Bùng nổ sinh con năm Rồng, bức tranh dân số Trung Quốc có bớt ảm đạm?
Minh Đăng -
24/02/2024 23:00 (GMT+7)
(VNF) - Nhiều em bé được sinh ra tại các bệnh viện trên khắp Trung Quốc trong năm con Rồng, sự gia tăng này có thể làm dịu đi sự suy giảm dân số vào năm 2024 và mang lại niềm vui cho các nhà hoạch định chính sách, theo hãng tin tài chính Yicai.
Yicai cho biết cung hoàng đạo Rồng của Trung Quốc được cho là đặc biệt tốt lành và dữ liệu từ các bệnh viện trong dịp Tết Nguyên đán bắt đầu vào ngày 10/2 cho thấy số lượng trẻ sơ sinh đã tăng "đáng kể".
Nhiều em bé được sinh ra tại các bệnh viện trên khắp Trung Quốc trong năm con Rồng.
Tờ báo dẫn thông tin một bệnh viện ở Vô Tích, miền đông Trung Quốc, báo cáo số trẻ sơ sinh tăng 20% so với một năm trước, trong khi một bệnh viện ở tỉnh Thiểm Tây phía tây bắc báo cáo số ca sinh mới tăng 72% so với năm 2023.
Tỷ lệ kết hôn ở Trung Quốc gắn chặt với tỷ lệ sinh vì các bà mẹ chưa kết hôn thường bị từ chối trợ cấp nuôi con. Vào năm ngoái, số lượng đăng ký kết hôn đã tăng lần đầu tiên sau vài năm do "tồn đọng" từ đại dịch.
Các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc đang lo lắng về tỷ lệ sinh giảm trong bối cảnh dân số đang già đi nhanh chóng, trong đó Chủ tịch Tập Cận Bình năm ngoái đã nói rằng cần phải "tích cực nuôi dưỡng một nền văn hóa mới về hôn nhân và sinh con" để phát triển đất nước.
Tuy nhiên, nhiều người trẻ đang lựa chọn sống độc thân hoặc trì hoãn việc kết hôn do triển vọng việc làm kém, tỷ lệ thanh niên thất nghiệp kỷ lục và niềm tin tiêu dùng thấp thường xuyên khi tăng trưởng ở nền kinh tế lớn thứ hai thế giới chậm lại.
Dân số giảm năm thứ hai liên tiếp
Dân số Trung Quốc đã giảm năm thứ hai liên tiếp vào năm 2023 đã đẩy nhanh sự suy thoái và gây ảnh hưởng lâu dài sâu sắc đến tiềm năng tăng trưởng của nền kinh tế.
Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc cho biết tổng dân số Trung Quốc đã giảm 2,08 triệu người, tương đương 0,15%, xuống còn 1,409 tỷ người vào năm 2023.
Số ca sinh mới giảm 5,7% xuống 9,02 triệu và tỷ lệ sinh thấp kỷ lục 6,39 ca sinh trên 1.000 người, giảm so với tỷ lệ 6,77 ca sinh vào năm 2022.
Tỷ lệ sinh ở nước này đã giảm mạnh trong nhiều thập kỷ do chính sách một con được thực hiện từ năm 1980 đến năm 2015 và quá trình đô thị hóa nhanh chóng trong thời kỳ đó.
Giống như những đợt bùng nổ kinh tế trước đây ở Nhật Bản và Hàn Quốc, một lượng lớn dân số đã di chuyển từ các trang trại nông thôn của Trung Quốc đến các thành phố, nơi việc sinh con tốn kém hơn.
Tỷ lệ sinh của Nhật Bản là 6,3 trên 1.000 người vào năm 2022, trong khi tỷ lệ của Hàn Quốc là 4,9.
Nhà nhân khẩu học Chu Yun của Đại học Michigan cho biết: “Như chúng tôi đã quan sát nhiều lần từ các quốc gia có mức sinh thấp khác, mức sinh giảm thường rất khó đảo ngược”.
Dữ liệu mới làm tăng thêm lo ngại rằng triển vọng tăng trưởng của nền kinh tế số 2 thế giới đang giảm dần do có ít người lao động và người tiêu dùng hơn, trong khi chi phí chăm sóc người già và phúc lợi hưu trí ngày càng tăng gây căng thẳng hơn cho chính quyền địa phương.
Dân số Trung Quốc đã giảm năm thứ hai liên tiếp vào năm 2023.
