Tàu khu trục USS Decatur của hải quân Mỹ hôm 30/9 tiến vào vùng biển trong phạm vi 12 hải lý quanh đảo nhân tạo Trung Quốc bồi đắp phi pháp trên đá Ga Ven thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Đây là hoạt động tuần tra tự do hàng hải (FONOP) được Mỹ thường xuyên thực hiện trong nhiều năm qua theo quy định của luật pháp quốc tế, đồng thời nhằm phản đối các yêu sách chủ quyền phi lý của Trung Quốc ở Biển Đông.
Tuy nhiên, trong chuyến tuần tra này, tàu chiến Mỹ đã gặp phải phản ứng bất ngờ từ phía Trung Quốc, khi tàu khu trục Lan Châu lớp Type-052C được triển khai, áp sát tàu chiến Mỹ đến mức suýt va chạm. Giới phân tích cho rằng phản ứng bất thường này phát đi thông điệp mạnh của Trung Quốc tới Mỹ, không chỉ trong vấn đề Biển Đông, theo USNI.
"Không hạm trưởng nào của tàu chiến Trung Quốc có thể tự ý cho tàu áp sát khu trục hạm Decatur ở khoảng cách 41 mét mà không có lệnh từ cấp trên", Bonnie Glaser, chuyên gia về Trung Quốc tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), nói. "Khó có khả năng sự kiện này xảy ra mà không có sự phê chuẩn từ cấp cao nhất, đó là Chủ tịch Tập Cận Bình".
Bà Glaser ban đầu tỏ ra bất ngờ trước phản ứng mạnh như vậy của tàu chiến Trung Quốc. Trong những lần Mỹ thực hiện chiến dịch FONOP trước đây, hải quân Trung Quốc thường chỉ điều tàu bám theo từ khoảng cách xa và phát tín hiệu xua đuổi.
Theo bà, đá Ga Ven chỉ là một bãi cạn nửa nổi nửa chìm nhỏ, đảo nhân tạo Trung Quốc bồi đắp phi pháp tại đây cũng có quy mô nhỏ và không có nhiều giá trị chiến lược. Bởi vậy, việc Bắc Kinh có "phản ứng mạnh nhất từ trước tới nay" đối với hoạt động FONOP của tàu chiến Mỹ cho thấy đã có sự thay đổi trong tính toán của nước này.
Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc Ngô Khiêm hôm 2/10 ra tuyên bố cho rằng việc Mỹ nhiều lần đưa tàu chiến đến gần các đảo nhân tạo ở Biển Đông đã "hủy hoại nghiêm trọng quan hệ giữa quân đội hai nước và làm xói mòn hòa bình, ổn định khu vực". Ngô Khiêm tuyên bố quân đội Trung Quốc "phản đối quyết liệt những hành động như vậy".
Hải quân Mỹ hôm 1/10 công bố loạt ảnh chụp, cho thấy tàu Lan Châu thực hiện một loạt động tác cơ động áp sát rồi vượt lên theo kiểu "cắt mặt", buộc tàu chiến Mỹ phải chuyển hướng để tránh va chạm sau hành động "nguy hiểm và thiếu chuyên nghiệp" của phía Trung Quốc. Tuy nhiên, Ngô Khiêm lại mô tả sự kiện này là tàu khu trục Trung Quốc chỉ tiến hành "thủ tục nhận dạng và xác thực theo luật, rồi cảnh báo tàu Mỹ rời đi". Bộ Quốc phòng Trung Quốc không đả động gì tới thông tin hai tàu có lúc chỉ cách nhau 41 mét.
"Các quy tắc tiếp cận và giao chiến (ROE) của Trung Quốc thường do Quân ủy Trung ương quyết định, nên Chủ tịch Tập Cận Bình rõ ràng có vai trò trong việc phê chuẩn những quy tắc này", Glaser nói. Bà khẳng định cuộc chạm trán trên Biển Đông hôm 30/9 cho thấy Trung Quốc đã có thay đổi trong quy tắc ROE của mình.
