Thế giới tuần qua: Mỹ nóng Fed tăng lãi suất, Nga tăng quân gây hoang mang
Quỳnh Anh -
25/09/2022 08:58 (GMT+7)
(VNF) - Sự kiện nổi bật trong tuần qua là việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tăng lãi suất kéo theo một "làn sóng" tăng lãi suất từ các ngân hàng trung ương trên khắp thế giới; việc Tổng thống Putin ký lệnh động viên một phần hay 4 khu vực tại Ukraine trưng cầu dân ý là những tin tức được quan tâm.
Sự kiện tăng lãi suất của Fed là điểm nhấn trong tuần qua.
Cục dự trữ Liên bang (Fed) tăng lãi suất
Một trong những tin tức có tầm ảnh hưởng lớn nhất tuần qua là việc Fed nâng lãi suất cơ bản để thể hiện quyết tâm kiềm chế lạm phát tăng cao tại Mỹ.
Sau cuộc họp được cả thị trường mong chờ của Fed diễn ra vào 2 ngày 20 - 21/9, Chủ tịch Jerome Powell đã công bố mức tăng lãi suất cơ bản 0,75%, nâng mục tiêu cho lãi suất quỹ liên bang chuẩn lên phạm vi từ 3% - 3,25%.
Đây là lần tăng lãi suất thứ 5 trong năm nay và là lần thứ 3 liên tiếp Fed tăng lãi suất 0,75 điểm phần trăm, mức độ mà ông Powell gọi là “cao bất thường”. Biên độ 3% - 3,25% cũng là lãi suất cao nhất của Fed tính từ tháng 1/2008.
Theo Chủ tịch Fed, ngân hàng trung ương Mỹ dự kiến chính sách lãi suất sẽ tăng với tốc độ nhanh hơn và ở mức cao hơn dự kiến, đồng thời báo hiệu một đợt nâng lãi suất mạnh khác vào cuối năm nay.
Các quan chức dự báo rằng tỷ lệ lãi suất sẽ đạt 4,4% vào cuối năm nay và 4,6% vào năm 2023, điều đó có nghĩa là mức tăng 75 điểm cơ bản lần thứ 4 liên tiếp có thể được đưa ra cho cuộc họp tiếp theo của Fed vào tháng 11, khoảng một tuần trước cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ của Mỹ.
Ngay sau động thái của Fed, hàng chục ngân hàng trung ương của các quốc gia từ châu Âu tới châu Á cũng đã đưa ra những quyết định mới liên quan tới lãi suất, trong đó hầu hết đưa ra các mức tăng lãi suất từ 0,5-0,75%. Cũng có các quốc gia công bố giữ nguyên hoặc giảm lãi suất như Nhật Bản, Thổ Nhĩ Kỳ, Ai Cập, Brazil, nhưng con số này không nhiều.
TT Putin ký lệnh động viên, Nga huy động 300.000 quân dự bị
Ngày 21/9, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ký sắc lệnh về động viên một phần quân đội, huy động thêm 300.000 quân dự bị và tuyên bố sẽ dùng mọi phương tiện sẵn có để bảo vệ người dân nếu sự toàn vẹn lãnh thổ của Nga bị đe dọa” trong bối cảnh căng thẳng quân sự kéo dài với Ukraine.
Theo Tổng thống Nga Putin, quân đội Nga hiện đang phải đối mặt với phương Tây ở chiến tuyến kéo dài hơn 1.000km. Do vậy, ông ủng hộ huy động một phần lực lượng dự bị để bảo vệ đất nước.
Lệnh "động viên một phần" do ông Putin công bố áp dụng với lực lượng quân nhân chuyên nghiệp đã giải ngũ. Đây là lần đầu tiên Nga ban bố lệnh động viên quân nhân kể từ sau Thế chiến II.
