Nhìn lại 10 năm 'lỡ hẹn' của tuyến đường sắt Bến Thành - Tham Lương

Lùi "mốc" thời gian hoàn thành đến năm 2026

Trong báo cáo Chính phủ vừa báo cáo Quốc hội về Dự án xây dựng tuyến tàu điện ngầm số 2 TP HCM, Bến Thành - Tham Lương nêu rõ: “Dự án được UBND TP HCM phê duyệt từ tháng 10/2010, hiện nay đang thực hiện các thủ tục để điều chỉnh theo ý kiến chỉ đạo của các cấp có thẩm quyền”.

Cũng theo Chính phủ, tiến độ hoàn thành dự án sau khi được điều chỉnh lùi từ năm 2018 sang năm 2020 đã phải một lần nữa “lỡ hẹn” khi mốc thời gian hoàn thành dự án tiếp tục được đẩy lùi về năm 2026.

“Căn cứ vào tình hình thực tế của dự án, do thực hiện điều chỉnh thiết kế cơ sở; tính toán, cập nhật lại tổng mức đầu tư nên thời gian hoàn thành Dự án cũng phải điều chỉnh tương ứng. Dự kiến điều chỉnh thời gian thực hiện dự án đến năm 2026, trong đó, các công việc khảo sát, thiết kế nền tảng và tổ chức đấu thầu được thực hiện từ năm 2011 đến năm 2020. 5 năm sau đó, từ 2021- 2026 là khoảng thời gian dành cho thi công trước khi kiểm tra, vận hành chạy thử và bàn giao khai thác vào cuối năm 2026", báo cáo của Chính phủ cho biết.

Ngoài ra, công tác giải phóng mặt bằng, bồi thường, hỗ trợ tái định cư rất chậm ảnh hưởng lớn đến tiến độ dự án. "Đến nay, chỉ khoảng 18% số hộ dân bị ảnh hưởng đã nhận bồi thường và khoảng 9% số hộ dân đã bàn giao mặt bằng. Dự kiến, đến tháng 6/2020, sẽ hoàn thành công tác bồi thường hỗ trợ tái định cư và giao mặt bằng cho dự án".

Về thi công, hiện tại, chỉ có tòa nhà văn phòng và các công trình phụ trợ tại nhà ga Tham Lương thuộc tuyến metro Bến Thành - Tham Lương được khởi công. Dự án gần như "dậm chân tại chỗ" suốt 10 năm qua.

Đội vốn 26.000 tỷ đồng

Do tiến độ dự án ì ạch nên các nhà tài trợ gồm: Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Ngân hàng Tái thiết Đức (KFW) và Ngân hàng Đầu tư châu Âu (EIB) buộc phải xác định lại tổng mức đầu tư dự án.

Đồng thời, UBND TP.HCM đã có văn bản khẩn kiến nghị Thủ tướng Chính phủ duyệt chủ trương điều chỉnh tăng tổng mức đầu tư dự án metro Bến Thành - Tham Lương, đồng thời kéo dài thời gian hoàn thành dự án đến năm 2026. Nguyên nhân tăng tổng mức đầu tư, theo UBND TP.HCM, là do thay đổi thiết kế cơ sở.

Về vấn đề này, Chính phủ cho biết, tổng mức đầu tư ban đầu của dự án đã được UBND TP HCM phê duyệt năm 2010 là 1.374,5 triệu USD (tương đương 26.116 tỷ VNĐ), từ nguồn vốn vay ADB (540 triệu USD), KfW (313 triệu USD), EIB (195 triệu USD) và vốn đối ứng từ ngân sách nhà nước (6.204 tỷ VNĐ, tương đương 326,5 triệu USD).

Đến năm 2018, tổng mức đầu tư Chính phủ trình Quốc hội tăng lên thành 2.134 triệu USD (tương đương 47.891,28 tỷ VNĐ).

“Hiện nay, trên cơ sở tiếp thu ý kiến thẩm định của các bộ ngành, các nhà tài trợ, Tổ chuyên gia thẩm định - do Thủ tướng Chính phủ thành lập, tham khảo ý kiến của Kiểm toán Nhà nước đối với dự án tuyến đường sắt đô thị số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) và kết quả thẩm tra độc lập của Liên danh MMS-UTC, kết quả thẩm định của Hội đồng thẩm định điều chỉnh dự án, ý kiến của Bộ Xây dựng về áp dụng định mức, đơn giá và về thiết kế cơ sở điều chỉnh của dự án, tổng mức đầu tư đang được UBND TP HCM xem xét điều chỉnh là 2.090,62 triệu USD (tương đương 47.890,91 tỷ đồng)”, Chính phủ nêu rõ.