Metro Nhổn - ga Hà Nội lại 'đội vốn' gần 2.000 tỷ, chủ đầu tư lý giải nguyên nhân
Anh Hùng -
14/09/2022 14:04 (GMT+7)
(VNF) - Theo Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội, có 7 nguyên nhân chính dẫn đến việc điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án đường sắt đô thị thành phố Hà Nội, đoạn Nhổn - ga Hà Nội, tăng từ 32.910 tỷ đồng lên thành 34.826 tỷ đồng.
Tổng mức đầu tư dự án metro Nhổn - ga Hà Nội sẽ tăng thêm 1.916 tỷ đồng nếu được thông qua.
Vừa qua, UBND thành phố Hà Nội đã có tờ trình gửi HĐND thành phố về việc thông qua nghị quyết điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án tuyến đường sắt đô thị thí điểm thành phố Hà Nội, đoạn Nhổn – ga Hà Nội. Theo đó, UBND thành phố đã đề xuất điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án từ 32.910 tỷ đồng lên 34.826 tỷ đồng. Nguồn vốn bổ sung cho phần tăng thêm sử dụng từ ngân sách nhà nước.
Theo báo cáo của Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội (chủ đầu tư dự án), có 3 nguyên nhân làm giảm tổng mức đầu tư (giảm 6.266,1 tỷ đồng), gồm: cập nhật giá trị các công việc trong tổng mức đầu tư theo giá trị công việc hoàn thành, giá trị hợp đồng/phụ lục hợp đồng; thay đổi chế độ chính sách (tỷ lệ dự phòng, thuế) và các quy định của nhà nước liên quan đến việc xác định và quản lý chi phi (điều chỉnh chi phí GPMB, bảo hiểm...) và điều chỉnh do thực hiện kết luận của Thanh tra và Kiểm toán Nhà nước.
Trong khi đó, có 4 nguyên nhân tăng tổng mức đầu tư (tăng thêm 8.182,15 tỷ đồng), gồm: sự biến động của tỷ giá quy đổi trong quá trình thanh toán khối lượng thực hiện dự án; điều chỉnh khối lượng công việc hợp đồng (VR); việc chậm trễ tiến độ dẫn đến gia hạn thời gian thực hiện các gói thầu và bổ sung chi phi (EOT); bổ sung các công việc còn thiếu do không lường trước (chi phi pháp lý, ban xử lý tranh chấp, trọng tài kinh tế...).
Từ các nguyên nhân trên đã dẫn đến tổng mức đầu tư dự án tăng thêm 1.916 tỷ đồng.
Theo đơn vị chủ đầu tư, sự biến động của tỷ giá quy đổi trong quá trình thanh toán khối lượng thực hiện dự án đã làm chi phí tổng mức đầu tư dự án tăng thêm 158,76 tỷ đồng.
Chủ đầu tư cho biết căn cứ quyết định số 4007/QĐ-UBND ngày 28/6/2013 của UBND thành phố Hà Nội về việc phê duyệt điều chỉnh dự án, trong đó quy định tỷ giá được tính tại thời điểm thẩm tra tổng mức đầu tư vào quý IV/2011 là 1 euro = 27.992 đồng, tỷ giá này được sử dụng tính toán, điều chỉnh cơ cấu tổng mức đầu tư tại Quyết định 198/QĐ-ĐSĐT-KTTĐ ngày 29/9/2020 của Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội.
Tuy nhiên trên thực tế, khi thanh toán khối lượng hoàn thành cho các nhà thầu thì tỷ giá áp dụng là tỷ giá tại thời điểm thanh toán, do vậy dẫn đến sự thay đổi về giá trị đối với các cấu phần sử dụng vốn ODA trong tổng mức đầu tư của dự án.
Nguyên nhân tiếp theo làm tăng tổng mức đầu tư là điều chỉnh khối lượng công việc hợp đồng (VR), tăng thêm 1.341,17 tỷ đồng. Theo Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội, trong quá trình thực hiện thực tế, do các yếu tố như hạ tầng kỹ thuật, vật cản không lường trước, khí hậu, thời tiết... Các biện pháp thi công và thiết kế cần điều chính phủ hợp hơn cho phù hợp với thực tế và thiên về tính an toàn cho công trình.
Bên cạnh đó, do đặc thù dự án có 9 gói thầu có giao diện chặt chẽ với nhau, quá trình phát triển thiết kế của các gói thầu thiết bị hệ thống (hợp đồng thiết kế - thi công) dẫn đến sửa đổi bổ sung các gói thầu liên quan; phương án vận hành tuyển thành hai giai đoạn phù hợp với tình hình thực hiện thực tế (đoạn ngầm chậm trễ nhiều do vướng mắc giải phóng mặt bằng) nên cần có một số điều chỉnh về kỹ thuật. Những điều chỉnh, thay đổi này có ảnh hưởng đáng kể đến khối lượng công việc thực hiện của dự án.