Ngoài ra, lãnh đạo Nga cũng cảnh báo phương Tây nếu các nước này tiếp tục "hành vi đe dọa hạt nhân", Moskva sẽ đáp trả bằng sức mạnh toàn bộ kho vũ khí khổng lồ của mình, theo Reuters. Động thái của Tổng thống Nga đã vấp phải sự lên án kịch liệt từ phía Ukraine và các quốc gia đồng minh phương Tây.
Theo đó, các quốc gia thuộc Liên minh châu Âu ra quyết định sẽ tung thêm gói trừng phạt thứ 8 nhằm vào Moscow, trong khi G7 cũng đồng thuận thúc đẩy các biện pháp trừng phạt khắc nghiệt hơn nữa, duy trì sức ép kinh tế, chính trị đối với Nga.
4 vùng Ukraine trưng cầu dân ý sáp nhập vào Nga
Bắt đầu từ ngày 23/9, Hai nước Cộng hòa Nhân dân tự xưng Donetsk (DPR) và Lugansk (LPR) cùng hai tỉnh Kherson và Zaporozhye bắt đầu lấy ý kiến người dân về việc sáp nhập vào Nga. 4 khu vực này chiếm khoảng 15% lãnh thổ Ukraine.
Theo hãng tin Tass, 4 khu vực này sử dụng phương pháp truyền thống bầu trên giấy và không bỏ phiếu kỹ thuật số. Vì lý do an ninh, việc bỏ phiếu trực tiếp sẽ diễn ra vào duy nhất ngày 27/9. Trong 4 ngày trước đó, việc bỏ phiếu được tổ chức theo các địa phương, hoặc gửi các lá phiếu theo đường bưu điện, hoặc giới chức trách đến nhà thu phiếu. Kết quả dự kiến sẽ được công bố vào ngày 28/9.
Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố Moscow sẽ tôn trọng kết quả các cuộc trưng cầu dân ý của 4 khu vực DPR, LPR, Kherson và Zaporozhye, đồng thời sẽ cung cấp đảm bảo an ninh cho các cuộc bỏ phiếu để người dân được bày tỏ mong muốn của mình.
Trong khi đó, Các quốc gia phương Tây, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và Tổ chức An ninh và Hợp tác ở châu Âu (OSCE) đã gay gắt chỉ trích việc trưng cầu dân ý sáp nhập vào Nga và tuyên bố sẽ không công nhận kết quả bỏ phiếu của 4 khu vực này.
Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres, Tổng thống Mỹ Joe Biden và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cũng đã lên tiếng phản đối động thái này.
Phát biểu sau cuộc họp khẩn cấp của các bộ trưởng ngoại giao EU ngày 23/9, Cao ủy chính sách đối ngoại Josep Borrell cho biết khối đã thống nhất về việc áp đặt các biện pháp trừng phạt Nga sau kế hoạch tổ chức các cuộc trưng cầu dân ý sáp nhập Nga ở các nước cộng hòa tự xưng ở Donbass và các khu vực do Nga kiểm soát ở Ukraine.
Về phía Ukraine, giới chức nước này cam kết tiếp tục nỗ lực để giành lại các vùng lãnh thổ từ phía lực lượng Nga.
Dự trữ dầu của Mỹ xuống mức thấp kỷ lục
Theo báo cáo được Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) công bố ngày 23/9, dự trữ xăng dầu chiến lược của Mỹ (SPR) đã giảm xuống 427,2 triệu thùng, mức thấp nhất kể từ năm 1984 cho đến nay.
Trước đó, Tổng thống Mỹ Joe Biden thông báo 180 triệu thùng dầu thô từ các kho dự trữ của SPR sẽ được xuất ra thị trường vào cuối tháng 3 trong nỗ lực kiềm chế giá nhiên liệu tăng và sự gián đoạn nguồn cung liên quan đến xuất khẩu dầu của Nga ra thị trường toàn cầu trong bối cảnh xung đột diễn ra ở Ukraine.
Dữ liệu chính thức cho thấy từ đầu năm đến nay, SPR đã giải phóng khoảng 155 triệu thùng dầu. Dự kiến sẽ có thêm 10 triệu thùng nữa được bơm vào thị trường trong tháng 11 tới.
