Chiều 8/12, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự thảo nghị quyết về cơ chế, chính sách phát triển năng lượng quốc gia 2026 - 2030, với nội dung được đại biểu quan tâm trong dự thảo là Chính phủ đề xuất bổ sung quy định về khuyến khích doanh nghiệp và tư nhân tham gia nghiên cứu, đầu tư phát triển điện hạt nhân mô đun nhỏ (SMR).
Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh (đoàn Lâm Đồng) cho biết Việt Nam đang bước vào giai đoạn chuyển đổi năng lượng sâu rộng, trong khi nhu cầu về năng lượng để đáp mục tiêu tăng trưởng cao liên tục ngày càng cấp thiết. Điều này đòi hỏi chúng ta phải có những lựa chọn chiến lược dài hạn, trong đó, điện hạt nhân SMR là một công nghệ đáng cân nhắc và phù hợp với điều kiện Việt Nam hiện nay.
Theo đại biểu, điện hạt nhân SMR có ưu thế quy mô linh hoạt, công suất vừa và nhỏ, dễ triển khai hơn, thời gian xây dựng ngắn hơn, đảm bảo an toàn cao và đã được tích hợp để thay thế dần các nguồn điện than cũ hoặc bổ sung công suất nền ổn định cho điện lưới quốc gia.
Hiện nay, nhiều quốc gia trên thế giới đã thương mại hóa công nghệ điện hạt nhân này. Mỹ, Canada, Pháp, Anh không chỉ thúc đẩy khu vực tư nhân tham gia mà còn xem đây là động lực để đổi mới công nghệ. Một số quốc gia châu Á có điều kiện tương đồng với Việt Nam cũng đang lựa chọn SMR cho các khu vực hạ tầng yếu như hải đảo, vùng sâu, vùng xa.
Nữ đại biểu bày tỏ quan điểm đồng tình với quy định khuyến khích doanh nghiệp khu vực nhà nước và tư nhân tham gia nghiên cứu, đầu tư phát triển điện hạt nhân SMR như trong dự thảo, bởi đã mở ra một cơ chế linh hoạt hơn rất nhiều so với cách tiếp cận truyền thống. Điện hạt nhân trước đây gần như chỉ do Nhà nước đảm nhận, quy mô dự án lớn, thời gian đầu tư dài và yêu cầu kỹ thuật rất cao. Với SMR, cách tiếp cận mới cho phép huy động sáng tạo kỹ thuật, tăng khả năng nội địa hóa và chủ động công nghệ.
Đại biểu phân tích lĩnh vực này đòi hỏi nguồn lực lớn, công nghệ cao, chuỗi cung ứng dài hạn. Nếu chỉ dựa vào ngân sách nhà nước thì không thể tạo được hệ sinh thái công nghiệp hạt nhân hiện đại. Việc huy động doanh nghiệp nhà nước cùng doanh nghiệp tư nhân sẽ giúp đa dạng hóa nguồn lực, chia sẻ rủi ro và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.
Bên cạnh đó, nhiều nước đã chứng minh mô hình công – tư mang lại hiệu quả cao. Doanh nghiệp tư nhân có động lực đầu tư, tiếp cận công nghệ nhanh, còn doanh nghiệp nhà nước giữ vai trò dẫn dắt, bảo đảm an ninh – an toàn và định hướng chiến lược. Sự kết hợp này giúp rút ngắn thời gian nghiên cứu, thử nghiệm và triển khai dự án.
Ngoài ra, khuyến khích doanh nghiệp nghiên cứu và đầu tư SMR cũng đồng nghĩa mở ra cơ hội hình thành ngành công nghiệp chế tạo mô-đun trong nước, tạo việc làm chất lượng cao và nâng vị thế khoa học – công nghệ của Việt Nam trong chuỗi giá trị hạt nhân toàn cầu.
Tuy nhiên, đại biểu Trịnh Thị Tú Anh cho rằng, phát triển SMR phải đi kèm với điều kiện: an toàn – trách nhiệm – minh bạch. Điện hạt nhân luôn đòi hỏi những tiêu chuẩn cao nhất về an toàn, an ninh và quản lý rủi ro. Việc khuyến khích doanh nghiệp tham gia không có nghĩa là “mở cửa hoàn toàn”.
