gia tăng và mở ra những vận hội mới cho đất nước.
(VNF) - Nhân dịp Xuân Ất Tỵ 2025, ông Norman Lim - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Singapore tại Việt Nam (SingCham Việt Nam) đã chia sẻ với Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance về những triển vọng kinh tế Việt Nam trong năm mới với những yếu tố định hình tăng trưởng bền vững.
(VNF) - Trao đổi cùng Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance, TS Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và Quản lý kinh tế trung ương, khẳng định chính hệ thống pháp luật hiện nay là “thủ phạm” khiến chúng ta tự trói buộc chính mình, kìm hãm sự phát triển. Ông cho rằng nếu khơi thông điểm nghẽn này thì việc kinh tế Việt Nam tăng trưởng hai con số là điều hoàn toàn có thể đạt được.
(VNF) - Giám đốc Quốc gia, Viện Tony Blair tại Việt Nam cho rằng, nền tảng thiết yếu để một Trung tâm tài chính quốc tế thành công là ở thiết kế thể chế.
(VNF) - TS Phạm Hùng Tiến - Chuyên gia về đầu tư FDI chỉ ra rằng, các tỉnh Phía Bắc có giá trị xuất khẩu thuộc nhóm dẫn đầu cả nước nhưng lại nằm ngoài nhóm 10 thu ngân sách lớn. Điều này phần nào cho thấy, phần nhận được từ các "kỳ tích" xuất khẩu mà doanh nghiệp FDI mang lại là không tương xứng, thậm chí là rất ít.
(VNF) - Chuyên gia kinh tế Võ Trí Thành khẳng định, các tập đoàn lớn trên thế giới đang bắt tay tạo ra những 'game' mới và điều ngại là liệu các doanh nghiệp Việt có đủ năng lực để ứng xử với những 'gã khổng lồ', các tập đoàn đa quốc gia hay không chứ chưa nói đến câu chuyện vốn hay công nghệ.
(VNF) - TS. Lê Minh Nghĩa - Chủ tịch Hiệp hội Tư vấn tài chính Việt Nam đã có các phân tích về thách thức của Trung tâm tài chính Đà Nẵng.
(VNF) - Ông Andy Khoo - CEO Terne Holdings cho rằng: “Trung tâm Tài chính quốc tế Đà Nẵng không chỉ là một dự án phát triển, mà còn là một tuyên ngôn táo bạo về khát vọng của Việt Nam trong việc dẫn đầu trên thị trường tài chính toàn cầu”
(VNF) - PGS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng: Cộng đồng doanh nghiệp tiên phong cần có thêm nhiều ý kiến đóng góp phát triển doanh nghiệp dân tộc.Đã đến lúc khu vực doanh nghiệp tư nhân phải tạo ra áp lực thay đổi chính sách, chứ không chỉ dừng lại ở việc "xin – cho".
(VNF) - Để mở rộng khu vực phía đông hồ Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội sẽ phải di dời 12 tổ chức, cơ quan, đơn vị cùng với đó là 35 hộ dân.
