Hàng giả tràn lan: Doanh nghiệp mất tiền, quốc gia mất uy tín
Tiểu Vy -
06/07/2025 12:00 (GMT+7)
(VNF) - Hàng giả len lỏi từ xa xỉ phẩm đến hàng thiết yếu, âm thầm gặm mòn doanh thu, bào mòn động lực đầu tư, làm mất hình ảnh và xói mòn niềm tin quốc tế đối với nền kinh tế quốc gia. Cuộc chiến chống hàng giả chưa có hồi kết, nhưng lại là điều kiện sống còn để giữ sức khỏe của nền kinh tế.
Hàng giả len lỏi từ xa xỉ phẩm đến hàng thiết yếu
Nhiều thương hiệu nội địa và quốc tế đã mất nhiều năm xây dựng, giờ lại đối mặt làn sóng hàng giả tràn lan, từ thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, quần áo, giày dép đến linh kiện điện tử. Sản phẩm giả ngày càng tinh vi, khó phân biệt bằng mắt thường.
Đáng lo ngại, không chỉ mặt hàng xa xỉ mà cả hàng thiết yếu như nước mắm, cà phê, thuốc chữa bệnh, phân bón cũng bị làm giả. Niềm tin người tiêu dùng suy giảm, doanh nghiệp mất dần thị phần ngay trên chính “sân nhà”.
Một ví dụ điển hình là ngành hàng xa xỉ nơi nhiều thương hiệu toàn cầu vẫn bị làm giả nghiêm trọng tại Việt Nam. Ông Nguyễn Thuận Đạt - Giám đốc điều hành Công ty Thời trang và Mỹ phẩm Duy Anh (thuộc Tập đoàn IPPG), chia sẻ, hàng giả không chỉ tràn lan mà còn bày bán công khai, nhất là trên thương mại điện tử và mạng xã hội. IPPG hiện phân phối hơn 130 thương hiệu quốc tế như Rolex, Cartier, Franck Muller, Burberry, Versace, D&G, Nike... Thế nhưng người tiêu dùng vẫn dễ dàng mua hàng nhái với giá chỉ bằng 10–30% hàng thật.
Ông Đạt cho biết, doanh nghiệp chính hãng thiệt hại ít nhất 15 -20% doanh thu, chưa kể chi phí lớn để thuê luật sư, truyền thông, kiểm tra thị trường. Tình trạng này làm suy giảm niềm tin quốc tế, ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định đầu tư dài hạn của nhiều thương hiệu lớn.
Không riêng gì hàng xa xỉ, nhiều sản phẩm cao cấp mang bản sắc Việt cũng thành “mồi” cho hàng giả. Như yến sào Khánh Hòa một thương hiệu lâu năm cũng bị làm nhái tràn lan. Theo ông Huỳnh Đức Trọng, Giám đốc Công ty Yến sào Khánh Hòa, thị trường hiện có hơn 100 nhãn yến sào tự xưng “Khánh Hòa”. Khi kiểm tra, hàng giả chỉ cần tạm rút khỏi quầy, hôm sau lại bán tiếp.
Nguy hiểm hơn, sản phẩm giả còn len lỏi tới cả bệnh viện. Có bệnh nhân đang điều trị vẫn mua phải yến giả, ảnh hưởng trực tiếp sức khỏe.
Ngành sữa cũng không ngoại lệ. Đại diện Thế giới Sữa cho biết sữa là mặt hàng ảnh hưởng trực tiếp sức khỏe trẻ em, nhưng hàng giả vẫn tồn tại vì đánh vào tâm lý thích quà tặng, ham giá rẻ. Có những sản phẩm bán kèm quà tặng giá trị, khiến nhiều phụ huynh mờ mắt mà quên kiểm tra nguồn gốc.
Chính vì vậy, các doanh nghiệp buộc phải tự tìm cách bảo vệ khách hàng, hướng tới mục tiêu giúp người tiêu dùng trở thành “người tiêu dùng thông thái”, biết phát hiện, tố giác hàng giả.
Cuộc tháo chạy của hàng giả
Thời gian gần đây, một số đường dây sản xuất, gia công hàng giả khi bị triệt phá lại nhanh chóng “hồi sinh” dưới tên thương hiệu khác, hoặc tẩu tán hàng tồn bằng cách đổ bỏ lén lút.
Tại TP.HCM, nhiều lô thực phẩm chức năng bị vứt bỏ thành đống trên bãi đất trống ven đường Nguyễn Văn Linh. Nhiều sản phẩm như cao nhân sâm Homramin Ginseng (sản xuất 15/1/2025, hạn dùng 15/1/2028), Vitamin Pharvita Plus (sản xuất 10/6/2024, hạn dùng 10/6/2027), Ginlobin Citicolin Omega 3 (sản xuất 10/6/2024, hạn dùng 10/6/2027) nằm la liệt, cùng nhiều thực phẩm chức năng dành cho trẻ em cũng bị bỏ đi.