Từ đó, đại biểu kiến nghị, một là, cần xây dựng khung pháp lý riêng cho SMR, bao gồm cấp phép thiết kế, thẩm định công nghệ, giám sát vận hành và kiểm soát chất thải phóng xạ. Hai là, yêu cầu năng lực tài chính, năng lực công nghệ, và trách nhiệm môi trường rõ ràng đối với mọi doanh nghiệp tham gia, bảo đảm Nhà nước giữ vai trò kiểm soát cuối cùng. Ba là, triển khai thận trọng, có lộ trình, bắt đầu từ dự án nghiên cứu – thử nghiệm – trình diễn, đánh giá kỹ tác động xã hội và môi trường, lấy ý kiến cộng đồng một cách minh bạch.
“Khuyến khích không phải là buông lỏng, mà là tạo hành lang để những chủ thể có năng lực thực sự phát triển công nghệ mới, trong khi Nhà nước giữ vai trò điều tiết và giám sát tối cao”, đại biểu Trịnh Thị Tú Anh nhấn mạnh.
Đồng tình quan điểm này, đại biểu Nguyễn Thị Lan (đoàn Hà Nội) nhận định việc lựa chọn công nghệ điện hạt nhân mô-đun nhỏ trong giai đoạn hiện nay là phù hợp. Tuy nhiên, mục tiêu trước mắt chủ yếu là phục vụ nghiên cứu, đào tạo nhân lực và từng bước làm chủ công nghệ chứ chưa thể kỳ vọng ngay vào hiệu quả kinh tế ngắn hạn.
Từ nhận định đó, đại biểu cũng cho rằng giai đoạn đầu cần có vai trò dẫn dắt của Nhà nước. "Rất khó thu hút khu vực tư nhân khi suất đầu tư lớn, thời gian thu hồi vốn dài và rủi ro cao", đại biểu phân tích.
Đại biểu kiến nghị cách tiếp cận cần thận trọng, sau khi Việt Nam tích lũy đủ kinh nghiệm, kiểm soát tốt an toàn, hoàn thiện khung pháp lý và làm chủ công nghệ cốt lõi, lúc đó mới từng bước mở rộng quy mô để thu hút tư nhân. Lộ trình đi từ mô đun nhỏ đến mô đun lớn là phù hợp với thông lệ quốc tế và điều kiện thực tiễn của Việt Nam.
Cùng góc nhìn cần thận trọng khi đầu tư phát triển điện hạt nhân SMR, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) nhấn mạnh đây là lĩnh vực tiềm ẩn nguy cơ cao về an toàn tính mạng và tài sản người dân nếu xảy ra sự cố. Do đó, đại biểu đề nghị bước đầu chỉ nên cho phép thực hiện thí điểm.
Ngoài ra, đại biểu cho rằng quy định khuyến khích doanh nghiệp Nhà nước và tư nhân tham gia nghiên cứu đầu tư như hiện tại còn quá chung chung, cơ quan soạn thảo cần làm rõ hơn nội dung này.
Tags:
(VNF) - Để huy động được nhà đầu tư tư nhân tham gia dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, Chính phủ cho rằng cần một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt liên quan đến hỗ trợ tài chính, tín dụng, miễn thuế...
(VNF) - Tuần làm việc cuối cùng của kỳ họp 10 - kỳ họp cuối nhiệm kỳ, Quốc hội sẽ bấm nút thông qua số lượng luật, nghị quyết lớn và có thể xem là 'kỷ lục'.
(VNF) - Nhiều chính sách tiền lương tác động đến hàng triệu công chức, viên chức, người lao động sẽ có hiệu lực ngay từ đầu năm 2026.
(VNF) - Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, có 20/34 địa phương đạt tốc độ tăng trưởng từ 8% trở lên, trong đó đáng chú ý 6 tỉnh, thành phố đạt mức tăng trưởng trên 10%.
(VNF) - Bão lũ năm nay đã gây thiệt hại nặng nề, ước tính lên tới 97.000 tỷ đồng. Trước thực tế này, chính sách giảm lãi suất 2% cho các khoản tín dụng được triển khai, hỗ trợ nông dân và doanh nghiệp nông nghiệp.
(VNF) - Nói đến ông Đỗ Quang Hiển là người hâm mộ thể thao Việt Nam luôn nghĩ đến một ông bầu đầu tư bóng đá đã 20 năm, nhưng không có nhiều người biết ông cũng đầu tư vào bóng bàn đến… 18 năm!
(VNF) - Lần đầu tiên, doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ được đưa vào đánh giá bền vững thông qua bộ chỉ số riêng trong Chương trình CSI 2025, đánh dấu bước mở rộng quan trọng của VCCI nhằm lan tỏa phát triển bền vững tới toàn bộ hệ sinh thái doanh nghiệp Việt Nam.