"Theo quy tắc trước đây, tàu Trung Quốc chỉ bám theo tàu Mỹ, không tiến tới ở khoảng cách quá gần. Phía Trung Quốc chỉ phản hồi khi đối phương chủ động liên lạc", Glaser cho biết. "Nhưng giờ đây, có vẻ như những quy tắc ROE đó đã bị vứt qua cửa sổ".
Nhưng tại sao Trung Quốc lại thay đổi quy tắc ROE của mình vào đúng thời điểm này, khi tàu Decatur băng qua phạm vi 12 hải lý của một thực thể không quá quan trọng về mặt chiến lược? Glaser cho rằng cách hành xử quyết liệt bất ngờ của tàu chiến Trung Quốc có liên quan rất lớn tới nỗi bất bình gần đây của Bắc Kinh với Washington, liên quan đến căng thẳng trong vấn đề thương mại, thỏa thuận mua bán vũ khí và quan hệ với Đài Loan.
Quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc được coi là nồng ấm khi Tổng thống Donald Trump mới lên nắm quyền và lãnh đạo hai nước có các chuyến thăm cấp cao trong năm 2017. Tuy nhiên, mối quan hệ đó bắt đầu trở nên căng thẳng khi Mỹ thông qua Đạo luật thăm Đài Loan và vấp phải phản ứng quyết liệt từ Trung Quốc.
Đến giữa năm nay, hai nước bước vào cuộc chiến tranh thương mại khốc liệt với các đòn áp thuế kiểu "ăn miếng trả miếng", khi chính quyền Trump quyết tâm giáng đòn nặng nề về kinh tế để buộc Trung Quốc thay đổi hoạt động thương mại của mình. Bắc Kinh quyết không chịu nhượng bộ và tuyên bố sẽ không bị "tống tiền" trong lĩnh vực thương mại.
Khi căng thẳng thương mại lên đến cao trào, Mỹ bồi thêm một đòn nữa với Trung Quốc, khi quyết định trừng phạt một đơn vị quân đội nước này vì hợp đồng mua tên lửa S-400 và tiêm kích Su-35 của Nga. Bắc Kinh cảnh báo Washington sẽ "gánh chịu hậu quả" nếu không rút lại lệnh trừng phạt này.
"Cách hiểu duy nhất cho sự thay đổi này là phía Trung Quốc quyết định tận dụng cơ hội đó để phát tín hiệu tới chính quyền Trump, và tôi coi đây là bằng chứng cho thấy căng thẳng song phương đáng giống như vệt dầu loang từ lĩnh vực này tới lĩnh vực khác", bà nói.
Tuy nhiên, Trung Quốc dường như cũng đã tính toán rất kỹ để thông điệp phát đi đủ mạnh nhưng không làm bùng phát phản ứng quyết liệt từ phía Mỹ. Tàu Lan Châu nhiều khả năng đã kiên nhẫn đợi khu trục hạm Decatur sắp kết thúc hành trình tuần tra FONOP của mình rồi mới ra mặt can thiệp và cản trở. Sau khi bị áp sát ở khoảng cách nguy hiểm, tàu Decatur đã chuyển hướng khỏi khu vực 12 hải lý quanh đảo nhân tạo Trung Quốc bồi đắp phi pháp và kết thúc hành trình tuần tra của mình.
Theo Glaser, nếu tàu Lan Châu ra mặt cản trở chiến hạm Mỹ ngay từ đầu chiến dịch FONOP, sự việc có thể đã diễn tiến hoàn toàn khác. Khi đó, hạm trưởng tàu Decatur sẽ phải đối mặt với quyết định tiếp tục di chuyển và chấp nhận nguy cơ va chạm với tàu Trung Quốc, hoặc buộc phải ra lệnh hủy bỏ chiến dịch FONOP, động thái sẽ bị coi là sự nhượng bộ của Washington trước Bắc Kinh.