Thực phẩm chức năng được đổ đống tại bãi đất trống trên đường Nguyễn Văn Linh, huyện Bình Chánh - Ảnh: NGỌC KHẢI
Ngày 10/6, người dân phát hiện đống rác đổ trộm tại lô đất trống trên đường Xuân Thiều 21 (Đà Nẵng) chứa nhiều vỉ thuốc nên báo cơ quan chức năng kiểm tra. Khi lực lượng quy tắc đô thị đến, ngoài thuốc còn có hàng trăm vỏ chai màu nâu sẫm, móp méo, không nhãn mác, buộc trong bao nilon, nằm lẫn với xà bần và rác thải sinh hoạt. Ngoài ra, nhiều bao nilon chứa vỉ thuốc còn nguyên, trên vỉ in tên "Cetecocenzitax 25mg", hạn dùng đến tháng 8/2026.
Theo UBND phường Hòa Hiệp Nam (quận Liên Chiểu, Đà Nẵng), bước đầu xác minh số thuốc bị đổ trộm thuộc diện tiêu hủy của Công ty cổ phần Dược trung ương 3 (trụ sở tại quận Hải Châu, Đà Nẵng).
Hàng nghìn thỏi son bị vứt la liệt ven đường Cienco 5 sáng 21-6 - Ảnh: Người dân chụp lại
Ngày 21/6, tại tuyến đường Cienco 5, xã Mỹ Hưng (huyện Thanh Oai, Hà Nội), người dân tiếp tục phát hiện hàng nghìn thỏi son chất đống ven đường. Các thỏi son vẫn còn nguyên tem, hộp giấy, chưa qua sử dụng, nằm rải rác trên bãi rác. Nhiều người dừng xe chụp ảnh, chia sẻ lên mạng xã hội, thậm chí thu gom mang về. Theo ghi nhận, số son này thuộc nhiều thương hiệu, trong đó nổi bật là Black Rouge, một hãng mỹ phẩm Hàn Quốc được giới trẻ Việt ưa chuộng. Việc những thỏi son còn nguyên, chưa bóc tem bị bỏ ven đường khiến dư luận hoài nghi về nguồn gốc và mục đích thực sự.
Năm 2024, cơ quan chức năng đã phát hiện hơn 47.000 vụ việc liên quan đến hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng; chỉ 4 tháng đầu 2025 đã phát hiện hơn 30.000 vụ, trong đó hơn 1.400 vụ bị khởi tố hình sự.
Đại biểu Quốc hội Tô Văn Tám cảnh báo: Hàng giả, hàng nhái không chỉ đe dọa tính mạng người dân mà còn gây thất thu ngân sách, làm xói mòn niềm tin vào hàng hóa Việt. Hàng trăm nghìn sản phẩm giả – nhất là thực phẩm, thuốc chữa bệnh – vẫn được bày bán công khai nhiều năm nay.
Gần đây, Bộ Công an cũng triệt phá nhiều đường dây làm giả thực phẩm chức năng, có vụ còn liên quan cán bộ cấp bộ. Đáng lo hơn, mạng xã hội ngày càng tiếp tay cho hàng giả qua livestream, quảng cáo trá hình, có cả người nổi tiếng tham gia, khiến việc phân biệt thật giả với người tiêu dùng ngày càng khó.
Mới đây, Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ đạo, những cái gì là thực phẩm, những cái gì là thuốc chữa bệnh tuyệt đối không được để giả. Bởi vì nó ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe con người.
Giải pháp không chỉ nằm ở luật
Cuộc chiến chống hàng giả cần sự vào cuộc đồng bộ. Luật cần mạnh tay hơn, mức phạt nặng, có thể tịch thu, đóng cửa vĩnh viễn với cơ sở vi phạm, mở rộng khởi tố hình sự với hành vi làm giả thực phẩm, dược phẩm.
Với sự bùng nổ thương mại điện tử, Bộ Công Thương đang hoàn thiện Luật Thương mại điện tử mới, siết chặt quản lý người bán livestream, sàn thương mại điện tử và các hành vi gian lận trực tuyến. Dự thảo sẽ sớm trình Quốc hội.
