'Thanh tra, kiểm toán EVN để có câu trả lời có đúng là lỗ thật hay không?'

Trao đổi bên lề kỳ họp thứ 5, Quốc hội khoá XV, liên quan đến lĩnh vực điện lực, đại biểu Trịnh Xuân An (Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai) chia sẻ, đây là vấn đề đang được rất nhiều đại biểu quan tâm. Hiện nay, việc thiếu điện đang khiến cho nhiều người dân, doanh nghiệp phải lo lắng. Nhất là vừa qua, Bộ Công Thương cho biết hệ thống điện miền Bắc đối mặt với nguy cơ thiếu công suất tại hầu hết các giờ trong ngày.

Điều này không chỉ ảnh hưởng đến dân sinh mà còn ảnh hưởng đến cả hoạt động sản xuất của các doanh nghiệp. Do đó, cần đánh giá tổng thể của tác động này đến kinh tế xã hội, thậm chí là cả vấn đề an ninh trật tự.

Về trách nhiệm, theo đại biểu Trịnh Xuân An, chưa nên đổ lỗi cho ai về việc để thiếu điện, đặc biệt là các sự cố cắt điện vừa qua bởi cần phải được đánh giá cẩn trọng trong từng lĩnh vực, nhiều khía cạnh. Trước tình trạng này, cần phải có một cuộc rà soát lại thật kỹ về hệ thống quản lý, rồi kinh doanh, sản xuất, phân phối điện của chúng ta.

Đại biểu An cho rằng ngành điện để xảy ra tình trạng này là có nhiều nguyên nhân, trong đó là về cơ chế vận hành, thị trường. Theo đó cần xem lại chính sách phát triển năng lượng nhằm bảo đảm hài hoà các nguồn năng lượng khác nhau như nước, năng lượng mặt trời, gió…

"Cơ chế đang là nửa thị trường, nửa điều tiết lại có cả sự can thiệp. Không phải là người ủng hộ cơ chế thị trường 100% khi đất nước đang trong bối cảnh cần phải định hướng, nhưng tôi cho rằng nếu để cho doanh nghiệp nhà nước làm thì phải có lãi", đại biểu nói.

Bên cạnh đó, đại biểu Trịnh Xuân An cũng đề nghị cần đánh giá lại việc mua điện giá cao, bán giá thấp của EVN. "Nếu mà đúng là mua cao, bán thấp thì phần khó khăn đang dồn cho EVN. Do đó chúng ta cần có phương án mua theo cơ chế từ đơn vị có giá thấp trước, rồi đến giá cao".

Đánh giá cao việc Chính phủ tổ chức thanh tra về quản lý và cung ứng điện của EVN, đại biểu Trịnh Xuân An kỳ vọng sắp tới Chính phủ sẽ có câu trả lời rõ ràng cho nhân dân biết rõ sự tình. "Sắp tới thanh tra, kiểm toán EVN, cần phải có câu trả lời rõ ràng rằng có phải đúng là lỗ thật hay không, có đúng là mua giá cao bán giá thấp", đại biểu An cho hay.

Ngoài ra, đại biểu Trịnh Xuân An cho rằng cần phải nhìn nhận vấn đề hai mặt của ngành điện. “Đã là thị trường thì phải chấp nhận có lãi thì làm, không thì thôi. Còn nếu không làm được thì phải để cho đơn vị khác làm. Tránh tình trạng tuyệt đối lợi dụng độc quyền để làm méo mó thị trường gây ảnh hưởng đến người dân, doanh nghiệp.