Trình Quốc hội quyết định đầu tư thêm 552km cao tốc Bắc - Nam, tổng vốn hơn 124.600 tỷ

Thay mặt Chính phủ, thừa ủy quyền Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể vừa ký tờ trình trình Quốc hội xem xét quyết định chủ trương đầu tư dự án đầu tư xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025.

Theo đề xuất của Chính phủ, dự án đầu tư xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025 sẽ bao gồm các đoạn: Hà Tĩnh - Quảng Trị (267km); Quảng Ngãi - Nha Trang (353km); Cần Thơ - Cà Mau (109km), với tổng chiều dài toàn tuyến là 729km.

Dự án sẽ được chia thành 12 dự án thành phần vận hành độc lập, đầu tư giai đoạn phân kỳ (quy mô 4 làn xe) theo phương thức đối tác công - tư (PPP). Tổng mức đầu tư dự án khoảng 154.527 tỷ đồng, trong đó vốn nhà nước khoảng 73.495 tỷ đồng.

Sau khi tính toán và cân nhắc kỹ lưỡng về nhiều mặt, Chính phủ đề xuất giai đoạn 2021 - 2025 sẽ đầu tư 9 dự án thành phần theo hình thức PPP, chiều dài 552km, gồm các đoạn từ Bãi Vọt (Hà Tĩnh) đến Vũng Áng (Hà Tĩnh), Cam Lộ (Quảng Trị) - Nha Trang (Khánh Hòa), Cần Thơ - Cà Mau.

3 dự án thành phần, gồm: Vũng Áng - Bùng, Bùng - Vạn Ninh, Vạn Ninh - Cam Lộ từ Vũng Áng (Hà Tĩnh) đến Cam Lộ (Quảng Trị) có chiều dài khoảng 177km sẽ thực hiện giải phóng mặt bằng, tái định cư theo các dự án độc lập sử dụng toàn bộ ngân sách nhà nước và sẽ triển khai đầu tư khi cân đối được nguồn vốn, trường hợp khó khăn sẽ chuyển tiếp sang giai đoạn 2026 - 2030

Theo phương án đầu tư 9 dự án và giải phóng mặt bằng 3 dự án, sơ bộ tổng mức đầu tư của toàn dự án còn khoảng 124.619 tỷ đồng, bao gồm 62.991 tỷ đồng vốn huy động ngoài ngân sách và 61.628 tỷ đồng vốn nhà nước thuộc kế hoạch đầu tư công trung hạn nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2021 - 2025.

Phương án đầu tư các dự án thành phần giai đoạn 2021 - 2025.

Theo tính toán của Chính phủ, sơ bộ nhu cầu sử dụng đất của dự án đầu tư xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025 là khoảng 5.481ha, trong đó đất trồng lúa 2 vụ khoảng 1.532ha, đất rừng phòng hộ 110ha, đất rừng sản xuất khoảng 1.436ha.

Về tiến độ thực hiện, Chính phủ đề xuất tiến hành chuẩn bị đầu tư, thực hiện dự án từ năm 2021 và cơ bản hoàn thành vào năm 2025; các dự án thành phần trên đoạn Vũng Áng đến Cam Lộ hoàn thành trước năm 2030.

Cũng trong tờ trình, Chính phủ kiến nghị Quốc hội chấp thuận một số cơ chế triển khai dự án, trong đó một số đoạn tuyến cao tốc quy hoạch đi trùng với đường Hồ Chí Minh đã đầu tư phân kỳ giai đoạn được phép triển khai theo phương thức PPP và thu phí trực tiếp từ người sử dụng dịch vụ để hoàn vốn; không tính giá trị phần đường đã đầu tư phân kỳ giai đoạn 1 trong phần vốn Nhà nước hỗ trợ xây dựng công trình.

Chính phủ cũng kiến nghị Quốc hội giao Chính phủ chủ động cân đối nguồn vốn phù hợp, căn cứ quy mô của từ dự án thành phần, tổ chức triển khai các thủ tục đầu tư đối với cấu phần xây dựng 3 dự án thành phần đoạn Vũng Áng – Bùng, Bùng – Vạn Ninh, Vạn Ninh – Cam Lộ theo quy định của pháp luật đầu tư công, pháp luật về đầu tư PPP, đáp ứng mục tiêu sớm hoàn thành toàn tuyến đường bộ cao tốc Bắc – Nam phía Đông.

Chính phủ cũng kiến nghị Quốc hội quyết định sơ bộ tổng diện tích chiếm dụng rừng phòng hộ, rừng sản xuất; giao Chính phủ xem xét, quyết định chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng đối với từng dự án thành phần trước khi phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi.

Chính phủ cũng đề xuất được quyết định mức vốn, tỷ lệ vốn Nhà nước tham gia đối vơi từng dự án thành phần theo điều kiện cụ thể của từng dự án trước khi phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi, bảo đảm tổng mức vốn Nhà nước tham gia dự án không vượt quá mức vốn Nhà nước được Quốc hội thông qua; báo cáo Quốc hội kết quả thực hiện tại kỳ họp gần nhất.

Bên cạnh đó, Chính phủ cũng đề xuất Quốc hội giao Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định việc chuyển đổi hình thức đầu tư trong trường hợp triển khai các dự án thành phần theo phương thức PPP không thành công.