Ngoài ra, cần tăng quyền kiểm tra, giám sát cho địa phương, tăng cường thanh tra liên ngành, rà soát hành vi kinh doanh hàng giả qua không gian mạng. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần đầu tư công nghệ truy xuất, tem chống giả, mã hóa sản phẩm, kiểm soát chuỗi phân phối chặt chẽ, liên kết cùng nhau để lập mặt trận chung chống hàng giả thay vì tự bảo vệ đơn lẻ.
Người tiêu dùng cũng là mắt xích quan trọng. Tẩy chay hàng giả, cảnh giác, báo cáo vi phạm là tuyến phòng thủ đầu tiên. Một cộng đồng người tiêu dùng thông minh chính là “tường rào” chặn hàng giả ngay từ gốc.
Lòng tin không thể ban hành bằng luật, cũng không dựng được bằng truyền thông ngắn hạn. Chống hàng giả, về bản chất, là cuộc chiến lâu dài để giành lại niềm tin – với thị trường, nhà đầu tư và chính người dân.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương
(CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng,
nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn
và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh
thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu
cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng
thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao
đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Theo ông Nguyễn Văn Hậu - CEO NetVietTV, Chủ tịch VSBC, AI đang bùng nổ toàn cầu, nhưng tại Việt Nam, tỷ lệ người dùng AI đúng cách chưa tới 5%. Nguyên nhân không nằm ở “prompt chưa hay” mà ở chỗ chưa có tư duy hệ thống, thiếu chiến lược dữ liệu và dễ sa vào trào lưu FOMO.
(VNF) - Các chaebol Hàn Quốc sử dụng đòn bẩy tài chính rất cao trong thời kỳ phát triển công nghiệp và cao hơn đáng kể Vingroup của Việt Nam hiện nay - vốn cũng đang dồn lực phát triển mảng công nghiệp.
(VNF) - Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, việc đánh giá khu vực kinh tế tư nhân hiện nay còn nhiều bất cập khi “gộp chung” doanh nghiệp lớn, nhỏ và hộ kinh doanh để tính toán, từ đó đưa ra kết luận năng suất và hiệu quả thấp.
(VNF) - GS.TS Lê Anh Tuấn – Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Bách khoa Hà Nội nhấn mạnh, để phát triển công nghệ chiến lược và thương mại hóa kết quả nghiên cứu, Việt Nam cần một mô hình hợp tác chặt chẽ giữa nhà nước, viện – trường và doanh nghiệp, trong đó đào tạo nhân lực chất lượng cao là nền tảng then chốt, tạo ra đội ngũ đủ năng lực triển khai chính sách, vận hành công nghệ, và đưa sản phẩm nghiên cứu ra thị trường.
(VNF) - Theo các chuyên gia, Việt Nam cần xây dựng một “sandbox” đủ lớn và thể chế tài chính chuẩn quốc tế để thu hút nhà đầu tư chiến lược, củng cố năng lực pháp lý và thúc đẩy hội nhập tài chính toàn cầu.
(VNF) - 80 năm qua, nông nghiệp Việt Nam đã chứng minh chân lý “phi nông bất ổn” khi vừa là trụ đỡ kinh tế, vừa tạo nên những bước ngoặt đưa kinh tế Việt Nam vươn ra thế giới.
(VNF) - Việt Nam đang chứng kiến sự bùng nổ đầu tư vào lĩnh vực giáo dục. Với quy mô hơn 25 triệu học sinh, sinh viên trên toàn quốc trong năm học 2024 - 2025 và tỷ lệ trường mầm non ngoài công lập vượt trội hơn công lập. Lĩnh vực này không chỉ thu hút dòng vốn trong nước mà còn luồng vốn quốc tế lớn, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục quốc dân.
(VNF) - PGS.TS Nguyễn Hồng Sơn - Phó Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương cho rằng: "Đây có thể coi là thời điểm không thể chậm trễ hơn phải khắc phục những thiếu hụt kể trên, khơi dậy sức mạnh của khu vực kinh tế tư nhân, góp phần thực hiện thành công mục tiêu chiến lược phát triển đất nước đến năm 2030 và 2045 đã được đề ra"
(VNF) - Để kinh tế tư nhân thực sự phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới, PGS.TS Trần Đình Thiên cho rằng: Việt Nam cần một “cuộc đổi mới lần hai”. Theo đó, chỉ với một thể chế minh bạch, môi trường bình đẳng và cơ chế khuyến khích đổi mới sáng tạo, khu vực tư nhân mới có thể phát huy đầy đủ vai trò “động lực quan trọng nhất” của nền kinh tế.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Tuyến đường Bạch Đằng tiếp tục dẫn đầu bảng giá đất tại Đà Nẵng trong dự thảo bảng giá đất mới, với 350 triệu đồng/m2, dự kiến áp dụng từ ngày 1/1/2026.
