Máy bay 'made in China': Tự chủ hay vẫn cần công nghệ phương Tây?
(VNF) - Trung Quốc đang nỗ lực phát triển máy bay thân rộng để cạnh tranh với Airbus và Boeing. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng kế hoạch này không tránh khỏi phải phụ thuộc vào sự hợp tác với các nhà quản lý và nhà cung cấp phương Tây.
Tham vọng phá vỡ thế độc quyền của Airbus, Boeing
Trung Quốc từ lâu đã ấp ủ tham vọng biến ngành hàng không toàn cầu thành thị trường “ABC”: phá vỡ thế độc quyền của Airbus (A) và Boeing (B) với sự gia nhập của các máy bay phản lực đẳng cấp thế giới của Trung Quốc (C – China).
Chiến lược đó đã được triển khai hiệu quả khi Tập đoàn máy bay thương mại nhà nước Trung Quốc (COMAC) đã nhận được đơn đặt hàng cho hàng trăm máy bay thân hẹp C909 và C919.

Hiện nay, nhà sản xuất máy bay Trung Quốc đang tăng cường kế hoạch mở rộng đội bay của mình bằng cách phát triển các mẫu máy bay thân rộng mới.
COMAC dường như đang tập trung cao độ vào việc sản xuất các tàu bay có khả năng thực hiện các chuyến bay đường dài, một nỗ lực không chỉ được thúc đẩy bởi nhu cầu thị trường mà còn bởi các yếu tố chính trị và chiến lược.
Ông David Yu, giáo sư tại Đại học New York Thượng Hải chuyên về tài chính hàng không, cho biết: "Giống như Mỹ và châu Âu, Trung Quốc có nhiều lý do để phát triển và vận hành máy bay thân rộng trong nước, phản ánh vị thế và tham vọng của mình”.
COMAC được thành lập vào năm 2008 với sứ mệnh hiện thực hóa chiến lược hàng không dài hạn của Bắc Kinh, khi giới lãnh đạo Trung Quốc tin rằng đất nước cần một bộ máy bay hoàn chỉnh để thể hiện năng lực sản xuất tiên tiến của mình.
Và các giám đốc điều hành của COMAC đã nhấn mạnh rằng việc triển khai nhanh chóng C919 trong vài năm qua chỉ đánh dấu những bước đầu tiên của một dự án lớn hơn nhiều, khi công ty chuyển từ việc chế tạo máy bay phản lực một lối đi sang các mẫu máy bay lớn hơn, tinh vi hơn.
Ông Wei Yingbiao, lúc đó là phó tổng giám đốc COMAC, hiện là giám đốc điều hành tại một doanh nghiệp nhà nước khác, đã nhắc lại quan điểm này một lần nữa tại một diễn đàn ở Cáp Nhĩ Tân vào tháng 12 năm ngoái.
“Chúng tôi đang để mắt đến các máy bay thân rộng C929 và C939, đang trong giai đoạn thiết kế. Ngoài ra, chúng tôi cũng đang hình dung ra các thế hệ mới trong tương lai, bao gồm các loại máy bay sử dụng nhiên liệu điện, hydro và hybrid”, ông Wei cho biết.
C929 có thể chở tới 440 người và có phạm vi hoạt động là 12.000km - tương đương khoảng cách từ Thượng Hải đến New York (Mỹ). Theo báo cáo, nó sẽ ngang bằng với Boeing 787 Dreamliner và Airbus A350 về một số chỉ số hiệu suất.

Các nguyên mẫu cho máy bay phản lực mới hiện đang được phát triển. Các nhà cung cấp trong nước được cho là sẽ bắt đầu vận chuyển một số thành phần lớn, bao gồm phần giữa thân máy bay đầu tiên, cho dự án vào năm 2027.
Chiếc C939 lớn hơn, với thông số kỹ thuật vẫn đang được phác thảo, được dự đoán sẽ có kích thước gần bằng Boeing 777 và 747.
Có “thoát ly” được công nghệ phương Tây?
Mặc dù COMAC vẫn chưa cam kết ngày giao hàng, nhưng nhà sản xuất kỳ vọng rằng C929 và C939 có thể được phát triển trong khung thời gian ngắn hơn so với các máy bay thân rộng đầu tiên của Boeing và Airbus.
Boeing bắt đầu sản xuất máy bay phản lực lớn đầu tiên của mình (dòng máy bay 747 mang tính biểu tượng, vào những năm 1960) khi ngành hàng không tại Mỹ đang bước vào thời kỳ hoàng kim. Máy bay được đưa vào sử dụng vào năm 1970, 13 năm sau khi máy bay thân hẹp đầu tiên của Boeing, mẫu 707, được ra mắt.