"Tập Cận Bình không muốn bị coi là yếu đuối, ông ấy muốn được nhìn nhận như một lãnh đạo bảo vệ lợi ích của Trung Quốc, đó là thông điệp họ muốn truyền đi khi cản trở hoạt động FONOP của Mỹ", chuyên gia này nói. "Nhưng nguy cơ va chạm từ những hành động đó là rất lớn. Đó là một trò chơi rất nguy hiểm".
Teddy Ng, bình luận viên của SCMP, cũng cho rằng những động thái như vậy của tàu chiến Trung Quốc, dù được chỉ đạo ở cấp độ nào, cũng vẫn tiềm ẩn nguy cơ tính toán sai lầm, nhất là khi hoạt động trên vùng biển phức tạp. Tính toán sai lầm từ thủy thủ Trung Quốc hoặc Mỹ trong những lần chạm trán như vậy có thể gây ra va chạm, thương vong, châm ngòi cho một cuộc khủng hoảng vượt tầm kiểm soát, thậm chí là một cuộc chiến tranh quy mô lớn.
Xem thêm >> Căng thẳng Mỹ-Iran: Hiệp ước Hữu nghị cũng bị ‘xé bỏ’
Tags:
(VNF) - Huyền thoại đầu tư Warren Buffett vừa tuyên bố sẽ rút khỏi vị trí Giám đốc điều hành Berkshire Hathaway vào cuối năm nay, khép lại hơn 6 thập kỷ định hình giới tài chính toàn cầu. Trong bức thư cuối cùng gửi cổ đông, “Nhà tiên tri xứ Omaha” không chỉ nói lời tạm biệt mà còn gửi gắm thông điệp mạnh mẽ về đạo đức kinh doanh, lòng nhân ái và lời cảnh báo sâu sắc về lòng tham trong giới kinh doanh.
(VNF) - Tuần qua, kinh tế thế giới chứng kiến hàng loạt biến động mạnh mẽ – từ “cú xoay trục” ngoạn mục của Trung Quốc nhằm hóa giải sức ép thuế quan của Mỹ, giá Bitcoin lao dốc xuyên thủng mốc 100.000 USD, cho tới việc Tòa án Tối cao Mỹ xem xét khả năng “xóa sổ” chính sách thuế của Tổng thống Donald Trump. Cùng lúc đó, Mỹ vừa trải qua đợt đóng cửa chính phủ tốn kém nhất trong lịch sử.
(VNF) - Từ giấc mơ trường sinh của Tần Thủy Hoàng đến những phòng thí nghiệm công nghệ sinh học hiện đại ở Thâm Quyến, Trung Quốc đang biến khát vọng “cải lão hoàn đồng” thành một dự án mang tầm quốc gia. Với sự hậu thuẫn mạnh mẽ của chính phủ, hàng tỷ USD đang được rót vào ngành y học trường thọ, biến Trung Quốc thành đối thủ đáng gờm của phương Tây trong cuộc chạy đua khiến con người trở nên bất tử.
(VNF) - Hơn 5.000 cổ vật của Pharaoh Tutankhamun đang được trưng bày tại Đại Bảo tàng Ai Cập mới khai trương. Đây được coi là một trong những bộ sưu tập quý giá nhất ngành khảo cổ thế giới.
(VNF) - Ngân hàng Trung ương Ba Lan (NBP) cho biết đang xem xét bố trí lượng vàng dự trữ quốc gia theo hướng chia đều tại ba điểm lưu trữ: kho nội địa, Anh và Mỹ.
(VNF) - Đợt đóng cửa chính phủ liên bang dài nhất lịch sử Mỹ đang phủ bóng bất ổn lên toàn quốc, khiến hàng triệu người dân rơi vào tình trạng bấp bênh và làm dấy lên lo ngại nền kinh tế có thể rơi vào suy thoái.