Theo ước tính của Liên hợp quốc, Ấn Độ đã vượt qua Trung Quốc để trở thành quốc gia đông dân nhất thế giới vào năm ngoái, làm dấy lên nhiều tranh luận hơn về giá trị của việc chuyển một số chuỗi cung ứng có trụ sở tại Trung Quốc sang các thị trường khác, đặc biệt là khi căng thẳng địa chính trị gia tăng giữa Bắc Kinh và Washington.
Về lâu dài, các chuyên gia của Liên hợp quốc nhận thấy dân số Trung Quốc sẽ giảm 109 triệu người vào năm 2050, nhiều hơn gấp ba lần mức giảm so với dự báo trước đó của họ vào năm 2019.
Dân số Trung Quốc từ 60 tuổi trở lên đạt 296,97 triệu người vào năm 2023, chiếm khoảng 21,1% tổng dân số, tăng từ mức 280,04 triệu người vào năm 2022.
Dân số trong độ tuổi nghỉ hưu của đất nước, từ 60 tuổi trở lên, dự kiến sẽ tăng lên hơn 400 triệu người vào năm 2035, nhiều hơn toàn bộ dân số Mỹ, từ khoảng 280 triệu người hiện nay.
Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc do nhà nước điều hành nhận thấy hệ thống lương hưu sẽ cạn tiền vào năm 2035.
Ông Zhu Guoping, một nông dân 57 tuổi ở tỉnh Cam Túc, tây bắc Trung Quốc, cho biết thu nhập hàng năm khoảng 20.000 nhân dân tệ (2.779,59 USD) của ông khiến gia đình ông chỉ có khoản tiết kiệm ít ỏi.
Ông sẽ nhận được khoản lương hưu hàng tháng là 160 nhân dân tệ (khoảng 22 USD) khi bước sang tuổi 60.
Liệu có bền vững?
Các nhà nhân khẩu học cho rằng sự bùng nổ "săn rồng vàng" có thể sẽ tồn tại trong thời gian ngắn khi ngày càng nhiều phụ nữ chọn cách không có con do chi phí chăm sóc con cái cao cũng như việc họ không muốn kết hôn hoặc tạm dừng sự nghiệp trong một xã hội truyền thống khi người chăm lo con cái và vun vén gia đình vẫn là phụ nữ.
Chi phí giáo dục và chăm sóc trẻ em cao khiến nhiều cặp vợ chồng Trung Quốc ngại sinh con, trong khi sự bất ổn trên thị trường việc làm khiến phụ nữ không muốn tạm dừng sự nghiệp.
Việc nuôi dạy con cái sẽ làm giảm số giờ làm việc được trả lương và mức lương của phụ nữ, trong khi sinh kế của nam giới hầu như không thay đổi, một nghiên cứu của viện chính sách Bắc Kinh cho thấy.
Chính quyền các địa phương của Trung Quốc đã công bố nhiều biện pháp khác nhau để khuyến khích sinh con bao gồm khấu trừ thuế, nghỉ thai sản dài hơn và trợ cấp nhà ở.
Tuy nhiên, một viện chính sách ở Bắc Kinh cho biết, nhiều chính sách đã không được thực hiện do không đủ kinh phí và thiếu động lực từ chính quyền địa phương, đồng thời kêu gọi thay vào đó là một chương trình trợ cấp gia đình thống nhất trên toàn quốc.
Wang Weidong, 36 tuổi, cư dân Bắc Kinh, làm việc tại một công ty internet, cho biết anh và vợ không muốn sinh con thứ hai.
"Mọi người sẽ không có con vì những khuyến khích này. Những khuyến khích này chỉ là phụ trợ chứ không phải nguyên nhân gốc rễ. Vì vậy, tôi nghĩ sẽ khó đảo ngược xu hướng này hơn", anh Wang cho hay.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến chuỗi leo thang thuế quan dữ dội nhất trong quan hệ thương mại Mỹ – Trung. Từ khi Tổng thống Donald Trump trở lại Nhà Trắng, Washington liên tục tung ra các mức thuế mới kéo theo loạt biện pháp đáp trả mạnh mẽ từ Bắc Kinh. Các mốc thời gian dưới đây phác họa toàn bộ căng thẳng, từ những đợt thuế quan đầu tiên cho đến thỏa thuận đình chiến đạt được tại hội nghị APEC cuối tháng 10.
