'Kỳ tích' phát triển của Israel và kinh nghiệm đối với Việt Nam - Kỳ 1

Nguyễn Phong - 16/10/2017 03:30 (GMT+7)

(VNF) - Từ một quốc gia không ít bị "cô lập", vẫn đang đặt trong "tình trạng có chiến tranh" trở thành nền kinh tế mở, hiện có 9 FTA với 42 quốc gia, ngoại thương chiếm 57.4% GDP, một "hub" - trung tâm thu hút đầu tư, các tổ chức đầu tư và R&D của cả thế giới.

VNF
Ảnh minh họa

Với dân số 8,61 triệu (người Do Thái chiếm khoảng 75%, còn lại là người Ả Rập bao gồm người Druze và người Ả Rập Đông Jerusalem) và diện tích 22.072km2 (Thủ đô Jerusalem, dân số khoảng 85.000), theo Luật Cơ bản, Israel tự xác định là một nhà nước Do Thái, theo thể chế cộng hòa, dân chủ đại nghị, đại diện tỷ lệ và phổ thông đầu phiếu. Israel không có tôn giáo chính thức, song có một liên kết mạnh với Do Thái giáo.

Israel có vị trí địa - chính trị quan trọng, nằm ở điểm giao của ba lục địa Châu Á, Châu Âu và Châu Phi, giáp cả biển Địa Trung Hải và Ấn Độ Dương (thông qua Biển Đỏ). Phía Bắc Israel giáp Lenanon, là vùng đất Galilee xanh tươi và màu mỡ kiểu Địa Trung Hải. Phía Đông Israel giáp Syria và Jordan, nhìn ra biển Galilee, là các dãy núi lửa thuộc cao nguyên Jordan. Phía Nam Israel giáp Ai Cập và Jordan là sa mạc Negev; và điểm cực Nam của Israel thuộc vịnh Eilat trên Biển Đỏ.

Dù còn đang đối mặt với không ít thách thức (các vấn đề như bất bình đẳng xã hội, nhà ở, tốc độ tăng trưởng có xu hướng giảm dần,...), sự phát triển của Israel thực sự là một kỳ tích. Từ một quốc gia nghèo, trẻ (chỉ được thành lập sau Chiến tranh thế giới lần thứ hai), với những dòng người "tha phương cầu thực" quay về, Israel đã trở thành một quốc gia phát triển, thuộc nhóm OEC, với quy mô GDP 319 tỷ USD và bình quân đầu người năm 2016 đạt 37.300 USD, tuổi thọ 82,4 năm, việc làm được đảm bảo tương đối tốt (tỷ lệ thất nghiệp chỉ 4,7%).

Từ một quốc gia không ít bị "cô lập", vẫn đang đặt trong "tình trạng có chiến tranh" trở thành nền kinh tế mở, hiện có 9 FTA với 42 quốc gia, ngoại thương chiếm 57.4% GDP, một "hub" - trung tâm thu hút đầu tư, các tổ chức đầu tư và R&D của cả thế giới.

Từ một quốc gia không ít bị "cô lập", vẫn đang đặt trong "tình trạng có chiến tranh" trở thành nền kinh tế mở

Từ một quốc gia được xem là vùng đất khô cằn (3/4 là sa mạc), rất ít tài nguyên, khan hiếm nước, Israel trở thành một đất nước được xem là giàu "tài nguyên sáng tạo", một "quốc gia khởi nghiệp", một quốc gia có sự phát triển nông nghiệp bậc nhất thế giới. Israel nổi tiếng thế giới về những phát minh sáng chế về công nghệ sinh học, y học, công nghệ thông tin, máy tính và quân sự.

Lý giải sự thành công trong phát triển, nguời Israel thường nhấn mạnh đến 6 chính sách lớn: Tăng cường định hướng xuất khẩu; Định hướng công nghệ tiên tiến; Tạo dựng vốn con người kỹ năng cao; Xây dựng và hun đúc văn hóa/tinh thần kinh doanh; Tạo động lực cho đầu tư và nghiên cứu – triển khai (R&D); Duy trì ổn định kinh tế vĩ mô

Tuy nhiên, lý do sâu xa hơn mà Đoàn công tác cảm nhận nằm ở 3 điểm. Thứ nhất là lý trí chính trị và sự quyết liệt của lãnh đạo. Israel đặt vấn đề không chỉ là đảm bảo sự sống còn của đất nước trong điều kiện khó khăn mà còn phải phát triển, phát triển ở trình độ cao của thế giới. Khát vọng đó, trên cơ sở văn hóa, tôn giáo và đặc biệt là tố chất con người Israel đã tạo sự đồng sức của xã hội cho mục tiêu phát triển. Israel cũng khá khéo léo trong lồng ghép chiến lược đảm bảo an ninh quốc gia với các vấn đề phát triển kinh tế. Một ví dụ là phát triển công nghệ cao, lưỡng dụng. Ví dụ nữa là sự hỗ trợ Jordan trong phát triển nông nghiệp (Jordan vốn có nhu cầu lớn) công nghệ cao dọc biên giới hai nước.

