Người Việt đánh bạc thứ 4 châu Á: 'Cần nghĩ cách quản thay vì cấm'

Thông tin này được TS. Cấn Văn Lực cho biết tại hội thảo "góp ý sửa đổi, bổ sung nghị định 06 năm 2017 về kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế", do Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài phối hợp với tạp chí Nhà Đầu Tư tổ chức ngày 28/11.

Cần nghĩ cách quản thay vì cấm

TS. Nguyễn Anh Tuấn, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài cho hay kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế là xu thế chung và phát triển ở nhiều nước trên thế giới. Hiện ngành này có tổng doanh thu toàn cầu lên tới hàng trăm tỷ USD.

Tại Việt Nam, từ năm 2017, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 06 về kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế. Điều này cho thấy sự quan tâm của Đảng và Nhà nước ta đối với việc phát triển ngành kinh doanh này.

Tuy nhiên, do những khó khăn, vướng mắc trong quá trình áp dụng, đến nay Nghị định 06 của Chính phủ vẫn chưa đi vào cuộc sống. Điều này dẫn đến những hệ lụy tiêu cực về kinh tế - xã hội.

Tại hội thảo, GS.TSKH Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài bày tỏ, Tổng bí thư Tô Lâm yêu cầu các bộ, ngành chấm dứt tình trạng "không quản được thì cấm".

Với quan điểm như vậy, ông Mại cho rằng, thực tế, việc kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế đã có hành lang pháp lý, hoàn toàn quản được nhưng một số Bộ không muốn thực hiện.

“Quốc hội, Chính phủ đã ban hành quy định, Nghị định liên quan tới về vấn đề này, thậm chí quy định rất rõ đối tượng áp dụng. Vấn đề là việc thực thi pháp luật chưa nghiêm minh”, GS.TS Nguyễn Mại nói.

Trên thực tế, việc kinh doanh đặt cược trong trường đua ngựa và đua chó cũng đã được thực hiện thí điểm trong nhiều năm chưa từng xảy ra sự cố, không gây hậu quả và tệ nạn xã hội.

“Điều đó cho thấy không cần thiết phải kéo dài giai đoạn thí điểm đặt cược trong trường đua, mà nên tạo điều kiện để doanh nghiệp sớm áp dụng các phương thức phân phối vé ngoài trường đua nhằm bù đắp chi phí và đóng góp nhiều hơn cho ngân sách nhà nước”, ông Mại nhấn mạnh.

Trong khi đó, TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng BIDV cho biết Việt Nam đứng thứ 4 trong 20 quốc gia đang phát triển ở châu Á về cờ bạc, đứng đầu là Philipines. Điều này căn cứ vào các casino và số lượng người chơi casino.

Theo ông Lực, thế giới hiện nay ghi nhận doanh số các trò chơi, hoạt động liên quan đến cá cược là 70 tỷ USD, dự báo tăng lên 141 tỷ USD đến năm 2030. Tốc độ tăng trưởng là 11,5%/năm.

Tại thị trường Việt Nam, ông Lực dẫn báo cáo từ một công ty của Anh đánh giá doanh thu cá cược Việt Nam (khu vực chính thức và không chính thức) tương đương 3-5% GDP.

Dù vậy, ông Lực cho rằng chúng ta vẫn coi cờ bạc là xấu. Điều này khiến câu chuyện pháp lý Việt Nam quản lý tương đối chặt lĩnh vực cá cược, nên từ năm 2017 không phát triển được lĩnh vực này. Thực tiễn, đây là nhu cầu đời sống văn hóa, tinh thần và du lịch của chúng ta.

Trước những tiềm năng đó, TS Cấn Văn Lực cho rằng, nên cho thí điểm từ 2025-2028, và cần sửa sớm thay vì sửa trong năm 2025. Sau đó có những đánh giá, tổng kết rõ ràng sau 3 năm thí điểm.

Tiếp theo, theo ông Lực, quy định với người chơi hơi lỏng lẻo, nên ông đề xuất chặt hơn. Cấm các đối tượng như người trong tình trạng phá sản, chưa trả được nợ, đang nhận trợ cấp, thuộc đối tượng vi phạm pháp luật và nên quy định số tuổi của người chơi. Về phương thức phân phối, dự thảo cho phép qua Internet. Tuy nhiên ông Lực đề xuất thí điểm cho cả Internet và trực tiếp.

"Có thể phân phối vé đặt cược với vé thăm quan, hiện nay một số nước làm như thế để tăng trải nghiệm du lịch như Nhật Bản, Thái Lan", ông Lực nói và cho rằng nên nghĩ cách để quản lý thay vì cấm hoàn toàn.

Hàng tỷ USD 'chảy' ra nước ngoài

Tại hội thảo, ông Hoàng Ngọc Nhất, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Thiên Phúc đánh giá năm 2017, Chính phủ đã ban hành Nghị định 06 về kinh doanh dịch vụ đặt cược đua ngựa, đua chó và thí điểm kinh doanh dịch vụ đặt cược bóng đá quốc tế. Đây là sự đột phá, mở cửa về một lĩnh vực nhạy cảm và phức tạp, mong muốn thiết lập một trật tự pháp luật, giải quyết những vấn đề nan giải về tệ nạn cá độ - cờ bạc, nhất là cá độ bóng đá.