Đáng chú, nguyên nhân làm tăng tổng mức đầu tư lớn nhất là việc chậm trễ tiến độ dẫn đến gia hạn thời gian thực hiện các gói thầu và bổ sung chi phí (EOT), tăng thêm 6.325,1 tỷ đồng.
Theo lý giải của Ban Quản lý, trong quá trình thực hiện dự án, do gặp nhiều khó khăn vướng mắc như chậm giải phóng mặt bằng, hạ tầng kỹ thuật, giao diện giữa các gói thầu, sự khác biệt giữa quy định của hợp đồng FIDIC và pháp luật hiện hành, việc bố trí vốn không đáp ứng yêu cầu của dự án, hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn, định mức đơn giá vật tư thiết bị chuyên ngành đường sắt đô thị, dịch bệnh Covid-19 trong 2 năm 2020 và 2021... dẫn đến dự án chậm tiến độ, kéo dài thời gian thực hiện và bổ sung chi phi do kéo dài thời gian thực hiện các hợp đồng.
Đối với nguyên nhân là bổ sung các công việc còn thiếu do không lường trước (chi phi pháp lý, ban xử lý tranh chấp, trọng tài kinh tế...), chủ đầu tư cho biết dự án metro Nhổn – ga Hà Nội là một dự án có quy mô lớn, phức tạp, lần đầu tiên được thực hiện tại Việt Nam, trong khi các quy định của pháp luật hiện hành, các quy chuẩn tiêu chuẩn chưa đồng bộ và bao phủ hết, kinh nghiệm thực tiễn triển khai chưa có. Dự án được ký kết với hầu hết các nhà thẩu nước ngoài theo mẫu hợp đồng quốc tế FIDIC.
Quá trình thực hiện dự án gặp nhiều vướng mắc, khó khăn đặc biệt là công tác giải phóng mặt bằng dẫn đến kéo dài thời gian thực hiện và khiếu nại, tranh chấp với các nhà thầu. Do đó, cần bổ sung các cấu phần tư vấn pháp lý để hỗ trợ chủ đầu tư trong việc bảo vệ quyền lợi đối với các tranh chấp, bổ sung chi phí, ban xử lý tranh chấp, trọng tài quốc tế để sẵn sàng sử dụng cho các tình huống tranh chấp xảy ra. Thực tế đối với các dự án tương tự trên thế giới cũng như các dự án lớn khác ở Việt Nam đều có các cấu phần này.
Nguyên nhân này đã làm tăng tổng mức đầu tư dự án thêm 357,12 tỷ đồng.
Dự án đường sắt đô thị thí điểm thành phố Hà Nội, đoạn Nhổn - ga Hà Nội là dự án thí điểm lần đầu thực hiện tại Việt Nam, có quy mô lớn, công nghệ hiện đại, phức tạp, việc thống nhất chủ trương triển khai dự án cần có ý kiến của nhiều Bộ, ngành, cần có cơ chế đặc thù của Thủ tướng Chính phủ cho phép sử dụng báo cáo nghiên cứu tiền khả thi làm cơ sở đàm phán, ký kết nghị định thư vay vốn, đặc biệt là khó khăn trong lựa chọn tư vấn của dự án chỉ được giải quyết khi Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chỉ định thầu tại văn bản số 356/TTg CN ngày 23/3/2007.
Với cơ chế đặc thù đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận, ngày 10/4/2006, dự án đã được ký vay vốn ODA của Chính phủ Pháp giữa Chính phủ Việt Nam với Chính phủ Pháp và ngày 22/11/2007 tư vấn thực hiện dự án đã được lựa chọn thông qua chỉ định theo quy định của khoản vay ODA của Chính phủ Pháp và chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ.
Dự án có quy mô tổng chiều dài 12,5km, 1 depot và 12 ga (8,5km đi trên cao với 8 ga và 4km đi ngầm với 4 ga). Tổng mức đầu tư là 1.176 triệu Euro (gồm: 958 triệu Euro vốn vay ODA của Chính phủ Pháp, Cơ quan phát triển Pháp - AFD, Ngân hàng phát triển châu Á - ADB, Ngân hàng đầu tư châu Âu - EIB và 218 triệu Euro vốn đối ứng).
