30 năm đã trôi qua, kể từ khi ông Lê Đăng Doanh - khi ấy là chuyên gia của Tổng bí thư Nguyễn Văn Linh - tham dự vào cuộc đàm phán nối lại quan hệ Việt - Mỹ tại Bali, Indonesia.
Đó là một cuộc tọa đàm cấp cao không chính thức giữa Mỹ và Việt Nam, diễn ra trong bối cảnh hai nước vẫn tồn tại những căng thẳng, thù địch kéo dài từ sau năm 1975.
“Thời đó, hai bên căng thẳng đến mức phía Mỹ không chịu vào Việt Nam, còn phía Việt Nam cũng không chịu sang Mỹ để đàm phán. Hai bên đành chọn Indonesia làm nơi gặp mặt. Phái đoàn Việt Nam có các lãnh đạo cao cấp như Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Ngọc Phượng, Vụ trưởng Đặng Nghiêm Bái… Phía Mỹ có 2 thượng nghị sĩ, 3 hạ nghị sĩ cùng nhiều quan chức cao cấp của Bộ Ngoại giao; đáng chú ý, 1 thượng nghị sĩ trong số đó là con rể của cựu Tổng thống Lyndon B. Johnson.
“Buổi sáng, hai bên bắt đầu cuộc đàm phán bằng màn… tố tội nhau. Tình hình vô cùng bế tắc. Lúc đó mình bảo trời nóng lắm, hãy ra bể bơi họp tiếp. Ở bể bơi thì chỉ mặc đồ bơi, thế là hai bên không còn gầm ghè gì nhau nữa, dễ nói chuyện hơn rất nhiều. Lúc này, hai bên mới thật tâm hỏi nhau muốn gì…”, ông Doanh hồi tưởng.
Cuộc đàm phán bên bể bơi cuối cùng đã cho ra những kết quả tích cực. Hai bên đã đề ra những bước đi cần thiết để tiến tới bình thường hóa quan hệ ngoại giao, chẳng hạn như phía Việt Nam sẽ cố gắng hỗ trợ tìm kiếm người Mỹ mất tích tại Việt Nam, đổi lại phía Mỹ nới lỏng một phần lệnh cấm vận…
Cùng với hàng loạt nỗ lực quan trọng khác, Việt Nam và Mỹ đã đạt được trạng thái bình thường vào tháng 7 năm 1995, chính thức khép lại 20 năm căng thẳng, thù địch.
Nói về quan hệ Việt – Mỹ, TS Lê Đăng Doanh cho rằng những viên gạch đầu tiên của quan hệ hai nước phải được tính từ những năm 40 của thế kỉ trước, gắn với những hoạt động của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
“Năm 1944, một máy bay Mỹ bị bắn rơi, phi công Mỹ đã nhảy dù xuống vùng giải phóng của ta, Bác Hồ đã trao trả người phi công này cho phía Mỹ. Năm 1945, Bác cũng đã gửi thư cho Tổng thống Mỹ đề nghị thiết lập quan hệ ngoại giao, tuy nhiên mối quan hệ đã không được thiết lập”.
Theo ông Doanh, sau Chủ tịch Hồ Chí Minh, người góp công lớn thứ hai cho quan hệ Việt – Mỹ chính là Tổng bí thư Lê Duẩn.
“Ông Lê Duẩn, ngay khi chiến đấu giải phóng miền Nam, đã luôn nhắc đến việc chúng ta phải thiết lập quan hệ với Mỹ. Ngay sau khi chiến tranh kết thúc, Chính phủ Việt Nam cũng đã nhờ Liên Xô chuyển thông điệp tới Mỹ rằng Việt Nam muốn đặt mối quan hệ bình thường với Mỹ. Đáng tiếc là sau đó, dù hai bên có nhiều nỗ lực nhưng không đạt được kết quả như mong đợi”.
“Ông Duẩn luôn nhắc nhở rằng chúng ta là láng giềng của Trung Quốc, chúng ta không thể dời đi đâu được, vì vậy rất cần có quan hệ với Mỹ để tạo sự cân bằng chiến lược”, ông Doanh nói.
