- Gần đây, một số doanh nhân nổi tiếng như: Đỗ Anh Dũng, Trịnh Văn Quyết, Nguyễn Thị Thanh Nhàn… vướng vào lao lý. Là người nhiều năm gắn bó với cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân Việt Nam, ông có suy nghĩ gì?
TS Vũ Tiến Lộc: Đây là một vấn đề của cộng đồng doanh nghiệp, của môi trường kinh doanh hiện nay, nhưng đó không phải là bức tranh hay hình ảnh chung của cộng đồng doanh nghiệp tư nhân, vì vậy xã hội và nhà nước nên có một cái nhìn công bằng. Pháp luật phải nghiêm minh với những doanh nghiệp làm ăn sai trái, nhưng công luận và xã hội cần phải công bằng và bao dung với đội ngũ doanh nhân thì tinh thần khởi nghiệp mới được thúc đẩy. Nếu coi doanh nhân là “con ma, con hủi” thì chắc chắn đất nước không thể phát triển được.
Do đó, ở bình diện chung, tôi vẫn muốn nhận quan điểm rằng dù là hiện tại hay tương lai, kinh tế tư nhân vẫn là ngôi sao hy vọng của nền kinh tế. Trong suốt hành trình Đổi mới, cộng đồng doanh nghiệp tư nhân đã có đóng góp xứng đáng, đưa hàng chục triệu người thoát khỏi đói nghèo và đưa nước ta trở thành nước có thu nhập trung bình. Các hiện tượng như FLC hay Tân Hoàng Minh… là những hiện tượng đau lòng nhưng chỉ là cá biệt.
- Nhưng ít nhiều, các vụ việc này cũng sẽ có tác động tới thị trường. Ông có cho rằng, vụ việc này sẽ khiến các nhà đầu tư cảm thấy lo ngại trước các quyết định đầu tư không?
Đúng là như vậy! Thực tế cho thấy, hiện nay, đang có xu thế chững lại, không dám làm. Ngay những việc đúng, ích nước, lợi dân nhưng quy định pháp luật chưa có phép hoặc còn chồng chéo thì ở cả doanh nghiệp và cán bộ công chức cũng không dám làm. Sợ sai là tâm lý phổ biến. Đây cũng là lý do đầu tư công khó giải ngân, nhiều dự án dậm chân tại chỗ, bất động sản tăng giá vì thiếu nguồn cung… Gỡ được thể chế là gỡ được tất cả, nếu không thì đôn đốc đến mấy cũng không ai dám làm.
Doanh nghiệp kinh doanh không phải lúc nào cũng thành công, sẽ có những lúc thất bại, vậy nên cần đối xử với làm sao để họ thấy họ luôn được hỗ trợ, được ủng hộ. Khi doanh nghiệp khó khăn, họ cũng cần được chia sẻ, tất nhiên trên tinh thần tuân thủ nghiêm pháp luật. Vừa qua, chứng khoán, bất động sản tăng nóng cũng là một biểu hiện của tâm lý thích đầu cơ thay vì đầu tư vào sản xuất kinh doanh dài hạn, đó là vì doanh nghiệp sợ rủi ro. Do đó, để thu hút nguồn lực vào sản xuất kinh doanh thì người đầu tư cần có niềm tin vào thị trường. Sự suy giảm đáng sợ nhất là suy giảm ý chí kinh doanh, tinh thần khởi nghiệp, chứ không hẳn là tốc độ tăng trưởng.
- Trên thực tế, nhiều ý kiến nói có những doanh nghiệp là “sân sau” của quan chức nên mới được hưởng nhiều đặc quyền, đặc lợi. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?
Tôi không tán đồng với cách tiếp cận vấn đề tiêu cực như vậy. Thực tế, có thể có tình trạng một số quan chức bắt tay với doanh nghiệp sân sau tạo ra các nhóm lợi ích”. Và hậu quả “nhóm lợi ích” gây ra, không dừng lại ở những mất mát mà còn đưa đất nước và chế độ đứng trước những nguy cơ, hậu quả khôn lường. Nhưng đó không phải là tất cả, không thể dựa vào một hoặc một số trường hợp không rõ ràng để kết luận cho tất cả.