Nhưng Airbus chỉ mất chưa đầy 10 năm từ khi hình thành ý tưởng đến khi sản xuất thử nghiệm để tạo ra mẫu máy bay thân rộng đầu tiên, A300, và đưa vào hoạt động vào năm 1974.
C929 lần đầu tiên được hình thành vào năm 2016 như một dự án liên doanh Trung - Nga, sau đó được gọi là CR929. Mặc dù Nga sau đó đã rút lui.

Một nguồn tin giấu tên tại Shanghai Aircraft Manufacturing, công ty con của COMAC, cho biết: "Chắc chắn bạn không cần phải bắt đầu lại từ đầu, vì CR929 đã cung cấp nền tảng rồi".
“Việc thiết kế máy bay thân rộng ngày nay dễ hơn so với thời điểm Boeing mới bắt đầu vào những năm 1960. Có những thiết kế, thành phần và đối tác hoàn thiện mà COMAC có thể xem xét”, nguồn tin cho hay.
Nhưng các nhà phân tích cảnh báo rằng COMAC có thể phải vượt qua một số trở ngại địa chính trị khó khăn để đưa máy bay thân rộng của mình cất cánh. Mặc dù căng thẳng bên ngoài khó có thể ngăn cản công ty theo đuổi tham vọng của mình, nhưng chúng có thể làm phức tạp thêm tình hình.
Đặc biệt, khả năng thương mại của các máy bay thân rộng mới của COMAC có thể phụ thuộc vào thái độ của các cơ quan giám sát nước ngoài, vì công ty này không thể chỉ dựa vào các chuyến bay đường dài trong nước.
Ông Eric Lin, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu Trung Quốc tại UBS ở Hong Kong, cho biết cần phải có nhu cầu đi lại đường dài mạnh mẽ trong địa phận Trung Quốc và nhu cầu du lịch nước ngoài mạnh mẽ để C929 và C939 thành công.
“Bạn cần phải có sự gia tăng trong hoạt động du lịch ra nước ngoài của Trung Quốc để khuếch đại nhu cầu đó. Và điều đó có nghĩa là các cơ quan quản lý nước ngoài sẽ cần phải chấp thuận cho các chuyến bay quốc tế”, ông Lin cho hay.
Trung Quốc có một số nhu cầu trong nước đối với máy bay thân rộng khi các hãng vận tải Trung Quốc triển khai chúng trên các tuyến đường đông đúc như Bắc Kinh - Quảng Châu và Bắc Kinh - Thượng Hải.
Trong báo cáo tháng 8, Boeing dự đoán rằng đội bay thương mại của Trung Quốc sẽ tăng gấp đôi vào năm 2043, nghĩa là nước này sẽ cần mua thêm 1.575 máy bay thân rộng mới.
COMAC cũng có thể phụ thuộc vào sự hỗ trợ từ các hãng hàng không nhà nước của Trung Quốc, những hãng đã đặt hàng rất lớn cho C919 và dự kiến sẽ tiếp tục làm như vậy cho các máy bay chở khách nội địa trong tương lai. Vào tháng 11/2024, Air China đã được xác nhận là khách hàng ra mắt cho C929.

Nhưng thị trường quốc tế vẫn sẽ rất quan trọng. COMAC có thể triển khai máy bay thân rộng trong nước và sau đó "bắt đầu bán ra nước ngoài cho các nước đang phát triển là đồng minh của Trung Quốc và không cần sự chứng thực của phương Tây", ông Grant cho biết.
Tuy nhiên, ông nói thêm rằng cách tiếp cận này sẽ không cho phép COMAC chiếm được thị phần thống lĩnh của Airbus và Boeing trong thời gian tới.
Và công ty Trung Quốc này sẽ tiếp tục phải phụ thuộc vào phương Tây theo nhiều cách khác nữa.
C929 và C939 gần như chắc chắn sẽ sử dụng động cơ do các nhà cung cấp phương Tây sản xuất, vì các giải pháp thay thế trong nước vẫn chưa đạt tiêu chuẩn. Điều này có thể khiến chúng dễ bị rủi ro chính trị.
Thỏa thuận nhập khẩu động cơ C919 với các nhà cung cấp phương Tây bao gồm CFM International, một liên doanh Pháp - Mỹ, đã được ký kết vào năm 2011. Nhưng tình hình chính trị toàn cầu đã thay đổi kể từ đó và "C929 và C939 có thể phải đối mặt với nhiều bất ổn hơn nữa", ông Richard Aboulafia, giám đốc điều hành của Aerodynamic Advisory có trụ sở tại Mỹ cho biết.