Nguyên Viện trưởng CIEM cho biết để đi được tới ngày bình thường hóa, Việt Nam đã bày tỏ thiện chí rất cao với Mỹ. Ví dụ như trong vấn đề trao trả tù binh Mỹ, thượng nghị sĩ John Kerry từng nghi ngờ phía Việt Nam giấu tù binh Mỹ trong hầm lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Để giải tỏa mối nghi này, Việt Nam sẵn sàng chấp thuận cho phía Mỹ vào kiểm tra trong hầm lăng.
Đáp lại, kể từ sau bình thường hóa, Mỹ cũng sẵn lòng hỗ trợ Việt Nam trong phát triển kinh tế, đồng thời thúc đẩy mối quan hệ để gìn giữ hòa bình và tự do hàng hải ở Biển Đông.
“Phía Mỹ đã giúp chúng ta tăng cường lực lượng cảnh sát biển, giao cho ta những tàu hải cảnh – là những tàu lớn nhất mà ta có. Tôi được biết sắp tới, Mỹ còn bàn giao một tàu hải cảnh nữa, họ cũng mời chuyên viên của ta sang đó để đào tạo”, ông Doanh cho hay.
Bình luận về tầm quan trọng của quan hệ Việt – Mỹ, ông Doanh nhấn mạnh: “Bình thường hóa quan hệ với Mỹ là quyết định có tính chiến lược, hết sức quan trọng để Việt Nam hội nhập”.
Ông Doanh cho rằng trong tương lai, quan hệ Việt – Mỹ sẽ trở nên khăng khít hơn. “Thương chiến Mỹ - Trung và đại dịch Covid-19 là các tác nhân ủng hộ cho quan hệ Việt – Mỹ. Qua một trận đại dịch, vị thế và lòng tin vào Trung Quốc đã giảm sút, trong khi đó Việt Nam lại nổi lên như một quốc gia an toàn, minh bạch. Đấy là điều kiện rất tốt để ta thu hút đầu tư.
“Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã lập hẳn tổ công tác để đón các tập đoàn lớn vào Việt Nam, đó là động thái rất đúng và kịp thời. Tuy vậy, để đón được đại bàng, chính phủ phải có những thủ tục đặc biệt. Chúng ta biết rằng không thể đối xử với các tập đoàn lớn như những nhà đầu tư nhỏ lẻ. Măt bằng sạch, nhân lực, ưu đãi… là những thứ cần được cung ứng, nếu không các tập đoàn sẽ chọn nơi khác, ví dụ như Ấn Độ”.
“Chúng ta và Mỹ không có những mâu thuẫn chiến lược, ngược lại chúng ta và họ chia sẻ lợi ích chiến lược với nhau. Tận dụng tốt mối quan hệ với Mỹ là một yếu tố quan trọng giúp Việt Nam hùng cường và có vị trí vững chắc, đảm bảo hòa bình, thịnh vượng”, ông Doanh bày tỏ.
Tags:
(VNF) - Theo TS. Nguyễn Sĩ Dũng, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng một siêu đô thị biển quy mô 20 – 25 triệu dân vào năm 2050. Siêu đô thị này có thể đóng góp GDP vùng từ 700 đến 1.000 tỷ USD, trở thành "cực tăng trưởng thế kỷ" mới của châu Á, đủ sức tương tác với các trung tâm hàng đầu như Singapore, Seoul hay Tokyo.
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Theo ông Nguyễn Văn Hậu - CEO NetVietTV, Chủ tịch VSBC, AI đang bùng nổ toàn cầu, nhưng tại Việt Nam, tỷ lệ người dùng AI đúng cách chưa tới 5%. Nguyên nhân không nằm ở “prompt chưa hay” mà ở chỗ chưa có tư duy hệ thống, thiếu chiến lược dữ liệu và dễ sa vào trào lưu FOMO.
(VNF) - Theo TS. Nguyễn Sĩ Dũng, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng một siêu đô thị biển quy mô 20 – 25 triệu dân vào năm 2050. Siêu đô thị này có thể đóng góp GDP vùng từ 700 đến 1.000 tỷ USD, trở thành "cực tăng trưởng thế kỷ" mới của châu Á, đủ sức tương tác với các trung tâm hàng đầu như Singapore, Seoul hay Tokyo.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
