Sức mạnh sản xuất của Mỹ suy yếu khi ảnh hưởng của Trung Quốc tăng cao

Dữ liệu cho thấy Trung Quốc cao hơn gần 15 điểm phần trăm so với Mỹ ở vị trí thứ hai, nơi từng có ngành sản xuất lớn nhất thế giới cho đến khi Trung Quốc vượt qua vào năm 2010.

Sản lượng sản xuất của Trung Quốc lớn đến mức gần bằng tổng sản lượng của 7 quốc gia sản xuất lớn tiếp theo, bao gồm Mỹ (16,3%), Nhật Bản (5,3%), Đức (4,6%), Ấn Độ (2,9%), Hàn Quốc (2,6%), Mexico (1,9%), Nga (1,8%).

Với tổng giá trị gia tăng của ngành sản xuất Trung Quốc lên tới hơn 5.000 tỷ USD vào năm 2022, ngành sản xuất chiếm gần 30% tổng sản lượng kinh tế của cả nước.

Nền kinh tế Mỹ hiện nay ít phụ thuộc hơn vào ngành sản xuất. Vào năm 2022, ngành sản xuất chỉ chiếm hơn 10% tổng sản phẩm quốc nội của cả nước.

Sự thống trị sản xuất toàn cầu của Trung Quốc lớn đến mức giá trị gia tăng trong lĩnh vực sản xuất của nước này gần bằng tổng sản lượng của 7 quốc gia sản xuất lớn tiếp theo trên thế giới.

Nhà báo chính trị Chris Uhlmann của Sky News cho rằng Trung Quốc đã "tận dụng" nhiên liệu hóa thạch để trở thành "siêu cường sản xuất" của thế giới.

"Hiện nay, 56% lượng than của thế giới được sản xuất tại Trung Quốc. Hãy nhìn vào khía cạnh địa chiến lược, Trung Quốc đã vươn lên trở thành siêu cường sản xuất của thế giới", ông Uhlmann nói với Sky News Australia.

"Họ đang sản xuất xe điện, sản xuất tấm pin mặt trời, sản xuất tua-bin gió và bán cho chúng tôi. Họ đã vươn lên vị trí đó bằng cách tận dụng nhiên liệu hóa thạch”, ông Uhlmann nhấn mạnh thêm.

Trước đó, trong năm 2020, Trung Quốc chiếm tới 35% tổng sản lượng sản xuất toàn cầu. Con số này lớn hơn tổng sản lượng của Mỹ (12%), Nhật Bản (6%), Đức (4%), Ấn Độ (3%), Hàn Quốc (3%), Ý (2%), Pháp (2%) và Vương quốc Anh.

Ngay cả khi sản lượng được đo bằng giá trị gia tăng (tức là tổng sản lượng trừ đi chi phí hàng hóa trung gian mua vào để sản xuất ra những sản phẩm chế tạo đó), Trung Quốc vẫn chiếm 29% sản lượng sản xuất toàn cầu, cao hơn so với chỉ 16% của Mỹ, 7% của Nhật Bản, 5% của Đức, 3% của Hàn Quốc, 3% của Ấn Độ, 2% của Ý, 2% của Pháp và 2% của Anh.

Nhằm ngăn chặn sự trỗi dậy của Trung Quốc, chính phủ Mỹ đã áp dụng nhiều vòng trừng phạt đơn phương và tiến hành những gì mà những người trong cuộc ở Washington gọi là "cuộc chiến công nghệ" chống lại Trung Quốc.

Mỹ đã áp đặt các hạn chế xuất khẩu trong các lĩnh vực tiên tiến như 5G, chất bán dẫn, máy tính lượng tử và trí tuệ nhân tạo.

Các chính phủ phương Tây đã cam kết “tách biệt” khỏi nền kinh tế Trung Quốc và “giảm rủi ro” cho các ngành công nghiệp có tầm quan trọng chiến lược.

Tuy nhiên, nghiên cứu của ông Richard Baldwin, giáo sư kinh tế quốc tế tại Trường Kinh doanh IMD ở Lausanne, Thụy Sĩ, cho thấy Mỹ phụ thuộc nhiều hơn vào việc mua hàng hóa sản xuất của Trung Quốc so với việc Trung Quốc phụ thuộc vào thị trường Mỹ để bán hàng xuất khẩu của mình.

“Vào năm 2020, Mỹ tiếp xúc nhiều hơn khoảng 3 lần với sản xuất sản xuất của Trung Quốc so với ngược lại”, ông Baldwin viết. Ông nói thêm rằng “con số này thật đáng kinh ngạc”.

Ông Baldwin đồng thời đưa ra cảnh báo rằng: “Các chính trị gia có thể muốn tách nền kinh tế của họ khỏi Trung Quốc. Những dữ liệu này cho thấy việc tách rời sẽ khó khăn, chậm chạp, tốn kém và gây gián đoạn – đặc biệt là đối với các nhà sản xuất thuộc khối 7 nước công nghiệp phát triển (G7).

Theo S&P Global Ratings, sự mở rộng của ngành sản xuất Trung Quốc đã tăng tốc vào giữa quý cuối cùng của năm.

Lượng công việc mới nhiều hơn, bao gồm cả từ nước ngoài, đã dẫn đến sự gia tăng vững chắc trong sản xuất.

Tâm lý trong ngành đã cải thiện vào tháng áp chót của năm. Mức độ tự tin là cao nhất kể từ tháng 3. Các công ty đã bày tỏ hy vọng rằng điều kiện kinh tế tốt hơn và các chính sách của chính phủ có thể hỗ trợ doanh số bán hàng trong năm tới.

Mức độ việc làm đã giảm mặc dù lượng công việc tồn đọng tiếp tục tăng. Điều này một phần là do lo ngại về chi phí khi lạm phát giá đầu vào tăng tốc trong tháng.

Chỉ số nhà quản lý mua hàng sản xuất (PMI) đã điều chỉnh theo mùa đã tăng lên 51,5 vào tháng 11, tăng từ mức 50,3 vào tháng 10.

Dữ liệu mới nhất đã vượt qua mốc trung lập 50, cho thấy điều kiện trong ngành sản xuất đã cải thiện trong tháng thứ hai liên tiếp. Tốc độ tăng trưởng là nhanh nhất kể từ tháng 6 và cao hơn mức trung bình của chuỗi.

Điểm then chốt trong tiến triển mới nhất về điều kiện của ngành sản xuất là dòng vốn kinh doanh mới lớn hơn. Đơn đặt hàng mới đến từ các nhà sản xuất Trung Quốc tăng với tốc độ nhanh nhất trong ba năm rưỡi.

Sự gia tăng trở lại của các đơn đặt hàng xuất khẩu cũng hỗ trợ cho sự gia tăng của các đơn đặt hàng mới nói chung.

Theo thông cáo từ S&P Global, điều kiện nhu cầu cơ bản tốt hơn, việc ra mắt sản phẩm mới và tích trữ sau cuộc bầu cử Mỹ là một trong những lý do khiến công việc mới tăng.