(VNF) - Ngân hàng trung ương Trung Quốc ngày 22/12 đã quyết định giữ nguyên lãi suất cho vay ưu đãi (LPR), bất chấp việc nền kinh tế lớn thứ hai thế giới tiếp tục ghi nhận các dữ liệu kinh tế yếu kém cùng sự suy thoái kéo dài trong lĩnh vực bất động sản.
(VNF) - Năm 2025 là năm đầy biến động với Nvidia. Bất chấp cạnh tranh khốc liệt và "mắc kẹt" trong thương chiến Mỹ - Trung, giá cổ phiếu của hãng vẫn tăng 32% từ đầu năm đến nay. Nvidia hiện là công ty giá trị nhất thế giới, vững vàng với vị thế "ông vua" ngành chip.
(VNF) - Trong những tháng cuối năm 2025, thương mại vàng giữa Nga và Trung Quốc ghi nhận bước nhảy vọt chưa từng có, ghi nhận 961 triệu USD sang Trung Quốc. Diễn biến này phản ánh áp lực tài chính ngày càng lớn đối với Moscow, và chiến lược tích lũy tài sản của Bắc Kinh trong bối cảnh trật tự tiền tệ toàn cầu ngày càng phân mảnh.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến nhiều biến động sâu rộng về địa chính trị, tài chính và kinh tế toàn cầu với hàng loạt sự kiện định hình lại cục diện quan hệ quốc tế và thị trường. Từ việc Mỹ thay đổi chính sách thương mại, căng thẳng khu vực leo thang, đến những dịch chuyển mạnh mẽ trên thị trường hàng hoá và công nghệ, tạo ra một năm đầy biến động và tái cấu trúc sâu rộng.
(VNF) - Tuần qua, tài chính quốc tế chứng kiến nhiều diễn biến đáng chú ý, từ các thương vụ đầu tư xuyên biên giới tại châu Á và Trung Đông, đến tác động từ căng thẳng Mỹ - Trung, phản ánh sự dịch chuyển của dòng vốn toàn cầu trong bối cảnh bất ổn gia tăng.
(VNF) - Tòa án Tối cao bang Delaware (Mỹ) đã ra phán quyết khôi phục gói thù lao mà tỷ phú Elon Musk nhận được từ Tesla vào năm 2018 trị giá 56 tỷ USD -- hiện được ước tính khoảng 139 tỷ USD dựa trên giá cổ phiếu Tesla tại thời điểm đóng cửa phiên giao dịch hôm 20/12. Nếu có hiệu lực, tỷ phú Elon Musk sẽ trở thành người đầu tiên có tài sản ròng vượt 700 tỷ USD.
(VNF) - Tại 1 đại lý du lịch ở Ấn Độ, lực lượng chức năng thu giữ nhiều tài sản giá trị, gồm: 13 tỷ đồng tiền mặt, 313kg bạc, 6kg vàng, tổng trị giá hơn 48 tỷ đồng.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến nhiều dự án công nghệ được kỳ vọng cao nhưng không đạt được kết quả như mong đợi. Từ robot hình người, trí tuệ nhân tạo đến xe điện và tiền điện tử, một số sản phẩm đã gặp khó khăn trong quá trình triển khai, trong khi những dự án khác chịu tác động từ chính trị, thị trường và phản ứng xã hội.
(VNF) - Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa ghi thêm một “chiến thắng” nữa khi hàng loạt tập đoàn dược phẩm hàng đầu chấp nhận hạ giá thuốc tại thị trường Mỹ, đổi lại các ưu đãi về thuế
(VNF) - Sau thời kỳ tăng trưởng nóng, cổ phiếu Pop Mart bất ngờ lao dốc. Nhà đầu tư đang quan ngại về triển vọng của Labubu - nhân vật từng đưa hãng đồ chơi Trung Quốc này trở thành hiện tượng toàn cầu.
(VNF) - Theo công bố mới nhất từ Cơ quan Thể thao Thái Lan, tổng giá trị kinh tế do SEA Games 33 tạo ra đến thời điểm hiện tại dự kiến đạt mốc 12 tỷ baht, tương đương hơn 380 triệu USD (hơn 10 nghìn tỷ Việt Nam đồng).
(VNF) - Trung Quốc vừa phát hiện mỏ vàng dưới đáy biển đầu tiên của nước này, cũng là mỏ vàng dưới biển lớn nhất châu Á, đánh dấu bước đột phá quan trọng trong chiến lược đẩy mạnh thăm dò khoáng sản trên toàn quốc.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến những biến động dồn dập trong chính sách thuế đối ứng của Mỹ, khi các quyết định được ban hành, điều chỉnh rồi tạm hoãn liên tiếp trong thời gian ngắn, tạo nên một chuỗi mốc chính sách dày đặc hiếm thấy.