Aboulafia cho biết: “Trong tương lai, phương Tây có thể coi ngành hàng không của Trung Quốc là ngành quân sự - dân sự kép, điều này có thể tác động tới việc xin chấp thuận sử dụng động cơ phương Tây cho các mẫu máy bay mới nếu môi trường chính trị và thương mại có những thay đổi sâu sắc hơn”.
Giáo sư David Yu cho rằng Trung Quốc đã có các thông số thiết kế hiện có để phát triển máy bay thân rộng, nhưng căng thẳng chính trị giữa Trung Quốc và phương Tây có thể làm chậm tiến độ sản xuất và giao hàng C929 của công ty, trong khi C939 còn chậm hơn nữa.
Máy bay ‘made in China’: Thế lực đáng gờm mới trong ngành hàng không toàn cầu
Trung Quốc tạo đột phá: Công bố chip quang học nhanh hơn Nvidia 100 lần
(VNF) - Các nhà khoa học Trung Quốc vừa công bố một con chip điện toán quang học có hiệu năng vượt trội hơn phần cứng trí tuệ nhân tạo (AI) hàng đầu của Nvidia hơn 100 lần về cả tốc độ xử lý lẫn hiệu quả năng lượng, đặc biệt trong các tác vụ AI tạo sinh như tổng hợp hình ảnh và sản xuất video.
Một cổ phiếu tăng 55.000% sau 149 phiên trần liên tiếp
(VNF) - Đằng sau danh xưng cổ phiếu có hiệu suất tốt nhất thế giới là một bài học đắt giá cho những nhà đầu tư chạy theo lợi nhuận “nóng” từ làn sóng AI.
Mỹ lại thách thức 'lằn ranh đỏ' của Trung Quốc?
(VNF) - Mỹ tiếp tục phê duyệt gói bán vũ khí kỷ lục cho Đài Loan trị giá 11,1 tỷ USD, bao gồm nhiều khí tài tấn công chủ lực. Động thái được xem là thách thức trực diện “lằn ranh đỏ” của Trung Quốc và có nguy cơ thổi bùng căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
TT Trump tuyên bố 'hút' 18 nghìn tỷ USD cho Mỹ, nền kinh tế được 'giải cứu' chỉ sau vài tháng
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump tự hào tuyên bố khoản đầu tư kỷ lục 18 nghìn tỷ USD đang đổ vào nước Mỹ. “Chỉ trong vài tháng, nền kinh tế của chúng ta đã đi từ trạng thái tệ nhất lên tốt nhất”, ông Trump phát biểu.
China Vanke trước 'giờ G': Nguy cơ vỡ nợ làm 'rung chuyển' bất động sản Trung Quốc
(VNF) - Khi nhà phát triển bất động sản China Vanke bước vào cuộc họp mang tính sống còn với các chủ sở hữu trái phiếu vào ngày 18/12, giới đầu tư đang chuẩn bị tinh thần cho những biến động tiếp theo của lĩnh vực bất động sản Trung Quốc. Đáng chú ý, cho đến nay vẫn chưa có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy nhà nước sẽ can thiệp bằng các gói cứu trợ.
Kinh tế khó khăn, người trẻ Trung Quốc cạnh tranh 1 suất 'bát cơm sắt'
(VNF) - Một số lượng kỷ lục những người trẻ Trung Quốc có trình độ học vấn cao đang đổ xô vào các công việc nhà nước để tìm kiếm sự ổn định. Xu hướng này diễn ra trong bối cảnh nền kinh tế Trung Quốc đối mặt nhiều khó khăn, làm suy giảm triển vọng việc làm trong khu vực tư nhân.
Tàu siêu tốc nhanh hơn máy bay: Trung Quốc tiến gần ‘điều không tưởng’
(VNF) - Trong một thế giới nơi tốc độ ngày càng trở thành thước đo của tiến bộ, Trung Quốc đang nỗ lực phá vỡ những giới hạn của ngành giao thông vận tải với một phương tiện có thể khiến cả máy bay phản lực cũng không “đua” kịp. Đó là T-Flight – một loại tàu điện từ (maglev) được thiết kế để đạt tốc độ lên tới 965 km/h, bỏ xa tốc độ bay hành trình trung bình của nhiều máy bay thương mại đường dài.
