Lời giải cho bài toán thanh toán không dùng tiền mặt
Sử dụng tài khoản viễn thông thanh toán thay tiền mặt (MobiMoney) là xu hướng triển khai chung của thế giới. Theo đó, thuê bao của các nhà mạng và công ty nội dung số được nạp tiền chung tài khoản viễn thông để thanh toán khi mua hàng hóa cũng như các dịch vụ thanh toán trực tuyến khác.
Với cơ cấu dân số trẻ và độ phủ sóng rộng khắp của viễn thông, Việt Nam đang có những thuận lợi nhất định để tiến tới một xã hội tiên tiến không sử dụng tiền mặt.
Theo Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng, cho phép tài khoản viễn thông thanh toán mua hàng hoá sẽ giải quyết bài toán thanh toán không dùng tiền mặt đến 100% người dân, nhưng lại thách thức ngân hàng. Vấn đề của Chính phủ là có dám chấp nhận các mô hình kinh doanh mới này hay không. Nếu dám chấp nhận nhưng lại là người sau cùng chấp nhận thì cũng không có giá trị nhiều.
Trên thực tế, tài khoản viễn thông hiện đang dùng để thanh toán các dịch vụ viễn thông và các dịch vụ giá trị gia tăng trên nền mạng viễn thông. Tài khoản viễn thông có vùng phủ xấp xỉ 100% dân số trong khi tài khoản ngân hàng chỉ có độ phủ 30-40%. Do đó, việc cho phép tài khoản viễn thông thanh toán mua hàng hoá sẽ tránh được nguy cơ các đối tác nước ngoài vào Việt Nam chiếm lĩnh thanh toán điện tử.
Trong "Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam giai đoạn 2016- 2020" đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt cũng nêu rõ mục tiêu thúc đẩy thanh toán điện tử trong thương mại điện tử: 100% các siêu thị, trung tâm mua sắm và cơ sở phân phối hiện đại có thiết bị chấp nhận thẻ và cho phép người tiêu dùng thanh toán không dùng tiền mặt khi mua hàng; 70% các đơn vị cung cấp dịch vụ điện, nước, viễn thông và truyền thông chấp nhận thanh toán hóa đơn của các cá nhân, hộ gia đình qua các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt; 50% cá nhân, hộ gia đình ở các thành phố lớn sử dụng phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt trong mua sắm, tiêu dùng.
Sử dụng tài khoản viễn thông thanh toán thay tiền mặt sẽ giúp việc thanh toán của người tiêu dùng trở nên dễ dàng và đơn giản hơn, có thể thanh toán mọi lúc, mọi nơi với các thiết bị di động được kết nối internet, mà không phải chuyển tiền, tiền mặt hoặc quẹt thẻ.
Sự tham gia của các mạng viễn thông trong công cuộc đẩy mạnh thanh toán không tiền mặt, trước sự "mở đường" của Thủ tướng, sẽ dễ dàng hơn và đây có thể xem là một cú huých cho sự phát triển thanh toán điện tử tại Việt Nam trong giai đoạn mới này.
Nhiều doanh nghiệp viễn thông đã sẵn sàng
Nhiều doanh nghiệp viễn thông tại Việt Nam đề xuất sử dụng tài khoản viễn thông thanh toán thay tiền mặt
Liên quan đến việc cho phép dùng tài khoản viễn thông để thanh toán, lãnh đạo Tập đoàn VNPT đã đề xuất với Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ về việc cho phép đơn vị này triển khai dịch vụ Mobile Money, đồng thời khẳng định, VNPT đã sẵn sàng triển khai dịch vụ Mobile Money.
“Chúng tôi đã sẵn sàng để triển khai dịch vụ Mobile Money về vốn, thậm chí đã đủ vốn điều lệ để thành lập một ngân hàng”, Chủ tịch Hội đồng Thành viên VNPT Trần Mạnh Hùng chia sẻ.
Lãnh đạo VNPT nhận định, với tình hình triển khai dịch vụ tài chính số hiện nay thì MobiMoney là một giải pháp mới để hỗ trợ chuyển đổi số và là một trong những cấu phần quan trọng của cách mạng công nghiệp 4.0. Các nhà mạng sẽ chứng minh được vai trò quan trọng của mình khi triển khai dịch vụ MobiMoney.
Trước đó, tại buổi làm việc của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Bộ TT&TT vào giữa năm 2018, cả ba nhà mạng lớn gồm VNPT, Viettel và MobiFone cũng đã có kiến nghị cho phép dùng thẻ cào viễn thông để thanh toán các dịch vụ nội dung số.
Trong đó, Tập đoàn Viettel đề nghị Chính phủ và Bộ TT&TT sớm có chính sách cho phép các doanh nghiệp viễn thông tham gia vào các khâu trong thanh toán điện tử. Phía VNPT đề nghị Chính phủ cần sớm có chính sách cho doanh nghiệp viễn thông tham gia vào lĩnh vực thanh toán điện tử. Trên thế giới đã thúc đẩy thanh toán không tiền mặt từ rất lâu, ở Việt Nam triển khai khá chậm, bởi vì để thanh toán không dùng tiền mặt thì người dân cần có tài khoản ngân hàng, việc phổ cập dịch vụ ngân hàng tới 100% dân số là khá khó khăn. Trong khi các nhà mạng có kênh thẻ cào phủ rất rộng, nếu sử dụng tài khoản viễn thông để thanh toán một số dịch vụ sẽ tiện lợi.
Còn về phía MobiFone, doanh nghiệp này đề nghị cần có hành lang chính thức để cho các doanh nghiệp khác sử dụng thẻ cào viễn thông trong thanh toán. Các dịch vụ cốt lõi viễn thông đang chững lại và giảm xuống trong mấy năm gần đây, các nhà mạng đang trông chờ vào phát triển sang nội dung số và công nghệ thông tin.
Theo lập luận của đại diện các doanh nghiệp viễn thông, việc thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam những năm qua diễn ra khá chậm, trong khi thế giới đã đi trước từ rất lâu. Nguyên nhân do muốn thanh toán không dùng tiền mặt người dân cần phải có tài khoản ngân hàng. Ước tính khoảng 70-80% dân số chưa được tiếp cận với thanh toán điện tử qua điện thoại. Vì vậy, với độ phủ gần 100% dân số, việc áp dụng thanh toán không dùng tiền mặt bằng tài khoản viễn thông sẽ trở nên khả thi đặc biệt cho những chi tiêu nhỏ lẻ.