(VNF) - Giữa thời đại tài sản công nghệ, tiền số và trí tuệ nhân tạo được xem là biểu tượng của sự giàu sang, giới tỷ phú toàn cầu đang mở ra một xu hướng đầu tư kỳ lạ nhưng đầy tiềm năng: sở hữu hóa thạch khủng long. Từ những phòng đấu giá danh tiếng tới các bảo tàng xa hoa, các mẫu xương tiền sử đang trở thành “chiến lợi phẩm” mới của tầng lớp thượng lưu, không chỉ là thú sưu tầm, mà còn là kênh lưu trữ giá trị mang tính biểu tượng.
(VNF) - Trong khi đang đào hồ bơi trong khu vườn của mình, một người đàn ông sống tại Neuville-sur-Saône, gần thành phố Lyon (Pháp), bất ngờ phát hiện số vàng trị giá lên tới 800.000 USD.
(VNF) - Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer ngày 6/11 cảnh báo rằng có thể có tới 200 tỷ USD đang bị đặt vào tình thế rủi ro khi Tòa án Tối cao Mỹ xem xét khả năng hủy bỏ các mức thuế quan do Tổng thống Donald Trump áp đặt, một phán quyết mà ông cho rằng có thể gây ra biến động lớn đối với nền kinh tế.
(VNF) - Sau gần 40 năm cống hiến trong Quốc hội Mỹ, bà Nancy Pelosi, nữ Chủ tịch Hạ viện đầu tiên trong lịch sử nước này, đã tuyên bố sẽ không tái tranh cử sau khi nhiệm kỳ hiện tại kết thúc. Ở tuổi 85, bà rời chính trường với khối tài sản ước tính lên tới 120 triệu USD.
(VNF) - Với sự xuất hiện của các stablecoin, cuộc cạnh tranh giữa đồng USD và nhân dân tệ giờ đây đã mở rộng sang “mặt trận” tiền tệ số. Câu hỏi đặt ra là, trong kỷ nguyên kỹ thuật số, đồng USD hay nhân dân tệ sẽ được sử dụng nhiều hơn?
(VNF) - Việc chính phủ Mỹ đóng cửa hiện nay không chỉ là đợt kéo dài nhất trong lịch sử nước này, mà còn có thể là đợt gây tổn thất kinh tế nghiêm trọng nhất từ trước đến nay.
(VNF) - CEO Nvidia Jensen Huang mới đây đã đưa ra cảnh báo rằng Trung Quốc có thể vượt qua Mỹ trong cuộc đua trí tuệ nhân tạo (AI), với lợi thế đến từ chi phí năng lượng thấp hơn và môi trường pháp lý ít ràng buộc hơn.
(VNF) - Ngày 5/11, ít nhất 66 người được ghi nhận đã thiệt mạng sau khi bão Kalmaegi quét qua miền Trung Philippines, gây tàn phá nghiêm trọng và tiếp tục di chuyển về phía Biển Đông.
(VNF) - Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung cùng các lệnh hạn chế xuất khẩu chip AI đã khiến Nvidia đánh mất cơ hội lớn tại thị trường Trung Quốc, nơi từng được kỳ vọng mang lại tới 50 tỷ USD doanh thu.
(VNF) - Độ tuổi trung bình của những người mua nhà lần đầu tại Mỹ đã tăng lên mức kỷ lục 40 tuổi, khi giá nhà và lãi suất thế chấp tăng vọt trong vài năm qua khiến hàng triệu người Mỹ buộc phải trì hoãn giấc mơ sở hữu nhà.
(VNF) - Giá Bitcoin đã rơi xuống mốc dưới 100.000 USD, chạm mức thấp nhất kể từ cuối tháng 6, giữa lúc thị trường tiền mã hóa đang bước vào một đợt điều chỉnh mạnh.
(VNF) - Khi Tổng thống Mỹ Donald Trump áp thuế cao đối với hàng hóa Trung Quốc, các nhà nhập khẩu Mỹ buộc phải cắt giảm mạnh đơn hàng. Thế nhưng, phần còn lại của thế giới lại đang mua nhiều hàng hóa Trung Quốc hơn bao giờ hết.