Theo một phân tích gần đây từ Bộ Tài chính Mỹ, nỗ lực xả kho dầu dự trữ chiến lược của Mỹ và các đối tác quốc tế của nước này đã giúp hạ giá xăng trong nước khoảng 40 cent/gallon.
Theo dữ liệu từ Hiệp hội Ô tô Mỹ (AAA), giá xăng bán lẻ tại Mỹ giảm dần trong hơn 13 tuần liên tiếp kể từ tháng 6/2022. Tuy nhiên, vào đầu tuần này, giá xăng ở Mỹ lại có dấu hiệu tăng trở lại khi nguồn cung bị gián đoạn do một số nhà máy lọc dầu ngưng hoạt động để bảo trì.
Trong phiên giao dịch ngày 24/9, giá dầu thô Brent giao sau giảm 4,31 USD (tương đương 4,8%) xuống 86,15 USD/thùng. Giá dầu ngọt nhẹ Mỹ (WTI) giảm 4,75 USD, xuống 78,74 USD, mức thấp nhất kể từ tháng 1.
Triều Tiên phóng tên lửa đạn đạo
Sáng 25/9, theo trang truyền thông Yonhap, Triều Tiên đã phóng một tên lửa đạn đạo không xác định, chỉ vài tiếng sau khi Văn phòng Tổng thống Hàn Quốc lên tiếng cảnh báo về nguy cơ này.
Động thái phóng tên lửa của Triều Tiên diễn ra trong bối cảnh nhóm tác chiến tàu sân bay USS Ronald Reagan đã có mặt tại cảng Busan hôm 23/9, lần đầu tiên sau gần 5 năm, để chuẩn bị cho đợt tập trận cùng Hàn Quốc. Các cuộc tập trận sẽ diễn ra ở biển Hoa Đông vào cuối tháng.
Đây là vụ phóng lần thứ 5 kể từ khi Tổng thống Yoon Suk Yeol nhậm chức hồi tháng 5.
Trước đó, ngày 23/9, một quan chức cấp cao trong chính quyền Mỹ đã đánh giá Bình Nhưỡng có thể tiến hành thử hạt nhân trong thời điểm diễn ra chuyến công du của Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris tới Nhật Bản và Hàn Quốc.
Bà Harris dự kiến có chuyến thăm kéo dài 4 ngày tới Nhật Bản từ ngày 26/9, dẫn đầu một phái đoàn tham dự lễ quốc tang cố Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe. Sau đó, bà Harris sẽ tới Hàn Quốc ngày 29/9 để gặp Tổng thống nước chủ nhà Yoon Suk Yeol.
Tình hình dịch Covid-19 thế giới Theo trang thống kê worldometers.info, tính tới ngày 24/9, toàn cầu hiện có khoảng 619,9 triệu ca nhiễm Covid-19, trong đó, số ca nhiễm mới được ghi nhận trong 7 ngày vừa qua là 2,9 triệu ca, giảm 12% so với tuần trước.
Trong 7 ngày qua, các quốc gia có số ca mắc mới nhiều nhất lần lượt là Nhật Bản (430.000 ca), Nga (370.000 ca) và Mỹ (332.000 ca).
Trái với xu hướng số ca nhiễm mới giảm dần ở các quốc gia châu Á, một số quốc gia châu Âu như Đức, Pháp, Italy, Áo đều có số ca nhiễm mới tăng. Do đó, châu Á đã không còn là châu lục có số ca nhiệm nhiều nhất trong tuần (1,1 triệu ca), thay vào đó là châu Âu với gần 1,3 triệu ca.
Đầu tuần này, Tổng thống Joe Biden tuyên bố đại dịch đã kết thúc tại Mỹ khi số ca tử vong đã giảm từ hàng nghìn xuống chỉ còn khoảng 400 ca mỗi ngày kể từ đầu nhiệm kỳ của ông: “Chúng ta vẫn còn vấn đề với Covid-19 và đang làm rất nhiều việc để xử lý, nhưng đại dịch đã kết thúc. Không còn ai đeo khẩu trang. Mọi người đều trong trạng thái tốt, vì vậy tôi nghĩ tình hình đang thay đổi”.