(VNF) - Trong suốt 2 thập kỷ, Đức và Trung Quốc từng được xem là một “cặp đôi kinh tế hoàn hảo”, cùng hưởng lợi lớn từ làn sóng toàn cầu hóa thương mại. Đức cung cấp máy móc, thiết bị công nghiệp mà Trung Quốc cần để sản xuất hàng tiêu dùng cho phần còn lại của thế giới. Nhưng trật tự đó đang đảo chiều. Trung Quốc ngày nay dường như không còn cần Đức như trước, trong khi Berlin lại muốn chấm dứt mối quan hệ phụ thuộc này.
(VNF) - Các nhà khoa học Trung Quốc vừa công bố một con chip điện toán quang học có hiệu năng vượt trội hơn phần cứng trí tuệ nhân tạo (AI) hàng đầu của Nvidia hơn 100 lần về cả tốc độ xử lý lẫn hiệu quả năng lượng, đặc biệt trong các tác vụ AI tạo sinh như tổng hợp hình ảnh và sản xuất video.
(VNF) - Trung Quốc đã hạ lượng trái phiếu kho bạc Mỹ nắm giữ xuống mức thấp nhất kể từ năm 2008, trong khi tiếp tục gia tăng dự trữ vàng tháng thứ 13 liên tiếp.
(VNF) - Ngày 19/12, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đã tăng lãi suất chuẩn lên mức cao nhất kể từ năm 1995, trong bối cảnh lạm phát cao và tăng trưởng kinh tế chậm.
(VNF) - Sau khi kế hoạch sử dụng tài sản Nga thất bại, các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) đã thống nhất cho Ukraine vay 90 tỷ euro (xấp xỉ 105 tỷ USD) từ ngân sách chung của khối.
(VNF) - TikTok được cho là đã ký các thỏa thuận ràng buộc để bán hơn 80% tài sản tại Mỹ cho một nhóm nhà đầu tư, nhằm tránh nguy cơ bị cấm hoạt động và chấm dứt tranh chấp kéo dài nhiều năm với chính phủ Mỹ.
(VNF) - Đằng sau danh xưng cổ phiếu có hiệu suất tốt nhất thế giới là một bài học đắt giá cho những nhà đầu tư chạy theo lợi nhuận “nóng” từ làn sóng AI.
(VNF) - Mỹ tiếp tục phê duyệt gói bán vũ khí kỷ lục cho Đài Loan trị giá 11,1 tỷ USD, bao gồm nhiều khí tài tấn công chủ lực. Động thái được xem là thách thức trực diện “lằn ranh đỏ” của Trung Quốc và có nguy cơ thổi bùng căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump tự hào tuyên bố khoản đầu tư kỷ lục 18 nghìn tỷ USD đang đổ vào nước Mỹ. “Chỉ trong vài tháng, nền kinh tế của chúng ta đã đi từ trạng thái tệ nhất lên tốt nhất”, ông Trump phát biểu.
(VNF) - Khi nhà phát triển bất động sản China Vanke bước vào cuộc họp mang tính sống còn với các chủ sở hữu trái phiếu vào ngày 18/12, giới đầu tư đang chuẩn bị tinh thần cho những biến động tiếp theo của lĩnh vực bất động sản Trung Quốc. Đáng chú ý, cho đến nay vẫn chưa có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy nhà nước sẽ can thiệp bằng các gói cứu trợ.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến chuỗi leo thang thuế quan dữ dội nhất trong quan hệ thương mại Mỹ – Trung. Từ khi Tổng thống Donald Trump trở lại Nhà Trắng, Washington liên tục tung ra các mức thuế mới kéo theo loạt biện pháp đáp trả mạnh mẽ từ Bắc Kinh. Các mốc thời gian dưới đây phác họa toàn bộ căng thẳng, từ những đợt thuế quan đầu tiên cho đến thỏa thuận đình chiến đạt được tại hội nghị APEC cuối tháng 10.
(VNF) - Cầu Tứ Liên không chỉ là một công trình giao thông đơn thuần mà còn được xác định là mắt xích quan trọng trong quy hoạch mở rộng không gian đô thị Hà Nội về phía Bắc sông Hồng.