Trung Quốc xây ‘siêu đập thuỷ điện’ 168 tỷ USD lớn nhất thế giới
(VNF) - Cách bờ biển đông dân cư của Trung Quốc hàng trăm dặm, tại một khúc quanh gấp khúc của con sông hẻo lánh thuộc dãy Himalaya, một dự án cơ sở hạ tầng được xem là tham vọng nhất của Bắc Kinh đang dần thành hình.
Thế giới sắp xuất hiện tỷ phú 1.000 tỷ USD đầu tiên
(VNF) - Tỷ phú giàu nhất thế giới Elon Musk đang tiến rất gần tới cột mốc chưa từng có: trở thành tỷ phú nghìn tỷ USD.
Một đồng tiền 'mất phanh' giữa vòng xoáy trừng phạt
(VNF) - Phiên giao dịch ngày 16/12 ghi nhận đồng rial của Iran rơi xuống mức thấp kỷ lục hơn 1,3 triệu rial đổi 1 USD. Diễn biến này không chỉ phản ánh một cú sốc tỷ giá mang tính thời điểm, mà còn cho thấy những rạn nứt sâu sắc trong nền kinh tế Iran sau nhiều năm chịu trừng phạt kéo dài.
EU 'mắc kẹt' trước kế hoạch tịch thu tài sản Nga
(VNF) - Liên minh châu Âu (EU) đang đối mặt hàng loạt rào cản pháp lý và bất đồng chính trị khi cân nhắc tịch thu khối tài sản Nga bị phong tỏa để hỗ trợ Ukraine.
'Làn sóng' tỷ phú Trung Quốc sinh hàng chục con tại Mỹ qua mang thai hộ
(VNF) - Ngày càng nhiều tỷ phú Trung Quốc âm thầm có hàng chục đứa con sinh ra tại Mỹ thông qua mang thai hộ. Hiện tượng này làm lộ rõ những khoảng trống pháp lý, sự dịch chuyển dòng tiền xuyên biên giới cùng các thách thức ngày càng lớn đối với chính sách quốc tịch và cơ chế giám sát của Mỹ.
Sau 'cơn sốt' 2025, bạc có còn hấp dẫn trong năm 2026?
(VNF) - Sau nhiều năm bị xem như phiên bản ít nổi bật hơn của vàng, bạc có màn tái xuất mạnh mẽ trong năm2025. Sự kết hợp của nguồn cung toàn cầu thắt chặt, nhu cầu công nghiệp bùng nổ, cùng sự tham gia của giới đầu tư qua ETF đang khiến bạc trở thành một trong những mặt hàng có tính cấu trúc thú vị nhất trên thị trường thế giới.
Xuất hiện tỷ phú 600 tỷ USD đầu tiên trên thế giới
(VNF) - Việc SpaceX chuẩn bị phát hành cổ phiếu ra công chúng (IPO) đang trở thành cú hích lớn nhất đối với khối tài sản của Elon Musk, đưa ông chính thức trở thành người đầu tiên trên thế giới chạm mốc 600 tỷ USD tài sản ròng. Đây được xem là thương vụ IPO tiềm năng lớn nhất lịch sử, và là canh bạc mang tính bước ngoặt của thị trường vốn toàn cầu vào tương lai hạ tầng không gian.
JPMorgan chuyển hướng đầu tư vào tiền điện tử
Tập đoàn tài chính JPMorgan Chase đang tiến sâu hơn vào lĩnh vực tài sản số với việc triển khai quỹ thị trường tiền tệ token hóa dựa trên công nghệ chuỗi khối (blockchain).
Báo động rửa tiền qua tài sản số
Sự bùng nổ của stablecoin đặt ra thách thức đối với hệ thống giám sát tài chính toàn cầu khi bị khai thác để rửa tiền và giúp dòng tiền né tránh kiểm soát.
Nga 'phản đòn' EU, đòi bồi thường 230 tỷ USD
(VNF) - Ngân hàng trung ương Nga cho biết họ đang yêu cầu Euroclear bồi thường 230 tỷ USD, đồng thời Điện Kremlin đưa ra lời cảnh báo cứng rắn về việc sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga để hỗ trợ Ukraine.
Điều gì đang 'níu chân' kinh tế Trung Quốc?
(VNF) - Doanh số bán lẻ của Trung Quốc tăng trưởng với tốc độ yếu nhất kể từ đại dịch Covid-19, trong khi đầu tư tiếp tục suy giảm, cho thấy những rủi ro ngày càng lớn đối với nền kinh tế sau nhiều tháng trì trệ.
