Ngày càng có nhiều công ty công nghệ Trung Quốc tiến hành chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) hơn so với các công ty công nghệ ở Mỹ nhờ nguồn tiền đầu tư mạnh mẽ của hai tập đoàn công nghệ hàng đầu Trung Quốc là Alibaba và Tencent. Tuy nhiên, các khoản đầu tư hào phóng của những ông lớn công nghệ này cũng thường kèm theo một cái giá.
Thẩm định các hồ sơ IPO của các startup Trung Quốc cho thấy, trong khi họ được hưởng lợi nhờ tiền tươi đầu tư và các nguồn khách hàng mà Alibaba và Tencent cung cấp, họ cũng cảm nhận các thương vụ đầu tư này như chiếc bẫy. Họ có thể phải cung cấp cho Alibaba và Tencent quyền biểu quyết lớn thông qua các ghế ở hội đồng quản trị cũng như các quyền phủ quyết, dẫn đến nhiều xung đột lợi ích về các quyết định tuyển dụng, sáp nhập, thâu tóm và các quyết định chiến lược khác.
Trong các hồ sơ IPO trong gần hai năm qua, gần 24 startup ở Trung Quốc nhìn nhận Tencent hoặc Alibaba như là các nhân tố rủi ro. Các startup này bao gồm Meituan Dianping, chuyên cung cấp dịch vụ giao đồ ăn và các dịch vụ theo yêu cầu, đã nộp hồ sơ IPO ở Hồng Kông hồi tháng 6 với mục tiêu thu về 6 tỷ USD Mỹ và Pinduoduo, công ty thương mại điện tử chuyên bán hàng cho nhóm mua, vừa huy động được 1,6 tỷ USD trong đợt IPO ở New York hồi tháng 7.
Trong chưa đầy ba năm, Pinduoduo (PDD) đã chứng kiến đà tăng trưởng ngoạn mục. Trong vòng 12 tháng qua, Pinduoduo đã xử lý 39 tỷ USD giá trị giao dịch.
Pinduoduo (PDD) có thể không thành công như ngày nay nếu như không dựa vào nền tảng nhắn tin WeChat được sử dụng rộng rãi ở Trung Quốc của Tencent. Các ứng dụng chat của Tencent đã giúp PDD thâu tóm 344 triệu khách hàng, những người tìm cách kêu gọi bạn bè và người thân cùng tham gia mua một sản phẩm nào đó trên nền tảng của PDD để được giảm giá.
Hồ sơ IPO của PDD cảnh báo nhà đầu tư rằng hoạt động kinh doanh của công ty này có thể bị ảnh hưởng lớn nếu Tencent cắt mối quan hệ hợp tác. Tencent đang sở hữu 17% cổ phần của PDD.
“PDD bị trói buộc vào Tencent nhưng chừng nào hoạt động kinh doanh của nó vẫn tốt, Tencent sẽ tiếp tục hỗ trợ nó. Nếu PDD loạng choạng hay có một công ty khác tốt hơn xuất hiện, không có điều gì có thể ngăn cản Tencent chuyển sang hỗ trợ công ty này”, Brock Silvers, giám đốc điều hành của công ty đầu tư vốn cổ phần tư nhân Kaiyuan Capital ở Thượng Hải, nhận định.
Sức mạnh quyết định của Alibaba, Tencent và Baidu đến sự thành bại ở các công ty tại các thị trường doanh nghiệp và người tiêu dùng rộng lớn của Trung Quốc quá lớn và chưa có tiền lệ, hai nhà phân tích Henry McVey và Frances Lim của công ty quản lý đầu tư KKR & Co. viết trong một báo cáo gần đây.
Người dùng ứng dụng Pinduoduo được mời đến một buổi lễ ở Thượng Hải để chào mừng phiên giao dịch khai trương của cổ phiếu Pinduoduo, ở sàn chứng khoán Nasdaq ở New York (Mỹ) hôm 26-7. Pinduoduo đã thâu tóm hàng trăm triệu người dùng từ ứng dụng nhắn tin WeChat của Tencent. Ảnh: China Daily
Tổng cộng, Tencent và Alibaba đầu tư vào 45% trong số 77 công ty Trung Quốc được công ty nghiên cứu thị trường CB Insights định giá từ 1 tỷ USD trở lên. Hai tập đoàn khổng lồ này đã đầu tư tổng cộng 60 tỷ USD tiền mặt và sử dụng các nguồn lực khổng lồ của họ để hỗ trợ ngành công nghệ của Trung Quốc.