Sau phát ngôn của nhà lãnh đạo Mỹ, ngày 22/9, Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Tedros Ghebreyesus cảnh báo đại dịch vẫn chưa kết thúc, dù thế giới đang trong giai đoạn nước rút để thoát khỏi “bóng ma” của nó, đồng thời hối thúc các chính phủ có hành động phối hợp và đưa ra các cam kết chính trị để giảm số ca tử vong và ngăn thiệt hại về kinh tế do đại dịch gây ra.
Ngày 19/9, chính quyền thành phố Thành Đô thuộc tỉnh Tứ Xuyên ở Tây Nam Trung Quốc, đã dỡ bỏ biện pháp phong tỏa kéo dài hơn 2 tuần vốn sau khi tuyên bố dịch bệnh đã được kiểm soát hiệu quả, tuy nhiên vẫn sẽ duy trì việc xét nghiệm hàng loạt với người dân.
Trong khi đó, ngày 20/9, Nội các Thái Lan đã thông qua một quy định cấp bộ, theo đó loại trừ Covid-19 khỏi danh sách các bệnh bị từ chối nhập cảnh hoặc cư trú tại quốc gia này (bao gồm bệnh phong, bệnh lao ở giai đoạn nguy hiểm, bệnh phù chân voi, nghiện ma túy, nghiện rượu mãn tính và bệnh giang mai giai đoạn 3).
Trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 tại Hong Kong đang có xu hướng giảm dần, chiều 23/9, chính quyền đặc khu kinh tế thông báo điều chỉnh quy định cách ly đối với người nhập cảnh, theo đó hủy bỏ việc cách ly tại khách sạn và chuyển thành tự theo dõi y tế tại nhà trong 3 ngày.
Cùng ngày, chính phủ Hàn Quốc cũng thông báo dỡ bỏ quy định bắt buộc đeo khẩu trang ngoài trời để phòng dịch. Quyết định có hiệu lực từ ngày 26/9 tới, trong đó ghi rõ những cá nhân đến các địa điểm tập trung trên 50 người ở ngoài trời, cùng các sự kiện thể thao và ca nhạc sẽ không bắt buộc phải đeo khẩu trang.
(VNF) - Phố Wall từng kỳ vọng kết quả kinh doanh bùng nổ của Nvidia sẽ giúp xoa dịu nỗi lo ngày càng lớn về nguy cơ bong bóng trong nhóm cổ phiếu trí tuệ nhân tạo (AI). Nhưng thực tế lại không như vậy.
(VNF) - Trong nhiều thập kỷ, Trung Quốc luôn là đối tác kinh tế then chốt đối với doanh nghiệp Đức. Điều này đến nay vẫn không thay đổi, và ngành công nghiệp Đức vẫn chưa sẵn sàng chuyển hướng dù bối cảnh kinh tế - chính trị giữa hai bên đã nhiều biến động.
(VNF) - Giới khảo cổ và tài chính quốc tế đang dồn sự chú ý vào một trong những phát hiện ngoạn mục nhất nhiều thập kỷ qua: Colombia lần đầu trục vớt được hiện vật từ con tàu San José – “Con tàu đắm chứa kho báu khổng lồ nhất lịch sử”, ẩn chứa khối tài sản ước tính hơn 17 tỷ USD.
(VNF) - Tuần qua, kinh tế – tài chính toàn cầu chứng kiến nhiều biến động lớn: Bitcoin rơi mạnh hướng tới tháng thua lỗ nhất trong hai năm; Tổng thống Donald Trump bất ngờ hạ nhiệt thuế quan; Cloudflare gặp sự cố khiến Internet toàn cầu chao đảo; Nhật - Trung bước vào giai đoạn ngoại giao căng thẳng; và làn sóng bán tháo cổ phiếu công nghệ dấy lên nỗi lo bong bóng AI.
