Chiến thuật có thể khiến Trung Quốc 'tự bắn vào chân' trong đòn thương mại với Mỹ
Thành Nguyễn -
21/11/2018 12:05 (GMT+7)
Lãnh đạo Trung Quốc dường như đã phạm sai lầm khi áp thuế với đậu nành Mỹ, động thái khiến Trump càng thêm cứng rắn.
Tổng thống Trump (phải) và Chủ tịch Tập trong cuộc gặp ở Washington năm 2017. Ảnh: Reuters.
Cuộc "đấu khẩu" giữa Phó tổng thống Mỹ Mike Pence và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình mới đây ở hội nghị APEC tại Papua New Guinea cho thấy giữa hai cường quốc hàng đầu thế giới này đang tồn tại những bất đồng sâu sắc trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là trong thương mại, làm dấy lên lo ngại về một cuộc "Chiến tranh Lạnh mới".
Cuộc đối đầu này được dự đoán sẽ kéo dài, trong khi Trung Quốc dường như chưa có sự chuẩn bị tốt và có thể đã "tự bắn vào chân" bằng quyết định sai lầm khi lựa chọn đòn áp thuế trả đũa trong chiến tranh thương mại với Mỹ, theo Washington Post.
Cựu thứ trưởng Bộ Thương mại Trung Quốc Long Yongtu hôm 18/11 lần đầu tiên thừa nhận nước này đã áp dụng các chiến thuật sai lầm trong cuộc chiến "đòn áp thuế" với chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump, đặc biệt là quyết định tăng thuế đối với mặt hàng đậu nành nhập khẩu từ Mỹ.
"Nông sản là vấn đề rất nhạy cảm trong thương mại và đậu nành không phải là ngoại lệ. Tôi từng đưa ra lời khuyên rằng chúng ta nên tránh tung đòn nhắm vào nông sản bởi đó cần được coi như giải pháp cuối cùng", ông Long nói trong một hội thảo thường niên do tạp chí Tài Kinh có trụ sở ở Bắc Kinh tổ chức. "Nhưng thay vào đó, chúng ta lại nhắm vào đậu nành ngay từ đầu".
Theo bình luận viên Frank Tang của SCMP, tuyên bố này của ông Long, người từng phụ trách các cuộc đàm phán để Trung Quốc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), phần nào hé lộ những mâu thuẫn nội bộ trong giới lãnh đạo Trung Quốc về cách đối phó với Trump trong cuộc chiến thương mại. Ông Long đặc biệt chỉ trích việc áp đặt ý chí chính trị vào các cuộc đàm phán thương mại.
Cựu thứ trưởng Bộ Thương mại Trung Quốc Long Yongtu trao đổi với các phóng viên tại hội thảo ở Bắc Kinh hôm 18/11. Ảnh: AFP.
"Khi có người lúc nào cũng nói về việc đưa chính trị vào bàn đàm phán thương mại, chúng ta sẽ không bao giờ đạt được thỏa thuận", cựu quan chức này nói nhưng không đề cập trực tiếp đến người nào. "Chúng tôi đã không suy nghĩ thấu đáo". Ông khẳng định việc tăng thuế nhập khẩu đối với đậu nành để trả đũa quyết định áp thuế của Trump là quyết định "thiếu khôn ngoan".
Mỹ khơi mào cuộc chiến thương mại từ tháng 6 khi quyết định áp thuế 25% với 50 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu của Trung Quốc, buộc Bắc Kinh phải tung đòn đáp trả. Trung Quốc lúc đó quyết định nhắm vào đậu nành Mỹ vì cho rằng đòn áp thuế này sẽ "gây đau đớn" cho các bang nông nghiệp vốn có truyền thống ủng hộ đảng Cộng hòa của Trump.