Giới phân tích cho rằng khi các lãnh đạo của các Startup bất đồng với các cổ đông góp vốn lớn như Alibaba và Tencent, họ thường chấp nhận thỏa hiệp vì sức ảnh hưởng quá lớn của họ đối với các startup này.
Trong một số trường hợp, lượng tiền mặt dự trữ của các ông lớn công nghệ Trung Quốc có thể không quan trọng bằng khả năng của họ trong việc hướng thị trường đến một công ty khởi nghiệp thông qua lượng người dùng khổng lồ của họ.
Meituan Dianping phát triển dựa vào Tencent với tư cách cổ đông lớn (nắm giữ 20% cổ phần so với mức 11% cổ phần của Wang Xing, người sáng lập Meituan Dianping). Meituan Dianping sử dụng các ứng dụng nhắn tin của Tencent để thu hút sự chú ý của người dùng cho các dịch vụ đặt món ăn nhà hàng, giao đồ ăn và các dịch vụ theo yêu cầu khác.
Meituan Dianping viết trong hồ sơ IPO rằng nền tảng người dùng khổng lồ của Tencent đã giúp công ty này phát triển mạnh mẽ nhưng cũng cảnh báo nhà đầu tư về sự lựa chọn hạn chế về nhà cung cấp dịch vụ thanh toán di động (do ví điện tử Wechat Pay được mặc định là công cụ thanh toán di động cho các hoạt động giao dịch ở nền tảng Meituan Dianping).
Meituan Dianping nói rằng nếu không thể duy trì mối quan hệ hợp tác với Tencent vốn đã ký cam kết cung cấp các dịch vụ thiết yếu này cho công ty này đến tháng 12-2020, hoạt động kinh doanh của Meituan Dianping có thể bị ảnh hưởng xấu.
Khi công ty tìm kiếm trực tuyến lớn thứ hai Trung Quốc Sogou tiến hành IPO vào năm ngoái, Sở chứng khoán và sàn giao dịch Mỹ (SEC) yêu cầu Sogou tiết lộ thêm thông tin về mối quan hệ với Tencent. Sau đó, Sogou đã cảnh báo các nhà đầu tư rằng hoạt động kinh doanh của công ty có thể bị giáng một đòn nặng nề nếu như không được tích hợp, như là công cụ tìm kiếm mặc định trên WeChat và các nền tảng khác của Tencent, đang đóng góp 36% trong tổng lưu lượng tìm kiếm ở Sogou.
Sogou cũng cảnh báo nguy cơ Tencent có thể chọn nhà cung cấp khác hoặc tạo ra công cụ tìm kiếm riêng. Tencent đang nắm giữ 52% quyền biểu quyết ở Sogou và có thể thoát ra khỏi một thỏa thuận cho phép Sogou độc quyền tích hợp vào các nền tảng Wechat vào tháng 9-2018. Sogou vẫn chưa cho biết liệu thỏa thuận này có được gia hạn hay không.
Trong đợt IPO hồi tháng 11 năm ngoái, công ty sách điện tử Trung Quốc China Literature cảnh báo các nhà đầu tư rằng mức cổ phần kiểm soát 53% của Tencent ở công ty này có nghĩa là “các quyết định của Tencent liên quan đến chúng tôi hoặc hoạt động kinh doanh của chúng tôi có thể được giải quyết theo những phương hướng có lợi cho Tencent và “có thể không hài hòa với các lợi ích của chúng tôi và lợi ích của các cổ đông khác của chúng tôi”.
Hôm 14-8, giới đầu tư trên sàn giao dịch chứng khoán Hồng Kông đã bán tháo cổ phiếu của China Literature khiến giá giảm đến 17%, mức giảm giá lớn nhất kể từ IPO sau khi China Literature đồng ý mua lại New Classics Media Corp, một công ty liên kết của Tencent với giá 2,3 tỷ USD. China Literature bảo vệ thương vụ này nhưng giới phân tích nghi ngờ mức giá mua quá cao và giá trị chiến lược đằng sau quyết định thâu tóm này.
Hồi tháng 5, Alibaba dẫn đầu một nhóm đầu tư rót gần 1,4 tỷ USD cho công ty giao hàng ZTO Express có trụ sở tại Thượng Hải để nắm giữ 10% cổ phần của công ty này.
