Bếp gas liên quan đến 40.000 ca tử vong mỗi năm ở châu Âu

Ô nhiễm bếp gas và nguy cơ sức khỏe hô hấp

Gần 40.000 ca tử vong sớm mỗi năm ở Liên minh châu Âu (EU) và Vương quốc Anh có thể liên quan đến việc tiếp xúc với khí nitơ dioxide từ khí đốt để nấu ăn trong nhà, theo nghiên cứu của các nhà khoa học tại Đại học Jaume I ở Tây Ban Nha. Đây là ước tính đầu tiên như vậy ở châu Âu và con số này cao gấp đôi số người chết vì tai nạn xe hơi.

Cụ thể, các nhà nghiên cứu cho rằng 36.031 ca tử vong sớm mỗi năm là do bếp gas ở EU và 3.928 ca nữa ở Anh. Họ cho biết ước tính của họ là thận trọng vì họ chỉ xem xét tác động của nitơ dioxide đến sức khỏe chứ không phải các loại khí khác như carbon monoxide và benzen.

Khi sử dụng để nấu ăn, bếp gas thải ra nitơ dioxide và các hạt vật chất, cả hai đều liên quan đến các bệnh về đường hô hấp và tử vong sớm, cũng như các khí nhà kính như carbon dioxide góp phần gây ra biến đổi khí hậu.

Gas cũng được sử dụng rộng rãi để sưởi ấm tại châu Âu. Nhìn chung, các hộ gia đình thải ra khoảng 25% tổng lượng khí thải nhà kính tại EU.

“Theo quan điểm sức khỏe cộng đồng, bếp gas thải ra chất độc. Mức độ của vấn đề còn tồi tệ hơn nhiều so với những gì chúng tôi nghĩ”, bà Juana Maria Delgado-Saborit, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết.

Bếp gas thải ra khí độc hại liên quan đến bệnh tim và phổi nhưng các chuyên gia cảnh báo rằng công chúng ít nhận thức được mối nguy hiểm của chúng. Theo một nghiên cứu về các hộ gia đình ở EU và Vương quốc Anh, trung bình, sử dụng bếp gas làm giảm gần hai năm tuổi thọ của một người.

Báo cáo, được hỗ trợ bởi Quỹ Khí hậu châu Âu (European Climate Foundation), dựa trên nghiên cứu năm ngoái đã đo chất lượng không khí trong nhà để tìm hiểu mức độ nấu ăn bằng gas làm tăng ô nhiễm.

Điều này cho phép các nhà khoa học từ Đại học Jaume I và Đại học Valencia tính toán tỷ lệ giữa ô nhiễm không khí trong nhà và ngoài trời khi nấu ăn bằng gas và lập bản đồ phơi nhiễm trong nhà với nitơ dioxide.

Sau đó, họ áp dụng tỷ lệ rủi ro mắc bệnh, lấy từ các nghiên cứu về ô nhiễm nitơ dioxide ngoài trời, để tính ra số người tử vong.

Kết quả này phù hợp với một nghiên cứu tại Mỹ vào tháng 5, trong đó phát hiện bếp gas và bếp propan gây ra tới 19.000 ca tử vong ở người trưởng thành mỗi năm.

Bếp gas trong nhà ở châu Âu

Khoảng một phần ba hộ gia đình châu Âu sử dụng bếp gas tại nhà, tăng lên 54% hộ gia đình ở Anh và hơn 60% ở Ý, Hà Lan, Romania và Hungary.

EU đã thắt chặt các quy định về chất lượng không khí ngoài trời trong tháng này nhưng vẫn chưa đặt ra các tiêu chuẩn về chất lượng không khí trong nhà.

Liên minh Y tế Công cộng châu Âu (EPHA) đã thúc giục các nhà hoạch định chính sách loại bỏ bếp gas bằng cách đặt ra giới hạn về khí thải, cung cấp tiền để giúp chuyển sang bếp sạch hơn và buộc các nhà sản xuất phải dán nhãn bếp với rủi ro ô nhiễm của chúng.

“Trong một thời gian dài, người ta dễ dàng bỏ qua những nguy hiểm của bếp gas. Giống như thuốc lá, mọi người không nghĩ nhiều đến tác động đến sức khỏe – và giống như thuốc lá, bếp gas là một ngọn lửa nhỏ làm ô nhiễm ngôi nhà của chúng ta", bà Sara Bertucci từ EPHA cho biết.

Theo bà Delgado-Saborit, con số tử vong sớm có thể là ước tính thấp vì bếp gas cũng thải ra các chất ô nhiễm khác không được xem xét trong nghiên cứu.

Nhiều chính phủ châu Âu đã đưa ra mục tiêu loại bỏ khí đốt, vì lợi ích của việc đạt được các mục tiêu về khí hậu. Ủy ban châu Âu hiện đang xem xét các tiêu chuẩn thiết kế bếp gas, có thể bao gồm việc đặt ra các giới hạn chặt chẽ hơn về khí thải nitơ dioxide, hiệu quả năng lượng và nhãn ô nhiễm.

Một số quốc gia châu Âu như Pháp và Đan Mạch đã thực hiện các bước để loại bỏ dần khí gas để đáp ứng các mục tiêu về khí hậu, giải quyết cả các mối quan tâm về môi trường và sức khỏe.

Trong khi đó, người tiêu dùng được khuyên nên thông gió cho bếp khi sử dụng bếp gas và nếu có thể thì cân nhắc chuyển sang bếp điện.

Tuy nhiên, giá điện đắt hơn đáng kể so với giá gas và vào mùa đông, lò sưởi gas là lựa chọn phổ biến để giữ ấm cho ngôi nhà tại các nước châu Âu nhờ mức giá hợp lý.