Lou Jiwei, cựu Bộ trưởng Tài chính và hiện là Chủ tịch Quỹ Hưu trí Quốc gia Trung Quốc, hồi tháng 3 từng tuyên bố rằng Bắc Kinh có thể khiến nền kinh tế Mỹ phải trả giá bằng cách "đánh mạnh" vào các mặt hàng như đậu nành, xe hơi và máy bay. Với tư duy đó, Trung Quốc quyết định áp thuế 25% với sản phẩm đậu nành nhập khẩu của Mỹ trong màn "đấu thuế" đầu tiên với Trump.
Giới chuyên gia cho rằng phát biểu của ông Long cho thấy chiến thuật đó có thể đã khiến Trung Quốc "tự bắn vào chân", bởi đậu nành nhập khẩu có vai trò rất quan trọng với ngành chăn nuôi nước này. Đòn áp thuế khiến lượng đậu nành Mỹ nhập vào Trung Quốc giảm đáng kể, nhưng cũng đẩy giá mặt hàng này trong nước tăng lên, ảnh hưởng đáng kể đến ngành chăn nuôi lợn. "Trung Quốc là nước rất cần nhập đậu nành, vậy sao chúng ta lại nhắm vào đậu nành ngay từ đầu? Đây có phải là tính toán thấu đáo?", ông Long đặt câu hỏi.
Việc Bắc Kinh tung đòn áp thuế vào đậu nành để gây thiệt hại cho nông dân Mỹ ngay trước thềm cuộc bầu cử giữa kỳ đã không khiến chính quyền Trump chùn bước mà ngược lại, Washington càng thể hiện lập trường cứng rắn hơn và tiếp tục tung ra đòn đánh thứ hai, áp thuế 10% với 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc, đồng thời đe dọa sẽ tăng thuế lên 25% vào đầu năm sau nếu Trung Quốc không chịu thay đổi hành vi thương mại của mình.
Vì thâm hụt thương mại giữa hai nước quá lớn, Bắc Kinh không thể tiếp tục chạy đua áp thuế về số lượng với Washington nên quyết định đáp trả bằng cách tăng thuế với 60 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu còn lại của Mỹ. "Ở khía cạnh nào đó, tôi thích tính cách của Trump", ông Long nói. "Tôi hy vọng các cuộc đàm phán thương mại giữa hai nước sẽ có kết quả tốt đẹp".
Tương lai mờ mịt
Tuyên bố của ông Long được đưa ra trong bối cảnh đội ngũ đàm phán của cả Mỹ và Trung Quốc đều đang có những bước chuẩn bị tích cực cho vòng đàm phán thương mại mới trước thềm cuộc gặp giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập bên lề hội nghị G-20 sắp diễn ra ở Argentina. Trump cũng đề cập đến khả năng đạt được thỏa thuận với Trung Quốc, nhưng giới quan sát cho rằng đây chỉ là "đòn gió" của Tổng thống Mỹ, khi chính quyền của ông vẫn có những động thái chuẩn bị cho một cuộc chiến dài hơi.
Theo bình luận viên Bob Bryan của Business Insider, những phát biểu gần đây của Phó tổng thống Pence nhắm vào sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc cũng như tranh cãi về thương mại giữa hai nước khiến APEC lần đầu tiên trong lịch sử không ra được tuyên bố chung cho thấy triển vọng hòa giải, thu hẹp bất đồng trong vấn đề thương mại giữa hai nước vẫn rất mờ mịt, báo hiệu một cuộc gặp Trump – Tập không nhiều hứa hẹn.
Một nông dân Mỹ kiểm tra đậu nành tại Fargo, Bắc Dakorta. Ảnh: Reuters.
Chính quyền Trump cũng rục rịch chuẩn bị các vũ khí khác ngoài đòn áp thuế để gia tăng áp lực với Trung Quốc trong chiến tranh thương mại. Bộ Thương mại Mỹ hôm 19/11 bắt đầu công khai thảo luận về những quy định mới, cho phép họ hạn chế xuất khẩu một số công nghệ quan trọng để bảo vệ an ninh quốc gia. Quy định này nếu có hiệu lực sẽ cho phép Mỹ ngăn chặn việc xuất khẩu những công nghệ tối tân tới Trung Quốc và giảm thiểu nguy cơ bị sao chép hay xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.