- Làm thế nào để hạn chế tình trạng sân sau? Làm thế nào để công cuộc phòng chống tham nhũng khu vực tư trở nên hiệu quả? Làm thế nào để người tài không trở thành “củi”?
Tôi muốn nhấn mạnh quan điểm phải tập trung cải cách thể chế, tạo môi trường kinh doanh minh bạch và công bằng thì mới có thể chống tham nhũng từ gốc rễ. Bên cạnh đó, cần cải cách tiền lương cho toàn bộ cán bộ công chức để họ có thể sống được tiền lương. Điều đó sẽ giúp họ đề cao trách nhiệm của mình trong công việc.
Ngoài ra, trong việc tập trung chống tham nhũng, bên cạnh việc xử lý kịp thời, nghiêm minh các vi phạm, thì cũng phải bảo vệ được các cán bộ dám nghĩ dám làm.
- Theo ông, đâu sẽ là những trọng tâm về cải cách thể chế trong thời gian tới?
Giải pháp phòng chống tham nhũng lâu dài là tập trung cải cách thể chế, có như vậy mới giải quyết được gốc rễ cho sự phát triển lành mạnh của doanh nghiệp, của thị trường.
Trước tiên, về thể chế chung, thời gian tới cần tiếp tục hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa theo tinh thần của Đại hội XIII của Đảng. Cùng với đó là tiếp tục xoá bỏ những chồng chéo trong hệ thống pháp luật kinh doanh, khơi thông dòng chảy cải cách, tạo lập một môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch để doanh nghiệp yên tâm kinh doanh.
Với thị trường tài chính - bất động sản, thời gian tới, những vấn đề về thể chế cần phải điều chỉnh là: kiểm soát trái phiếu doanh nghiệp, tăng cường quản lý tốt hơn về thị trường chứng khoán… nhưng đừng bóp nghẹt thị trường. Chính phủ cần điều chỉnh không giật cục, tạo điều kiện hạ cánh mềm, để cân bằng, ổn định.
- Ông đã nhắc tới thị trường bất động sản như một điển hình cần điều chỉnh, vậy theo ông, làm thế nào để thị trường bất động sản có thể phát triển lành mạnh?
Mục tiêu của nhà nước là xây dựng thị trường bất động sản bền vững, an toàn nhưng bối cảnh hiện nay, không có sự an toàn tuyệt đối mà chỉ có thể tuân theo phương thức quản trị rủi ro. Quan điểm này sẽ giúp chúng ta có định hướng để đưa ra biện pháp cụ thể.
Về quản lý nhà nước, cần tăng cường quản lý đất đai, kinh doanh bất động sản, có cơ chế điều tiết phù hợp, sửa đổi các luật liên quan, tăng cường minh bạch thị trường, xây dựng ngay pháp lý bất động sản kiểu mới cùng các thiết chế tài chính phi ngân hàng khác…; tạo điều kiện thúc đẩy, bổ sung và cụ thể hóa các loại hình bất động sản mới; xếp hạng tín nhiệm, duy trì kỷ luật với các doanh nghiệp bất động sản phát hành cổ phiếu, trái phiếu doanh nghiệp.
Doanh nghiệp kinh doanh bất động sản cần đề cao các chuẩn mực, đề cao trách nhiệm xã hội, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, nâng cao khả năng quản trị, nâng cao tầm vóc. Các hiệp hội trở thành định chế quan trọng cùng với quản lý nhà nước góp phần nâng cao trình độ doanh nghiệp, nâng cao minh bạch, đạo đức nghề nghiệp, chuẩn mực chuyên môn, xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp, xây dựng nền tảng tư vấn và công khai giao dịch trên nền tảng của hiệp hội. Vai trò của hiệp hội rất quan trọng và cần được đề cao hơn nữa trong thời gian tới.
Cuối cùng, trong bất cứ hoàn cảnh nào, khi các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản bị xử lý hình sự sẽ khiến cho hệ thống doanh nghiệp rơi vào khó khăn, ảnh hưởng đến nền kinh tế, do đó việc bảo vệ các doanh nghiệp là rất quan trọng.