(VNF) - Sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) đang khiến nhu cầu xây trung tâm dữ liệu tăng vọt. Thế nhưng, để vận hành một trung tâm dữ liệu đòi hỏi diện tích đất và lượng điện năng khổng lồ. Để giải quyết bài toán này, nhiều “ông lớn” trong ngành AI đang tính tới việc đưa các trung tâm dữ liệu ra ngoài vũ trụ.
(VNF) - Đế chế cho vay của gia tộc Muthoot hiện nắm giữ lượng vàng lớn hơn cả một số ngân hàng trung ương ở Ấn Độ. Khách hàng của họ chủ yếu là người thu nhập thấp, tận dụng thời điểm giá vàng tăng để mang trang sức đi cầm cố lấy tiền mặt chi tiêu.
(VNF) - Mới đây, Thượng nghị sĩ Mỹ Mike Lee đã giới thiệu Dự luật Minh bạch Dự trữ Vàng. Nếu được thông qua, kho vàng dự trữ của Mỹ sẽ được kiểm toán toàn diện lần đầu tiên sau nhiều thập kỷ.
(VNF) - Đám cưới của một doanh nhân chuỗi trà sữa và nữ thừa kế ngành pin mặt trời đang thu hút sự chú ý, hứa hẹn mang đến góc nhìn hiếm hoi về thế hệ siêu giàu kế tiếp của Trung Quốc.
(VNF) - Sau hơn 60 năm gắn bó và tạo nên giá trị vượt trội tại Berkshire Hathaway, nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett để lại vô số di sản quý giá thông qua phong cách và chiến lược đầu tư của mình.
(VNF) - Tại Mỹ, nhiều doanh nhân và hộ gia đình đã tìm đến giải pháp độc đáo: tận dụng nhiệt thải từ máy đào Bitcoin để sưởi ấm nhà cửa. Mô hình này được quảng bá như một hình thức “hai trong một”, vừa khai thác tiền số, vừa giảm chi phí năng lượng. Tuy nhiên, tính hiệu quả kinh tế của nó vẫn là chủ đề gây tranh luận mạnh trong giới chuyên gia và các nhà đầu tư tiền mã hóa.
(VNF) - Theo các quan chức và chuyên gia trong ngành, các chính phủ phương Tây đang đẩy nhanh những bước đi nhằm xây dựng một hệ thống phòng thủ chung trước làn sóng thép giá rẻ từ Trung Quốc và nhiều nước châu Á khác. Động thái nà được cho là sẽ làm gia tăng nguy cơ đối đầu thương mại mới với Bắc Kinh.
(VNF) - Ngành công nghiệp hoạt hình trị giá hàng chục tỷ USD của Nhật Bản đang đối mặt nguy cơ khủng hoảng khi bị các công cụ AI sao chép tác phẩm và vi phạm sở hữu trí tuệ.
(VNF) - Giá vàng và bạc liên tục lập các kỷ lục mới trong năm 2025, trở thành tâm điểm quan tâm của giới đầu tư toàn cầu. Trước bối cảnh bất ổn kinh tế, lạm phát gia tăng và biến động tiền tệ, các chuyên gia tài chính nhận định cả hai kim loại quý này có thể tiếp tục duy trì đà tăng giá cho tới năm 2026.
(VNF) - Bitcoin đang hướng tới tháng giảm hiệu suất tồi tệ nhất kể từ khi làn sóng sụp đổ của các công ty tiền điện tử làm chấn động toàn ngành vào năm 2022.
(VNF) - Thị trường công nghệ sinh học Hàn Quốc vừa chứng kiến một hiện tượng hiếm gặp khi cổ phiếu Voronoi tăng vọt nhờ triển vọng từ danh mục thuốc ung thư ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI). Đợt bứt phá 190% không chỉ đưa vốn hóa của doanh nghiệp lên gần 4,3 tỷ USD, mà còn tạo ra một tỷ phú mới. Sự thăng hoa này phản ánh kỳ vọng mạnh mẽ của giới đầu tư vào công nghệ AI trong phát triển dược phẩm, bất chấp công ty vẫn ghi nhận thua lỗ.
