Nguyên nhân là do tỷ lệ sinh của đất nước tỷ dân đã giảm bảy năm liên tiếp, dẫn đến dân số giảm trong hai năm qua. Ngay cả trước khi xảy ra đợt suy giảm lịch sử, dân số trong độ tuổi lao động của Trung Quốc đã giảm trong nhiều năm và các dự báo cho thấy 30% dân số sẽ ở độ tuổi 60 trở lên vào năm 2034.
Điều này đe dọa tăng trưởng kinh tế, vốn được hỗ trợ một phần bởi nguồn cung lao động dồi dào, chưa kể có thể không có đủ người khỏe mạnh để chăm sóc tất cả những người cao tuổi.
Trung Quốc đã mất vị thế quốc gia đông dân nhất thế giới vào tay Ấn Độ vào năm 2023, và kết quả là nền kinh tế Trung Quốc có thể gặp khó khăn trong việc vượt qua Mỹ về quy mô, đặc biệt khi dân số Mỹ được dự báo sẽ tiếp tục tăng.
Thay đổi chính sách
Năm 1980, nhằm kiểm soát gia tăng dân số bằng 0 vào năm 2000, chính sách một con chính thức có hiệu lực trên khắp Trung Quốc, chỉ ngoại lệ đối với người dân tộc thiểu số và các hộ gia đình ở nông thôn. 38 triệu đảng viên ở Trung Quốc cũng được yêu cầu thực hiện nghiêm túc chính sách này.
Năm 2015, Bắc Kinh chính thức dừng thực hiện chính sách một con với tuyên bố rằng mọi đôi vợ chồng đều được sinh hai con. Đây là một nỗ lực để nhằm đảo ngược tốc độ già hóa nhanh của lực lượng lao động.
Chính sách này ban đầu đầu đã có hiệu quả. Số trẻ sơ sinh năm 2016 là 17,9 triệu, tăng hơn 1 triệu so với năm trước đó.
Tới năm 2021, Bộ Chính trị, cơ quan hoạch định chính sách hàng đầu của Đảng Cộng sản Trung Quốc, ra thông báo cho phép tất cả các cặp vợ chồng Trung Quốc sinh thêm con thứ ba, do chính sách hai con không đủ để vực dậy tỷ lệ sinh ở nước này.
Tuy nhiên, số ca sinh vẫn tiếp tục giảm, xuống còn 9,02 triệu vào năm 2023, mức thấp nhất kể từ năm 1949. Một số khu vực đã bắt đầu đưa ra các ưu đãi cho các cặp vợ chồng sinh con, từ việc kéo dài thời gian nghỉ phép của cha mẹ đến trợ cấp và cho vay khi sinh con.
Dân số Trung Quốc đã giảm bao nhiêu?
Theo dữ liệu do Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc công bố, tỷ lệ sinh giảm và tỷ lệ tử vong tăng khiến số người Trung Quốc sống ở đại lục vào năm 2023 ít hơn 2 triệu người so với năm 2022.
Mức giảm này tăng hơn gấp đôi so với năm 2022, khi dân số Trung Quốc giảm lần đầu tiên kể từ năm 1961.
Số ca tử vong vào năm 2023 tăng lên 11,1 triệu, nhiều hơn gần 700.000 so với năm trước. Cơ quan này không phân tích số ca tử vong theo nguyên nhân, nhưng số ca tử vong liên quan đến Covid-19 có thể đã góp phần làm gia tăng số ca tử vong sau khi chính quyền đột ngột chấm dứt các lệnh hạn chế nghiêm ngặt về đại dịch vào tháng 12/2022.
Vào năm 2023, tỷ lệ dân số trong độ tuổi lao động của Trung Quốc, những người từ 15 đến 59 tuổi, chỉ ở mức trên 61%, giảm so với hơn 70% một thập kỷ trước đó.
Tỷ lệ sinh, hay số lần sinh trung bình trong đời của mỗi phụ nữ, giảm xuống 1,3 vào năm 2020, thấp hơn nhiều so với mức 2,1 cần thiết cho một dân số ổn định, không bao gồm tình trạng di cư. Ngoài ra, dường như có sự gia tăng di cư ra nước ngoài của người Trung Quốc trong những năm gần đây, điều này cũng sẽ làm giảm dân số.
Tác động ra sao?
Sự suy giảm số lượng người trong độ tuổi lao động dẫn đến giảm số lượng người thực sự làm việc, điều đó có thể làm tăng chi phí lao động ở Trung Quốc, làm tăng thêm giá hàng hóa sản xuất.
Với việc ít người lập gia đình hơn, nhu cầu về nhà ở lâu dài cũng có thể bị ảnh hưởng, điều này sẽ tác động đến nhu cầu về các mặt hàng như quặng sắt.
Chính phủ cũng có thể gặp khó khăn trong việc chi trả cho hệ thống lương hưu quốc gia đang thiếu vốn. Tất cả những điều đó có thể cắt giảm tiềm năng tăng trưởng dài hạn của nền kinh tế trừ khi các chính sách thúc đẩy sinh con của chính phủ có hiệu lực.