Theo Đạo luật Kiểm soát Xuất khẩu mới được quốc hội Mỹ thông qua, chính quyền ông Trump được quyền phong tỏa, ngăn chặn doanh nghiệp xuất khẩu "những công nghệ mới nổi và mang tính nền tảng" tới các quốc gia đối thủ. Các công nghệ cao mà Nhà Trắng muốn tăng cường kiểm soát xuất khẩu liên quan tới 14 lĩnh vực, trong đó có công nghệ sinh học, robot và trí tuệ nhân tạo.
Chính quyền các tổng thống Mỹ trước đây thường chỉ áp dụng quy định hạn chế xuất khẩu với các công nghệ có liên quan trực tiếp đến năng lực quân sự. Việc chính quyền Trump mở rộng quy định này để bao trùm những sản phẩm về lý thuyết có thể ứng dụng cho lĩnh vực quân sự được coi là một bước tiến đáng kể nhằm tăng sức ép với Trung Quốc.
Bộ Tư pháp Mỹ gần đây cũng tăng cường điều tra, truy tố các cá nhân, tổ chức Trung Quốc có hành vi gián điệp kinh tế và thành lập một lực lượng đặc biệt để đối phó với các thủ đoạn kinh tế bất hợp pháp của Trung Quốc. Đây được coi là những vũ khí đầy quyền năng, giúp Trump có thể kéo dài chiến tranh thương mại với Bắc Kinh mà không phải tung thêm đòn áp thuế, vốn cũng gây thiệt hại không nhỏ cho người tiêu dùng Mỹ.
"Người Trung Quốc đến nay vẫn không biết cách đối phó với Trump như thế nào, và có lẽ họ cũng không thực sự biết mình đang làm gì", Trey McArver, đồng sáng lập tổ chức tư vấn Trivium China có trụ sở ở Bắc Kinh, nói. "Họ không có bất cứ ý tưởng nào mới. Tôi cho rằng họ chỉ đang trông chờ vào may mắn".
(VNF) - Phố Wall từng kỳ vọng kết quả kinh doanh bùng nổ của Nvidia sẽ giúp xoa dịu nỗi lo ngày càng lớn về nguy cơ bong bóng trong nhóm cổ phiếu trí tuệ nhân tạo (AI). Nhưng thực tế lại không như vậy.
(VNF) - Trong nhiều thập kỷ, Trung Quốc luôn là đối tác kinh tế then chốt đối với doanh nghiệp Đức. Điều này đến nay vẫn không thay đổi, và ngành công nghiệp Đức vẫn chưa sẵn sàng chuyển hướng dù bối cảnh kinh tế - chính trị giữa hai bên đã nhiều biến động.
(VNF) - Giới khảo cổ và tài chính quốc tế đang dồn sự chú ý vào một trong những phát hiện ngoạn mục nhất nhiều thập kỷ qua: Colombia lần đầu trục vớt được hiện vật từ con tàu San José – “Con tàu đắm chứa kho báu khổng lồ nhất lịch sử”, ẩn chứa khối tài sản ước tính hơn 17 tỷ USD.
(VNF) - Tuần qua, kinh tế – tài chính toàn cầu chứng kiến nhiều biến động lớn: Bitcoin rơi mạnh hướng tới tháng thua lỗ nhất trong hai năm; Tổng thống Donald Trump bất ngờ hạ nhiệt thuế quan; Cloudflare gặp sự cố khiến Internet toàn cầu chao đảo; Nhật - Trung bước vào giai đoạn ngoại giao căng thẳng; và làn sóng bán tháo cổ phiếu công nghệ dấy lên nỗi lo bong bóng AI.
