Để hiện thực hóa tham vọng này, Chính phủ đã và đang ban hành nhiều chủ trương, chính sách và giải pháp để thúc đẩy nền kinh tế số, trong đó, con người được xem là nhân tố trọng tâm.
Theo báo cáo Chiến lược phát triển nguồn nhân lực số của FPT Digital, Việt Nam hội tụ nhiều lợi thế để tăng tốc chuyển đổi số. Tại nước ta, hơn 158% dân số (156,02 triệu người) có kết nối di động, 73% dân số (72,10 triệu người) người dùng Internet. Tính đến nay, Việt Nam đã có bước tiến đột phá khi xếp hạng thứ 6 khu vực Đông Nam Á về chỉ số chuyển đổi số tổng thể và chỉ số dữ liệu mã nguồn mở.
Việt Nam hiện có hơn 13 triệu nhân lực trình độ từ đào tạo nghề sơ cấp trở lên, 5 triệu nhân lực có trình độ từ đại học trở lên. Đây đều là những yếu tố quan trọng để nguồn nhân lực Việt Nam chuyển đổi và thích ứng nhanh với công nghệ số. Tuy nhiên, tốc độ chuyển đổi số nhanh cũng đặt ra một thách thức mới. Khi chuyển đổi số trở thành một con đường không thể không đi, nhiều doanh nghiệp, công ty lại rơi vào cảnh thiếu nhân lực số, nhân lực ngành công nghệ thông tin.
Chia sẻ với Đầu tư Tài chính, ông Vũ Nhật Anh, Phó tổng giám Công ty Cổ phần TopCV Việt Nam – một trong những công ty có tiếng trong lĩnh vực nhân sự, tư vấn và cung cấp nhân sự cho các doanh nghiệp, cho biết bất chấp những khó khăn của nền kinh tế trong năm qua, nhu cầu tuyển dụng nhân lực vẫn đang ở mức cao, đặc biệt là nhân lực trong ngành công nghệ thông tin.
“Công nghệ thông tin hiện đang là ngành khát nhân lực bởi đây là ngành nghề đóng vai trò thiết yếu trong mục tiêu thúc đẩy kinh doanh, phát triển sản phẩm cũng như gia tăng lợi thế giúp doanh nghiệp tạo đà và bứt phá trong nền kinh tế số”, ông nói. Cùng với đó, trong những năm gần đây, khi Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn, thu hút các gã khổng lồ công nghệ như Samsung, Apple, LG, Foxconn, Toshiba,…nhu cầu này lại càng nóng hơn bao giờ hết.
Nhìn vào thực tế, Việt Nam đang thiếu hụt nguồn nhân lực số trầm trọng. Tỷ lệ nhân lực công nghệ thông tin tại Việt Nam chỉ chiếm 1% trên tổng số 51 triệu lao động trong cả nước, thấp hơn tỷ lệ 4% của Mỹ, 2,5% của Hàn Quốc hay 1,78% của Ấn Độ.
Bên cạnh đó, mặc dù Việt Nam có gần 400.000 kỹ sư công nghệ thông tin và hơn 50.000 sinh viên chuyên ngành công nghệ thông tin tốt nghiệp mỗi năm nhưng chỉ có 30% trong số đó đáp ứng được chất lượng so với nhu cầu thực tế. Phần còn lại đều phải được doanh nghiệp đào tạo thêm mới có thể bắt đầu đảm nhận công việc.
Về phía doanh nghiệp, 56,3% doanh nghiệp có dưới 3 nhân sự phụ trách lên kế hoạch, chiến lược chuyển đổi số, 43,7% doanh nghiệp có dưới 3 nhân sự làm việc trong bộ phận công nghệ thông tin. Ngoài ra, chỉ 40% doanh nghiệp cho biết, có đủ kỹ năng công nghệ thông tin và truyền thông để duy trì, khai thác đầy đủ các hệ thống công nghệ số của họ.
Theo dự báo của nhiều tổ chức quốc tế, nền kinh tế số của Việt Nam sẽ phát triển mạnh mẽ và có thể đạt 74 tỷ USD vào năm 2030. Tuy nhiên, điều này sẽ khó trở thành hiện thực nếu Việt Nam không giải được bài toán về nguồn nhân lực số. Hơn nữa, nếu không kịp thời bổ sung thêm nhân lực số, chúng ta sẽ bỏ lỡ nhiều cơ hội nghề nghiệp, “đây sẽ là sự lãng phí rất lớn”, một chuyên gia cho biết.
Phó tổng giám đốc TopCV cho rằng, khó khăn lớn nhất của các doanh nghiệp trong quá trình chuyển đổi số nằm ở sự “chuyển đổi” chứ không phải “số”.
