Nhiều đại biểu khẳng định cần xây dựng mới hoàn toàn tuyến đường sắt cao tốc Bắc-Nam, tuy nhiên cần làm rõ phương án đầu tư, hiệu quả kinh tế…
Dự án đường sắt cao tốc Bắc-Nam được đầu tư theo hình thức hợp tác công-tư (PPP). Ảnh: VIẾT LONG
“Dự án sẽ được đầu tư theo hình thức hợp tác công-tư (PPP). Trong đó vốn nhà nước chiếm 80% (huy động hằng năm từ 0,3% đến 0,55% GDP) và bằng khoảng 10% vốn đầu tư cơ sở hạ tầng; vốn tư nhân chiếm khoảng 20%”.
Đó là kiến nghị được liên danh tư vấn do Tổng Công ty Tư vấn thiết kế GTVT (TEDI) đứng đầu báo cáo cuối kỳ dự án đường sắt cao tốc Bắc-Nam, do Bộ GTVT tổ chức ngày 12-11.
Tư nhân sẽ đầu tư tàu
Tư vấn cho rằng Nhà nước sẽ đầu tư phần hạ tầng tới đỉnh ray và hệ thống thông tin tín hiệu, thiết bị nhà ga. Nguồn vốn đầu tư của Nhà nước có sự kết hợp một phần vốn trong nước với vốn ODA để tận dụng lãi suất thấp. Tuy nhiên, cần đàm phán với nhà tài trợ để các cơ chế chính sách hợp lý, tiết kiệm tối đa chi phí đầu tư. Còn nhà đầu tư sẽ mua sắm đoàn tàu, khai thác, duy tu, bảo dưỡng và trả phí thuê hạ tầng cho Nhà nước.
“Với phương án ODA mặc dù đảm bảo trong ngưỡng trần nợ công, nếu vay hoàn toàn sẽ khiến chúng ta bị động trong việc tổ chức triển khai xây dựng. Mặt khác, nếu trông chờ quá nhiều vào khối tư nhân sẽ gặp phải những rủi ro mà một số quốc gia đi trước như Đài Loan đã gặp. Do đó, chúng tôi chọn phương án trên để huy động được nguồn lực đầu tư cho dự án” - tư vấn giải thích.
Về hiệu quả tài chính của dự án, tư vấn cho hay được thể hiện qua các kịch bản giá vé đường sắt tốc độ cao bằng 100%, 50%, 75% so với giá vé máy bay hạng phổ thông. Kết quả cho thấy tỷ suất hoàn vốn nội bộ (EIRR) tương ứng 8,9%, 10,6% và 9,5%.
Từ những phân tích trên, tư vấn khẳng định hiệu quả tài chính của dự án trên toàn bộ vốn đầu tư là rất thấp. “Tuy nhiên, các dự án kinh tế lại có tác động tích cực to lớn đến mọi mặt xã hội, góp phần thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển kinh tế đất nước…” - tư vấn nhận định.
“Cần làm rõ Nhà nước bù lỗ bao nhiêu năm đầu”
Đồng tình với báo cáo của tư vấn, ông Nguyễn Đức Kiên, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, cho hay không thể nhìn vào hiệu quả kinh tế của dự án mà phải nhìn ở góc độ lan tỏa tích cực từ việc đầu tư dự án này tới kinh tế-xã hội: “Ví dụ, dự án lôi kéo ngành tự động hóa, ngành công nghiệp và hiệu quả sẽ nằm ở đó…” - ông Kiên nhấn mạnh.
TS Nguyễn Thanh Bình, Phó Trưởng khoa Tài chính đầu tư, Học viện Chính sách và phát triển (Bộ KH&ĐT), lại băn khoăn bởi hiệu quả kinh tế của dự án như tư vấn phân tích là quá thấp. Cụ thể, hiệu quả hoàn vốn về tài chính chỉ 1,9%, hiệu quả về mặt kinh tế 7,5%. “Thông thường các dự án công phải đạt được hiệu quả về mặt kinh tế 8%-12%” - ông Bình phân tích.
Dự án đường sắt cao tốc Bắc-Nam kéo dài từ Hà Nội đến TP.HCM, gồm 23 nhà ga, đi qua 20 tỉnh, thành với tổng mức đầu tư khoảng 1,3 triệu tỷ đồng.
Ngoài ra, trong báo cáo của tư vấn chưa nêu được doanh thu, chi phí của các năm đi vào hoạt động. Ông Bình dẫn chứng: “Ở Đài Loan, trong những năm đầu khai thác lỗ rất nhiều. Những năm đầu tiên dự án đi vào khai thác chi phí khấu hao, vận hành lớn và khách chưa nhiều thì phải tính toán doanh thu, chi phí, tỷ lệ ngân sách bù lỗ các năm đầu tiên là bao nhiêu. Tôi chắc chắn những dự án này phải lỗ vài năm đầu tiên…”.
