Chuyên gia Fulbright: Dự án 4 con đường tại Thủ Thiêm rất bất hợp lý
Lê Nguyễn -
11/05/2018 12:57 (GMT+7)
(VNF) – TS Nguyễn Xuân Thành, Giám đốc Phát triển, giảng viên chính sách công của Đại học Fulbright Việt Nam, đã chỉ ra các điểm bất hợp lý trong cơ chế BT, chi phí xây dựng và giá trị quyền sử dụng đất tại dự án 4 con đường ở Khu đô thị mới Thủ Thiêm (quận 2, TP. HCM).
TS Nguyễn Xuân Thành
Ông Nguyễn Xuân Thành cho biết theo Hợp đồng BT, chủ đầu tư (Công ty Đại Quang Minh) sẽ xây 4 con đường tại Thủ Thiêm với tổng chi phí xây dựng tính vào năm 2013 là 8.265 tỷ đồng (nếu kể cả chi phí lãi vay và dự phòng lạm phát thì lên tới 12.182 tỷ đồng).
Đổi lại, Nhà nước sẽ thanh toán cho chủ đầu tư bằng giá trị quyền sử dụng đất được định giá vào năm 2013 là 12.491 tỷ đồng. Vì hưởng đất giá trị cao hơn chi phí xây dựng nên chủ đầu tư sẽ phải nộp vào ngân sách số tiền bằng đúng mức chênh lệch là 4.226 tỷ đồng (trong đó, 2.376 tỷ đồng đã nộp và 1.850 tỷ đồng sẽ nộp sau).
“Tìm đi tìm lại mà hợp đồng BT không thấy nói gì về lợi nhuận mà chủ đầu tư được hưởng. Nhìn vào phương thức thanh toán thì hiểu rằng toàn bộ giá trị quyền sử dụng đất mà chủ đầu tư được hưởng chỉ đủ để trang trải đúng cho chi phí xây dựng bỏ ra (và có cho chi phí lãi vay và dự phòng lạm phát). Hơn thế nữa, nếu chi phí quyết toán sau này thấp hơn con số 8.265 tỷ đồng thì chủ đầu tư cũng không được lợi, vì Nhà nước sẽ chỉ thanh toán tiền sử dụng đất theo con số quyết toán”, ông Thành nhận định.
“Nếu tin vào các con số và cam kết trong hợp đồng, thì cả bên A và bên B rất là vì dân, vì nước. Còn trong kinh tế thị trường thì chủ đầu tư chắc chắn phải có lợi nhuận. Mà nếu vậy thì lợi nhuận chỉ có thể có được nếu chi phí xây dựng thực tế thấp con số 8.265 tỷ đồng và/hay giá trị quyền sử dụng đất cao hơn con số 12.491 tỷ đồng”, ông Thành cho biết thêm.
Về chi phí xây dựng 4 con đường tại Thủ thiêm, ông Thành làm một phép tính: chia tổng mức đầu tư 12.182 tỷ đồng cho 11,9 km đường thì suất đầu tư sẽ là 1.023 tỷ đồng/km. “Con số này không phải là đắt nhất mà còn đắt hơn cả chi phí làm đường hầm (khoảng 40 triệu USD/km)”.
Tuy nhiên, nếu xét theo đúng như hợp đồng thì con số chi phí xây dựng làm căn cứ tính toán chỉ là 8.265 tỷ đồng. Như vậy, suất đầu tư là 695 tỷ đồng/km (33,3 triệu USD, thời giá năm 2013).
Dù vậy, ông Thành vẫn cho rằng “Có làm cầu và xử lý nền đất yếu cũng không đắt như vậy vì chi phí đền bù và giải tỏa thì dự án này không chịu”.
“Không biết khi hoàn thành trong thời gian tới đây, 4 con đường này sẽ được quyết toán thế nào để thể hiện cho sự hợp lý của suất đầu tư trên. Còn hiện tại, chi chí xây dựng dở dang của 4 con đường được tính là 4.248 tỷ đồng tại thời điểm 30/6/2017 khi chưa có kiểm toán, còn sau khi kiểm toán tại cùng thời điểm này thì là 2.776 tỷ đồng; và đến 31/12/2017 là 2.095 tỷ đồng”, ông Thành thông tin thêm.
Về giá trị quyền sử dụng đất tại Thủ Thiêm, Công ty Đại Quang Minh được hưởng 79ha khi đầu tư 4 con đường. Diện tích đất này được định giá 12.491 tỷ đồng, tức bình quân 15,6 triệu đồng/m2.