Dự án bao gồm 10 gói thầu chính: 5 gói thầu xây lắp, 4 gói thầu hệ thống cơ điện thiết bị và 1 gói thầu tư vấn thực hiện dự án. Thời gian thực hiện dự án theo Quyết định số 1800/QĐ-TTg ngày 21/12/2018 của Thủ tướng Chính phủ và Quyết định số 4036/QĐ-UBND ngày 26/7/2019 của UBND thành phố Hà Nội là 2009 - 2022, theo đó dự án được đưa vào khai thác vận hành trước đoạn trên cao vào quý IV/2021.
Tính đến hết tháng 8/2022, dự án đang triển khai thực hiện 10/10 gói thầu chính. Quá trình thực hiện dự án gặp nhiều khó khăn, vướng mắc dẫn đến tiến độ thực hiện chưa đáp ứng yêu cầu. Tiến độ tổng thể chung của dự án hiện đạt chỉ khoảng 75% (trong đó tiến độ thi công đoạn tuyến trên cao đạt 96,3%).
(VNF) - Những năm gần đây, giá bất động sản TP. HCM liên tục lập kỷ lục mới. Nhiều dự án chung cư từng được mở bán khoảng 100 triệu đồng/m² nay vọt lên 500 triệu đồng/m², đẩy phân khúc cao cấp vào tình trạng “nghìn người tranh mua, người có nhu cầu ở thực khó chạm tới”. Nguyên nhân xuất phát từ khan hiếm nguồn cung, cơ chế, chi phí đất và áp lực thị trường, tạo nên bức tranh bất động sản trung tâm đầy thử thách.
Cử tri phản ánh, nhiều trường hợp người dân phải làm các thủ tục đăng ký biến động, đính chính do biến động, hủy sổ đỏ... không được cán bộ hướng dẫn tận tình, bị gây khó khăn. Tuy nhiên, khi người dân thuê làm dịch vụ thì được giải quyết rất nhanh.
(VNF) - TP. Huế vừa công bố hai dự án khu dân cư với tổng mức đầu tư gần 600 tỷ đồng tại xã Phú Diên mở ra bước chuẩn bị cho quá trình lựa chọn nhà đầu tư. Các dự án được đánh giá sẽ tạo diện mạo đô thị mới, đồng thời gia tăng nguồn lực xã hội hóa vào phát triển hạ tầng khu vực ven đầm phá.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
(VNF) - Hà Nội đấu giá khu đất gần 6.500m2 xây nhà thấp tầng, giá khởi điểm hơn 700 tỷ đồng; ROX Living Kiến Tường bàn giao sổ hồng; Nghệ An vượt gần gấp đôi chỉ tiêu nhà ở xã hội năm 2025... là những tin tức nổi bật về thị trường bất động sản ngày 29/11.
(VNF) - Giá đất tại Mê Linh đang có xu hướng nhích lên, thanh khoản được cải thiện, trong bối cảnh hạ tầng dần hoàn thiện và các “ông lớn” chuẩn bị triển khai dự án. Dù vậy, theo giới chuyên môn, vẫn còn những rủi ro về pháp lý và tiến độ dự án mà các nhà đầu tư cần cân nhắc kỹ lưỡng.
(VNF) - Đà Nẵng thành lập 8 tổ công tác do các Phó Chủ tịch UBND thành phố phụ trách nhằm xử lý vướng mắc của 376 dự án, trong đó có 28 dự án trọng điểm được kỳ vọng tạo động lực phát triển kinh tế – xã hội.
(VNF) - Công ty Cổ phần ARQUE DEGI vừa được chấp thuận đầu tư 3 dự án khu đô thị và du lịch nổi tại Đầm Đề Gi với tổng vốn hơn 8.500 tỷ đồng. Doanh nghiệp đang được đề xuất chuyển nhượng 75% cổ phần cho các tập đoàn quốc tế trong lĩnh vực siêu du thuyền và tài chính.
(VNF) - Nhiều dự án chung cư tại Hà Nội, từng là “điểm nóng” về giá, đang chững lại. Dù giá chững, thanh khoản vẫn yếu, người mua ở thực vẫn e dè khi mức giá vượt quá khả năng chi trả.
(VNF) - Tòa nhà chung cư FPT Plaza 4 – Khu đô thị Công nghệ FPT Đà Nẵng gần 1.400 căn hộ vừa được xác nhận đủ điều kiện mở bán, bổ sung nguồn cung nhà ở quy mô lớn cho khu vực này.
(VNF) - Thi hành án dân sự TP. Đà Nẵng thông báo đấu giá 3 khu đất thương mại – dịch vụ nằm trên trục biển Võ Nguyên Giáp, với tổng giá khởi điểm hơn 330 tỷ đồng.