(VNF) - Bắc Kinh đang tung ra các chính sách trợ giá mạnh tay nhằm giúp các tập đoàn công nghệ lớn vượt qua khó khăn về chi phí năng lượng, đồng thời khuyến khích việc sử dụng chip trí tuệ nhân tạo (AI) sản xuất trong nước. Đây được xem là một bước đi chiến lược trong cuộc đua công nghệ ngày càng leo thang với Mỹ.
(VNF) - Các doanh nghiệp, nhà lập pháp và cựu quan chức Mỹ đang đồng loạt gây sức ép lên Tòa án Tối cao, kêu gọi cơ quan này ra phán quyết chống lại việc Tổng thống Mỹ Donald Trump sử dụng quyền áp thuế khẩn cấp, trước thềm phiên điều trần được xem là có ý nghĩa bước ngoặt trong tuần này.
(VNF) - Lauren Sánchez, vợ của tỷ phú Jeff Bezos, đang khiến truyền thông thế giới xôn xao khi “đóng vai thần Cupid” cho nữ ca sĩ Katy Perry và cựu Thủ tướng Canada Justin Trudeau. Không chỉ mai mối, bà còn đề nghị cho đôi bạn mới chớm tình mượn siêu du thuyền trị giá nửa tỷ USD – Koru, cùng tàu hộ tống Abeona để tận hưởng những tuần lễ riêng tư giữa đại dương, xa khỏi ống kính của cánh săn ảnh.
(VNF) - Giới chức Trung Quốc và Anh đang nỗ lực tìm cách xử lý và hoàn trả hơn 61.000 Bitcoin bị đánh cắp, hiện có tổng giá trị lên tới 6,7 tỷ USD. Vụ việc liên quan đến Zhimin Qian, công dân Trung Quốc bị kết án còn được biết đến với tên gọi Yadi Zhang và biệt danh “Nữ hoàng Bitcoin”.
(VNF) - Tỷ phú giàu nhất thế giới Elon Musk, người sở hữu hơn 1 tỷ USD Bitcoin thông qua công ty ô tô điện Tesla của mình, một lần nữa đưa ra cảnh báo rằng nước Mỹ đang lao nhanh đến bờ vực phá sản, đúng vào thời điểm Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent bất ngờ lên tiếng ủng hộ Bitcoin.
(VNF) - Tro than ở Mỹ có thể chứa lượng đất hiếm tới 11 triệu tấn, trị giá 8,4 tỷ USD. Còn Trung Quốc gần đây cũng liên tiếp phát hiện các mỏ đất hiếm trữ lượng lớn.
(VNF) - Tuần qua, Mỹ và Trung Quốc đã có cuộc đàm phán hiệu quả tại Hàn Quốc, mở đường cho một thỏa thuận thương mại toàn diện sắp tới. Ở "mặt trận" doanh nghiệp, Nvidia làm nên lịch sử khi trở thành công ty đầu tiên trên thế giới đạt giá trị vốn hóa thị trường 5.000 tỷ USD.
(VNF) - Huyền thoại đầu tư Warren Buffett vừa tuyên bố sẽ rút khỏi vị trí Giám đốc điều hành Berkshire Hathaway vào cuối năm nay, khép lại hơn 6 thập kỷ định hình giới tài chính toàn cầu. Trong bức thư cuối cùng gửi cổ đông, “Nhà tiên tri xứ Omaha” không chỉ nói lời tạm biệt mà còn gửi gắm thông điệp mạnh mẽ về đạo đức kinh doanh, lòng nhân ái và lời cảnh báo sâu sắc về lòng tham trong giới kinh doanh.
(VNF) - Dự án khu đô thị Nhịp sống mới (Noble Palace Tây Thăng Long) có tổng mức đầu tư gần 14.000 tỷ đồng, quy mô diện tích gần 39ha.