“Nếu căn cứ vào số này thì đúng là quá rẻ”, vị chuyên gia từ Fulbright bình luận
Theo giải thích từ phía chủ đầu tư, công ty không được kinh doanh hết diện tích 79ha đất được nhận. Theo đó, có 33,3ha là đất giao thông và công viên (312.500 m2 đất giao thông và 17.900 m2 đất công viên). Đất trường học, nhà văn hóa và bến du thuyền có diện tích 10,7 ha (71.356 m2 đất trường học, nhà văn hóa và bến du thuyền 35.221 m2).
Còn lại, đất ở, đất thương mại và đất dịch vụ tổng hợp có tổng diện tích 36,1 ha (chính xác là 361.249 m2).
“Để có được con số tổng 12.491 tỷ đồng thì 36,1ha đất này được định giá 31,3 triệu đồng/m2, tương đương hay cao hơn một chút so với đất nằm ngay ngoài khu đô thị Thủ Thiêm được giao dịch lúc đó. Lập luận nói rằng cho sự hợp lý của giá đất đó là do đất chưa có hạ tầng đầy đủ.
“Nhưng đây là cái vòng tạo lợi nhuận lớn cho chủ đầu tư: tiền đất phải trả được định trong bối cảnh chưa có hạ tầng; biết chắc là sẽ có hạ tầng trong tương lai gần; tiền làm hạ tầng cuối cùng là do nhà nước chịu”, ông Thành nhận xét.
Giải thích về chi phí xây dựng 4 con đường, ông Trần Bá Dương, Chủ tịch Công ty Đại Quang Minh, nói:
“Các chuyên gia có thể căn cứ trên nguyên tắc chung nhưng ở đây họ quên rằng chúng tôi phải xử lý nền đất yếu. Đây là giải pháp tốn nhiều chi phí nhất vì khối lượng vật liệu từ cát, xi măng, cọc nhồi giá rất cao với khối lượng lớn. Chúng tôi cũng phải đầu tư toàn bộ hạ tầng kỹ thuật được ngầm hóa toàn bộ từ điện, viễn thông, cấp thoát nước...
“Ngoài ra, còn có 11 cây cầu, trong đó có 2 cầu cạn có chiều dài 1,8 km và một cây cầu dầm thép bắc qua hầm vượt sông Sài Gòn có chiều dài 100 m; một cây cầu vượt qua Quảng trường trung tâm rộng 55 m vượt nhịp 38 m (sử dụng bê tông siêu cường lực UHPC) đảm bảo cho các lễ hội duyệt binh, diễu hành... Đó là chưa kể chi phí về lãi suất, trượt giá.
“Nếu nói 4 tuyến đường này đắt thì cũng phải chấp nhận vì quá trình thi công có nhiều chi tiết phải xử lý đã đội giá thành lên rất cao. Quá trình này kỳ công mà không ai hình dung ra được phải làm từng mét vuông một và mất rất nhiều thời gian chi phí rất nhiều”.
(VNF) - Đề cập tới mối quan hệ giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp, Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty luật ANVI cho rằng, hiện nay chúng ta đang yêu cầu các hộ kinh doanh quy mô lớn phải thực hiện sổ sách, kê khai thuế phức tạp như doanh nghiệp. Nếu đã phải làm y hệt như vậy thì chuyển thành doanh nghiệp còn hơn. Do đó, cần sửa luật để tạo ra một mô hình trung gian, tạm gọi là “doanh nghiệp hộ kinh doanh”.
(VNF) - Theo các chuyên gia, muốn đạt tăng trưởng 10%/năm, Việt Nam cần một hệ thống tín dụng tăng tốc chưa từng có, với quy mô tín dụng dự kiến tăng gấp đôi trong 5 năm.
(VNF) - Theo TS Lê Xuân Nghĩa, nói người dân tích trữ vàng gây hại cho nền kinh tế là thiếu cơ sở. Đồng thời, không thể yêu cầu người dân “đừng mua vàng” bằng những khẩu hiệu suông.
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương
(CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng,
nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn
và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh
thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu
cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng
thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao
đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Đề cập tới mối quan hệ giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp, Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty luật ANVI cho rằng, hiện nay chúng ta đang yêu cầu các hộ kinh doanh quy mô lớn phải thực hiện sổ sách, kê khai thuế phức tạp như doanh nghiệp. Nếu đã phải làm y hệt như vậy thì chuyển thành doanh nghiệp còn hơn. Do đó, cần sửa luật để tạo ra một mô hình trung gian, tạm gọi là “doanh nghiệp hộ kinh doanh”.
(VNF) - Sau gần 3 năm thi công, tuyến cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn đang bước vào giai đoạn nước rút cuối cùng sẵn sàng cho lễ khánh thành dự kiến diễn ra vào ngày 19/12 tới đây.