Cũng theo ông Bình, báo cáo chỉ nêu giá vé bằng 75% giá vé máy bay nhưng chưa nêu cụ thể mỗi tuyến, chặng là bao nhiêu tiền. Mục đích là để xem xét phương thức vận tải này đủ khả năng cạnh tranh được với các phương thức vận tải khác hiện nay không.
Về hình thức đầu tư dự án, TS Bình rất đồng tình với phương án tư vấn đưa ra. Có điều là trong các nước được nghiên cứu, GDP đều cao hơn Việt Nam gấp nhiều lần. Do vậy, ông đề nghị tư vấn cần nghiên cứu các nước có nền kinh tế tương đồng với Việt Nam đã triển khai các dự án như trên để có so sánh phù hợp.
Ngoài ra, một số đại biểu cũng đề nghị tư vấn cần xem xét việc phân kỳ đầu tư dự án, tổng mức đầu tư dự án. Đặc biệt, cần phân tích, làm rõ lợi ích kinh tế-xã hội dự án mang lại...
Giải đáp các thắc mắc, ông Phạm Hữu Sơn, Tổng Giám đốc TEDI, cho rằng dự án có tầm nhìn xa và nếu Việt Nam không thực hiện dự án này sẽ tụt hậu so với các nước xung quanh. Ông Sơn cũng khẳng định đã xem xét các nước tương đồng Việt Nam để đưa ra hình thức đầu tư: “Liên quan đến mức đầu tư và các kiến nghị khác mang tính kỹ thuật, chúng tôi sẽ có trả lời rõ và chi tiết sau…” - ông Sơn nhấn mạnh.
Hà Nội - TP.HCM: 5 giờ 15 phút
Dự án đường sắt cao tốc Bắc-Nam kéo dài từ Hà Nội đến TP.HCM, gồm 23 nhà ga, đi qua 20 tỉnh, thành với tổng mức đầu tư khoảng 1,3 triệu tỷ đồng.
Theo tư vấn, nếu đạt vận tốc 320 km/giờ (tốc độ thiết kế là 350 km/giờ) thì từ Hà Nội đến Vinh mất một giờ 20 phút; từ TP.HCM đến Nha Trang mất 35 phút; từ Hà Nội đến TP.HCM mất 5 giờ 17 phút. Theo dự báo tăng trưởng GDP, trong giai đoạn từ năm 2020 đến 2030, có thể thấy mỗi năm dành khoảng 0,7 GDP là có thể đầu tư cho giai đoạn 1 và 2 (Hà Nội-Vinh và TP.HCM-Nha Trang) của dự án.
(VNF) - Sau khi trải qua năm 2024 tương đối tốt, đầu năm 2025, Công ty Cổ phần Kinh doanh và Phát triển Bình Dương (Becamex TDC, HoSE: TDC) đã đề ra kế hoạch tái cơ cấu để trở thành một tập đoàn.
(VNF) - Dự án The Matrix One giai đoạn II (The Matrix Premium) được khởi công vào quý II/2024 do Công ty Cổ phần đầu tư Mai Linh làm chủ đầu tư, dự kiến mở bán trong năm 2025.
(VNF) - Thị trường bất động sản phía Tây Hải Phòng đang nóng hơn bao giờ hết khi dự án khu nhà ở cao cấp The Inter5 tại số 187 Tôn Đức Thắng chính thức bước vào giai đoạn giao dịch sôi động ngay từ những ngày đầu tháng 3.
(VNF) - Công ty thành viên của Phục Hưng Holdings đạt yêu cầu tham gia thực hiện dự án khu nhà ở xã hội Bãi Viên tại TP Nam Định, với tổng mức đầu tư hơn 909 tỷ đồng.
(VNF) - Từ đầu năm 2025 tới nay, thị trường bất động sản cả nước chứng kiến sự “bùng nổ” nguồn cung mới khi hàng loạt dự án lớn đua nhau ra mắt, khởi công. Đây có thể xem là giai đoạn sôi động nhất của thị trường kể từ giữa năm 2022.
(VNF) - Đầu tháng 3/2025, chủ Khu nhà ở TM tại thôn Phạm Dùng, xã An Hồng, huyện An Dương (HimLam Central Park) đã kick off, chuẩn bị mở bán 346 căn nhà liền kề.
(VNF) - Dự án Khu Công nghiệp VSIP Nghệ An 3 có quy mô diện tích hơn 181,1 ha được thực hiện tại địa phận xã Hưng Tây, huyện Hưng Nguyên với tổng mức đầu tư 1.325 tỷ đồng.