“Số hóa toàn bộ chỉ là bước từ 0 đến 1, còn từ 1 đến 10 là chuyển đổi văn hóa làm việc, từ tư duy của người lãnh đạo đến việc thích nghi và áp dụng của toàn bộ đội ngũ nhân viên. Đó là một thử thách với các lãnh đạo doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp có quy mô lớn, truyền thống lâu đời. Vướng mắc này khiến nhiều doanh nghiệp “chưa thể”, “chưa dám”, cũng có khi là “chưa muốn”, “chưa chịu” chuyển đổi số nữa”, ông nói. Theo ông Vũ Nhật Anh, con người và công nghệ đều là yếu tố then chốt để một doanh nghiệp phát triển trong nền kinh tế số, trong đó, “con người là cốt lõi, công nghệ là tương lai”.
Cụ thể, trong kỷ nguyên số hóa này, đầu tư vào công nghệ là điều tối quan trọng bởi công nghệ không chỉ giúp tăng cường năng suất làm việc, tối ưu hoá quy trình làm việc mà còn giúp doanh nghiệp phân tích các cơ sở dữ liệu lớn, từ đó đưa ra các quyết định mang tính chiến lược. Các công nghệ mới như AI (Trí tuệ nhân tạo), Máy học (Machine Learning)... mang đến lợi thế cho các doanh nghiệp trong việc tạo ra các sản phẩm, dịch vụ ngày càng tối ưu hơn, nâng cao trải nghiệm của người dùng.
Tuy nhiên, con người mới là yếu tố cốt lõi trong chuyển đổi số của các doanh nghiệp. Tất cả nhân lực, từ tham gia trực tiếp đến gián tiếp vào hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, đều là những thành phần quan trọng nhất trong toàn bộ quá trình chuyển đổi số. Doanh nghiệp chuyển đổi số thành hay bại đều do quá trình nhân sự tham gia, bắt đầu từ việc tiếp nhận việc chuyển đổi cho đến khi họ cùng nhau thực hiện chuyển đổi.
Bên cạnh đó, ông Vũ Nhật Anh cũng cho rằng các doanh nghiệp hiện đang phải cạnh tranh gay gắt với bên ngoài khi nhu cầu nhân lực số ngày càng cao. “Các doanh nghiệp có thể sẽ gặp phải nhiều cạnh tranh hơn trong việc tuyển dụng nhân lực số. Chính vì thế, bộ phận nhân sự chắc chắn sẽ cần gia tăng các lợi thế, sức mạnh nội tại nhằm thu hút và giữ chân nhân tài hiệu quả hơn”, ông nói.
Để vượt qua những thách thức trong việc giữ chân cũng như thu hút nhân tài số, việc đảm bảo lương thưởng, đãi ngộ là một trong những yếu tố quan trọng hàng đầu. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng cần đảm bảo các nhân viên được tuyển dụng, bên cạnh sự phù hợp với văn hoá doanh nghiệp, tiêu chuẩn về chuyên môn thì cần có khả năng học hỏi và thích nghi nhanh chóng, Phó Tổng Giám đốc TopCV cho hay.
Về câu chuyện đào tạo nhân lực chuyển đổi số, ThS Đinh Thị Thanh Long, Học viện Ngân hàng, nhận định: “Đào tạo nhân lực chuyển đổi số không chỉ là việc dạy cách làm chủ công nghệ, máy móc mà còn phải giúp họ thay đổi cả tư duy, hiểu đúng về giá trị của con người trong từng khâu chuyển đổi số của tổ chức. Điều này quan trọng với cả những người lao động phổ thông đến cấp quản lý, lãnh đạo”.
Theo ThS Đinh Thị Thanh Long, để có thể bắt kịp với công cuộc chuyển đổi số toàn cầu, Việt Nam cần tìm ra giải pháp phát triển nguồn nhân lực trong chuyển đổi số. “Chúng ta cần xây dựng chiến lược phát triển nguồn nhân lực toàn diện để sao cho người lao động vừa có kỹ năng kỹ thuật, vừa có năng lực số cũng như các kỹ năng mềm khác”, bà kiến nghị.
Bên cạnh đó, bà Long cũng cho rằng Chính phủ, doanh nghiệp cần xây dựng các chương trình đào tạo ngắn hạn về công nghệ thông tin nhằm bồi dưỡng, nâng cao chuyên môn và kỹ năng số cho người lao động; đẩy mạnh hợp tác trong và ngoài nước về chiến lược phát triển nguồn công nghệ thông tin. Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng nên có chính sách thu hút lao động công nghệ thông tin bằng các cơ chế đãi ngộ, ưu đãi thuế thu nhập cá nhân.
Tags:
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - Hàng loạt dự án nhà ở xã hội tại Đà Nẵng như An Trung 2, Đại Địa Bảo, Ecohome Hòa Hiệp… đang được đẩy nhanh tiến độ, cung cấp hàng nghìn căn hộ cho thị trường, đáp ứng nhu cầu an cư của người thu nhập thấp.
