Arab Saudi có thể tạo ra cuộc khủng hoảng mới cho kinh tế Nga

Giá dầu thô đứng trước nguy cơ giảm sâu

Nền kinh tế thời chiến của Nga có thể gặp khó khăn hơn trong việc đảm bảo nguồn thu từ dầu mỏ nếu giá dầu thô toàn cầu giảm mạnh bởi động thái của Arab Saudi.

Quốc gia Trung Đông này được cho là đã đưa ra tín hiệu rằng giá dầu thô có thể giảm xuống mức thấp nhất là 50 USD một thùng nếu Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) không cam kết giảm sản lượng dầu.

Nói cách khác, Arab Saudi đang ám chỉ rằng họ có thể làm tràn ngập thị trường bằng nguồn cung dầu phong phú của mình, các nhà phân tích cho biết. Động thái này sẽ làm hạ giá dầu và được cho là sẽ tác động tới các thành viên thuộc Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ và đối tác (OPEC+)không hợp tác trong việc giảm dòng chảy dầu, bao gồm cả Nga.

Ông Luke Cooper, nghiên cứu viên tại Trường Kinh tế London, viết cho Tạp chí IPS: "Với việc Nga đang bán dầu với giá chiết khấu và chi phí sản xuất cao hơn, môi trường giá dầu thấp trên thị trường có thể ảnh hưởng đến khả năng tài trợ cho cuộc chiến đang diễn ra ở Ukraine" .

Arab Saudi, quốc gia lãnh đạo thực tế của OPEC, đã cố gắng giữ giá dầu ở mức trên 100 USD một thùng bằng cách thúc đẩy các quốc gia thành viên cắt giảm sản lượng.

Nhưng với giá dầu thô quốc tế dao động dưới mức 80 USD, điều này không hiệu quả. Để thay đổi chiến lược, các nguồn tin cho tờ Financial Times biết rằng quốc gia Trung Đông này hiện có kế hoạch mở vòi vào tháng 12.

Dữ liệu của S&P Global Ratings xếp Nga vào nhóm các nước sản xuất dầu quá mức trong OPEC+. Theo dữ liệu mới nhất, Moscow đã sản xuất 122.000 thùng vượt hạn ngạch hàng ngày vào tháng 7. Không chỉ Nga, Iran và Kazakhstan cũng đã vi phạm ngưỡng đã thỏa thuận.

Thế tiến thoái lưỡng nan của Điện Kremlin

Một số thành viên OPEC+ đang sản xuất dầu vượt mức cam kết để tối đa hóa lợi nhuận. Trong trường hợp của Nga, nước này đang phải đối mặt với áp lực phải thu về càng nhiều càng tốt, vì cuộc chiến ở Ukraine đã làm tăng vọt chi tiêu quốc phòng và an ninh trong ba năm chiến sự. Các lĩnh vực này sẽ chiếm tổng cộng 40% tổng chi tiêu của Nga vào năm tới.

Trong khi đó, tài chính của Nga phụ thuộc rất nhiều vào doanh thu từ dầu mỏ. Bộ trưởng tài chính nước này cho biết, một vài năm trước, sản xuất khí đốt và dầu mỏ chiếm 35%-40% doanh thu ngân sách của quốc gia.

Chính vì lý do này mà phương Tây tập trung vào việc kiềm chế lợi nhuận từ dầu mỏ của Nga. Việc nhóm G7 áp mức giá trần 60 USD lên dầu thô của Nga mặc dù không diễn ra như mong đợi, nhưng nó được coi là chìa khóa để duy trì nguồn cung dầu ổn định trong khi vẫn siết được nguồn doanh thu rất cần thiết của Điện Kremlin.

Nga đã có thể lách được các mức giới hạn này bằng cách sử dụng các tàu chở dầu "bóng tối" không đăng ký, nhưng mối đe dọa 50 USD một thùng của Arab Saudi có thể khó vượt qua hơn.

Mọi thứ có thể trở nên tồi tệ nếu việc cắt giảm nguồn cung của Arab Saudi làm bùng phát lại “cuộc chiến giá dầu” giữa Nga và vương quốc này. Ông Simon Henderson, giám đốc Chương trình Bernstein về Chính sách vùng Vịnh và Năng lượng tại Viện Washington, nói với Business Insider cho rằng điều này có thể xảy ra, ám chỉ đến một sự kiện tương tự đã xảy ra vào năm 2020.

Năm đó, những bất đồng về cắt giảm sản lượng đã thúc đẩy cả hai quốc gia giải phóng nguồn cung nhằm thử thách xem quốc gia nào có thể tồn tại lâu hơn trong môi trường giá thấp.

Trong những tình huống này, dự trữ ngoại hối trở nên thiết yếu, điều này gây ra vấn đề cho Nga. Quỹ Tài sản Quốc gia của Nga đã giảm gần một nửa vào đầu năm nay và không còn có thể tìm nguồn tiền tệ phương Tây để đa dạng hóa dự trữ ngoại hối của mình.

Ông Henderson cho biết vẫn chưa biết liệu Tổng thống Vladimir Putin có muốn tham gia vào cuộc chiến giá cả với Arab Saudi hay không khi ông đang có những ưu tiên khác cấp bách hơn.

Ông Henderson thừa nhận rằng rất khó để dự đoán các động thái của Điện Kremlin, vì có nhiều ẩn số liên quan đến doanh số bán dầu của Nga.

Tuy nhiên, một số cuộc đối đầu với Saudi Arabia có thể đang diễn ra. Tuần này, phó thủ tướng Nga Alexander Novak cho biết vẫn chưa rõ liệu OPEC có nên tăng sản lượng dầu tại cuộc họp vào tháng 12 hay không, như Saudi Arabia đã ra tín hiệu.

Nếu mọi thứ trở nên tồi tệ hơn, một cuộc chiến giá cả tiềm tàng được cho là tin xấu đối với Nga.

"Không giống như Arab Saudi, dầu của nước này không hề rẻ để khai thác, khiến nước này không đủ khả năng ứng phó với tình trạng giá dầu thấp. Điều này thúc đẩy logic leo thang ngắn hạn cho cuộc chiến của Nga với Ukraine, đòi hỏi phải có những thành công nhanh chóng trên chiến trường trước khi tình trạng giá dầu thấp xuất hiện", ông Cooper nhận định.