(VNF) - Thị trường địa ốc miền Bắc “khai xuân” với những tín hiệu tích cực, đặc biệt trước thông tin ra mắt phân khu Kim Ngân 1 nằm tại vị trí trung tâm đô thị nghỉ dưỡng Sun Urban City Hà Nam.
(VNF) - Dự án Constrexim Complex có diện tích 2,5ha, tọa lạc tại ô đất A1-2 Khu đô thị mới Cầu Giấy, sở hữu vị trí "vàng" khi nằm tại nút giao cầu vượt Mai Dịch với 3 mặt tiền là đường Vành đai 3 (Phạm Hùng), Xuân Thủy và Trần Quốc Vượng.
(VNF) - Những toà dinh thự song lập dát vàng mang đậm phong cách hoàng gia châu Âu tại phân khu Hoàng Gia (Vinhomes Royal Island, Hải Phòng) đang được giới thượng lưu ráo riết săn đón để làm giàu hơn bộ sưu tập bất động sản hàng hiệu của mình và gia nhập cộng đồng tinh hoa trên “đảo tỷ phú” đầu tiên của Việt Nam.
(VNF) - Liên quan đến vụ đấu giá 27 thửa đất ở quận Hà Đông (Hà Nội) giá được đẩy lên 262 triệu đồng/m2, chỉ có 5 người nộp đủ tiền sử dụng đất, còn lại 22 trường hợp đã bỏ cọc. Như vậy, có tới 80% bỏ cọc.
(VNF) - Cục Thuế TP Hà Nội yêu cầu Đầu tư xây dựng NHS nộp ngay số tiền thuế truy thu, tiền phạt vi phạm hành chính và tiền chậm nộp số tiền hơn 13,16 tỷ đồng.
(VNF) - Hàng trăm căn hộ tại dự án Chung cư nhà ở xã hội (NƠXH) thuộc Khu đô thị xanh Bàu Tràm Lakeside và dự án Khu chung cư nhà ở xã hội Khu công nghiệp Hòa Khánh được cho thuê với giá từ 48.000 đồng/m2.
(VNF) - UBND tỉnh Bắc Ninh vừa có chỉ đạo các sở, ngành liên quan khẩn trương hoàn thiện các thủ tục pháp lý, tạo điều kiện để chủ đầu tư sớm khởi công Khu đô thị Hồng Hạc - Xuân Lâm, dự án có tổng vốn 27.000 tỷ đồng.
(VNF) - Cánh cửa đưa Việt Nam bước vào “nền kinh tế Expo” có giá trị nhiều tỷ USD sẽ mở ra sau khi Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia - The Grand Expo hoàn thành vào tháng 7/2025. Đây cũng chính là “đường băng” mới giúp thị trường bất động sản Hà Nội cất cánh mà giới đầu tư đang mong ngóng từng ngày.
(VNF) - Ngày 9/3/2025, Công ty Cổ phần Tập đoàn KITA Group (KITA Group) – đơn vị phát triển dự án phối hợp cùng Công ty TNHH Hai Phong Sakura Golf Club tổ chức lễ khởi công dự án Hai Phong Sakura Golf Club.
(VNF) - Công ty cổ phần Bến xe Thanh Trì vừa được chấp thuận thuê 27.577,3 m2 đất (đã hoàn thành giải phóng mặt bằng) tại phường Yên Sở, để thực hiện dự án đầu tư xây dựng Bến xe khách Yên Sở.
(VNF) - Hai khu chung cư cũ Ngọc Khánh và Giảng Võ thuộc quận Ba Đình được xây dựng từ những năm 1960 - 1980. Hiện nay, cả hai khu vực này đã xuống cấp và cần được cải tạo để phát triển hạ tầng đô thị hiện đại.
(VNF) - Khu chung cư cũ tại Thành Công là 1 trong 4 khu có nhà nguy hiểm cấp D. Trên địa bàn này hiện có khoảng 80 khu tập thể từ 2 đến 5 tầng, được xây dựng từ những thập niên 70-80 của thế kỷ trước.
(VNF) - Sau khi trải qua năm 2024 tương đối tốt, đầu năm 2025, Công ty Cổ phần Kinh doanh và Phát triển Bình Dương (Becamex TDC, HoSE: TDC) đã đề ra kế hoạch tái cơ cấu để trở thành một tập đoàn.
(VNF) - Dự án mở rộng Quốc lộ 6, sau 2 năm đi gần hết nửa thời gian của dự án đang gặp nhiều vướng mắc về giải phóng mặt bằng tại đoạn qua quận Hà Đông, TP Hà Nội.