Thứ hai là tinh thần khao khát đổi mới, sáng tạo như là một phần văn hóa Israel. Yossi Vardi – cố vấn uy tín về khởi nghiệp ở Israel, nhấn mạnh: "Israel là một quốc gia khởi nghiệp, cả về xã hội và văn hóa. Đó là di sản và đặc tính của chúng tôi. Chúng tôi không ngừng đổi mới bản thân mình".

Trong trao đổi, chia sẻ với đoàn, đối với gần như mọi câu chuyện, mọi vấn đề, người Israel luôn tìm cách giải thích, trả lời logic cho câu hỏi tại sao (tại sao lại như vậy, tại sao phải làm cách khác...). Các lĩnh vực R&D lựa chọn (các cụm sáng tạo về Internet & truyền thông, viễn thông, năng lượng tái tạo, công nghệ nước, công nghệ công nghiệp, y tế, khoa học về cuộc sống và sức khỏe (HLS) & vũ trụ, IT & doanh nghiệp, lương thực – thực phẩm) vừa theo xu hướng thế giới vừa phục vụ trực tiếp cho phát triển đất nước. Sự sáng tạo Israel cũng rất gắn kết với thế giới, thông qua thương mại, hợp tác, hoạt động đầu tư của vô số quỹ đầu tư và sự hiện diện của hàng trăm trung tâm R&D đa quốc gia.

Thứ ba là các tiếp cận thực dụng, dựa cơ bản trên cơ chế và tín hiệu thị trường. Dường như mọi chuyện đều ít nhiều xoay quanh lợi ích kinh doanh, "đông tiền bát gạo". Một ví dụ nhỏ nhưng thú vị là 90% trái chà là của Israel được xuất sang các nước Ả Rập. Chính phủ Israel hỗ trợ mạnh khởi nghiệp, sáng tạo, song với 1 USD Chính phủ đầu tư, các startup tốt nghiệp sẽ gọi được 5-6 USD vốn đầu tư từ thị trường. Và thoái vốn mới là "mục tiêu chính". 

Năm 2015, startup Israel gọi vốn được 4,5 tỷ USD; 8 thương vụ IPO trị giá gần 610 triệu USD; 104 vụ thoái vốn trị giá hơn 9 tỷ USD. Nhiều công nghệ được phát triển mang tính lưỡng dụng, cả cho quốc phòng và kinh tế rất cao. Công thức làm ăn của các hiệp hội lành nghề, tư vấn là: Kết nối trong ngoài + Tư vấn & hỗ trợ hữu ích + tự chủ tài chính. 

Ý kiến (0)
Cùng chuyên mục
Trực thăng chở Tổng thống Iran rơi, mất tích nhiều giờ chưa tìm thấy

Trực thăng chở Tổng thống Iran rơi, mất tích nhiều giờ chưa tìm thấy

(VNF) - Một chiếc trực thăng chở Tổng thống Iran Ebrahim Raisi và một số quan chức nước này đã bị rơi ở khu vực phía bắc đất nước ngày 19/5, theo hãng thông tấn nhà nước IRNA. Sau nhiều giờ tìm kiếm, giới chức cho biết họ vẫn chưa đến được địa điểm máy bay rơi, dù đã xác định được vị trí chính xác.

Tái khởi động Công viên phần mềm nghìn tỷ tại Đà Nẵng

Tái khởi động Công viên phần mềm nghìn tỷ tại Đà Nẵng

(VNF) - Dự án khu công viên phần mềm số 2 ở Đà Nẵng với tổng vốn đầu tư gần 1.000 tỷ đồng, đang được cơ quan chức năng hoàn thiện các thủ tục để tái khởi động sau hơn 1 năm tạm dừng vì vướng pháp lý.

Ứng xử với tài sản số: Không thể lẩn tránh mãi

Ứng xử với tài sản số: Không thể lẩn tránh mãi

(VNF) - Không riêng Việt Nam, nhiều nước trên thế giới cũng đang lúng túng trong việc xây dựng khung pháp lý với tiền số, tài sản số. Tuy nhiên, theo nhận định của nhiều chuyên gia, xây dựng khung pháp lý cho tài sản số tại Việt Nam là vấn đề “không thể lẩn tránh mãi” và cần phải cân nhắc kỹ lưỡng giữa các yếu tố được – mất.