(VNF) - Nội các của Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi đã phê duyệt gói kích thích kinh tế trị giá 21,3 nghìn tỷ yên (135,4 tỷ USD) vào ngày 21/11, đánh dấu sáng kiến chính sách lớn đầu tiên dưới thời nhà lãnh đạo mới, người đã cam kết theo đuổi các biện pháp tài khóa mở rộng.
(VNF) - Một báo cáo điều tra quốc tế mới công bố cho thấy ngành tiền điện tử toàn cầu đã trở thành đích đến của hơn 28 tỷ USD dòng tiền phi pháp, bao gồm tiền lừa đảo, đánh cắp, tống tiền và các hoạt động tội phạm có tổ chức. Khi tiền số ngày càng phổ biến và được chấp nhận rộng rãi, những kẽ hở trong hệ thống kiểm soát đã khiến các sàn giao dịch lớn trở thành mắt xích trung tâm trong quá trình hợp thức hóa tài sản bất hợp pháp.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 20/11 đã quyết định bãi bỏ thuế quan đối với một loạt mặt hàng nông sản của Brazil. Động thái này diễn ra trong bối cảnh ông đang đối mặt với áp lực từ cử tri về chi phí sinh hoạt tăng cao.
(VNF) - Giá vàng liên tục lập kỷ lục trong năm nay, nhưng thay vì để những thỏi vàng “nghỉ ngơi” trong kho, một nhóm ngày càng đông các nhà đầu tư giàu có và văn phòng quản lý tài sản gia đình đang biến vàng thành nguồn thu nhập thụ động. Họ cho các nhà tinh luyện, thợ kim hoàn và các nhà sản xuất thuê vàng để nhận lãi, phá vỡ quan niệm vàng là tài sản tích trữ.
(VNF) - Bitcoin tiếp tục kéo dài chuỗi điều chỉnh khi đánh mất mốc 87.000 USD, đà giảm diễn ra trong bối cảnh tâm lý “sợ hãi tột độ” bao trùm thị trường. Một số chuyên gia cảnh báo xu hướng giảm có thể còn mạnh hơn, thậm chí đưa Bitcoin lao về vùng 10.000 USD nếu áp lực trên các tài sản rủi ro không sớm hạ nhiệt.
(VNF) - Trung Quốc cân nhắc triển khai các biện pháp mới nhằm vực dậy thị trường bất động sản đang gặp khó khăn, giữa những lo ngại rằng sự suy giảm kéo dài có thể đe dọa ổn định hệ thống tài chính.
(VNF) - Những tháng gần đây, khi các tập đoàn công nghệ đổ hàng trăm tỷ USD vào AI, nhiều người lo ngại về kịch bản bong bóng vỡ giống như dotcom hồi thập niên 1990. Nói về mối lo này, CEO Google nhận định nếu bong bóng AI vỡ, sẽ không có công ty nào thoát khỏi tác động.
(VNF) - Ông Julien Seillan, Giám đốc Cơ quan Phát triển Pháp (AFD) tại Việt Nam cho rằng nền kinh tế Việt Nam đã vươn lên đáng kinh ngạc chỉ sau 30 năm. Bước vào giai đoạn chuyển đổi xanh, theo ông, Việt Nam cần huy động nguồn lực từ nhiều phía, trong đó có sự “vào cuộc” của khu vực kinh tế tư nhân.
(VNF) - Phố Wall từng kỳ vọng kết quả kinh doanh bùng nổ của Nvidia sẽ giúp xoa dịu nỗi lo ngày càng lớn về nguy cơ bong bóng trong nhóm cổ phiếu trí tuệ nhân tạo (AI). Nhưng thực tế lại không như vậy.
(VNF) - Dự án Khu phức hợp công nghiệp – đô thị – dịch vụ Tiên Tiến (Mường Central) do Công ty cổ phần Thương mại Dạ Hợp thực hiện, với quy mô diện tích lên tới 82ha.