(VNF) - Sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) đang khiến nhu cầu xây trung tâm dữ liệu tăng vọt. Thế nhưng, để vận hành một trung tâm dữ liệu đòi hỏi diện tích đất và lượng điện năng khổng lồ. Để giải quyết bài toán này, nhiều “ông lớn” trong ngành AI đang tính tới việc đưa các trung tâm dữ liệu ra ngoài vũ trụ.
(VNF) - Đế chế cho vay của gia tộc Muthoot hiện nắm giữ lượng vàng lớn hơn cả một số ngân hàng trung ương ở Ấn Độ. Khách hàng của họ chủ yếu là người thu nhập thấp, tận dụng thời điểm giá vàng tăng để mang trang sức đi cầm cố lấy tiền mặt chi tiêu.
(VNF) - Mới đây, Thượng nghị sĩ Mỹ Mike Lee đã giới thiệu Dự luật Minh bạch Dự trữ Vàng. Nếu được thông qua, kho vàng dự trữ của Mỹ sẽ được kiểm toán toàn diện lần đầu tiên sau nhiều thập kỷ.
(VNF) - Đám cưới của một doanh nhân chuỗi trà sữa và nữ thừa kế ngành pin mặt trời đang thu hút sự chú ý, hứa hẹn mang đến góc nhìn hiếm hoi về thế hệ siêu giàu kế tiếp của Trung Quốc.
(VNF) - Sau hơn 60 năm gắn bó và tạo nên giá trị vượt trội tại Berkshire Hathaway, nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett để lại vô số di sản quý giá thông qua phong cách và chiến lược đầu tư của mình.
(VNF) - Tại Mỹ, nhiều doanh nhân và hộ gia đình đã tìm đến giải pháp độc đáo: tận dụng nhiệt thải từ máy đào Bitcoin để sưởi ấm nhà cửa. Mô hình này được quảng bá như một hình thức “hai trong một”, vừa khai thác tiền số, vừa giảm chi phí năng lượng. Tuy nhiên, tính hiệu quả kinh tế của nó vẫn là chủ đề gây tranh luận mạnh trong giới chuyên gia và các nhà đầu tư tiền mã hóa.
(VNF) - Theo các quan chức và chuyên gia trong ngành, các chính phủ phương Tây đang đẩy nhanh những bước đi nhằm xây dựng một hệ thống phòng thủ chung trước làn sóng thép giá rẻ từ Trung Quốc và nhiều nước châu Á khác. Động thái nà được cho là sẽ làm gia tăng nguy cơ đối đầu thương mại mới với Bắc Kinh.
(VNF) - Ngành công nghiệp hoạt hình trị giá hàng chục tỷ USD của Nhật Bản đang đối mặt nguy cơ khủng hoảng khi bị các công cụ AI sao chép tác phẩm và vi phạm sở hữu trí tuệ.
(VNF) - Giá vàng và bạc liên tục lập các kỷ lục mới trong năm 2025, trở thành tâm điểm quan tâm của giới đầu tư toàn cầu. Trước bối cảnh bất ổn kinh tế, lạm phát gia tăng và biến động tiền tệ, các chuyên gia tài chính nhận định cả hai kim loại quý này có thể tiếp tục duy trì đà tăng giá cho tới năm 2026.
(VNF) - Bitcoin đang hướng tới tháng giảm hiệu suất tồi tệ nhất kể từ khi làn sóng sụp đổ của các công ty tiền điện tử làm chấn động toàn ngành vào năm 2022.
(VNF) - Thị trường công nghệ sinh học Hàn Quốc vừa chứng kiến một hiện tượng hiếm gặp khi cổ phiếu Voronoi tăng vọt nhờ triển vọng từ danh mục thuốc ung thư ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI). Đợt bứt phá 190% không chỉ đưa vốn hóa của doanh nghiệp lên gần 4,3 tỷ USD, mà còn tạo ra một tỷ phú mới. Sự thăng hoa này phản ánh kỳ vọng mạnh mẽ của giới đầu tư vào công nghệ AI trong phát triển dược phẩm, bất chấp công ty vẫn ghi nhận thua lỗ.