Trên thế giới, khi nhiều doanh nghiệp bị đổ vỡ, Chính phủ sẵn sàng bỏ tiền ra mua lại doanh nghiệp. Nhà nước ta chưa làm được như thế thì cũng nên có tổ công tác đặc biệt, ngắn hạn giúp trấn an doanh nghiệp, giúp họ tìm ra giải pháp, bảo vệ nhà đầu tư. Việc xử lý nghiêm minh các cá nhân vi phạm thì vẫn nghiêm minh còn việc bảo vệ doanh nghiệp vẫn phải bảo vệ.
- Về phía doanh nghiệp, lúc này họ nên ứng xử thế nào để vượt qua những khó khăn này?
Thời điểm này là một cuộc thử lửa với doanh nghiệp trước nhiều biến cố dồn dập. Cuộc “thử lửa” với Covid-19 đã rất cam go, nhưng thử thách lần này còn lớn hơn, bởi niềm tin là thứ phải xây dựng rất lâu nhưng mất đi lại rất nhanh chóng. Qua khó khăn lần này, chắc chắn các doanh nghiệp cũng đã ngộ ra nhiều điều hơn, thận trọng hơn trong kế hoạch kinh doanh, hướng tới kinh doanh bài bản, ít phiêu lưu hơn, bớt tham vọng làm giàu xổi ngày một ngày hai. Tinh thần khởi nghiệp vẫn phải được thúc đẩy, nhưng phải chuyên nghiệp hơn, có trách nhiệm xã hội và nhân văn hơn. Nói một cách ví von là để chuyển đổi kinh tế xanh thì tấm lòng phải “đỏ”, kinh doanh trong môi trường ảo nhưng đạo đức phải là thật.
Cùng với đó, với doanh nghiệp, việc giữ vững niềm tin vào thị trường và thể chế là điều cực kỳ quan trọng, trên cơ sở đó xây dựng một mô hình kinh doanh mới chuyên nghiệp hơn để thực hiện chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, chuyển đổi nhân văn.
Cuối cùng với doanh nghiệp, tôi có 3 điều muốn nói với các doanh nghiệp hiện nay là “nghĩ thật, nói thật, làm thật”, chữ “thật” là trung tâm của động thái của các doanh nghiệp, là điểm tựa để bảo vệ sự thành công của doanh nghiệp và giữ niềm tin của xã hội đối với doanh nghiệp, doanh nhân.
Tags:
(VNF) - Tiêu dùng của người dân chiếm gần 64% GDP đang suy yếu, kéo theo niềm tin giảm mạnh. Trong bối cảnh xuất khẩu bấp bênh, đầu tư công chậm giải ngân, các chuyên gia cảnh báo: muốn đạt tăng trưởng 10%, Việt Nam phải khơi thông túi tiền và củng cố niềm tin tiêu dùng của dân.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Theo ông Nguyễn Văn Hậu - CEO NetVietTV, Chủ tịch VSBC, AI đang bùng nổ toàn cầu, nhưng tại Việt Nam, tỷ lệ người dùng AI đúng cách chưa tới 5%. Nguyên nhân không nằm ở “prompt chưa hay” mà ở chỗ chưa có tư duy hệ thống, thiếu chiến lược dữ liệu và dễ sa vào trào lưu FOMO.
(VNF) - Các chaebol Hàn Quốc sử dụng đòn bẩy tài chính rất cao trong thời kỳ phát triển công nghiệp và cao hơn đáng kể Vingroup của Việt Nam hiện nay - vốn cũng đang dồn lực phát triển mảng công nghiệp.
(VNF) - Tiêu dùng của người dân chiếm gần 64% GDP đang suy yếu, kéo theo niềm tin giảm mạnh. Trong bối cảnh xuất khẩu bấp bênh, đầu tư công chậm giải ngân, các chuyên gia cảnh báo: muốn đạt tăng trưởng 10%, Việt Nam phải khơi thông túi tiền và củng cố niềm tin tiêu dùng của dân.
(VNF) - Dự án Khu phức hợp công nghiệp – đô thị – dịch vụ Tiên Tiến (Mường Central) do Công ty cổ phần Thương mại Dạ Hợp thực hiện, với quy mô diện tích lên tới 82ha.