Khai mạc kỳ họp Quốc hội: Bầu Chủ tịch Quốc hội và Chủ tịch nước

Khai mạc kỳ họp Quốc hội: Bầu Chủ tịch Quốc hội và Chủ tịch nước

(VNF) - Dự kiến cuối giờ sáng 20/5, Quốc hội bắt đầu tiến hành công tác nhân sự và sẽ hoàn thành vào sáng 22/5. Quốc hội sẽ bầu Chủ tịch Quốc hội trước, sau đó sẽ bầu Chủ tịch nước theo quy định.

Hà Nội gọi đầu tư 6 dự án khu đô thị hơn 34.000 tỷ tại Đông Anh

Hà Nội gọi đầu tư 6 dự án khu đô thị hơn 34.000 tỷ tại Đông Anh

(VNF) - Hà Nội kêu gọi đầu tư 6 khu đô thị tại huyện Đông Anh bằng hình thức đấu thầu rộng rãi. Tổng mức đầu tư của 6 dự án là 34.585 tỷ đồng.

SJC xin từ bỏ vị thế độc quyền, ngân hàng trông chờ 'đũa thần' TT02

SJC xin từ bỏ vị thế độc quyền, ngân hàng trông chờ 'đũa thần' TT02

(VNF) - NHNN quyết định thanh tra kinh doanh vàng. Tổng giám đốc SJC muốn bỏ độc quyền vàng miếng vì 'không được hưởng lợi gì'. NHNN đề xuất gia hạn Thông tư 02 thêm 6 tháng nữa. Đó là những thông tin ngân hàng đáng chú ý tuần qua.

'Một tiền đề và ba điều kiện' để huy động 170 tỷ USD trái phiếu DN

'Một tiền đề và ba điều kiện' để huy động 170 tỷ USD trái phiếu DN

(VNF) - Sau những lùm xùm vừa qua, thị trường TPDN vẫn đang đi ngang. Để thị trường thực sự phát triển theo đúng tiềm năng, ông Trần Lê Minh, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Xếp hạng tín nhiệm đầu tư Việt Nam VIS Rating cho rằng cần phải thực hiện được "một tiền đề và ba điều kiện".

Thủ tướng yêu cầu hoàn thành thanh tra thị trường vàng ngay trong tháng 5

Thủ tướng yêu cầu hoàn thành thanh tra thị trường vàng ngay trong tháng 5

(VNF) - Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước (NHNN) thực hiện ngay công tác thanh tra, kiểm tra thị trường vàng và hoàn thành trong tháng 5/2024.

Thu nhập 1,2 tỷ đồng/năm, vẫn băn khoăn hỏi cách 'tiêu' tiền

Thu nhập 1,2 tỷ đồng/năm, vẫn băn khoăn hỏi cách 'tiêu' tiền

(VNF) - Ngoài những trường hợp thu nhập thấp đăng đàn trên các nhóm về tài chính nhờ chỉ bảo cách chi tiêu và tiết kiệm. Bất ngờ, có không ít những dòng trạng thái thu nhập cả tỷ đồng/năm, nhưng không biết chi tiêu sao cho hợp lý. Có người sẵn sàng đưa lời khuyên, ngược lại không ít thông tin cho rằng “khoe mẽ”.

Cùng Đạt Phương trúng dự án 470 tỷ, 'soi' lịch sử thắng thầu của Đầu tư xây dựng Minh Tuấn

Cùng Đạt Phương trúng dự án 470 tỷ, 'soi' lịch sử thắng thầu của Đầu tư xây dựng Minh Tuấn

(VNF) - Công ty cổ Tập đoàn Đạt Phương (Hà Nội) và Tổng công ty cổ phần Đầu tư xây dựng Minh Tuấn (Thanh Hoá) là Liên danh nhà thầu duy nhất tham dự thầu gói thầu 16 thuộc Dự án Cầu vượt đường sắt Bắc - Nam và đường hai đầu cầu thuộc tuyến Đại lộ Đông Tây, TP. Thanh Hóa và trúng thầu với giá 470,148 tỷ đồng.

Cảnh sắc Mã Pí Lèng

Cảnh sắc Mã Pí Lèng

(VNF) - Mã Pì Lèng là cung đường đèo hiểm trở dài khoảng 20 km đi qua 3 xã thuộc huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang. Từ lâu, nơi đây được coi là đệ nhất danh đèo của Việt Nam, là một trong "tứ đại đỉnh đèo" bên cạnh đèo Ô Quy Hồ, Khau Phạ và Pha Đin. Cùng ngắm vẻ đẹp hùng vĩ của tuyến đường đèo này qua ống kính của nhiếp ảnh gia Thanh Hải.