Theo Bloomberg, có thể có những hiệu ứng gợn sóng bên ngoài đất nước. Ví dụ, ít trẻ em hơn có thể làm giảm số lượng sinh viên Trung Quốc tìm kiếm cơ hội học tập ở Mỹ, Úc và các nơi khác.
Các chuyên gia nhận định rằng sự suy giảm này sẽ khó đảo ngược dù chính phủ Trung Quốc đã chấm dứt chính sách một con.
Thêm vào đó, truyền thống ưa thích con trai đã khiến một số gia đình Trung Quốc phá bỏ thai nhi nữ, dẫn đến nhiều bé trai hơn bé gái ở một số tỉnh.
Xem thêm >> Ngày càng nhiều đất nông nghiệp vào tay người Trung Quốc, Mỹ lo ngại điều gì?
Tags:
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Do nhu cầu leo thang từ các cuộc xung đột ở Ukraine và Gaza cùng xu hướng gia tăng chi tiêu quốc phòng của nhiều quốc gia, doanh thu từ bán vũ khí và dịch vụ quân sự của các tập đoàn quốc phòng lớn trên thế giới đã tăng 5,9% trong năm ngoái, theo báo cáo công bố ngày 1/12 của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI).
(VNF) - Công ty bảo hiểm Asahi Mutual Life Insurance của Nhật Bản sẽ mua lại toàn bộ cổ phần của MVI Life. Thương vụ dự kiến hoàn tất vào năm 2026.
(VNF) - Doanh nghiệp cuối cùng còn trụ vững trong ngành bất động sản đang lao đao của Trung Quốc có lẽ cũng sắp gục ngã.
(VNF) - Dưới lòng siêu núi lửa cổ đại, một trữ lượng lithium trị giá hàng nghìn tỷ USD được đánh giá như “kho báu” có thể thay đổi cán cân năng lượng và chuỗi cung ứng pin toàn cầu.
(VNF) - Nga chuẩn bị phát hành trái phiếu chính phủ bằng nhân dân tệ lần đầu tiên, tạo động lực quan trọng cho chiến lược quốc tế hóa đồng tiền Trung Quốc. Quyết định này không chỉ giúp Moscow tối ưu hóa nguồn vốn nội địa mà còn góp phần mở rộng tầm ảnh hưởng toàn cầu của nhân dân tệ.
(VNF) - Tổng thống Donald Trump cho biết ông sẽ chỉ định Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) vào cuối năm nay, trong bối cảnh Nhà Trắng thúc đẩy chiến lược hạ lãi suất để củng cố tăng trưởng. Quyết định này đang được giới đầu tư theo sát, bởi nó có thể định hình đường hướng chính sách tiền tệ của Mỹ trong nhiệm kỳ mới và tác động trực tiếp tới thị trường tài chính toàn cầu.
(VNF) - Trong nhiệm kỳ thứ hai, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thực hiện một loạt lệnh ân xá và giảm án mang tính chất phi truyền thống, mở rộng từ những chính khách đến các doanh nhân và tỷ phú có tầm ảnh hưởng trong các lĩnh vực kinh tế mới như tiền điện tử. Gây chú ý cả về khía cạnh pháp lý lẫn tác động tài chính.
(VNF) - Ngày 30/11, cử tri Thụy Sĩ đã bác bỏ sáng kiến thu thuế thừa kế 50% đối với giới tỷ phú. Kết quả này có tác động trực tiếp tới niềm tin nhà đầu tư và môi trường kinh tế Thụy Sĩ.
(VNF) - Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) khẳng định lập trường nghiêm ngặt với tiền điện tử, nhấn mạnh kinh doanh tài sản kỹ thuật số là bất hợp pháp trong phạm vi lãnh thổ nước này. Cơ quan này cũng cảnh báo nguy cơ các stablecoin tiềm ẩn rủi ro tài chính và khả năng bị lợi dụng cho các hoạt động phi pháp như rửa tiền, huy động vốn gian lận và chuyển vốn xuyên biên giới bất hợp pháp.
(VNF) - Hoạt động sản xuất của Trung Quốc cải thiện nhưng vẫn thu hẹp trong tháng 11, kéo dài chuỗi suy giảm lên mức kỷ lục khi nền kinh tế tiếp tục đối mặt với đà giảm tốc.
(VNF) - 25 năm sau bong bóng Dot-Com, thị trường AI 2025 đứng trước nguy cơ bong bóng 10 nghìn tỷ USD. Liệu lịch sử có lặp lại?
(VNF) - Chính phủ Indonesia triển khai chiến dịch quy mô lớn nhằm đóng cửa khoảng 1.400 mỏ vàng trái phép tại Vườn quốc gia Halimun Salak. Đánh dấu một trong những chiến dịch mạnh tay nhất của quốc đảo trong nhiều năm với lĩnh vực tài nguyên khoáng sản.
