Thứ trưởng Nguyễn Nhật: 'Việt Nam không có cảng biển quy mô tầm quốc tế'

Phát biểu tại hội thảo quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, tổ chức chiều 30/12, Thứ trưởng Nguyễn Nhật cho biết hiện nay việc quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam đang chậm so với kế hoạch.

Hội thảo quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050

Theo ông Nhật, trong thời gian qua, hệ thống cảng biển Việt Nam đã có bước phát triển vượt bậc cả về chất và lượng, cơ bản đáp ứng được mục tiêu phát triển theo quy hoạch được duyệt, tạo động lực phát triển các khu kinh tế, công nghiệp - đô thị ven biển, đảm bảo tốt việc thông qua hàng hóa xuất nhập khẩu và vận tải hàng hóa bằng đường biển giữa các vùng miền trong cả nước, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập kinh tế quốc tế, đảm bảo an ninh - quốc phòng. 

"Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam đã trải qua 20 năm thực hiện. Trong giai đoạn những năm 2000, hệ thống hàng hoá qua cảng biển nước ta mới chỉ đạt khoảng 82 triệu tấn. Tuy vậy, đến năm 2019, con số này đã tăng lên 654 triệu tấn và dự đoán năm 2020 có thể tăng lên 670 triệu tấn. Đây là một bước tiến mạnh mẽ và hết sức vượt trội của linh vực hàng hải", Thứ trưởng Nguyễn Nhật nhấn mạnh.

Cũng theo Thứ trưởng Nguyễn Nhật, do nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là nhu cầu phát triển doanh nghiệp, càng ngày càng đòi hỏi việc phát triển kết cấu hạ tầng hàng hải. Bên cạnh đó, nhu cầu xuất nhập khẩu hàng hoá ngày một tăng cao. Ngoài ra, để đáp ứng nhu cầu vận tải đa quốc gia... dẫn tới yêu cầu về quy mô của hệ thống cảng biển ngày phải một mở rộng hơn, quy hoạch tốt hơn... để có thể đón được những chiếc tàu tầm cỡ quốc tế vào Việt Nam.

Lãnh đạo Bộ Giao thông Vận tải cho rằng trước đây, Việt Nam không quy hoạch được diện tích đất sau cảng biển. Điều này dẫn tới việc sau khi làm cảng thì không có hệ thống logistics, không có nơi để chứa và đóng hàng.

Bên cạnh đó, Việt Nam cũng không có cảng biển nào đảm bảo quy mô tầm quốc tế. Các cảng biển còn nhỏ trong khi lại thực hiện nhiều chức năng, dẫn tới việc manh mún, không thể đầu tư được cơ sở hạ tầng.

Đối với quá trình triển khai thực hiện quy hoạch cảng biển ở Việt Nam, Bộ Giao thông Vận tải nhận định vẫn tồn tại một số bất cập như chưa đồng bộ giữa quy hoạch cảng biển với quy hoạch xây dựng của địa phương và các ngành công nghiệp khác.

Tiếp đến là so với thời điểm xây dựng quy hoạch, đến nay kết cấu hạ tầng giao thông vận tải của 5 lĩnh vực (đường bộ, hàng hải, hàng không, đường thủy nội địa và đường sắt) đã có nhiều thay đổi, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của các thành phố, khu du lịch, đô thị ven biển gây tình trạng ùn ứ trong hoạt động vận tải hàng hóa kết nối đến một số khu bến cảng biển.

Ngoài ra, một số bến cảng thuộc các cảng tổng hợp địa phương có kết cấu hạ tầng, trang thiết bị bốc xếp lạc hậu, năng suất thấp, chưa đáp ứng kịp yêu cầu của thị trường hàng hải khu vực.

Với quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, Bộ Giao thông Vận tải đặt mục tiêu bảo đảm thông qua toàn bộ lượng hàng xuất nhập khẩu, giao lưu giữa các vùng, miền địa phương trong nước và hàng trung chuyển, quá cảnh cho các nước trong khu vực bằng đường biển, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Đặc biệt là đáp ứng nhu cầu vận tải hành khách nội địa và quốc tế bằng đường biển với năng lực tại các thời kỳ quy hoạch. Cụ thể, hàng hóa khoảng từ 1.140,1 đến 1.422,5 triệu tấn/năm (trong đó hàng container từ 37,9 đến 46,6 triệu Teu/năm); hành khách khoảng từ 10,1 đến 10,3 triệu lượt khách/năm vào năm 2030.

Đến năm 2050, đặt mục tiêu hàng hóa khoảng từ 2.853,2 đến 3.353,9 triệu tấn/năm (trong đó hàng container từ 88,6 đến 138,6 triệu Teu/năm); hành khách khoảng từ 14,4 đến 15,1 triệu lượt khách/năm...