(VNF) - Nội các của Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi đã phê duyệt gói kích thích kinh tế trị giá 21,3 nghìn tỷ yên (135,4 tỷ USD) vào ngày 21/11, đánh dấu sáng kiến chính sách lớn đầu tiên dưới thời nhà lãnh đạo mới, người đã cam kết theo đuổi các biện pháp tài khóa mở rộng.
(VNF) - Một báo cáo điều tra quốc tế mới công bố cho thấy ngành tiền điện tử toàn cầu đã trở thành đích đến của hơn 28 tỷ USD dòng tiền phi pháp, bao gồm tiền lừa đảo, đánh cắp, tống tiền và các hoạt động tội phạm có tổ chức. Khi tiền số ngày càng phổ biến và được chấp nhận rộng rãi, những kẽ hở trong hệ thống kiểm soát đã khiến các sàn giao dịch lớn trở thành mắt xích trung tâm trong quá trình hợp thức hóa tài sản bất hợp pháp.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 20/11 đã quyết định bãi bỏ thuế quan đối với một loạt mặt hàng nông sản của Brazil. Động thái này diễn ra trong bối cảnh ông đang đối mặt với áp lực từ cử tri về chi phí sinh hoạt tăng cao.
(VNF) - Giá vàng liên tục lập kỷ lục trong năm nay, nhưng thay vì để những thỏi vàng “nghỉ ngơi” trong kho, một nhóm ngày càng đông các nhà đầu tư giàu có và văn phòng quản lý tài sản gia đình đang biến vàng thành nguồn thu nhập thụ động. Họ cho các nhà tinh luyện, thợ kim hoàn và các nhà sản xuất thuê vàng để nhận lãi, phá vỡ quan niệm vàng là tài sản tích trữ.
(VNF) - Bitcoin tiếp tục kéo dài chuỗi điều chỉnh khi đánh mất mốc 87.000 USD, đà giảm diễn ra trong bối cảnh tâm lý “sợ hãi tột độ” bao trùm thị trường. Một số chuyên gia cảnh báo xu hướng giảm có thể còn mạnh hơn, thậm chí đưa Bitcoin lao về vùng 10.000 USD nếu áp lực trên các tài sản rủi ro không sớm hạ nhiệt.
(VNF) - Trung Quốc cân nhắc triển khai các biện pháp mới nhằm vực dậy thị trường bất động sản đang gặp khó khăn, giữa những lo ngại rằng sự suy giảm kéo dài có thể đe dọa ổn định hệ thống tài chính.
(VNF) - Những tháng gần đây, khi các tập đoàn công nghệ đổ hàng trăm tỷ USD vào AI, nhiều người lo ngại về kịch bản bong bóng vỡ giống như dotcom hồi thập niên 1990. Nói về mối lo này, CEO Google nhận định nếu bong bóng AI vỡ, sẽ không có công ty nào thoát khỏi tác động.
(VNF) - Ông Julien Seillan, Giám đốc Cơ quan Phát triển Pháp (AFD) tại Việt Nam cho rằng nền kinh tế Việt Nam đã vươn lên đáng kinh ngạc chỉ sau 30 năm. Bước vào giai đoạn chuyển đổi xanh, theo ông, Việt Nam cần huy động nguồn lực từ nhiều phía, trong đó có sự “vào cuộc” của khu vực kinh tế tư nhân.
(VNF) - Phố Wall từng kỳ vọng kết quả kinh doanh bùng nổ của Nvidia sẽ giúp xoa dịu nỗi lo ngày càng lớn về nguy cơ bong bóng trong nhóm cổ phiếu trí tuệ nhân tạo (AI). Nhưng thực tế lại không như vậy.
(VNF) - Dự án Khu phức hợp công nghiệp – đô thị – dịch vụ Tiên Tiến (Mường Central) do Công ty cổ phần Thương mại Dạ Hợp thực hiện, với quy mô diện tích lên tới 82ha.