(VNF) - T&T Group của "bầu" Hiển muốn làm khu đô thị thể thao 1,2 tỷ USD tại Bắc Ninh, Hà Nội khởi công dự án chống ngập Nam Thăng Long, Đèo Cả triển khai cao tốc TP. HCM - Mỹ Thuận 36.000 tỷ đồng... là những tin tức đáng chú ý về bất động sản 28/11.
(VNF) - Giữa bối cảnh thị trường bất động sản cả nước còn nhiều biến động, Hải Phòng vẫn nổi lên như một điểm sáng hiếm hoi khi duy trì được thanh khoản, tiếp tục thu hút dòng vốn đầu tư và ghi nhận những chỉ số tăng trưởng kinh tế ấn tượng.
(VNF) - Bất động sản Việt Nam đang chứng kiến một cuộc dịch chuyển vĩ mô, nơi không gian sống trở thành tuyên ngôn về phong cách và giá trị cá nhân. Dẫn dắt xu hướng Branded Living đến Việt Nam, Masterise Homes khẳng định trải nghiệm và niềm tin thương hiệu đang trở thành thước đo mới, định hình cuộc đua về chất lượng và đẳng cấp trên thị trường.
(VNF) - Thị trường bất động sản dưỡng lão tại Việt Nam đang bùng nổ khi các tập đoàn lớn như Vingroup, Sun Group, Novaland đua nhau triển khai dự án đô thị hưu trí, khu nghỉ dưỡng sức khỏe và viện dưỡng lão tiêu chuẩn quốc tế. Dân số già hóa nhanh mở ra cơ hội tỷ USD, nhưng phát triển bền vững đòi hỏi chính sách, nhân lực và mô hình vận hành chuyên nghiệp.
(VNF) - Hà Nội thông qua bảng giá đất mới, cao nhất hơn 700 triệu đồng/m2 từ 2026, Hải Phòng gia hạn tiến độ siêu dự án hơn 6.000 tỷ đồng tại chợ Sắt, Khánh Hòa sắp có hơn 1.100 căn nhà ở xã hội giá dự kiến 19,5 triệu đồng/m2... là những tin tức nổi bật về thị trường bất động sản ngày 27/11.
(VNF) - Giữa lúc du lịch phục hồi mạnh, nhiều nhà đầu tư "đi săn" khách sạn với kỳ vọng tỷ suất lợi nhuận 7% - 7,5%/năm. Nhưng thực tế cho thấy, mức lợi suất này hấp dẫn nhưng không dễ “ăn”, bởi chỉ những dự án vận hành chuyên nghiệp, có thương hiệu và chọn đúng thị trường mới thực sự sinh lời bền vững.
(VNF) - Dự thảo bảng giá đất năm 2026 của Hải Phòng đang lấy ý kiến gây nhiều tranh luận khi hàng loạt mức giá được xác định bằng công thức nội suy theo tỷ lệ cố định, thay vì dựa trên các phương pháp định giá theo nguyên tắc thị trường.
(VNF) - UBND TP. Đà Nẵng yêu cầu lực lượng chức năng tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi môi giới trái phép, “cò mồi”, thu tiền đặt chỗ, thu phí “bảo đảm trúng hồ sơ”, rao bán “suất ngoại giao” trái quy định trong nhận hồ sơ mua, bán nhà ở xã hội.
(VNF) - Hạ tầng liên tục được hoàn thiện, loạt tuyến giao thông chiến lược mở ra trục kết nối mới với trung tâm Hà Nội, Mê Linh (cũ) đang trở thành “điểm rơi” của dòng vốn tỷ USD. Liệu sự đổ bộ của các “ông lớn” bất động sản có khiến vùng đất từng được xem là vùng trũng bước vào chu kỳ chuyển mình mạnh mẽ?
(VNF) - Thanh tra nêu tồn tại liên quan đến ký quỹ, giấy phép môi trường, công khai thông tin và tình trạng cho thuê lại căn hộ tại Dự án NƠXH Lê Thánh Tông.
(VNF) - Những năm gần đây, giá bất động sản TP. HCM liên tục lập kỷ lục mới. Nhiều dự án chung cư từng được mở bán khoảng 100 triệu đồng/m² nay vọt lên 500 triệu đồng/m², đẩy phân khúc cao cấp vào tình trạng “nghìn người tranh mua, người có nhu cầu ở thực khó chạm tới”. Nguyên nhân xuất phát từ khan hiếm nguồn cung, cơ chế, chi phí đất và áp lực thị trường, tạo nên bức tranh bất động sản trung tâm đầy thử thách.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.