Dẫn các nghiên cứu trong và ngoài nước, ông Nhất cho biết hàng năm có ít nhất 5-6 tỷ USD, nhiều nhất 9-10 tỷ USD tiêu tốn trên lĩnh vực này. Lượng tiền này phần lớn là chảy ra nước ngoài. Nếu quản lý và kiểm soát được sẽ ngăn chặn sự tổn thất nguồn lực - tiền bạc và có thể thu được khoản thuế khá lớn.

"Không phải không có nhà đầu tư, mà có rất nhiều nhà đầu tư mong muốn được đầu tư dự án nhất là đặt cược bóng đá. Nhưng khi tiếp cận các quy định của Nghị định 06 họ thấy có nhiều vướng mắc pháp lý, có những điều bất hợp lý, khó làm và nếu có làm thì chắc chắn thua lỗ", ông Nhất nói.

Góp ý vấn đề cần sửa đổi của nghị định 06, ông Nhất đề xuất cho phép triển khai kinh doanh trên địa bàn cả nước, chứ không phải chỉ cho 20 tỉnh, thành phố thí điểm rồi mới cho mở rộng như quy định hiện hành.

Bên cạnh đó, việc đấu thầu chọn nhà đầu tư dự án cá cược cần quy định rõ là chọn nhà đầu tư để chấp thuận chủ trương đầu tư kinh doanh cá cược, chứ không nói đấu thầu chung chung.

Ông Nhất cũng cho rằng quy định cho phép sử dụng điện thoại di động và công cụ Internet để cá cược cũng cần ghi rõ ngay khi triển khai dự án được phép sử dụng giao dịch bằng điện thoại di động và công cụ Internet để đặt cược, thanh toán.

Đối với các giải đấu, trận đấu quốc tế cần quy định rõ được cá cược các giải, trận đấu nằm trong quy định của hệ thống FIFA, các châu lục và các quốc gia ngoài Việt Nam. Còn các giải đấu, trận đấu có Việt Nam tham gia chỉ được phép khi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công bố cho phép.

Về vấn đề giao dịch thanh toán, ông Nhất cho rằng nghị định mới cần ghi rõ mọi giao dịch, thanh toán, trao nhận thưởng đều dùng tài khoản trong hệ thống công nghệ của dịch vụ đặt cược. Thông qua các app được cấp. Có như vậy mới chống được dùng tiền mặt, rửa tiền, không minh bạch trong hoạt động kinh doanh và kiểm soát được thuế.

Về các quy trình, thủ tục, việc thẩm định, cấp phép, thay đổi giấy phép cũng như các loại hồ sơ cho dự án, cần ghi rõ trong nghị định theo hướng cắt bỏ những thủ tục không cần thiết, tránh việc phải có nhiều cơ quan tham gia và quy trình thời gian kéo dài mà không ai phải chịu trách nhiệm hoặc khi giải quyết công việc lại tự ý đề ra các thể lệ mới.

Còn ông Nguyễn Ngọc Mỹ, Chủ tịch Tập đoàn Vabis đưa ra 2 góp ý sửa đổi Nghị định 06. Trong đó, cần cho phép doanh nghiệp kinh doanh đặt cược "đua ngựa, đua chó" và "bóng đá quốc tế" được phân phối vé đặt cược qua Internet ngay từ năm đầu tiên.

Theo ông Mỹ, việc lựa chọn phương thức phân phối vé đặt cược qua thiết bị đầu cuối (trong sân, ngoài sân), điện thoại (cố định và di động) hay Internet/mobile app, nên do doanh nghiệp kinh doanh đặt cược tự lựa chọn dựa trên những công nghệ hiện hành phù hợp với tình hình thực tế, và trình Bộ Tài chính xét duyệt trong bộ hồ sơ xin Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh đặt cược.

"Không thể viện dẫn lý do e ngại không kiểm soát được doanh nghiệp và người tham gia đặt cược mà hạn chế phương thức phân phối vé đặt cược qua Internet", ông Mỹ nói và cho biết, trường đua chó Vũng Tàu do bị giới hạn chỉ được bán vé đặt cược trong trường đua nên đã thua lỗ liên tiếp trong 23 năm hoạt động.

Ngoài ra, ông Mỹ cũng cho rằng cần xem xét cấp giấy phép đủ điều kiện kinh doanh đặt cược ngay từ đầu cho cả 3 phương thức phân phối vé đặt cược (thiết bị đầu cuối trong sân và ngoài sân, điện thoại, Internet), nếu doanh nghiệp đủ điều kiện, để tránh mất thời gian, lãng phí và gây thêm thủ tục phiền hà cho doanh nghiệp.

Việc phân kỳ cấp giấy phép đủ điều kiện kinh doanh đặt cược theo từng giai đoạn của hình thức phân phối vé đặt cược như quy định trong một số dự thảo Nghị định thay thế Nghị định 06 khiến cho doanh nghiệp phải làm thủ tục xin phép nhiều lần, các Bộ ngành phải mất thời gian thẩm định nhiều lần, gây lãng phí về thời gian và nguồn lực cho cả cơ quan quản lý nhà nước và cho doanh nghiệp.