Tuy nhiên, vào thời điểm trước đây khi chưa trở thành cổ đông của ZTO Express, tầm ảnh hưởng của Alibaba đối với hoạt động kinh doanh của ZTO Express đã rất lớn. Nội dung bản cáo bạch trong hồ sơ IPO của ZTO Express nộp cho SEC cho thấy sự hỗ trợ của Alibaba là rất quan trọng. Trong bản báo bạch, ZTO cảnh báo giới đầu tư rằng 75% lượng gói hàng mà công ty giao đến từ Alibaba. Để duy trì và củng cố hợp tác với Alibaba, ZTO buộc phải chiều theo yêu cầu của các đối tác của Alibaba và điều này “có thể gia tăng chi phí kinh doanh của chúng tôi, làm suy yếu mối liên kết của chúng tôi với khách hàng hoặc thậm phí gây rối loạn cho mô hình kinh doanh hiện tại của chúng tôi”.
Tags:
(VNF) - Bà Nguyễn Thị Tuyết - Giám đốc vận hành nền tảng đổi mới sáng tạo BambuUP cho rằng, AI sẽ bùng nổ mạnh nhất trong các ngành có lượng dữ liệu lớn và nhu cầu tối ưu hóa ra quyết định, đặc biệt là tài chính - ngân hàng, y tế và sản xuất - chuỗi cung ứng.
(VNF) - Từ 1/7/2026, người bán hàng online và livestream tại Việt Nam phải thực hiện định danh, xác thực điện tử theo Luật Thương mại điện tử mới, nhằm kiểm soát hàng giả, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ và tăng cường trách nhiệm trong bán hàng trực tuyến.
(VNF) - Việc ông Trump bật đèn xanh cho xuất khẩu Nvidia H200 sang Trung Quốc được xem là chương mới trong cuộc đối đầu công nghệ lớn nhất thế kỷ 21.
(VNF) - Ông Phan Đức Trung, Chủ tịch VBA và Chủ tịch 1Matrix, nhấn mạnh rằng một nền tảng Blockchain quốc gia phải đồng thời lưu trữ dữ liệu nhạy cảm trong nước, đảm bảo khả năng mở rộng trên cloud và tích hợp hệ thống truy vết on-chain đáp ứng tiêu chuẩn phòng chống rửa tiền, chống tài trợ khủng bố (AML/CFT).
(VNF) - Viettel đang chuẩn bị nguồn lực để vận hành nhà máy chế tạo chip bán dẫn công nghệ cao đầu tiên của Việt Nam. Đây là nhiệm vụ được Chính phủ giao Bộ Quốc phòng và Viettel triển khai.
(VNF) - Thời gian để Apple thực sự bứt phá trong cuộc đua AI đang cạn dần, trong khi những biến động nhân sự then chốt đội ngũ điều hành trở thành dấu hỏi lớn.
(VNF) - Câu chuyện ai sẽ thay Tim Cook lãnh đạo Apple, một trong những công ty giá trị nhất thế giới, đang thu hút sự chú ý của công chúng.
(VNF) - Theo nhiều báo cáo quốc tế gần đây, SpaceX - công ty hàng không vũ trụ của tỷ phú Elon Musk - đang xem xét một đợt chào bán cổ phần thứ cấp, với mục tiêu định giá công ty lên tới 800 tỷ USD. Nếu thành công, SpaceX sẽ vượt mặt OpenAI để trở thành công ty tư nhân giá trị nhất nước Mỹ.
(VNF) - ChatGPT bản miễn phí đã liên tục được nâng cấp trong những năm gần đây, nhưng một thay đổi sắp tới có thể khiến nhiều người dùng cảm thấy không mấy chịu.
(VNF) - iPhone gập sẽ nằm trong phân khúc giá không dành cho số đông và nó có thể sẽ trở thành tâm điểm công nghệ của năm tới.
(VNF) - Đồ chơi AI đang tạo ra những người bạn “thông minh” cho trẻ. Nhưng nó cũng kéo theo rủi ro về nội dung độc hại và xâm phạm quyền riêng tư.
(VNF) - Apple được dự báo sẽ lập kỷ lục mới về số lượng iPhone xuất xưởng trong năm 2025, nhờ sức hút từ dòng iPhone 17.