(VNF) - Khi mới 16 tuổi, Zames Chew bỏ ra 23 USD (khoảng 600.000 đồng) mua một tên miền trên Internet - quyết định ngẫu hứng mà chính anh không ngờ sẽ trở thành nền tảng cho sự nghiệp sau này. 9 năm trôi qua, khoản đầu tư nhỏ ấy đã dẫn đường để chàng trai 26 tuổi xây dựng Repair.sg, doanh nghiệp sửa chữa - dọn dẹp quy mô với doanh thu khoảng 1,3 triệu USD (33 tỷ đồng) mỗi năm.
(VNF) - Thị trường toàn cầu ghi nhận nhiều biến động trước kỳ vọng Fed hạ lãi suất. Trên thị trường tiền điện tử, Bitcoin phục hồi nhẹ nhưng vẫn tiềm ẩn rủi ro, gây thiệt hại hàng tỷ USD cho TT Trump. Thế giới cũng rung chuyển sau vụ cháy chung cư nghiêm trọng ở Hong Kong, phơi bày cuộc khủng hoảng nhà ở và BĐS trầm trọng ở Trung Quốc.
(VNF) - Các hãng hàng không Trung Quốc ra thông báo sẽ hủy hơn 900 chuyến bay tới Nhật Bản trong tháng 12, do căng thẳng ngoại giao giữa hai nước. Sự kiện này gây áp lực lớn lên các sân bay tại Nhật Bản, đồng thời tác động mạnh tới du lịch và kinh tế Tokyo với thiệt hại ước tính 1,2 tỷ USD.
(VNF) - Nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga Rosneft ngày 28/11 cho biết lợi nhuận ròng từ tháng 1 đến tháng 9 đã giảm 70% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 277 tỷ rúp (tương đương 3,57 tỷ USD), trong bối cảnh lãi suất cao, giá dầu giảm và đồng rúp mạnh hơn.
(VNF) - Giá bạc vượt mốc lịch sử khi chạm ngưỡng 55 USD/ounce, đánh dấu một giai đoạn tăng nóng hiếm thấy trên thị trường kim loại quý. Diễn biến này vừa phản ánh tình trạng thiếu hụt nguồn cung kéo dài, vừa cho thấy dòng vốn lớn tiếp tục đổ vào thị trường, củng cố kỳ vọng bạc sẽ bước vào chu kỳ tăng giá mạnh mẽ và bền vững trong nhiều năm tới.
(VNF) - Một gia đình Canada đã mất 1,6 triệu USD Bitcoin sau khi bị một nhóm nghi phạm đột nhập, trói giữ và cưỡng ép suốt nhiều giờ. Vụ việc không chỉ thu hút sự chú ý về mức độ bạo lực mà còn phản ánh xu hướng gia tăng các tấn công nhắm vào chủ sở hữu crypto, cảnh báo rủi ro với tài sản kỹ thuật số.
(VNF) - Thụy Sĩ từ lâu đã được xem là thiên đường của giới siêu giàu, nơi 300 cư dân giàu nhất sở hữu tổng tài sản lên tới 850 tỷ franc Thụy Sĩ (tương đương hơn 1.000 tỷ USD), theo tạp chí kinh doanh Bilanz. Tuy nhiên, vào ngày 30/11 tới, cử tri nước này sẽ bỏ phiếu về một loại thuế thừa kế mới đang gây chấn động trong cộng đồng tài phiệt.
(VNF) - CEO OpenAI Sam Altman muốn dùng AI để chữa ung thư, tỷ phú Elon Musk nói robot AI sẽ xóa đói giảm nghèo, còn Trung Quốc lại đặt mục tiêu thực tế hơn: vận hành các nhà máy tốt hơn bằng AI.
(VNF) - Airbus thông báo triệu hồi khẩn cấp trên toàn cầu 6.000 máy bay dòng A320 nguy cơ lỗi phần mềm do liên quan đến bão từ khiến dữ liệu điều khiển bay bị sai lệch.
(VNF) - Indonesia được cho là đang phản đối nỗ lực của Mỹ nhằm đưa cái gọi là điều khoản “thuốc độc” vào một thỏa thuận thương mại thuế quan đang được hai bên đàm phán, hãng tin Financial Times dẫn nguồn tin am hiểu quá trình thảo luận cho hay.
(VNF) - Gần 1/4 doanh nghiệp niêm yết tại Trung Quốc báo cáo lỗ ròng trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9, ghi nhận tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2002, trong bối cảnh công suất dư thừa và nhu cầu nội địa tiếp tục yếu ớt.
(VNF) - Cổ phiếu China Taiping Insurance Holdings từng lao dốc 8% trong phiên 27/11, khi lo ngại về khoản bảo hiểm hơn 200 triệu USD cho khu chung cư Hồng Kông – nơi xảy ra vụ hỏa hoạn khiến ít nhất 94 người thiệt mạng và gần 300 người mất tích.
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