(VNF) - Giải bóng đá Báo chí các tỉnh, thành là sân chơi dành riêng cho những người làm báo – nơi các phóng viên, nhà báo gặp gỡ, giao lưu và gắn kết qua tinh thần thể thao trung thực và đồng đội. Năm nay, Câu lạc bộ Báo chí Nghệ Tĩnh là đơn vị đăng cai tổ chức.
(VNF) - Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết thời gian qua, dù đã triển khai các dự án điện gió, điện mặt trời, thủy điện, nhưng nhìn chung nguồn cung vẫn chưa thể đáp ứng đủ đảm bảo cho yêu cầu đi lên công nghiệp hóa, hiện đại hóa của đất nước.
(VNF) - Nhóm đối tượng lừa đảo tại Campuchia nhằm vào công dân Việt Nam ở trong nước bằng hình thức kêu gọi đầu tư vào các dự án giả mạo của Vingroup, Doji với quy mô đặc biệt lớn.
(VNF) - Một số ĐBQH đề nghị có biện pháp ràng buộc các nền tảng xuyên biên giới trả phí bản quyền, chia sẻ doanh thu với báo chí.
(VNF) - Lâm Đồng ghi nhận mưa lớn xuất hiện trở lại sau vài ngày nắng ngắn ngủi khiến đèo Mimosa và các đèo khác lại sạt lở nghiêm trọng. Cơ quan chức năng đang tập trung lực lượng, phương tiện khắc phục các sự cố sạt lở trên các đèo để sớm lưu thông trở lại.
(VNF) - Học sinh Hà Nội sẽ phải tạm dừng học trực tiếp nếu chỉ số chất lượng không khí VN_AQI vượt ngưỡng 301 mức “nguy hại”.
(VNF) - Trong bối cảnh Việt Nam đặt mục tiêu hình thành các cực tăng trưởng mới, nhiều chuyên gia cho rằng TP. HCM đang bước vào giai đoạn có tính bản lề để tiệm cận mô hình “siêu đô thị” của khu vực.
(VNF) - Tổng giám đốc Tập đoàn Phúc Hoàng Nguyên Nguyễn Đình Nam bị bắt tạm giam để điều tra về hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
(VNF) - Phó chủ tịch thường trực UBND TP. Hà Nội Dương Đức Tuấn vừa ký, ban hành kế hoạch số 325 về khắc phục tình trạng ngập úng tại thủ đô.
(VNF) - Công ty cổ phần Tân Tân xuất phát điểm là cơ sở chế biến đậu phộng chiên, rồi xây nhà máy, lập công ty. Doanh nghiệp nổi tiếng với món đậu phộng thương hiệu Tân Tân bị cáo buộc trốn thuế lên gần 3,5 tỷ đồng.
(VNF) - Chiều 3/12, Chính phủ đã trình Quốc hội dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị quyết số 98 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. HCM.
(VNF) - Công ty TNHH Tập đoàn Sơn Hải được Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng số 1 chọn làm nhà đầu tư thực hiện dự án cao tốc Tân Phú - Bảo Lộc.
(VNF) - Một cuộc khảo sát tư nhân cho thấy hoạt động dịch vụ của Trung Quốc tăng trưởng với tốc độ yếu nhất trong 5 tháng. Đây có thể xem là một dấu hiệu nữa cho thấy nhu cầu tiêu dùng chậm chạp đang khiến bức tranh tăng trưởng của nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới thêm phần u ám.
(VNF) - UBND phường Cửa Nam (TP. Hà Nội) vừa triển khai hệ thống wifi miễn phí tại các điểm du lịch và không gian công cộng trên địa bàn.
(VNF) - "Ông trùm" cầm đầu đường dây tổ chức đánh bạc và đánh bạc dưới hình thức cá độ bóng đá hàng nghìn tỷ đồng là Hoàng Tạ Minh Cường, sinh năm 1995.
(VNF) - Hơn 146.000 người đã nghỉ việc theo chính sách, chế độ đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và lực lượng vũ trang trong thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy.
(VNF) - GreenFeed Việt Nam ghi nhận lợi nhuận sau thuế 1.716 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm 2025, tăng 2,5 lần so với cùng kỳ. Dù tăng gấp đôi vốn điều lệ, công ty vẫn do nhóm cổ đông ngoại chi phối.
(VNF) - Để huy động được nhà đầu tư tư nhân tham gia dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, Chính phủ cho rằng cần một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt liên quan đến hỗ trợ tài chính, tín dụng, miễn thuế...
(VNF) - Đà Nẵng đã sử dụng một phần khối nhà 8 tầng thuộc Công viên phần mềm số 2 làm trụ sở tạm của Trung tâm tài chính quốc tế và các cơ quan, tổ chức liên quan.