(VNF) - Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy cho biết, Việt Nam xem AI không chỉ là một công nghệ hỗ trợ, mà là nền hạ tầng trí tuệ thiết yếu trong tương lai tương đương với điện, Internet hay viễn thông. Với tư duy đó, Việt Nam đang xây dựng trung tâm siêu tính toán AI quốc gia và triển khai chính sách “AI hóa toàn diện”, đưa AI trở thành công cụ trí tuệ của toàn dân.
(VNF) - Meta thông báo sẽ ngừng hỗ trợ phiên bản ứng dụng Messenger dành cho máy tính Windows và macOS vào ngày 15/12 tới.
(VNF) - Samsung vừa chính thức công bố Galaxy Z TriFold - mẫu smartphone gập nhiều người mong chờ với hai bản lề thay vì chỉ một.
(VNF) - Chi phí dịch vụ cloud toàn cầu được dự báo gần chạm 723,4 tỷ USD trong năm 2025, thúc đẩy nhu cầu kiểm soát chi tiêu chặt chẽ hơn. Đáp lại xu hướng này, ManageEngine ra mắt kiến trúc đa portal trên CloudSpend nhằm giúp doanh nghiệp theo dõi và tối ưu hóa chi phí hiệu quả hơn.
(VNF) - Trong bối cảnh thị trường cạnh tranh bằng tốc độ và dữ liệu, doanh nghiệp cần những công cụ tự động hóa để thu thập, phân tích và phản hồi khách hàng nhanh nhất. Nền tảng hợp nhất C.Product giúp đội ngũ bán hàng không chỉ nắm bắt thông tin kịp thời mà còn biến dữ liệu thành lợi thế cạnh tranh thực sự.
(VNF) - Liệu Apple có đủ mạnh để giữ giá iPhone 18 Pro và iPhone 18 Pro Max trước bão tăng chi phí do thiếu hụt nguồn cung chip nhớ.
(VNF) - Khó có khả năng bất kỳ ai tái lập được mức độ thống trị như Nvidia hiện nay, nhưng Google đang khiến thị trường đổi chiều.
(VNF) - Một loạt cáo buộc mới cho rằng Facebook, YouTube, TikTok và Snapchat từ lâu đã biết chính xác mức độ gây hại của nền tảng đối với thanh thiếu niên, nhưng phớt lờ.
(VNF) - Trong làn sóng dịch chuyển chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu, các quốc gia không chỉ cạnh tranh bằng ưu đãi đầu tư mà bằng chính năng lực vận hành công nghệ, trong đó nhân lực là yếu tố quyết định.
(VNF) - Khẳng định sở hữu công nghệ chip “đi trước một thế hệ”, Nvidia tự tin rằng hệ sinh thái GPU của họ là lựa chọn số 1 cho các mô hình AI lớn.
(VNF) - Apple dự kiến sẽ xuất xưởng nhiều smartphone hơn Samsung trong năm 2025 - lần đầu tiên trong 14 năm qua, theo báo cáo mới từ Counterpoint Research công bố hôm thứ Tư.
(VNF) - Ít ai biết rằng tại Việt Nam, có một doanh nghiệp chọn đi từ “gốc rễ” bằng việc đầu tư bài bản vào khoa học cơ bản và đổi mới sáng tạo, xây nền tảng để phát triển bền vững nhiều công nghệ lõi mới trong một hệ sinh thái có tính cộng hưởng.
(VNF) - Làn sóng quyên góp dồn dập từ các tập đoàn công nghệ hàng đầu Trung Quốc sau vụ cháy chung cư kinh hoàng ở Hong Kong, khiến ít nhất 94 người thiệt mạng.
(VNF) - Bà Nguyễn Thị Tuyết - Giám đốc vận hành nền tảng đổi mới sáng tạo BambuUP cho rằng, AI sẽ bùng nổ mạnh nhất trong các ngành có lượng dữ liệu lớn và nhu cầu tối ưu hóa ra quyết định, đặc biệt là tài chính - ngân hàng, y tế và sản xuất - chuỗi cung ứng.
(VNF) - Sau gần 3 năm thi công, tuyến cao tốc Quảng Ngãi - Hoài Nhơn đang bước vào giai đoạn nước rút cuối cùng sẵn sàng cho lễ khánh thành dự kiến diễn ra vào ngày 19/12 tới đây.