Trả tiền để được ôm: Cách phụ nữ trẻ Trung Quốc giải tỏa căng thẳng
(VNF) - Ngày càng nhiều phụ nữ trẻ ở Trung Quốc sẵn sàng chi từ 20 đến 50 nhân dân tệ (tương đương 3–7 USD) để được những người đàn ông gọi là “man mums” ôm trong vòng 5 phút, giúp giải tỏa căng thẳng và cảm giác cô đơn.
Sau vàng và bạc, một kim loại quan trọng phá kỷ lục giá
(VNF) - Năm nay, giá đồng tăng vọt, liên tiếp thiết lập các mức kỷ lục mới. Đà tăng này được dự báo sẽ tiếp tục kéo dài sang năm 2026.
Than đá và bài toán tài chính nan giải của Trung Quốc
(VNF) - Than đá là trụ cột bảo đảm tăng trưởng, việc làm và ổn định xã hội của Trung Quốc trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, khi Bắc Kinh thúc đẩy chuyển đổi năng lượng và giảm phát thải, việc loại bỏ than đá trở thành một bài toán tài chính – ngân sách phức tạp, ảnh hưởng đến hàng triệu việc làm, tài sản công và sự ổn định của nhiều địa phương phụ thuộc vào than.
'Bão' phá sản toàn cầu năm 2025: Khi những ông lớn lần lượt gục ngã
(VNF) - Làn sóng phá sản doanh nghiệp lan rộng trong năm 2025, từ các tập đoàn hàng chục tỷ USD tại Mỹ và châu Âu đến hàng trăm nghìn doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường ở các nền kinh tế mới nổi như Việt Nam. Điều đáng chú ý là không chỉ các doanh nghiệp nhỏ yếu, mà nhiều thương hiệu lâu đời, từng được xem là "quá lớn để sụp đổ", cũng không thoát khỏi vòng xoáy khủng hoảng.
CEO Nvidia đã ‘xoay chuyển cục diện’ tại Nhà Trắng như thế nào?
(VNF) - CEO Nvidia Jensen Huang đã từng bước xoay chuyển lập trường của Nhà Trắng, mở đường cho việc xuất khẩu chip AI tiên tiến sang Trung Quốc. Động thái này phản ánh vai trò ngày càng lớn của Nvidia trong các tính toán chiến lược về công nghệ, thương mại và an ninh của Mỹ.
Ứng viên Chủ tịch Fed lộ diện, hai tên tuổi được giới đầu tư toàn cầu kỳ vọng
(VNF) - Sau khi Cục Dự trữ Liên bang (Fed) giảm lãi suất thêm 25 điểm vào tuần trước, sự chú ý của giới đầu tư và thị trường tài chính ngay lập tức chuyển sang việc lựa chọn Chủ tịch Fed tiếp theo. Báo cáo mới nhất từ Nhà Trắng cho thấy TT Trump đang cân nhắc hai ứng viên sáng giá là Kevin Hassett và Kevin Warsh.
Những chiếc 'bồn cầu vàng' và một góc nhìn về kinh tế Trung Quốc
(VNF) - Trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng suy yếu, các trung tâm thương mại ở Trung Quốc tìm cách thu hút khách bằng những “chiêu trò” gây tò mò như nhà vệ sinh có đàn piano hay bồn cầu bằng vàng. Câu hỏi đặt ra là liệu các biện pháp mang tính bề nổi này có thể giải quyết được tận gốc bài toán tiêu dùng hay không.
Trung Quốc tạo đột phá: Công bố chip quang học nhanh hơn Nvidia 100 lần
(VNF) - Các nhà khoa học Trung Quốc vừa công bố một con chip điện toán quang học có hiệu năng vượt trội hơn phần cứng trí tuệ nhân tạo (AI) hàng đầu của Nvidia hơn 100 lần về cả tốc độ xử lý lẫn hiệu quả năng lượng, đặc biệt trong các tác vụ AI tạo sinh như tổng hợp hình ảnh và sản xuất video.
Diện mạo mới của Sân bay Vinh sau gần nửa năm đóng cửa để nâng cấp
(VNF) - Sau 5 tháng tạm ngưng hoạt động để nâng cấp, sửa chữa, sân bay Vinh sẽ khai thác trở lại vào ngày 19/12 với diện mạo mới và "điểm nhấn" công nghệ hiện đại giúp hành khách có trải nghiệm tốt hơn.


































































