Phát biểu tại hội thảo kinh tế Việt Nam năm 2019 với chủ đề "Bứt phá từ những động lực tăng trưởng", TS Huỳnh Thế Du – Đại học Fullbright cho rằng đã đến lúc Việt Nam nên “quên kinh tế nhà nước”, bởi từ năm 2000 đến nay, khu vực này không tạo ra nhiều việc làm, không đóng góp nhiều vào ngân sách nhà nước cũng như GDP.
Hơn nữa, “nhìn rộng trên thế giới, tất cả các nước trở nên thịnh vượng và phát triển thì trụ cột của họ đều là kinh tế tư nhân”, TS Huỳnh Thế Du nói.
Mặc dù xác định kinh tế tư nhân là động lực tăng trưởng, là tương lai của kinh tế Việt Nam nhưng ông Du cũng cho biết vai trò của kinh tế tư nhân trong nền kinh tế hiện còn rất khiêm tốn: “Từ năm 2005 đến nay, kinh tế tư nhân (không bao gồm các hộ kinh doanh cá thể) chỉ chiếm khoảng 10% GDP”
“Ông làm ăn tốt nhất ở Việt Nam trong hơn 1 thập niên qua là các doanh nghiệp FDI. Điều này không vui chút nào. Tại sao trên sân nhà mà chúng ta làm không tốt?", ông Du đặt câu hỏi.
“Doanh nghiệp FDI người ta cũng chỉ nhìn trong ngắn hạn: nơi nào có lợi nhuận cao nhất thì tôi đến, không thì tôi chuyển đi”, ông Huỳnh Thế Du nói và nhấn mạnh khu vực này không thể là động lực tăng trưởng của Việt Nam.
Ông Huỳnh Thế Du chỉ ra 2 nguyên nhân khiến kinh tế tư nhân của Việt Nam chưa phát triển. Thứ nhất, trong một khoảng thời gian dài khu vực kinh tế tư nhân không được nhà nước coi là động lực phát triển mà ưu tiên lớn nhất là doanh nghiệp nhà nước, sau đó đến doanh nghiệp FDI. Thứ hai, các chính sách điều hành kinh tế của Việt Nam còn nhiều bất cập khiến cho tư duy đầu cơ ngắn hạn mạnh hơn tư duy đầu tư dài hạn.
Nghiên cứu sự phát triển của kinh tế Việt Nam hơn 4 thập niên vừa qua, ông Huỳnh Thế Du cho biết: “Cuối thập niên 1970 thì tư nhân không được làm kinh tế; cuối thập niên 1980 thì tư nhân được tự do quá mức dẫn đến khủng hoảng các hợp tác xã tín dụng; cuối thập niên 1990 kinh tế tư nhân thực sự khởi sắc nhưng có tình trạng các doanh nghiệp tư nhân lớn không chú trọng sản xuất kinh doanh mà chuyển sang đầu cơ tài sản, thậm chí lấy tiền ngân hàng đi đầu cơ tạo ra khủng hoảng; cuối những năm 2000 thì xuất hiện doanh nghiệp tư nhân thân hữu và lợi ích nhóm”.
Còn hiện nay, ông Huỳnh Thế Du cho rằng rủi ro của kinh tế Việt Nam chính là việc 1 số doanh nghiệp tư nhân lớn nhanh bất thường, hơn cả các chaebol của Hàn Quốc về tốc độ.
“Chúng tôi nghiên cứu chu kỳ khủng hoảng 10 năm thì 2019 là năm cực kỳ nhạy cảm, nhà nước cần đặc biệt chú ý đến các doanh nghiệp tư nhân cực lớn, có đầu tư ra ngoài ngành”, ông Du nhấn mạnh.
Vị chuyên gia của Đại học Fulbright cho rằng cần nhìn nhận vai trò của kinh tế tư nhân theo góc độ 2 mặt của tấm huy chương.
Kinh tế tư nhân là động lực của phát triển, “tuy nhiên, ở mặt bên kia, tất cả các cuộc khủng hoảng kinh tế xảy ra trên thế giới đều do tư nhân, do các cá nhân chạy theo mục tiêu ngắn hạn của mình và gây ra trục trặc”.
Theo TS Huỳnh Thế Du, khi các doanh nghiệp nhà nước gặp trục trặc thì có 2 chìa khoá để tình hình bớt trầm trọng. Thứ nhất là người ra quyết định khi đó không dám toàn quyền vì cơ chế ra quyết định có nhiều ràng buộc. Thứ 2 là công chúng nghĩ rằng dù sao cũng có nhà nước đứng đằng sau đỡ doanh nghiệp.
Nhưng doanh nghiệp tư nhân cực lớn nếu trong trạng thái rủi ro sẽ như con bạc khát nước. Ông đứng đầu sẽ sẵn sàng chơi tất tay. Người dân/công chúng sẽ nghĩ không có nhà nước đứng đằng sau đỡ. Đó chính là nguyên nhân khiến khủng hoảng trở nên trầm trọng.
“Nhìn lại cả quá trình phát triển sẽ thấy kinh tế Việt Nam rất mong manh, chỉ cần 1 vài doanh nghiệp cực lớn trục trặc sẽ ảnh hưởng đến toàn bộ nền kinh tế”, TS Du nói.
Ngoài ra, ở mặt bên kia của “tấm huy chương kinh tế như nhân”, theo TS Huỳnh Thế Du còn có vấn đề thân hữu và lợi ích nhóm.
“Nếu như trước đây thứ tự ưu tiên của Việt Nam là doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp FDI và cuối cùng là doanh nghiệp tư nhân thì bây giờ thứ tự ưu tiên có vẻ như đang là tư nhân thân hữu”.
TS Huỳnh Thế Du thẳng thắn: “Doanh nghiệp tư nhân bây giờ cũng chẻ ra làm 2 loại thân hữu và tư nhân làm ăn bình thường. Ưu tiên lớn nhất hiện là doanh nghiệp thân hữu còn tư nhân làm ăn bình thường thì ở bét bảng”.
Để phát huy mặt mạnh và giảm thiếu rủi ro của khu vực kinh tế tư nhân, TS Huỳnh Thế Du khuyến nghị nhà nước tạo thể chế minh bạch và môi trường kinh doanh, cạnh tranh bình đẳng với mọi doanh nghiệp.
Tags:
(VNF) - Theo TS. Nguyễn Sĩ Dũng, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng một siêu đô thị biển quy mô 20 – 25 triệu dân vào năm 2050. Siêu đô thị này có thể đóng góp GDP vùng từ 700 đến 1.000 tỷ USD, trở thành "cực tăng trưởng thế kỷ" mới của châu Á, đủ sức tương tác với các trung tâm hàng đầu như Singapore, Seoul hay Tokyo.
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Theo ông Nguyễn Văn Hậu - CEO NetVietTV, Chủ tịch VSBC, AI đang bùng nổ toàn cầu, nhưng tại Việt Nam, tỷ lệ người dùng AI đúng cách chưa tới 5%. Nguyên nhân không nằm ở “prompt chưa hay” mà ở chỗ chưa có tư duy hệ thống, thiếu chiến lược dữ liệu và dễ sa vào trào lưu FOMO.
(VNF) - Theo TS. Nguyễn Sĩ Dũng, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng một siêu đô thị biển quy mô 20 – 25 triệu dân vào năm 2050. Siêu đô thị này có thể đóng góp GDP vùng từ 700 đến 1.000 tỷ USD, trở thành "cực tăng trưởng thế kỷ" mới của châu Á, đủ sức tương tác với các trung tâm hàng đầu như Singapore, Seoul hay Tokyo.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
